Eczacı, en yakın ilaç ve sağlık danışmanıdır Aylık aile sağlığı dergisi Yıl 8 • Sayı 94 • Haziran 2015 ÇOCUKLARI BEKLEYEN TEHLİKE GÜNEŞ YANIĞI Kilo aldırmayan yağ BALIK YAĞI Takıntılarınızı bırakın TATİLE GİDİN Kene tehlikesini göz ardı etmeyin Oruç tutarken Ne yapmalı ret Üc 135.000 Türkiye'nin en BASKI çok satan dergisi siz dir Ne yapmamalı? bizim AYLIK AİLE SAĞLIĞI DERGİSİ czacı Novi Medya Merkezi İletişim ve Yayıncılık A.Ş. adı­na İm­ti­yaz Sa­hi­bi Çe­tin Öz­türk Genel Yayın Yönetmeni Meh­met Sa­mur [email protected] So­rum­lu Ya­zı İş­le­ri Mü­dü­rü Ecz. Meh­met Mü­der­ri­soğ­lu Rek­lam ve Pazarlama Direktörü Nesrin Kıcı [email protected] İdari ve Mali İşler Yönetmeni Meral Günay [email protected] Haber Merkezi Gülşah İbiş [email protected] Nazmi Aslan [email protected] Merve Dündar [email protected] Grafik-Tasarım Ceylan Gediz Türkan [email protected] Dijital Platform Yönetmeni Volkan Celiloğlu [email protected] Bilgi İşlem Yönetmeni Murat Can Elver [email protected] Erdi Ergene [email protected] Ulaştırma Ramazan Korkmaz Fotoğraf Kemal Genç - Emir Arpağ Abone Yönetmeni Esen Türkel [email protected] Abone Sorumluları Dilek Yılmaz, İpek Kaya Cihan, Sevim Bingöl, Fatma Karaca Satılmış 0 (212) 334 20 28 Ya­yın Tü­rü: Yay­gın Sü­re­li Ya­yın Ad­res Maslak İş Merkezi Eski Büyükdere Cad. No: 37 Kat: 5 Maslak-Sarıyer / İs­tan­bul Tel: (0212) 256 67 67 pbx • Faks: (0212) 256 34 33 www.novimedya.com Baskı Tarihi Haziran 2015 Baskı Matsis Matbaa Sistemleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Adres: Tevfikbey Mah, Dr. Ali Demir Cad. No:51 Sefaköy / İstanbul Tel: 0 (212) 624 21 11 Bi­zim Ec­za­cı Der­gi­si­’n­de ya­yım­la­nan bü­tün ya­zı, ha­ber, fo­toğ­raf, ha­ri­ta, il­lüs­tras­yon­la­rın her tür­lü te­lif hak­kı Novi Medya Merkezi İletişim ve Ya­yın­cı­lık A.Ş.’ne ait­tir. İzin alın­ma­dan kay­nak gös­te­ri­ le­rek da­hi ik­ti­bas edi­le­mez. Der­gi­de ya­yım­la­nan, rö­por­taj ve kö­şe ya­zı­la­rın­da­ki gö­rüş­ler, ya­za­rı ve­ya gö­rü­şü bil­di­re­ni, rek­lam­lar ise rek­lam ve­re­ni hu­ku­ken bağ­lar. Zorunlu Tıb­bi Açık­la­ma; Bi­zi­mec­za­cı Der­gi­si­’n­de ve­ri­len bil­gi­ler ge­nel sağ­lık bil­gi­le­ri­dir. Ki­şi­ye özel de­ ğil­dir. Ki­şi­ye özel te­da­vi, tet­kik, si­zin ver­di­ği­niz bil­gi­ler ve dok­to­run mua­yene­si son­ra­sı ya­pı­lır. Lütfen bu der­gi­de­ki bil­gi­le­ri uy­gu­la­ma­ dan ön­ce ec­za­cı­nı­za ve­ya dok­to­ru­nu­za da­nı­şı­nız. Bronzlaşırken yanmayın Yazın tatil yörelerindeki eczanelerin sık karşılaştığı vakaların başında güneş yanıkları geliyor. Koruyucu tedbirler almadan güneşte uzun süre kalmaya bağlı gelişen güneş yanıkları, yaşattığı dayanılmaz acı nedeniyle tatilin eziyete dönüşmesine neden olur. Önlem alınmazsa bu yanıklar iltihap tutabilir ve daha ciddi yaraların oluşmasına neden olabilir. Onun için güneş yanıkları ciddiye alınmalı, anında gerekli tıbbi müdahalenin uygulanması için bir hekime veya eczacıya başvurulmalıdır. Güneş yanıklarının iyileşmesini sağlayıcı ve enfeksiyon kapmasını önleyici ürün ve ilaçlar dikkatle kullanılmalıdır. Güneş yanıkları konusunda çocuklara özellikle özen gösterilmelidir çünkü güneş yanıkları vakalarının çoğunu çocuklar oluşturmaktadır. Güneş yanıklarıyla baş etmenin en iyi yolu yanıkların oluşmasını önleyici tedbirler almaktır. Bu tedbirlerin başında güneş ışınlarının yer yüzüne dik indiği öğle saatleri yerine sabah ve akşam üzeri saatlerinde güneş banyosu yapmak geliyor. Güneşlenirken cilt tipinize ve ihtiyacınıza uygun bir güneş kremi de kullanmak gerekiyor. Güneş kremi özellikle yüz, boyun ve göğüs bölgesine güneş banyosu yapılmadığı zamanlarda da leke oluşumunu önlemek için sürülmelidir. Güneş öncesi ve sonrası kullanılan ürünler ve yanık konusunda ilk yardım ürünleri için eczacınıza danışınız. Ecz. Mehmet Müderrisoğlu BizimEczacı Haziran 2015 3 Hazİran 2015 İÇİNDEKİLER 22 KA PA K KO N U SU Güneş yanığı Bir insanın hayatı boyunca aldığı ultraviyole ışınlarının yarısından fazlası çocukluk döneminde alınıyor. Aromaterapi & uygulamaları Aromaterapi, rahatlama ve günlük rahatsızlıkları gidermede kullanılıyor. 6 Kilo aldırmayan yağ balık yağı Balık yağları yağ depolanmasını azaltır ve dolayısıyla kilo kaybını kolaylaştırır. 12 Kulağınıza su kaçıyor mu? Kulağınıza su kaçması iltihap ve yüz felcine varan ciddi sorunlara neden olabilir. Takıntılarınızı bırakın tatile gidin Fiziğinize güvenmiyor, tatile gitmeye, plaja inmeye çekiniyor musunuz? 