3 bakımından, maliyet ve muhasebe, personel, iş letme analizi ve

M. Meclisi
B : 38
bakımından, maliyet ve muhasebe, personel, iş­
letme analizi ve pazarlama grupları bakımın­
dan yapılmaktadır. Bütçe Karma Komisyo­
nundaki müzakerelerde Maliye Bakanına tev­
cih ettiğim bir soruda bunun, işletme ekonomi­
si bakımından yapıldığını, politikası bakımın­
dan 440 sayılı Kanunun çerçevesi
içerisinde
hareket edilmesi gerektiğini,
politikasının da
elbette politikacılara, Yüce Meclise düştüğünü
ifade ettiler.
Yalnız maliye ve muhasebesi olmıyan bir ye­
re maliye ve muhasebe temin etmek hemen ya­
pılacak bir iş iken veyahut da diğer şeyler, pey­
derpey hemen yapılacak bir iş iken, geçen se­
ne, «işlerimizi bitiremedik, bize iki sene daha
müddet verin» dediler. Ben sordum, orada ce­
vap aldım. Bu iki senelik müddet her ne ka­
dar raporda kâfi gelmiyeceği iddia edilmek tevse de Sayın Bakanımız, bize kâfi geleceğini
sövl emişi erdir. İnşallah demek icabeder. Bu İk­
tisadi Devlet Teşekküllerini yeniden düzenleme
komisvonu faalivetlerini bitirecektir ve reorganizasvonu yapılabilecektir. Yalnız
reorganizasyonun işletme ekonomisi haricindeki kısmı­
na bizim, Yüce Meclisimizin bir atfı nazar et­
mesi bu hususta 440 sayılı Kanunu tetkik et­
memiz icabeder. İktisadi Devlet Teşekkülleri
ile müesseseleri ve iştirakleri hakkındaki Ka­
nun, iktisadi politika yönünden do reorganizasyonu öngörmüş ve bunun, hudutlarını çizmiş­
tir. Bu kanunun ikinci maddesi var, amacı ve
konuvu veriyor, İktisadi Devlet Teşekkülleriyle
müesseseleri ve iştiraklerinin ulusal ekonomide
faydalı olabilmesi için, özerk bir tarzda karma
ekonomi kurallarına ve ekonomik geleneklere uy­
gun olarak yönetilmelerini istiyor... Özerk bir
tarzda diyor, burada. Yani, bunlar istiklâl­
lerine
sahibolsunlar, karar kabiliyeti olsun
denivor. Otonom bir müessese olsun, karar ka­
biliyeti olsun, bunun üzerinde durmamız lâ­
zım. Bundan sonra, Yüksek Murakabe Heye­
tinin raporlarında acaba bu özerklik, karara
sahibolmak kabiliyeti var mıdır, yok mudur?
Bunun üzerinde durulması icabeder. Kârlılık
ve verimlilik içerisinde çalışmaları da elbette
buna bağlıdır.
Sermaye birikimine yardım ederek,
fazla yatırım kaynağı elde etmeleri de
daha
buna
27 . 1 . 1967
O :3
bağlıdır. Bu şekilde elbette bu müesseseler kal­
kınmaya yardım edeceklerdir.
Yeni istihdam müesseseleri,
işyeri temin
edecekler ve işsizliğe çare bulacaklardır.
Bir
vasıtadır bunlar ve amaca
ulaşmaları
lâ­
zımdır. Biz bunları
denetliyeceğiz, bunları
kontrol edeceğiz. Ne kadar daha yeni istihdam
yaratıldı? Bunları tesbit edeceğiz. Fakat bu
esnada kanunda nazarı itibara alınmamış, bu­
günün ekonomisinde, iktisadiyatında
üzerinde
durmak mecburiyetinde olduğumuz bir husus
var, Şu noksanlığın da kanunda veyahut da
tatbikatta muhakkak, çünkü başka kanunlarda
yerleri var, 5 Yıllık Plânda yeri vardır, 15 yıl­
lık perspektifte bu gözüküyor, nazarı itibara
alınması lâzımdır. Şu noksanlığın .icabında
kanunla tamamlanması gerekir. Bu müessese­
ler, dış ticaret dengesinin sağlanmasında yar­
dımcı olacak şekle yönelmelidir. Bu ibareyi
koymak icabeder kanuna. «Dış ticaret denge­
sinin sağlanmasında yardımcı olacak şekle yönel­
melidir. İhracata ehemmiyet verilmesi lâzımdır.»
Pazarlama grupları reorganizasyon komitesin­
de ıncvzuubahsolmuş; inşallah, burada dış pa­
zarlar arama müessesesinde de mevzuubahsolur.
Dış pazarlar da
aramak
mecburiyetindeyiz.
Böyle bir müesseseyi de kurmak mecburiyetinde­
yiz. Sümcrbankta da kurmak mecburivetinde­
yiz. Bilhassa tekstil sanayii dolayısiyle
bu
hususa tekrar geleceğim. Easen müesseselerin
rekabet
kabiliyetine
sahibolmasmı da temin
etmek lâzım. Özerklik, bunun için zaruridir.
Otonom müessese olma, karar kabilivetine sahip
müessese olma bunun için lâzımdır. Rekabet ede­
bilmeleri icabeder.
Siimerbank hakikaten sanayide önderlik et­
tiği gibi, ihracata yönelmede de önderlik ede­
bilecek kabiliyettedir ve etmelidir, dış piya­
sada rekabete hazırlanmamıza önderlik etme­
lidir. 18-20 sene sonra Ortak Pazara girece­
ğiz, partimizin politikası budur, Yüce Meclisin
politikası budur. Bir parti hariç, bütün Yüce
Meclis, bunu istemektedirler, biran evvel Ortak
Pazara girelim, onlarla boy ölçüşelim. Artık biz
de onlar kadarız, olacakız 20 sene sonra. Bunu
hodef almak mcchırHvptîndeviz. Ama rekabet
etme imkânını e'lde etmemiz için, bizim buna
çalışmamuz lâzımıdır. Rekabete hazırlıik, koşu­
ya hazırlık. Antrenman yapmak mecburiyetin­
deyiz, şimdiden. Sümerbaoiik buna önder ola-