İÇ KONTROL

İÇ KONTROL
İç Kontrol Dairesi
Işılda Arslan
2 Şubat 2009 / ISPART A
İç Kontrol Tan ım
İç Kontrol, kurumlar ın,
yöneticileri ve çalışanları
tarafından uygulanan;
kurumların hedeflerinin el de
edilmesinde gereken makul
güvenceyi sağlamak için
tasarlanmış bir süreçtir.
Kavramlar
Bir süreçtir – amaca ulaşmak için bir
araçtır, kendisi amaç değildir.
Kişiler tarafından uygulanır – sadece
politikalar, yoklamalar ve formlardan
oluşmaz, aynı zamanda kurumun her
düzeyindeki insanları da kapsar.
Kurumun yönetimine makul bir güvence
sağlar.
Hedeflere ulaşılması için donanımdır.
İç Kontrolün Amaçları
Mevzuata uygunluk
Faaliyetlerin etkin, ekonomik ve
verimli olmas ı
Raporların tam ve güvenilir
olması
Varlıkların Korunması
Yolculuk - Hedef
İç kontrol bir kurumun hedeflerine
ulaşmak için çıktığı yoldaki seyriyle
ilgilidir.
Ankara'dan yola çıkıyoruz.
Hedefimiz:
İstanbul
Yolculuk - Amaçlar
Mevzuata uygunluk
Ruhsat var mı?
Ehliyet var mı?
Faaliyetlerin etkin, ekonomik ve verimli olmas ı
Konaklama yapılacak yerler önceden planlanmış mı?
Yakıt tasarruflu bir araba mı kullanılıyor?
Raporların tam ve güvenilir olması
Ehliyet gerçekten sürücü adına mı çıkarılmış?
Arabanın evrakları yasal mı?
Varlıkların korunması
Arabaya alarm takılmış mı?
Sürücü arabayı kilitlemeye
dikkat ediyor mu?
İç kontrol varmak istediğimiz
hedefe doğru gidip gitmediğimiz
ve bu amaçla yapılan
faaliyetlerde ne kadar “kontrol”
sahibi olduğumuzla ilgilidir.
Mevzuat
5018 Sayılı Kamu Mal i Yönetimi ve
Kontrol Kanunu
Strateji Geliştirme Birimlerinin
Çalışma Usul ve Esasları Hakkında
Yönetmelik
İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole
İlişkin Usul ve Esaslar Yönetmeliği
Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği
İç Kontrol - COSO
Kontrol Ortam ı
Risk Değerlendirmesi
Kontrol Faaliyetleri
Bilgi ve İletişim
İzleme
Kurum Geneli
Bölüm
Birim
Şube
Uy
u
m
m
la
R
ap
or
iy
al
Fa
St
ra
te
ji
et
a
COSO iç kontrolü birbiriyle ilişkili
beş unsurla tanımlayan
bütünleştirilmiş bir çerçeve sunar:
Kontrol Ortam ı
Kontrol Ortamı
Risk Değerlendirmesi
Kontrol Faaliyetleri
Bilgi ve İletişim
İzleme
Kontrol ortamının odağında İnsan
vardır. Kişisel özellikleri ve çalışma
ortamları kontrol ortamının
oluşumunda etki lidir.
Yönetim, kurumun kontrol ortamını
standartlar, çalışmalar ile yazılı
politikalar ve prosed ürler, etik
değerler ve davran ış standartları
aracılığıyla etkiler.
Kontrol Ortam ı
Kontrol Ortamı
Risk Değerlendirmesi
Kontrol Faaliyetleri
Bilgi ve İletişim
İzleme
Kontrol ortamı maddi ve maddi olmayan
unsurlara sahiptir.
Dürüstlük doğruluk ve etik değerler
Yetkinlik
Yönetim tarzı ve felsefesi
Kurumun yapısı
Görevler, organizasyon yapısı, iş
süreçleri
Yetkilendirme ve sorumluluğun verilmesi
İnsan kaynakları politikaları ve
uygulamaları
Kontrol Ortamı
Risk Değerlendirmesi
Risk Değerlendirmesi
Kontrol Faaliyetleri
Bilgi ve İletişim
İzleme
Risk bir kurumun hedeflerine ulaşması
üzerinde etkili olabilecek belirsizliktir.
Kurumun hedefleri belirlenmiş ve bu
hedefler stratejik plan, bütçe ve
prosedürlerle açıklığa kavuşmuş
olmalıdır.
Faaliyet bazında stratejik hedeflerle
uyumlu operasyonel hedefler
bulunmalıdır.
Kontrol Ortamı
Kontrol F aaliyetleri
Risk Değerlendirmesi
Kontrol Faaliyetleri
Bilgi ve İletişim
İzleme
Kurumun hedefl erine ulaşmasını
sağlamak üzere yönetim tarafından
belirlenen risk yönetimi kararlarının
etkin biçimde yerine getirilmesini
sağlayan politika ve prosed ürleridir.
Tespit edici
Önleyici
Düzeltici
Azaltıcı
Kontrol Ortamı
Bilgi ve İletişim
Risk Değerlendirmesi
Kontrol Faaliyetleri
Bilgi ve İletişim
İzleme
Bilgi ve İletişim ilişkili iç ve dış
bilgilerin belirlenmesi, elde
edilmesi, işlenmesi ve kurum
içerisinde zamanında iletilmesini
gerektirir.