14 26 20-21 4 BizimEczacı Haziran 2015 * Data on file, Sonuçlarımız, Exo Nailner Taşıyıcı Sistemi ile 12 haftalık tedavinin etkili bir onikomikoz tedavisi sunmakta olduğunu göstermiştir. EXN150215 Şimdi Türkiye’de Sandoz ürünleri ile ilgili advers olayları [email protected] adresine e-posta göndererek, 0216 570 96 23 veya 0216 570 95 00 iletişim numarasını arayarak ürün güvenliliği sorumlusuna bildirebilirsiniz. Aromaterapi f. D Se r. E k re m zi P ro k & uygulamaları Türk Fitoterapi Derneği Başkanı [email protected] Son zamanlarda hemen her kozmetik ürünün üzerinde “aromaterapi” yazılıyor. Bu yazımda aromaterapi konusunda bazı temel bilgileri vereceğim. Bu bilgilerin doğru tercihleri yapmanızı sağlayacağına inanıyorum... Aromaterapiye geçmeden, günlük hayattan birkaç örnek verelim. Asansörde veya alışveriş için girdiğiniz dükkandaki bir koku; bazen lokantada servis yapan garsonun kokusu sizi rahatsız eder, içinizi bulandırır hatta bir anda kusturabilir. Çok güzel bir koku ise hoş hayallere sevk edebilir. Yani hafif bir koku bile, organizmanın hızlı cevaplarına sebep olmaktadır. Aromaterapiyi değerlendirirken bu basit örneği unutmayalım. Etki nasıl meydana geliyor? Burunda bulunan “koklama nöronları” kokuyu Aromaterapi, rahatlama ve günlük rahatsızlıkları gidermede kullanılıyor. Haziran 2015 6 BizimEczacı meydana getiren maddeleri algılar, beynin dış tabakasına (korteks) ulaştırır, kortekste cevap veya cevaplar meydana gelir, bu cevaplar da değişik organlarda reaksiyonlara sebep olur. Kötü kokuların kişileri bir anda kusturması gibi. Aromaterapi nedir? Uçucu yağların yapısındaki maddelerin koklanması veya düşük oranlarda deriye tatbiki sonucu, kortekste meydana gelen cevaplardan yararlanarak daha çok rahatlama ve günlük rahatsızlıkları giderme amacı ile yapılan tedavi. Aromaterapide hayat tarzının düzenlenmesi ve özel diyet de tavsiye edilebilir. Aromaterapi aşağıda kısaca belirttiğim yöntemlerle uygulanır: Doğrudan koklama 3-4 damla uçucu yağ (UY) bir tülbente damlatılır ve kısa aralar vererek 15-30 saniye koklanır. Bu işlem günde birkaç sefer tekrarlanabilir. 8-10 damla UY, bir koku yayıcının çanağına konur, ısının etkisi ile bulunulan odaya yavaş yavaş dağılması sağlanır. Buğu Kaynar suyun üzerine 5-6 damla UY damlatılır, bir süre koklanır. Banyo Küvete ılık su doldurulur, kişi içine girer, suya 20 damla kadar UY ilâve edilir. Banyoda kalma süresi 15-20 dakika. Deriden masajla Vücudun değişik bölgelerine yapılan masajın değişik etkileri (alın: genel rahatlama; yüz ve kafa : stres-baş ağrısı-sinüs sorunları vd) vardır. Bu yöntemde masajın etkileri ile UY’ların etkileri birleştirilmiştir. Masaj yağı şöyle hazırlanır: 10 ml sıvı sabit yağ bir karıştırma kabına konur, 10 damla UY damla damla ilâve edilir, özel bir çubuk ile karıştırılır ve karışım masaj için kullanılır. Kullanılan yağlar Sedir, kananga, papatya, ökaliptus, nane, lavanta, kekik, limon, neroli, biberiye, bergamot, yasemin, gül, ardıç gibi uçucu yağlar; ceviz, şeftali çekirdeği, üzüm çekirdeği, badem, buğday özü, fındık, havuç, susam, yer fıstığı, zeytin yağı gibi sıvı sabit yağlar aromaterapide kullanılmaktadır. KALİTE ÇOK ÇOK ÖNEMLİ! Aromaterapide UY’ın yapısında bulunan çok düşük orandaki maddelere de korteksten cevaplar gelebilir. Bu yüzden kullanılan UY’ın kimyasal yapısı son derece önemlidir. Eğer UY her zaman aynı yapıda değilse alınan cevaplar da değişebilir. Diğer taraftan çok az miktarlarda bile pestisit, fungusit artıkları, vb maddeleri taşırsa, bu maddelerin de etkisi görülebilir. Taşıyıcı olarak kullanılan sıvı sabit yağlar (SSY) için de durum aynıdır. Dolayısıyla UY ve SSY elde edilmesinde kullanılan bitkiler organik tarım ile üretilir. BİRKAÇ UYGULAMA Stres için 4 damla lavanta UY beze damlatılıp koklanır Omuz ve vücuda (lavanta, ıtır, santal, ylang ylang) UY’larının karışımı ile masaj yapılır. Uykusuzluğa karşı (Papatya, lavanta) UY’ları (2'şer damla) beze emdirilip koklanır (Lavanta, kananga, papatya) UY karışımı ile yüz, omuz ve vücuda masaj yapılır. Sağlık ve mutluluk dileklerimle. DİKKAT! Otellerde, SPA merkezlerinde aromaterapi diye daha çok masaj tekniği uygulanmakta, ayrıca aromaterapi sanki her derde deva imiş gibi sunulmaktadır. Bu yanlıştır. Aromaterapide kullanılacak yağların elde edildiği bitkilerin organik tarımla yetiştirilmiş olması gerekiyor ÖNEMLİ! Şampuanla, sabunla, duş jeli ile aromaterapi olmaz! Bu tarz ürünlere boşuna para vermeyiniz. KALİTE Aktarlarda, internette ve bazı dükkânlarda aromaterapi için satılan UY’ların, kaliteleri ve hâttâ şişenin üzerinde yazan yağ olup olmadıkları bile şüpheli. Piyasada aromaterapi yağı olarak satılan UY ve SSY’ın büyük kısmı kalitesiz. Buna dikkat edelim! BizimEczacı Haziran 2015 7 Soleil Plaisir Anti-aging Sun Care Protection 50 sport SPF50 Darphin bilim insanlarının UVA ve UVB koruyucularını birleştirerek oluşturduğu yüksek koruma sağlayan formül ile cilt erken yaşlanmaya ve güneşin zararlarına karşı korunuyor. Besleyici yağların birleşimi ile cilde ipeksi yumuşaklık sağlıyor. ¨ 99 Protection 50 sport SPF50, UVA ve UVB ışınlarına karşı korumaya yardımcı oluyor. İçeriğindeki Oleosom mikrokürecikleri ürünün SPF etkisini arttırıyor ve ciltteki nem kaybına karşı cildi korumayı hedefliyor. Ürün 40 dakika boyunca suya dayanıklı.