Multivitamin Kullanımı ve Sağlıklı Beslenmenin Önündeki Bariyerler Dyt. Elvan Odabaşı Instagram @dyt_elvanodabasi & @formeo_ddy Optimal beslenme Optimal sağlık Optimal iyilik hali Optimal sağlık ve iyilik halinin sürdürülmesinde BESLENME en önemli etkendir! Aşırı besleniyoruz ama «yetersiz» besleniyoruz! Optimal Beslenme Yeterli Dengeli Doğadan Güvenli Ulaşılabilir karşılıyoruz Keyifli Çeşitli Yerel Besinler ilacınız, ilacınız besinler olsun! - Hipokrat MÖ500 Bugünkü besinler ne kadar ilacımız olabiliyor? Eski Adem Modern Adem YENİ İNSAN • Yerleşik • 50 den daha az bitkisel besin • Fazla pişirmek • Hijyenik, steril gıda • Rafine edilmiş gıdalar, antioksidandan fakir • Omega-3’ten fakir doymuş yağlardan zengin, hatalı pişirme teknikleri ile yüksek ısıl işleme tabi tutulmuş yağlar • Liften fakir beslenme • Doğru ısıda, steril saklama koşulları • Kontrolsüz şeker/tuz tüketimi • Egzersiz kişinin isteğine kalmış • Hava,su, toprak kirli ESKİ İNSAN • Gezgin • 500 den fazla bitkisel besin • Az pişirme ve/veya çiğ tüketme • Bakteri, maya, mantardan zengin diyet • Antioksidandan zengin • Omega-3’ten zengin (tohumlar,Yemişler,balıklar) • Liften zengin besinler • Toprak kuyularda veya kar/buz kuyularında saklama • Şeker ihtiyacı doğadaki meyvelerden karşılanıyor • Tuz yok • Egzersiz, sürekli ve zorlu • Hava, su, toprak temiz Vitamin ve mineraller hassas değişken yapılara sahipler! Modern yiyecek üretim metodları besinlerde vitamin-mineral kaybına neden oluyor! Vitamin ve mineraller kayba uğruyor! Sadece iyi beslenerek vitamin – mineral ihtiyacımızı karşılayamıyoruz! Destekler (supplement), ‘’ iyi bir diyetin yerini alamaz ‘’ ama yetersiz olanı tamamlar! %90 İYİ %10 KEYFİ Günlük Gereksinme Nelere Bağlı? Yaş Cinsiyet Fizyoloji Fiziksel Aktivite Yaşam Tarzı Genetik Vitamin – Mineral Yetersizliği ve Önlenmesi BEBEK YAŞLI Osteoporoz Mental bozukluk mortalite Düşük doğum ağırlığı Yüksek mortalite Mental gelişim bozukluğu Hastalık riskinde artış ÇOCUK Bodurluk Mental kapasite Büyümeyi yakalayamama Yüksek mortalite Yetersiz Vitamin Mineral Alımı ADÖLESAN HAMİLELİK Mortalite Komplikasyon YETİŞKİNLİK Üretkenlik Kötü beslenme Hastalık riskinde artış Bodurluk Mental kapasite Yorgunluk Enfeksiyon duyarlılığı Nedenleri Beslenmeyle yetersiz alım Gereksinmede artış Besin öğeleri etkileşimleri Emilim bozuklukları Gereksinmenin arttığı durumlar Hamilelik Emziklilik Bebek ve Çocuklar (büyüme-gelişme) Menopoz Dönemi Sporcular Sigara-Alkol Kullanımı İlaç Kullanımı Kronik Hastalıklar Vejetaryenler Yetersiz Beslenme Yetersiz Beslenme – Hatalı Popüler Diyetler Detox sıvı kaybı Yüksek Protein sinir ve sindirim sisteminin olumsuz etkilenmesi, böbrek ve karaciğer hasarı, gelişim bozukluğu Lavman Kullanımı sıvı kaybı, disbiyozis Düşük Karbonhidrat zayıflık, yorgunluk, kabızlık, sindirim sistemi bozuklukları, kronik hastalıklarda artış Tek Tip Beslenme Düşük Kalori Alımı yetersiz vitamin mineral alımı vücut direncinin azalması, bağışıklığın zayıflaması, organ fonksiyonlarında zayıflama, büyümegelişme geriliği Alkali Beslenme Bitki Çaylarının Yüksek Tüketimi bilimsel çalışma yok! sıvı kaybı, emilim yetersizliği Dünyanın en uzun yaşayan insanları günde 38 çeşit besin tüketiyorlar, ya sen? Neden