Bilginin uygun, güncel, yerinde,
eksiksiz ve ulaşılabilir olması için
gerekli makul güvenceyi sağlayan
iç kontrol mekanizmal arı olmalıdır.
Kontrol Ortamı
İzleme
Risk Değerlendirmesi
Kontrol Faaliyetleri
Bilgi ve İletişim
İzleme
İzlemenin amacı iç kontrolün doğru
bir şekilde tasarland ığının,
yönetildiğinin, etkili ve uygun ol up
olmadığının belirlenmesidir.
İç kontrolün performans ı
operasyonların sürekli izlenmesi ve
periyodik değerlendirmeler
yapılması aracılığıyla zaman içinde
takip edilmelidir.
Roller ve Sorumluluklar
Üst Yönetim
Kontrol çevresinin standartl arını
belirler
Kurum bazında iç kontrol ve risk
yönetimine ilişkin nihai
sorumluluğu üstlenir.
Kurum içinde kontrol ve risk
yönetimi faaliyetlerini destekler.
Roller ve Sorumluluklar
Diğer Personel
İç kontrol herkesin sorumlulu ğudur. Bu
nedenle açıkça ya da zımni olarak
herkesin görev tanımında yer almalıdır.
Herkes sonu çta iç kontrol sisteminde
kullanılacak bilgileri üretir ya da
kontrolleri etkileyen faaliyetlerde
bulunur.
Herkes kurum içindeki problemlerin üst
yönetime iletilmesinden sorumludur.
Roller ve Sorumluluklar
İç Denetim
İç kontrol sisteminin etkinliğinin
değerlendirilmesi ve sistemin
etkinliğine katkı sağlamak
konusunda rol oynarlar.
Etkin Bir İç Kontrol
Sisteminin Unsurları
İç kontrolün idarenin yönetim sorumlulu ğunda
olması nedeniyle, merkezi uyumla ştırma birimi
tarafından yapılan düzenlemeler d ışında idarece;
Stratejik plan ve performans program ı hayata
geçirilmelidir.
Süreçler, süreç sahipleri ve sorumlular ı
tanımlanmalı, faaliyetlere, i ş ve işlemlere ait iş
akış şemaları hazırlanmalı, personelin görev, yetki
ve sorumluluklar ı ile kontrol prosed ürleri
belirlenmelidir.
Kurumun ama ç, hedef ve politikalar ının yerine
getirilmesinde ortaya çıkması muhtemel risklere
ilişkin yönetim planı hazırlanmalıdır.
İç Kontrol Eylem Planlar ı
Kamu İç Kontrol Standartlar ı Tebliği iç
kontrol sisteminin kurulmas ı için
standartlar ı ortaya koymu ş ve her
kurumun i ç kontrol sistemi ile ilgili
tasarım ve uygulamalar ını eylem planlar ı
ile ortaya koymalar ını belirtmiştir.
Eylem plan ının amacı
Eylem plan ının kapsam ı
Eylem plan ının uygulamas ı
İç Kontrol Tan ımı
İç kontroller bizi gitmek
istediğimiz yere yolda bir
sürprizle karşılaşmadan ulaştırır.
İç kontrol herkesin
sorumluluğudur…
İç kontrol benim.
Cargill Şirketi
ÖNYARGILAR
1
İç kontrol güçlü politikaların
ve prosedürlerin
kurulmasıyla başlar.
Yanlış: İç kontrol güçlü kontrol
ortamıyla başlar.
2
İç kontrolün geliştirilmesi ve
izlenmesinden i ç ve dış
denetim sorumludur.
Yanlış: İç kontrolün sahibi
yönetimdir.
3
İç kontrol çoğunlukla
varlıklar, nakit faturalar ı ve
nakit ödemeleri ile ilgilidir.
Yanlış: İç kontroller i şin her
yönüyle iç içedir.
4
İç kontrol evrakların kontrolüdür.
Yanlış: İç kontrol varmak
istediğimiz hedefe do ğru gidip
gitmediğimiz ve bu amaçla
yapılan faaliyetlerde ne kadar
“kontrol” sahibi olduğumuzla
ilgilidir.
5
İç kontroller asl ında
olumsuzdur.
Yanlış: İç kontroller do ğru
şeylerin ilk seferde olmas ını
sağlar.
6
İç kontrol bir kere kurulan ve
uygulanan bir sistemdir.
Yanlış: İç kontrol yaşayan bir
süreçtir. Sürekli gözden
geçirilmesi ve gerektiğinde
geliştirilmesi gerekir.
7
İç kontrol kurumun ana
faaliyetlerinden zaman çalar.
Yanlış: İç kontrol iş
süreçlerinin “tepesine”
binmemeli, “içine”
yerleştirilmelidir..
8
Kontroller ku vvetli ise
çalışanların dolandırıcılık
yapmayacağından emin
olabiliriz.
Yanlış: İç kontrol kesin de ğil
makul güvence sağlar.
9
Kamu kurumlar ının yapısı iç
kontrol kurman ın önünde bir
engeldir.
Yanlış:Bilgi, ilgi ve “sahiplik”
eksikliği iç kontrol kurman ın
önünde bir engeldir.
Teşekkürler