¨ 190 Eau Thermale Avène Spray 50+ SUNIFIC PREMIUM Eau Thermale Avène Spray 50+ tüm ciltler için kullanılan patentli (sunsitive protection) foto koruyucu bileşimi sayesinde, minimum filtre sayısı ile tüm güneş ışınlarına (UVA ve UVB) karşı geniş spektrumlu koruma sağlar. Yatıştırıcı ve anti enflamatuar özelliklere sahiptir. ¨ 74.9 Lierac, hem güneş koruma hem de çabuk ve güzel bronzluk isteyenler için Sunific Premium’u yarattı. SPF 30 içeren Sunific Premium, tüm yaşlanma belirtilerini düzelten, önleyen aynı zamanda bronzluk sağlayan ilk geniş spektrumlu güneş koruyucu krem olma özelliğine sahip. ¨ 189 Güneşin keyfini çıkarın Hassas ciltlere etkin koruma SPF etkisi artırılmış güneş koruyucu Yaşlanma karşıtı bronzlaştırıcı krem Mustela Güneş Sütü Mustela’dan yaz hediyeleri Yüksek koruma ve doğal içeriğe sahip Mustela Güneş Sütü alana, Şampuan ve Nemlendirici Vücut Losyonu hediye… Güneşin keyfini doyasıya çıkarmak için formüle edilen Mustela Güneş Sütü, ciltle mükemmel uyum içinde hareket ederek, cildi zararlı ışınlardan koruma altına alıyor. Haziran 2015 8 BizimEczacı ¨ 64,50 ¨ 79,50 SAÇLARINIZI GÜNEŞİN ZARARLI IŞINLARINDAN KORUYUN Dermotek Laboratuvarları’nda üstün teknoloji ile geliştirilen Prozinc Summer Time Şampuan ve Prozinc Summer Time Saç Spreyi güneşin zararlı UVB ışınları, kum, deniz ve havuz suyunun yıpratıcı etkilerine karşı saçlarınızın onarımına yardımcı oluyor. Prozinc Summer Time Şampuan ve Sprey formülünde bulunan UVB filtresi ile saçlarınızı güneş ışınlarının zararlı etkilerinden koruyor. Prozinc Summer Time Şampuan ve Sprey içeriğinde bulunan Argan yağı; zeytinyağına oranla iki kat daha fazla E vitamini içerir ve antioksidan bakımından oldukça zengindir. Argan yağı saçı ağırlaştırmadan besler. Saçın kum, güneş, deniz suyu ve havuz suyunun yıpratıcı etkilerini ortadan kaldırarak saçı nemlendiriyor. Saça pürüzsüz bir parlaklık kazandırır. Saç kırıklarını onarıyor ve elektriklenmeyi engelliyor. Formülünde bulunan Hidrolize Keratin sayesinde deniz ve havuz sonrası saçların kolayca taranmasını sağlıyor, saça parlaklık ve ipeksi bir yumuşaklık kazandırıyor. Alkol, paraben ve renklendirici içermiyor. Boyalı saçlarda da kullanıma uygun olan Prozinc Summer Time Şampuan ve Sprey boya koruyucu özelliği sayesinde boyalı saçı dış etkenlerden koruyor ve renginin uzun süre korunmasına yardımcı oluyor. Sadece eczanelerde satılır. Prozinc Fresh SAÇLARINIZ NEFES ALSIN Gün içerisinde şapka, örtü ve kask nedeniyle yeterli hava almayan saçlar için özel olarak formülize edilen Prozinc Fresh, saçlarınızın yenilenmesi adına kalıcı bir çözüm sunuyor. İçeriğinde bulunan Kolajen aminoasit ve Hidrolize Keratin etkisi ile saç gövdesinin daha dayanıklı, daha yüksek oranlarda neme sahip olmasını sağlar. Prozinc Fresh günlük kullanım şampuanı olup, içeriğinde bulunan Doğal Kompleks ve Trichogen ile saç ve saçlı derideki kaşıntı, kepek, yağlanmayı ve dökülmeyi engeller, saçlarda gözle görülür parlaklık ve yumuşaklık sağlar. Doğal yeşil çay ve mentol kokusu saçlarınıza ferahlık vererek güzel kokmasını sağlar ve gün boyu kalıcılığını sürdürür. Sadece eczanelerde satılır. Advertorial Prozinc Summer Time Serisi Kilo aldırmayan yağ BALIK YAĞI Balık yağları hafızayı güçlendirme, enerjiyi ve konsantrasyonu artırma, tümör gelişimini yavaşlatma gibi birçok yararının yanı sıra yağ depolanmasını azaltır ve dolayısıyla kilo kaybını kolaylaştırır. t. E l oğ u Dy l i f K a ra c a n Haziran 2015 12 BizimEczacı Beynin kuru ağırlığının yaklaşık %15-30’unu oluşturan yağ asitleri, nöral büyüme atağının gerçekleştiği gebeliğin son trimesterinden (7.,8.,9. aylar) 2 yaşa gelinceye kadar beyin ve retina hücrelerinde yüksek oranda birikmeye başlar. Yaşamın erken döneminde meydana gelen bu birikim beyin ve retinanın normal işlevleri ve gelişimi açısından önemli rol oynar ve çocuğun ileriki yaşamındaki nöral ve görsel işlevlerini etkileyebilir. Normal nörolojik gelişim açısından ilk 6 ay süresince bebeklerin tek besin kaynağı olarak anne sütü tüketmeleri, anne sütü almayan bebeklerin ise anne sütünün içeriğine yakın (%0.2-0.5 oranında DHA içeren) düzeylerde DHA ile zenginleştirilmiş mama tüketmeleri önerilir. Neden özellikle balık yağı tüketmeliyiz? • Balık yağı genellikle balık eti ya da balık karaciğerlerinden elde edilir. • Balık yağları beyin için son derece gerekli olup; hafızayı güçlendirmek, enerjiyi ve konsantrasyonu artırmak, Alzheimer hastalığını, yaşlılığa bağlı depresyon gibi sorunları azaltmak için balık tüketilmelidir. • Balık yağı tümör gelişimini yavaşlatır. • Balık yağları ayrıca çocuk gelişimi için gereken yağ asitlerini uygun oran ve yeterli miktarda içerdiğinden çocukların diyetinde yer alması önemli bir ihtiyacı karşılar. • Uskumru, ringa, tuna, somon, sardalye gibi soğuk su (dip) balıkları yağlı olup, Omega3’ten zengindir. Ayrıca hamsi ve palamut gibi ülkemizde çıkan balıklar da Omega 3’ten zengindir. • Haftada iki-üç gün yağlı balıklardan yiyerek Omega 3 ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. • Omega-3’ten zengin gıdalar ile beslenenlerde takviyeye gerek olmayabilir. • Yaygın kanının aksine balık yağı şişmanlatmaz. Omega-3 yağ asitleri şekerlerden yağ yapan yağ asit sentez enzimini inhibe ederek yağ depolanmasını azaltır. Dolayısı ile kilo kaybını kolaylaştırır. • Ekmek, süt ürünleri, soslar ve margarin gibi gıdaların yer aldığı bu ürün grupları, Omega-3 ve Omega-6 yağ asitleriyle zenginleştirilmiş çeşitli gıdalar çoklu doymamış yağ asidi alımını artırmak için önemli alternatifler sunar. Balık yağı tüketirken nelere dikkat etmek gerekir? Yağların opak şişelerde saklanması ve ısı ve güneşe maruz bırakılmamaları gerekir. Fazla miktarda çoklu doymamış yağ asidi tüketimi serbest radikalleri artırır. Bu nedenle balık yağı alanların beraberinde mutlaka E vitamini gibi bir antioksidan alması gerekebilir. Özellikle bazı balıkların (ton, köpekbalığı gibi büyük