Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi A.B.D.

KALÇA DİSPLAZİSİNİN
SAĞALTIM SEÇENEKLERİ-I
Prof. Dr. Hasan BİLGİLİ
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Cerrahi Anabilim Dalı
Kalça Displazisi Operatif Sağaltımı
– M. Pectineus Miyektomisi
– Korrektif osteotomiler
• Triple pelvik osteotomi
• İntertrochanteric osteotomi
• Femoral Neck Lengthening
– Arthroplasti teknikleri
– Total kalça protezi
– JPS (Juvenil Pubik Symphyodesis)
– Alternatif cerrahi yöntemler
• Altın taneli implant uygulamaları.
M. Pektinusun Miyektomisi
Bu yöntem ile genç ve
yaşlı köpeklerde kalça
eklemi ağrısının
azaltılması
amaçlanmaktadır.
Pectineal kasın spazmı
caput’un dorsale,
acetabulum’un dorsal
kenarına doğru
yönelmesine sebep
olmaktadır.
M. Pektinusun Miyektomisi
Pectineal myectomi’ nin amacı adductor
kaslardan birini serbestleştirip, femurun
abduksiyonunu arttırmaktır. Böylece
caput’un acetabulumla temas eden yüzeyi
artmış olacak dolayısıyla da eklem
kıkırdağının maruz kaldığı yük ve aynı
zamanda eklem kapsülünün gerginliği de
azaltılmış olacaktır. Bunlar da ağrının
azaltılmasını sağlamaktadır. Bu prosedür
genellikle bilateral olarak gerçekleştirilir.
Intertrochanterik Osteotomi
Sekonder değişiklikleri olmayan 4-10 aylık
dönemdeki köpeklerde endikedir.
Sonuçta bu operasyonla caput femorisle
acetabulumun temas yüzey alanı genişletilmiş
olup aynı zamanda da eklemin anormal yük
altında kalan alanı, ağırlık direnim yüzey
alanının lokalizasyonları da değiştirilmiş olur.
Intertrochanterik Osteotomi
• Caput femorisin fazla olan inklinasyon açısını azaltır,
• Collum femorisin herhangi bir aşırı anteversiyon açısını
düzeltir,
• Collum femoris’de uzatılabilir.
Intertrochanterik Osteotomi
Rutin şirurjikal yaklaşımı takiben proksimal
lateral femura ulaşılıp, tabanı femur şaftının
medial yüzeyinde olacak şekilde trochanter
minör hizasından üçgen şeklinde bir kemik
parçası uzaklaştırılır.
Femoral Neck Lengthening
• Primer endikasyonu femoral boyunun kısa
olduğu olgulardır.
• Özellikle chow, akita, ve tibet mastif gibi
ırklar predispoze ırklardandır.
• Sekonder değişiklikleri olmayan 6 aylık
dönemde veya önce ki dönemde olan
köpeklerde endikedir.
Triple Pelvic Osteotomi (TPO)
•
TPO Triple Pelvik Osteotomi
• Acetabulum veya caput
femoriste henüz dejeneratif
eklem hastalığına ilişkin
sekonder değişiklikler
başlamadan önce, kalça
ekleminin stabilizasyonunun
sağlanması amacıyla,
uygulanan preventatif bir
operatif tedavi yöntemidir.
Operasyon,
acetabulumu
rotasyona uğratarak
bir taraftan
acetabulumun
derinliğini de
arttırıp caput
femoris’ in
dorsalden daha
fazla kaplanmasını
sağlamak amacıyla
uygulanır.
TPO
TPO uygulanabilmesi için
• iskelet sisteminin henüz tamamlanmamış olması,
• eklemdeki dejeneratif değişikliklerin oluşmamış olması veya
minimal düzeyde olması gerekmektedir.
TPO uygun bir pozisyonda gerçekleştirilmiş ise eklem
dejenerasyonu durdurulur. Dejenerasyon mevcutsa,
eklemleşme arttırılsa dahi kıkırdak yıkımı devam edecektir.