önemsiyoruz? Mental ve Ruhsal İyilik Hali Büyüme ve Gelişme İyi bağışıklık Anti-aging Fertilite Sporcularda Fiziksel Performans Kilo yönetimi Magnezyum Kalp Sağlığının Korunması Enerji Metabolizması Kemik Gelişimi Kan Basıncı Kontrolü Sinir ve Sindirim Sistemi Fonksiyonları Kas Kasılmaları Protein Sentezi Uyku Kalitesiİnsomnia Koyu Yeşil Yapraklı Sebzeler Bitter Çikolata - Kakao Kabak Çekirdeği Muz. Avokado Kurubaklagiller Sert Kabuklu Yemişler Tam Tahıllar Ne zaman magnezyum kullanıyoruz? Uykuya Kas krampları Yapılan Anksiyete son çalışmalardalmada güçlük magnezyum eksikliğinin artmış insülin direnci ile ilişkili olduğunu Yüksek kan Baş ağrısı Kabızlık ve bu durumunda PCOSMigren basıncı semptomlarını arttırabileceğini göstermektedir. Yorgunluk İştahsızlık Çinko Hücre Büyümesi İmmün Sistem Metabolik Hız Kan Basıncı Düzenlenmesi Gastrointestinal Sistem Tat ve Koku Alma Sinir Sistemi İnflamasyon Önlenmesi Progesteron Üretimi Kabak çekirdeği Kırmızı et Yumurta Deniz ürünleri Badem, Kaju Süt ürünleri Ne zaman çinko kullanıyoruz? Soğuk algınlığı ve enfeksiyonların sık görülmesi Tat ve koku algısında azalma İştah kaybı 2014 yılı Dermatology Research and Practice’teki araştırmaya göre; Saç veeksikliğinde kirpiklerde Fertiliteninyapılan çinko İş gücünün takviyesi dökülme desteklenmesi artması aknenin tedavi edilmesine olan yanıtı hızlandırıyor. Hafızada zayıflama B12 Vitamini Enerji metabolizması Hafızanın desteklenmesi Nörodejeneratif hastalıkların önlenmesi Sinir sistemi fonksiyonları Kalp sağlığının korunması Cilt ve saç sağlığı Sindirim sistemi fonksiyonları Sadece HAYVANSAL BESİNLER! Karaciğer Kırmızı et Somon Süt ürünleri Yumurta Ne zaman B12 vitamini kullanıyoruz? Yorgunluk Hatırlamada güçlük Depresyon B12 vitamini karbonhidratların vücutta glikoza dönüştürülmesi Sindirim içinsistemi kullanılır. Kabızlık Vejetaryen hastalıkları Enerji üretimine yardımcı olur ! Mide ameliyatları İştah kaybı Megaloblastik anemi Folik Asit Doğum defektlerinin önlenmesi DNA – RNA sentezi ve onarımı Hücre bölünmesi ve çoğalması Anemi Tiroid fonksiyonları Kalp hastalıkları Beyin sağlığı ve hafıza gelişimi Kanser Fertilite Koyu yeşil yapraklı sebzeler Kuşkonmaz Brokoli Kurubaklagiller Avokado Yağlı tohumlar Kuruyemişler Ne zaman folik asit kullanıyoruz? Hamilelik ve hamileliğe hazırlık Kalp hastalıkları Alzheimer hastalığı Sinir ve immün sistem fonksiyonlarının desteklenmesi Anemi Diüretik ve laksatif kullananlar D Vitamini Enfeksiyonla mücadele İmmün sistemin desteklenmesi Kalsiyum metabolizması Kemik ve diş sağlığı Normal hücre büyümesinin desteklenmesi Kolorektal, prostat, meme kanser riskinin azaltılması Ruh halinin iyileştirilmesi Enerji metabolizması Kas gücünün iyileştirilmesi En iyi kaynak, GÜNEŞ Morina balığı karaciğer yağı Somon Tuna balığı Süt ürünleri Havyar Ne zaman D vitamini kullanıyoruz? Kemik ve eklem ağrıları Kas zayıflıkları Depresyon Kronik sağlık problemleri Sürekli yorgunluk hissi Kafada terleme Koyu ten rengi 2014 yılı Psikonöroendokrinoloji dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre, D vitamini eksikliği birçok psikolojik hastalıkların gelişimine neden olabiliyor! Stresle mücadeleyi olumsuz etkileyebiliyor! Amerikan Nöroloji Akademisi’nin 2014 yılında