balıklar) metil cıva ve diğer çevresel kontaminantları içerebildikleri bilindiği için; bu türlerden elde edilen balık yağlarını sık tüketmek önerilmez. Hangi hastalıklarda kullanımı uygundur? Alerjiler, Alzheimer, Anjinapektoris, Damar sertliği, Artrit, Demans, İmmün yetersizlikler, Kalp hastalığı, Kanser, Hipertansiyon, Hiperaktivite, Multipl Skleroz, Obezite, Kronik yorgunluk sendromu, Sedef hastalığı, Reye Sendromu, Diyabet, Enfeksiyon, Kistikfibroz, Öğrenme bozuklukları, Lösemi, Lupus, Malnütrisyon, Menopoz, Görme bozuklukları, Egzama. BizimEczacı Haziran 2015 13 Kulağınıza su kaçıyor mu? Kulak zarınız delikse veya orta kulak iltihabınız varsa kulağınıza suyun kaçması iltihap ve yüz felcine varan ciddi sorunlara neden olabilir. of. D r. S u at Tu rg u t Pr Kulak yolu bilindiği gibi ucu kapalı bir tüp şeklindedir. Bu tüpün en iç kısmında kulak zarı ve ona bağlı olarak bulunan kulak kemikçikleri vardır. Bir başka deyişle kulak yolu sonunda kulak zarıyla kapalı çıkmaz bir yoldur. Dolayısıyla kulak zarı sağlam olan kişinin kulağına su kaçması söz konusu değildir. Kulak yoluna giren su bir şekilde dışarı kendiliğinden çıkar. Fazla veya az su kaçması şeklindeki bilgiler tamamen yanlış bilgilerdir. Kulağa kaçan suyun tehlike oluşturduğu kişiler kulak zarı delik olan kronik orta kulak iltihabı olanlardır. Bu gibi durumlarda kulak yolunun kapalı tüp olma özelliği kaybolur. Bu yolu kapatan kulak zarı delik olduğu için kulak yoluna giren su delik olan zardan orta kulağa geçer. Kulak tıkacı kullanılabilir mi? Kulak tıkaçlarının kulak yolları ve kulak zarları normal olan kişilerde kullanılmasının bir anlamı yoktur. Aksine kulak tıkaçları kulak derisini zedeleyerek dış kulak yolu iltihabı gibi istenmeyen durumlara da yol açabilir. Kulak zarı delik olanlar, kulak derisinde klora tuza karşı alerjisi Haziran 2015 14 BizimEczacı olanlar tıkaç kullanmalıdırlar. Bunun dışında kulak yolunda kir biriken kişilerin kulak yoluna su girince bu kirler şişerek kulakta tıkanıklık ve işitme kaybı yapabilirler. Bu nedenle yüzmeye başlayan çocuk ve erişkinlerin mutlaka kulak muayenesi olması gerekir. Kulak yolunda kir varsa yüzme öncesi temizlenmelidir. İltihap gelişebilir Kulak zarı delik olan kişilerde kulak yoluna giren su delik olan zardan geçerek doğrudan orta kulağa geçer ve orta kulaktaki zarlar yoluyla da iç kulağı etkiler. Orta kulağa geçen su içerdiği klor, tuz veya mikroplar yoluyla orta kulak mukozasını irrite ederek iltihaba ve bunun sonucu olarak da iltihaplı kulak akıntısına yol açar ve de işitme azalabilir. Kulak iltihabı kronikleşerek iç kulağı ve denge organını etkileyebilir. İltihap tedavi edilmeyip kronikleşirse ileri vakalarda menenjit ve yüz felci gibi komplikasyonlara da yol açabilir. Ne yapmalı Ne yapmamalı? Oruç tutarken Dy t. E m re U z u n Uzun oruç süresi iftarda yeme ataklarına sebep olabilir. Bundan dolayı Ramazan sonrasında kilo artışı yaşanabilir. Diyetisyen Emre Uzun, Ramazan’da kilo almadan nasıl beslenmemiz gerektiğini ve 5 kurtarıcı besine dikkat çekti. Normal koşullarda bireylerin beslenme programında 3-4 öğün yer alırken, bu miktar Ramazan ayında 2 öğüne düşer; güneşin doğuşundan batışına kadar geçen sürede aç kalınır. Bu zamanlarda fazla yemek yenmediğinde kilo verme durumu gözlenirken, aç kalma korkusuyla çok fazla yemek yendiğinde ise bireylerde kilo artışı görülür. Dyt. Uzun, Ramazan ayında beslenme konusunda çok dikkatli olunması gerektiğini belirtiyor. Yanlış beslenerek metabolizmayı yavaşlatma riski taşındığını belirten Uzun, “Yumurta, tam buğday ekmeği, süt/ yoğurt, salata ve tarçından oluşan süper 5’liyi Ramazan’da beslenmemizin odak noktası yaparsak hem açlık krizlerine çözüm bulacağımızı hem de sağlıklı bir şekilde zayıflama şansı da yakalayabileceğimizi” vurguladı. Haziran 2015 16 BizimEczacı Sahurda uzak durulacak besinler nelerdir? Dyt. Uzun, “Ramazan ayında 2 ana öğünden biri olan sahur kesinlikle atlanmamalıdır. Uzun süreli açlıklar metabolizmanın yavaşlamasına neden olacağı için, sahurun yapılması oldukça önemlidir” diyerek Ramazan ‘daki en önemli noktanın sahur olduğuna dikkat çekti. Kahvaltılık türünde, çok ağır olmayan fakat aynı zamanda tok tutucu besinler tüketmek gerektiğini vurgulayan Dyt. Uzun, tuzlu peynir, zeytin, salam, sucuk gibi gıdalardan ise uzak durulması gerektiğini söyledi. Bu tür besinlerin hem gün içerisinde susuzluk hissini artırdığını hem de yağlı oldukları için kilo artışına neden olduğunu ifade eden Uzun, hangi besinlere ağırlık vermemiz gerektiğini de açıkladı. Uzun, sahurda daha çok hafif kahvaltı, çorba, az yağ ile hazırlanmış zeytinyağlıların tercih edilmesi gerektiğini söylerken mide rahatsızlıklarının oluşmasını engelleyebilmek için özellikle yağlı besinlerden, kafein içeren kahve ve kakao tüketiminden kaçınılmalı ve yemeğin hemen üzerine uykuya yatılmaması gerektiğini vurguladı. Yaz aylarında sahurda neler tüketilebilir? Dyt. Uzun, yaz aylarında artan sıcaklardan dolayı, oruç tutan bireylere sahurda ve iftardan sonra belli aralıklarla bol su tüketmesini önerdi. Uzun, özellikle sahurda ağır ve yağlı yemeklerden kaçınılması gerektiğini söylerken hafif kahvaltılık tarzındaki gıdalarla beslenilmesini kaydetti. Örnek sahur