Eksizyon Artroplastisi
Caput femoris ile acetabulum’ un temasını
sınırlayan ve yalancı fibröz eklem oluşumunu
sağlayan sık başvurulan salvaj (kurtarıcı) bir
yöntemdir.
Daha çok genç köpeklerde veya konservatif
tedaviye yanıt vermeyen ve finansal
problemli ergin/ yaşlı köpeklerde tercih
edilmektedir
Eksizyon Artroplastisi
Caput ve collum femoris’ in uzaklaştırılması
ile kalça eklemi bir pseudoartrosis/ yalancı
ekleme dönüştürülmüş olur.
Eksizyon Artroplastisi
•
Küçük ırk köpeklerde sonuçlar oldukça
başarılıdır.
•
Orta ve büyük ırk köpeklerde ise, hasta
sahiplerinin değerlendirmelerine göre % 85
başarı sağlanmaktadır.
•
Prognoz açısından hastanın güçlü kas
yapısı ve obesite (vücut ağırlığı) de boyutu
kadar önemlidir.
•
Total kalça protezi daha başarılı olduğu
halde sağlam kas yapısına sahip büyük ırk
köpeklerde bu operasyonla fayda
sağlanabilmektedir.
Postoperatif 7-10, günden
başlamak üzere köpek
bacağını iyi kullanana
kadar (3-4 hafta) kayışla
yürütme ve yüzme gibi
hafif egzersizler, ankiloz ve
kas atrofisinin önlenmesi
ve uzun dönem prognoz
açısından büyük önem
taşımaktadır.
DARthroplasti
• Bu teknik acetabular dolgunluğu henüz
gelişmemiş kalça displazili hastalarda
uygulanmaktadır.
• Operasyonun amacı acetabulumun
dejenerasyona uğrayan dorsal kenarına kemik
greftleri uygulanarak femur ile acetabulumun
temas yüzey alanları genişletilmiş olur.
DARthroplasti
DARthroplasti
Greftin tutması için gereken sürede femoral
vurmalar devam ettiği için operasyon pek
başarılı sonuçlar vermemektedir. Bu yüzden
tercih edilmemektedir.
Juvenil Pubic Symphysiodesis
• Juvenil Pubic Symphysiodesis (JPS), kalça
displazisi yönünden risk altında bulunan
immatür köpeklerde profilaksi amacıyla
uygulanan bir prosedürdür.
• Çalışma deneysel düzeyde kalmıştır ve uzun
dönem sonuçları hakkında yapılmış bir
çalışma bulunmamaktadır.
Juvenil Pubic Symphysiodesis
Prosedürün amacı,
immatür potansiyel kalça
displazili köpeklerde pubic
symphysiodesis
uygulayarak
acetabulumun
ventroversiyonunu
arttırmak ve bu sayede de
kalça eklemindeki laksiteyi
azaltmaktadır.
Juvenil Pubic Symphysiodesis
Bu teknik ile symphysis pubis‘
in cerrahi ekzisyonu ve
stabilizasyonu veya termal
destrüksiyonu ile symphyseal
büyüme plaklarının 4 ila 5
aydan önce prematür
kapanması sağlanır. Bu
yararlarından dolayı JPS,
immatür displazik köpeklerde
proflaktik yöntemlere
alternatif olabilecek bir
tekniktir.
Total Kalça Protezi (TKP)
1951’ den beri, TKP
insanlarda da yaygın
olarak kullanılmaktadır.
Son yıllarda bu alanda
elde edilen başarılı
klinik uygulamalar
köpeklerde de
izlenmektedir.
Total Kalça Protezi (TKP)
Köpeklerde coxofemoral eklemde hareketi
kısıtlayıcı etkilere sıkça rastlanmaktadır.
Bunlar fonksiyonsuz ve onarılamaz kalça
eklemi oluşumu ile sonuçlanır, bu durumda
tek terapötik seçenek salvage (kurtarıcı)
prosedürüdür.