yaptığı çalışmaya göre D vitamini eksikliği unutkanlık ve Alzheimer hastalığı riskini artırıyor! D vitamini eksikliği olan; 0-1 yaş günde 1 kez 2,000 IU – 6 hafta süreyle ya da haftada 1 kez 50,000 IU – 6 hafta süreyle idame doz (30 ng/ml üzerinde tutabilmek) 400-1000 IU/gün 1-18 yaş 18 yaş ve üzeri günde 1 kez günde 1 kez Obezitede 2,000 IU – 6 hafta süreyle ya da 6,000 IU – 6 hafta süreyle ya da günde 1 kez haftada 1 kez 50,000 IU – 6 hafta süreyle haftada 1 kez 50,000 IU – 6-8 hafta süreyle idame doz idame doz 600-1000 IU/gün 1500-2000 IU/gün 6,000-10,000 IU 6 hafta süreyle idame doz 3,000-6,000 IU/gün Demir Hemoglobin oluşumu Kas fonksiyonları Vücut ısısının düzenlenmesi Beyin fonksiyonları Nörotransmitter sentezi Aneminin önlenmesi İmmün sistem Enerji metabolizması İnsomnia Yumurta sarısı Kırmızı et Yağlı tohumlar Baklagiller Ispanak ve Kale Ne zaman Demir kullanıyoruz? Yorgunluk Pika Huzursuz bacak sendromu Kronik kanamalar Demir emilim bozuklukları İnflamasyon Anemi Kalsiyum Kalp sağlığının korunması Kemik ve diş sağlığı Obezite önlenmesi Kolon kanseri riskinin azaltılması Süt ve süt ürünleri Peynir Somon Kılçığıyla yenebilen balıklar Brokoli Bamya Badem Kuruyemişler Baklagiller Ne zaman Kalsiyum kullanıyoruz? Büyüme ve gelişme dönemi Menopoz Osteoporoz Hamilelik ve emziklilik Yüksek kan basıncı Kilo yönetimi 10 gönüllü üzerinde yapılan çalışmada; • • • • %15 protein içeren diyet Bir grup 500 mg Kalsiyum Diğer grup 1800 mg Kalsiyum Yüksek kalsiyum içeren diyette, dışkıyla atılan yağ miktarı 2,5 kat artmıştır! • Çalışma kilo yönetimi üzerinde olumlu etkisini göstermiştir. • 235 erkek, 235 kadınla yapılan farklı bir çalışmada, • Yüksek kalsiyum içeren besinleri tüketen kadınerkek bireylerin vücut yağlanmasının daha az olduğu bildirilmiştir. Omega 3 Kolesterol Premenstrual sendrom Kan basıncı Kalp sağlığı Kanserin önlenmesi Cilt sağlığı Beyin fonksiyonları gelişimi Üreme hücrelerinin oluşumu ve yapısı Göz ve sinir sistemi fonksiyonları Somon Morina balığı karaciğer yağı Tuna balığı Ringa balığı Ceviz Chia tohumu Keten tohumu Kenevir tohumu Ne zaman omega 3 kullanıyoruz? İnflamasyon Kalp hastalıkları Yüksek kolesterol Sindirim problemleri Alerji Artrit Depresyon gibi mental bozukluklar Beyin gelişimini destekleme Probiyotikler • • • • • • İştah yönetimi sağlar Metabolik hızı artırır Ağırlık ve bel çevresini azaltır Organ çevresi yağlanmayı azaltır Uyku kalitesini artırır Kronik yorgunluk, anksiyete, depresyon azaltır Probiyotik Gıdalar Anne sütü Yoğurt Kefir Turşu Peynir Kımız Şarap Bira Tarihte bu gıdaların ortak kullanım amaçları • Sağlık • Keyif • Tedavi Ne zaman probiyotik kullanıyoruz? Sezaryen doğum Antibiyotik kullanımı Vitaminmineral yetersizliği Sindirim sistemi problemi İnsülin direnci Kolesterol, LDL, Trigliserid yüksekliği Karaciğer yağlanması Kolon CA öyküsü Laktoz, gluten hassasiyeti Antidepresan kullanımı 60 yaş üzeri Abdominal yağlanma üzerine probiyotiklerin gücü! • • • • n=210 1,2 x 10⁹ CFU L. gasseri ile fermente süt 2,2 x 10⁹ CFU L. gasseri ile fermente süt Plasebo fermente süt Probiyotik alan iki grupta da; karın içi yağ alanı, BKİ değeri, belkalça çevresi ve yağ kütlesinde azalma görülmüştür! Effect of Lactobacillus gasseri SBT2055 