menüsü: • 1 bardak süt, • 1-2 dilim peynir, • 1 adet haşlanmış yumurta, • 2 dilim karpuz, • Domates, salatalık, yeşillik, • 3 dilim tam buğday ya da çavdar ekmeği Bu sahur menüsü kişilerin hem sağlıklı beslenmesini sağlayacak hem de daha uzun süre tok tutacaktır. RAMAZAN’IN SÜPER 5’LİSİ Yumurta Anne sütünden sonra en kaliteli proteine sahip olan yumurta tok tutmada en etkili besinlerden biridir. Düşük kalorisi, yüksek protein içeriği, uzun süre tok tutuşu ve oldukça besleyici öğeler barındırması yumurtayı sihirli besine dönüştürmektedir. Sahurlarda 1 adet haşlanmış yumurta veya yumurta ile yapılmış menemen ya da omlet tüketmek tokluk süresini uzatmada faydalı olacaktır. Tam buğday ekmeği Sahurda ekmek tercih etmek daha az kalori ile daha uzun süre tokluk sağlamanıza yardımcı olacaktır. Ekmek karbonhidrat grubundan bir besin olduğu için sindirimi ağızda başlamaktadır. Siz sahurunuzu yaparken tokluk sinyallerini beyine gönder- mektedir. Çabuk doymanızı sağlayan esmer ekmek, uzun bir tokluk süresi de sağlayacaktır. Süt ve yoğurt Süt ve süt ürünlerini sahurda bulundurmak tokluk sürenizi uzatmanızı sağlar. İçerdiği yüksek protein ile çabuk acıkmanızı engellemektedir. Sahurda süte yer açmak içerisinde bulunan kalsiyumun yağ yakıcı etkisinden faydalanmanız da cabası olacaktır. Salata Zayıflamak isteyen ve tokluk süresini uzatmak isteyen herkesin sofralarının baş köşesinde yer alan salata sahurda da kurtarıcı rolü üstlenmektedir. Salatalara atılan sirke ve limon ile sindirimin daha da uzamasına neden olarak aç kalmadan oruç tutmanızı sağladığını farkedeceksiniz. Burada sakınılması gereken soslardır. Kilo alınmak istenmiyorsa bir süre soslardan uzak kalınmasında fayda vardır. Tarçın Kan şekerini düzenleyen, metabolizmayı hızlandıran tarçın mucize baharatlar arasındadır. Ramazan ayı süresince tarçını bol miktarda kullanmak aç kaldığımız süre boyunca tokluk süremizi uzatacaktır. Tarçını her yerde kullanabiliriz. Sütümüzde, yoğurdumuzda, suyumuzda veya çayımızda.. BizimEczacı Haziran 2015 17 ÖRNEK RAMAZAN DİYETİ Sahur • Açık çay/bitki çayı(şekersiz) • 1 adet haşlanmış yumurta veya 1 yumurta sarısı+2 yumurta beyazı ile yapılmış menemen ya da sebzeli omlet • 2 parmak kalınlığı büyüklüğünde beyaz peynir (az yağlı/light) • 3 adet tam ceviz içi veya 10 adet badem • Bol söğüş sebze ve yeşillik • 1 dilim karpuz veya 1 adet şeftali • 1 kase yoğurt+1 çay kaşığı tarçın eklenmiş • 2 ince dilim esmer ekmek (tam buğday ekmeği/çavdar ekmeği) İftar • 1 su bardağı su+1 adet medine hurması • 1 kase çorba • 1 küçük tabak kıymalı sebze yemeği (susuz) • bol salata (1 yemek kaşığı zeytinyağı, sirke ve limon eklenmiş) • 1 su bardağı ayran/ 1 kase cacık/ yarım kase yoğurt (yarım yağlı) • 2 ince dilim ekmek (tam buğday ekmeği, çavdar ekmeği, yulaf ekmeği Susuzluk giderici meyve: Karpuz Yaz aylarında geçirilen Ramazan'da açlıktan daha önemli bir konu varsa o da susuzluktur. Susamamak için içtiğimiz bol suyun yanında su içeriği yüksek besinleri tüketmek susuzluğumuzu bastırmamıza yardımcı olacaktır. Susuzluğumuzu bastıracak besinlerin kralı ise karpuzdur. Tam bir yaz meyvesidir. İçerdiği düşük kalori ile de kilo almanızı engeller. Haziran 2015 18 BizimEczacı VİTRİN Lansinoh NaturalWave™ Biberon ve Emziği HAZİRAN 2015 ¨ 39,90 Lansinoh NaturalWave™ Biberon ve Emziği, bebeğin anneyi emerken uyguladığı peristaltik hareketin devamlılığını sağlar, bu şekilde bebeğin biberondan anne memesine – anne memesinden biberona geçişine olanak sağlanır. BPA ve BPS içermez. Yavaş, orta ve hızlı akış emzik seçenekleri mevcuttur. ¨ ¨ 22,90 ¨ 38 ¨ 15,90 ¨ 39.90 New Life Enginar & Hindiba Özü Mustela Nursing Comfort Balm New Life Enginar Özü; karaciğer sağlığının desteklenmesine, sindirimin kolaylaştırılmasına; vücudun toksinlerden arındırılmasına, kolesterol seviyesinin düzenlenmesine ve karaciğer yağlanmasına karşı koruma sağlamasına yardımcı olur. Mustela Meme Başı Çatlak Kremi (Nursing Comfort Balm) içerisinde Avokado Peptidleri ve Bisabolol sayesinde gerginlik hissi ve acı veren tahrişi yatıştırırken, B5 vitamini ile cildi canlandırarak tahriş olan bölgeleri onarır. ¨ 14.90 Haziran 2015 20 BizimEczacı 25,90 ¨ 39 Neutrogena Pembe Greyfurt Peeling Jel Ducray Extra Doux Şampuan Neutrogena Pembe Greyfurt Günlük Peeling Jel sivilce ve siyah noktalarla, içerdiği pembe greyfurt özleri ve patentli MicroClear teknolojisi sayesinde etkin bir şekilde savaşırken eşsiz kokusu ile duyularınızı harekete geçiriyor. Ducray Extra-Doux Sık Kullanım Şampuanı, formülünde bulunan hassas temizleme bazı ve provitamin B5 sayesinde saçın dışını kaplayarak, saç merkezini nem kaybından korur, saçı nemlendirir, saçınızın doğal direncini ve yapısını güçlendirir. ¨ 69 ¨ 49 ¨ 59.90 Akne Karşıtı Matlaştırıcı ve Dengeleyici Krem / Jel Bitkisel ekstraktlarla siyah nokta ve sivilcelerin oluşumunun önlenmesine yardımcı olur. Hamamelis ve Flavanoidlerce zengin Cadı Fındığı Ekstraktı ile gözeneklerin sıkılaşmasını destekler. Salatalık Ekstraktı cildin temizlenmesine ve sıkılaşmasına katkıda bulunur. ¨ 35 Eau Thermale Avène Arındırıcı Peeling Eau Thermale Avène Gommage Doux Purifiant, içindeki mikropartiküller ile mekanik peeling, sodyum salisilat ile biyolojik peeling