Total Kalça Protezi (TKP)
Eksizyon arthroplasti ve amputasyon ile TKP
karşılaştırıldığında prosthesis içeren TKP’nın
avantajı, hasar görmüş ekleme normal ve
ağrısız olarak fonksiyonlarını geri
kazandırmasıdır.
İmplant ve Cerrahi Aletler
Hasta Seçimi
Çimentolu
TKP
uygulaması
için
hastanın,
longitudinal femoral büyümenin tamamlanmış
olmasından dolayı en az 9–10 aylık olması
gerekmektedir. Hastanın fiziksel durumu genel
anestezi almasına olanak sağladığı sürece üst yaş
limiti yoktur. Cerrahi müdahalede ortalama yaş 6,5
yıldır. Karşılaştırmalar için hastanın büyüklüğü ve
yapısı önemlidir. #5 prosthesis (en küçük boy)
yerleştirmek için femoral kanalın hazırlanması
özellikle 15 kg. altındaki köpeklerde zordur. Üst kilo
sınırı ise yoktur. #9 boyundaki femoral gövde en
büyük köpeklerde bile kullanılabilir.
Kontraendike Olduğu Durumlar
• Kontrol edilmeyen veya tedavi edilemeyen sistemik
hastalıklar (endokrinopati, anemi, kan hastalıkları,
neoplazi, hipertansiyon, kalp, karaciğer ve böbrek
yetmezlikleri, vb.)
• Primer Coxofemoral Neoplasiler: Osteosarkoma,
sinovial hücre sarkoması, vb.
• Metastatik pelvik, asetabular veya femoral neoplaziler
• Enfektif odaklar( septik artritis, osteomyelitis,
diskospondilitis ve her çeşit sistemik enfeksiyon).
• Nörolojik hastalıklar
• Yetersiz asetabular kemik stoğu
• Coxofemoral eklemde aşırı derecede
remodelling
• Aşırı küçük femoral kanal
• Pelvik limbdeki diğer eklemleri etkileyen akut
veya kronik patolojik durumlar
•
•
•
•
•
TKP ‘nin başarıyla uygulandığı diğer durumlar
arasında;
akut, travmatik ve ağrılı kalça problemleri
kronik coxofemoral dislokasyonlar,
başarısız eksizyon artroplastinin düzeltilmesi
femoral başda oluşan avasküler nekroz, kırık,
asetabulum veya femoral baş ve boyunda
yetersiz birleşme veya birleşememe ve
idiopatik dejeneratif kalça eklemi hastalığı.
Post-Operatif Radyolojik Kontrol
Zürich Kalça Protezi
Vidalı Sistem
Alternatif Tedavi Yöntemleri
Atın Taneli İmplantasyon
• Duyulan ağrının azaltılmasını amaçlayan bir
yöntemdir.
• Akapunktur prensipleri ile çalışır.
• İmplantlar 24 karatlık altın kablolardan ya da
saydam şeritler halindeki Magraine altın
taneleri kullanılarak yapılabilir.
Atın Taneli İmplantasyon
• Çeşitli noktalara uygulanan altın taneli
implantlar bölgedeki ağrıyı azaltıp eklemi
sıkılaştırır.
• Kalça displazisi altın taneciklerle implante
edildiğinde kalçanın iki tarafı da aynı anda
tedavi edilmelidir.
Atın Taneli İmplantasyon
Kalça displazisi tedavisinde hedefimiz;
eklemin subluksasyonunu engelleyerek, kalça
eklemindeki ağrıyı durdurmaktır.
Bu da eklemin dışında sinir reseptör
alanlarına 3–4 tane altın tanecik
yerleştirilmesiyle başarılabilir.
Atın Taneli İmplantasyon
Ağrının genellikle 1 hafta içinde
kaybolmasına rağmen köpeklerin küçük bir
bölümünde tamamen rahatlama için 3
hafta gerekir.