in fermented milk on abdominal adiposity in adults in a randomised controlled trial. Kadooka Y et al. (2013) Br J Nutr 110: 1696-1703. Mikrobiyota ve Yeme Davranışı Aynı diyeti tüketmelerine rağmen, çikolata sevenlerin mikrobiyatası, çikolataya ilgisiz olanlardan farklı bulunmuştur. Rezzi S, Ramadan Z, Martin FP, Fay LB, et al. 2007. Human metabolic phenotypes link directly to specific dietary preferences in healthy individuals. J Proteome Res 6: 4469–77. Antioksidanlar Resveratrol Coenzym Q10 Selenyum Alfa Lipoik Asit Bromelain Resveratrol Anti-aging Anti-kanser Kardiyovasküler sağlık Obezite önlenmesi Bilişsel sağlığın korunması Diyabet Kırmızı üzüm Kırmızı şarap Çiğ kakao Koyu berry meyveleri Antep fıstığı • 2015 yılında yapılan bir çalışmaya göre resveratrol karaciğerini de koruyucu etki taşıyor! • Çalışmaya göre bu besin öğesi karaciğer transplantasyonundan sonra hayatta kalış olasılığını arttırma, karaciğerde yağ birikimini azaltma, karaciğer nekrozunu önleme özelliklerine sahip! Coenzym Q10 Kardiyovasküler sağlığın desteklenmesi Enerji metabolizması Kan şekerinin dengelenmesi İmmün sistem Kasları güçlendirir Sporcularda fiziksel performansı destekler Kırmızı et Sardalya, orkinos, tuna balığı Yumurta Berry meyveleri Portakal Kuruyemişler Yeşil yapraklı yiyecekler • Araştırmalar kalp damar hastalığına sahip bireylerin sağlıklı bireylere oranla %25 daha düşük koenzimQ10 ürettiklerini gösteriyor! • 2664 konjestif kalp yetmezliği olan bireyler üzerinde yapılan bir çalışmada; düzenli olarak 3 ay süresince, günde 50-100 mg arası koenzimQ10 alan bireylerin hastalığı bağlı semptomlarında önemli ölçüde azalma olduğu tespit edilmiştir. Selenyum İmmün sistem desteklenmesi Karaciğer detoksifikasyonu DNA hasarının önlenmesi Tümör oluşumunun önlenmesi Tiroid fonksiyonlarının düzenlenmesi Yumurta Ayçekirdeği Karaciğer Deniz ürünleri Tavuk-Hindi eti Alfa Lipoik Asit Diyabet semptomlarının azaltılması İnsülin duyarlılığının artması Anti-aging Kan şekeri kontrolü Enerji metabolizması Brokoli Ispanak Kırmızı et ve organ etleri Domates Pancar Havuç Bezelye Bira mayası • Akut serebral infarktı olan yaşlı, • tip2 diyabet hastası 90 kişi üzeri • 3 hafta süreyle bir gruba alfa lipoik asit, bir gruba da C vitamini takviyesi verilmiş. • Deneklerin kan şekeri, kan lipit profili ve HOMA-IR takibi yapılmış. • Çalışmanın sonunda alfa lipoik asit takviyesi verilen grupta oksidatif stresin, kan şekeri ve lipit düzeylerinin önemli ölçüde azaldığı, pankreas adacıklarının fonksiyonlarında iyileşme olduğu görüşmüş. Bromelain – Ananas Akut inflamasyon Sıvı dengesinin sağlanması Kardiyovasküler hastalıklar Antikanserojen 2013 yılında yapılan çalışmaya göre bromelain vücutta vasküler geçirgenliği arttırarak dokularda biriken ödemin emilimini ve atımını arttırıyor. Kalbimi seviyorum CoenzymQ10 Resveratrol B12 vitamini Omega-3 Folik asit Gencim, Güzelim Resveratrol Bromelain Alfa lipoik asit CoenzymQ10 Kilomu koruyorum Kalsiyum Probiyotik Demir D vitamini B12 vitamini Menopoza mutlu ve formda giriyorum Kalsiyum Çinko Magnezyum B12 vitamini D vitamini En güzel saçlar benim Biotin Keratin Omega-3 Demir Çinko En zeki çocuklar Omega-3 B12 vitamini Demir Folik asit Siz de alır mısınız çocuklar