yapar. Cildiniz gözle görülür bir şekilde arınır. Paraben içermez. ¨ 165 Wartner Siğil Kalemi Lierac Hydragenist Bulaşıcı olan siğilden kurtulmak için haricen uygulanan ve sistemik yan etkisi bulunmayan Wartner Siğil Kalemi, tedavide birinci haftadan itibaren gözle görülür etki sağlar. Kalem uç ve akışkan jel ile ufak veya yaygın yüzeylerde uygulama kolaylığı sağlar. Hydragenist’in normal ve karma ciltler için oksijen veren dolgunlaştırıcı nemlendirici krem-jel’i matlaştırıcı mikro pirinç pudraları ile zenginleştirilmiş içeriğiyle yağlı cilt görünümünü engeller. Cildi nemlendiren, dolgunlaştıran krem-jel, kırışıklıkları ve ince çizgileri pürüzsüzleştirir. ¨ 57,50 Baby Sebamed Güneş Kremi Baby Sebamed Güneş Serisinin tamamı bebeğinizin hassas cildi ile uyumlu pH 5,5 özelliği taşır. Yüksek etkili UVA / UVB filtreleri içerir, suya ve kuma karşı dayanıklıdır. Paraben, yağ ve alkol içermez. Güneşe karşı korurken nemlendiriciler ve vitaminler ile tahrişe karşı korur. ¨ 15 Propolis Özlü Ayak Bakım Spreyi Propolis özlü bitkisel Avicenna foot spray kurumuş ve yıpranmış ayakları kullanıldığı andan itibaren yardımcı olur. Bitkisel karışımlı ayak bakım spreyi, mantar enfeksiyonu, ayak tabanı ve tırnak çatlaklarının yanı sıra koku ve terleme sorunlarının çözülmesine yardımcı olur. BizimEczacı Haziran 2015 21 KAPAK KONUSU ÇOCUKLARI BEKLEYEN TEHLİKE GÜNEŞ YANIĞI Bir insanın hayatı boyunca aldığı ultraviyole ışınlarının yarısından fazlası çocukluk döneminde alınıyor. Çocukların ve bebeklerin ciltleri daha hassas olduğu için güneş ışınlarından daha fazla etkileniyorlar. İleride cilt kanserine zemin olabilecek güneş yanıklarına karşı çocukları korumak gerekiyor. Peki ama nasıl? Sorunun yanıtı haberimizde. Haziran 2015 22 BizimEczacı Raşitizmi önlüyor Çocukların sağlıklı gelişimi için aldığı gıda ne kadar önemli ise, güneş ışığı da o kadar önemlidir. D vitamini kaynağı olan güneş, kemiklerin gelişiminde büyük bir öneme sahiptir. D vitamini eksikliğinde Raşitizm hastalığı gelişir. Raşitizmli bebeklerin bıngıldağı geç kapanır, dişleri geç çıkar, oturması ve yürümesi gecikir. Çocukların çok sıcak ve çok soğuk olmayan havalarda, günde en az 2 saat zm su kadar dışarı çıkarılarak güneş ışığından faydalanmaları sağlanmalıdır. Yaz aylarında 2-3 aylık bebeklerin güneş ışığından yararlanabilmeleri için, rüzgarsız havalarda çıplak olarak güneşe çıkarılmalarına başlanabilir. U Bir insanın tüm yaşamı boyunca aldığı Ultraviyole ışınlarının yarısından fazlası çocukluk dönemine aittir. Çünkü, dışarıda geçirilen süre bu dönemde maksimumdur. Küçük çocukların derileri, güneş ışınlarını tolere edemeyecek kadar hassastır. Güneş ışınları sudan ve kumdan yansıyarak, kişileri gölgede bile yakabilir. Hayatında bir kere su toplamış güneş yanığı olan bir kişinin cilt kanserine yakalanma riski, yanığı olmayanlara göre iki kat fazladır. Her yanık ile bu risk iki kat artar. Cilt kanserinden korunmanın en iyi yolu, cilt yanıklarını önlemektir. Çocuklar, bu nedenle güneş ışınlarının en yoğun yeryüzüne ulaştığı saatlerde dışarı çıkarılmamalıdır. Çocukların gözleri de, katarakt riskine karşı güneşten korunmalı ve bu nedenle çocuk için UV korumalı güneş gözlüğü alınmalıdır. Ayrıca çocuk açık tenliyse, sarışın ya da kızıl saçlıysa, renkli gözlüyse, çilli veya benliyse, güneş yanıklarına karşı çok daha hassastır ve cilt kanseri açısından riskli grupta olduğundan koruyucu losyon kullanmak zorundadır. a ra . Dr . G ü lte n K Dikkat edilmesi gereken noktalar Bebekler güneşe çıkarılırken, baş ve gözlerini korumak için güneş başlığı giydirilmelidir. Yazın güneş ışınlarının dik geldiği 11.00 ile 15.00 saatleri arasında, çocuklara güneş banyosu yaptırılmamalıdır. Güneş banyosuna ilk gün 2 dakika ile başlanmalı ve toplamda 30 dakikayı aşmamalıdır. Çocuklara güneş banyosu yaptırılırken, fanila ve şapka giydirilmeli ve çocuklar güneşin altında kesinlikle uyutulmamalıdır. Daha büyük çocukların ise, yaz aylarında çıplak olarak güneş banyosunun 45 dakikayı geçmemesi gerekmektedir. Güneşin yararlı olduğu kadar zararlı olabileceği de unutulmamalıdır. Güneş çarpması belirtileri Yaz aylarında çocuklarda güneş çarpmalarına karşı dikkatli olunmalıdır. Çocuğun uzun süre güneşe maruz kalması deride kızarıklık, acı hissi, fazla etkilenmiş bölgelerde ciltte su toplanması, baş ağrısı, kusma, ateşe yol açabilir. Bu durumda acilen doktora başvurulması gerekmektedir. Güneş çarpmalarında çocuğun cildi soğuk ve nemli ise, gölge ve serin bir yere yatırılıp bacaklarının yüksekte tutulması gerekmektedir. Deri kırmızı bir renk almış, sıcak ve kuru ise, soğuk su altında BizimEczacı Haziran 2015 23 tutulduktan sonra çocuğun serin ve gölge bir yere yatırılıp ateşi düşünceye kadar soğuk suya batırılmış bir bezle vücuda kompres uygulanmalıdır. Çocuklarda güneşin zararlı etkilerine karşı, hassas ciltler için geliştirilmiş yüksek koruma faktörlü güneş losyonları, doktor önerisi ile kullanılmalıdır. Çocuklar güneşten nasıl korunur? • Bebekler ve küçük çocuklar, saat 11.00 ile 15.00 arasında direkt güneşe çıkarılmamalıdır. • Tatile çıkıldığında, suya dayanıklı en az 30 koruma faktörlü bir koruyucu krem kullanılmalıdır. • Koruyucu kremler, yeterli miktarda ve cilde yedirilerek uygulanmalıdır. • Güneş banyoları, iki dakika ile başlamalı ve süresi, vücut alıştırılarak artırılmalıdır. Bu süre, 25-30 dakikayı geçmemelidir. • Çocuklar havuza veya denize girdikçe, havlu ile kurulandıkça güneş kremleri etkisini yitireceğinden dolayı, gün boyunca koruyucu krem sürmeye devam edilmelidir. • Okul çağına gelen çocuklara, güneşten korunma yöntemleri anlatılmalıdır. • Su kaybını önlemek amacıyla, çocukların yeterli miktarda su içmeleri sağlanmalıdır. • Bebeklerin ve çocukların başları şapka ile güneşten korunmalıdır. • Çocuk, günde 30 dakikadan fazla dışarıda kalacaksa, güneşten koruyucu krem kullanması sağlanmalıdır. • Süt çocuklarının ciltleri daha ince olduğu için, güneşe karşı daha hassastırlar. Bu nedenle, 6 aylıktan küçük çocuklar direkt güneşe çıkarılmamalı, gölgede tutulmalıdırlar. • Çocuklar, terletmeyecek ve güneşe karşı koruma sağlayacak şekilde giydirilmelidir. Haziran 2015 24 BizimEczacı Beyaz renkte kollu bir tişört ve kenarlıklı şapka bu anlamda uygun olacaktır. Giydirilen kıyafetler, seyrek dokumalı olmamalıdır. • Bulutlu havalar önemsenmelidir, çünkü güneş ışınlarının %70’i bulutları geçer. • Kum ve suyun güneş ışınlarını yansıttığı unutulmamalıdır. Gölgede bile cilt yanıkları olabilir. • Çocukların gözleri, UV korumalı bir gözlükle güneşten korunmalıdır. Uzun yıllar UV ışınlarına maruz kalmak, katarakt riskini arttırır. • Güneşte en çok yanaklar, burun ve omuzlar yandığı için, özellikle bu bölgelerin korunmasına özen gösterilmelidir. • Güneş kremleri, UVA ve UVB filtrelerini içeren, emilimi kolay, cildi nemlendiren, suya ve terlemeye dayanıklı, kokusuz ve renksiz, etki süresi uzun ve kullanımı kolay olmalıdır. • Güneşten koruyucu ürünler, güneşe çıkmadan yarım saat önce uygulanmalıdır. Takıntılarınızı bırakın Bed dismoen bozuk rfik luğu TATİLE GİDİN Fiziğinize güvenmiyor, tatile gitmeye, plaja inmeye çekiniyor musunuz? Beden dismorfik bozukluğu sorununuz olabilir ve hatta kronik mutsuzluk yaşıyor olabilirsiniz. Dr . Me h m et Yav uz Her insanın vücudunda beğenmediği yanları olabilir. Ancak bu durumu abartmak psikolojik hatta psikiyatrik sorunların habercisidir. Halk arasında beden takıntısı olarak adlandırılan dismorfik bozuklukta kişi normal ya da normale yakın bir görünüme sahip olsa bile bedensel görüntüsünün bir ayrıntısını çirkin ya da dikkat çekici olduğuna inanır. Kişinin dış görünümünün takıntılı bir hal alması yaşam kalitesinin bozulmasına neden olabilir. Dismorfik bozukluğa kadınlarda erkeklere oranla daha sık rastlanır. Yaz mevsiminde daha ince kıyafetler ve bikini giyme nedeniyle bu takıntılar diğer zamanlarda olduğundan daha yoğun hale gelebiliyor. Takıntılarla tatile çıkmak tatili kabusa çeviriyor. Kişinin dinlenmesine ve psikolojik olarak rahatlamasına engel oluyor. Bedensel takıntılar düşüncelerinizi ele geçirmesin Bedensel takıntılar özellikle de ince Haziran 2015 26 BizimEczacı kıyafet ve bikinilerin giyildiği yaz aylarında daha baskın olarak ortaya çıkar. Yaz aylarında tatil, beden takıntıları nedeniyle tatsız bir hale gelebilir, kişi tatilin tadını çıkarmak yerine yoğun bir iç sıkıntısı yaşamak zorunda kalabilir. Deniz kenarında mayo veya bikini giyme zorunluluğu hissedilmesi, kişiyi fazlalıklarını saklama konusunda takıntılı bir tavır içine iter. İnce, kısa giysiler ve bikini giymek vücuttaki fazla kiloları, kusurları daha çok öne çıkardığından, bedensel takıntılar yaz aylarında yoğunluk kazanır. Beden dismorfik bozukluğu nedir? Beden dismorfik bozukluğu tıpta BDB olarak kısaltılır ve kişinin var olduğunu düşündüğü bedensel kusuru nedeniyle bu konuda aşırı uğraş halinde olmasına neden olur. Bu uğraşlar, zaman içerisinde kişinin başka işlerini yerine getiremeyecek kadar kontrolü kaybetmesi, sosyal yaşantısının sekteye uğraması, depresyona girmesi, kronik mutsuzluk yaşaması gibi sonuçları da beraberinde getirir. Kişi hem özel hem de iş hayatında bilinçli olarak engelleyemediği takıntıları nedeniyle yoğun stres yaşar, mutsuz ve agresif bir ruh haline bürünebilir. Beden dismorfik bozukluğu, özellikle de çalışan kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür ve 15-20 yaşlarında daha sık Haziran 2015 28 BizimEczacı görülür. Hastalığın başlangıç evresinde majör depresyon, düşünce bozukluğu gibi psikiyatrik bozukluklar da sıklıkla kendini gösterir. Beden dismorfik bozukluğunda tedavi yöntemleri Beden dismorfik bozukluğunda, uzun süreli ve düzenli terapilerden destek alınır. Terapinin asıl amacı; beden algısının olumlu yönde değiştirilmesi ve düşünce bozukluklarının düzeltilmesidir. Terapide yanlış düşüncelerin olumlu yönde düzenlenmesine ek olarak, kişinin bozulan sosyal ve özel yaşantısındaki ilişkilere de olumlu katkı sağlamak hedeflenir. Kişinin öz güvenini doğrudan etkileyen bu duruma depresyonun ve anksiyetenin eşlik etmesi de sık görüldüğünden, hastanın durumuna göre antidepresanlar da tedaviye dahil edilebilir. GÜÇLÜ KIRMIZI [1] İNGİLTERE’NİN BİR NUMARALI KRILL MARKASI RED KRILL OIL ARTIK TÜRKİYE’DE! Red Krill Oil ilaç değildir,takviye edici gıdadır. Yalnızca eczanelerde satılmaktadır. ! Bu materyal, sağlık profesyonelleri için bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. /redkrilloiltr @redkrilloiltr www.i-health.com.tr Referans: [1] ORAC Assay (Lipophilic) of Odourless Fish Oil 1000 (B. no. 1061D) & Red Krill Oil (B. no. 13667A), indicated in Report No: ORAC-L/1101 Vajinismus Her 10 kadından biri bu sorunu yaşıyor r. D il e Öc Op .D al Her 10 kadından birinde görülebilen vajinismusun görülme sıklığı kültürel yapılara göre farklılıklar gösterse de, en önemli sebep cinsellik konusunda bilgisizlik ve bu bilgisizlikle gelen korkudur. k Ay t e Haziran 2015 30 BizimEczacı ki n Vajinanın pelvik taban kaslarının istem dışı kasılması sonucunda cinsel birleşmenin yaşanamaması durumu olan vajinismus, evliliğin cinsel birleşme ile tamamlanması gerçeği ile tedaviyi zorunlu hale getirmektedir. Aslında cinsellikle ilgili çok farklı sorunlar yaşansa da bu durum, evliliğin devamını tehlikeye soktuğu ve çocuk sahibi olmayı engellediği için tedavi merkezlerine başvuran hastalar arasında vajinismus hastaları önemli bir oran oluşturmaktadır. Vajinismus görülme oranı cinsellik konusuna kapalı olan toplumlarda, bilgi sahibi olan eğitimli toplumlara göre daha yüksektir. Cinsel Tıp Enstitüsü Vajinismus Bilgi Anketi’nin son verileri ülkemizde yaşayan her 10 kadından birinin vajinismus sorunu yaşadığını göstermektedir. Bilinmeyen şeyler korkuya neden olur. Cinselliğe dair eğitimin yeterli olmadığı toplumlarda olduğu gibi cinselliğe ait bilgisizlik, cinsel organların yerinin ve yapısının bilinememesi bile tek başına vajinismusa neden olabilir. Mükemmeliyetçi kişiler Her hastada aynı olmamakla birlikte vajinismusun çeşitli nedenleri olabilmektedir. Nedeni veya nedenleri bilmek tedavinin süresini kısaltması açısından önemli olabilmektedir. Vajinismusun nedenleri arasında en sık görüleni “acı çekme’’ korkusudur. Zorla evlendirilme, eşini sevmeme, eşle yaşanan sorunlar da vajinismusa neden olabilir. Bunun dışında gebelik korkusu, cinsel yolla bulaşan hastalıkları kapma korkusu da nedenler arasında sayılabilir. Mükemmeliyetçi kişiliklerde kontrolü kaybetme korkusuyla birlikte vajinismus görülme sıklığı daha fazladır. Vajinismus tanısını, vajinal muayene olup olmamakla belirlemek doğru değildir. Vajinismus olan kadınlar bacaklarını kapatma, kendini geri çekme gibi davranışlar gösterirler; ancak jinekolojik muayene olabilen sadece penis girişine izin vermeyen kadınlar da olabilmektedir. Bununla birlikte cinsel ilişkide bulunabilen; fakat vajinal muayene olamayan vajinismus hastaları da olabilmektedir. Yanlış uygulamalar Vajinismusla ilgili yeterli bilgi ve deneyimi olmayan profesyonellerin; tedaviyi zorlaştıracak, kişilerde hayal kırıklığı yaratacak ya da gereksiz müdahalelere yönlendirerek maddi ve manevi zarar görmelerine neden olacak sözleri ve Haziran 2015 32 BizimEczacı uygulamaları olabilmektedir. Anestezik kremlerin kullanımı, ilişki sırasında sarhoş olma, genel anestezi altında cinsel birleşme ve vajinaya botoks uygulanma gibi öneriler vajinismus için önerilmeyen tedavi uygulamalarıdır. Tedavi kişiye özeldir Vajinismus sebebe yönelik uygun bir tedavi tekniği ile adım adım çözülmelidir. Vajinismus cinsel tedaviler arasında en yüz güldürücü sonuç veren cinsel sorunlardan birisidir. Vajinismus sorunu kişiye özeldir. Bu yüzden vajinismus tedavisi de problemin kaynağına yönelik ve kişiye özel olmalıdır. Çiftlerin ortak problemi Vajinismus her ne kadar kadında yaşanan bir problem olsa da diğer cinsel sorunlarda olduğu gibi bunu çiftin ortak problemi olarak görmek gerekir. Eşin desteğini almak tedaviyi kolaylaştıracağı gibi tedavi süresini de kısaltacaktır. Vajinismus tedavisinde genellikle hiçbir cerrahi müdahale, girişimsel işlem uygulanması gerekmez. Yapılması gereken kişinin kendisine iyi bir rehber olacak cinsel terapisti bulması ve cinsel terapi planını uygulamasıdır. Önerilen terapi planına sadık kalındığı sürece hızlı ve sağlıklı bir iyileşme elde edilecektir. Kişinin cinsel terapistine her şeyi açıkça anlatması ve en önemlisi de iyileşme arzusunun olması tedavide en önemli kuraldır. Terapi süresince tedavi için herhangi bir ilaç kullanması da önerilmemektedir. Kene tehlikesini göz ardı etmeyin Yeşil alanlarda daha fazla vakit geçirenler, çalışanlar, piknikçiler Kırım - Kongo Kanamalı Ateşi hastalığından korunmak için kenelere karşı önlem almalı. f. D sk r. Ke n an Ke i n P ro Havaların ısınması ve doğanın canlanması ile birlikte pek çok insan park ve bahçelerde güzel havanın tadını çıkarmaya başladı. Ancak önlem almadan yeşillik alanlara çıkanlar, kötü sürprizlerle karşılaşabiliyor. Çünkü bu aylarda kene ısırmalarına bağlı “Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi” vakaları artış gösteriyor. Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi’ne neden olan “Nairovirus” keneler, arasında enfeksiyon yaparak yayılır. Keneler, küçükbaş hayvanlardan kan emerken aldıkları virüsleri büyükbaş hayvanlara ve insanlara bulaştırır. Yüksek ateş, baş ağrısı ve kusma Bir kenenin insandan kan emmesi ile hastalık belirtilerinin ortaya çıkması arasında ortalama 2, (1-3) günlük bir kuluçka zamanı geçmektedir. Hastalığın ilk belirtileri iştahsızlık, baş ağrısı, yüksek ateş, yaygın kas ağrıları, mide ağrısı, kusma ve bazen de ishal şikayetleri ile kendisini gösterir. Birkaç gün içinde gözlerde ve yüzde kızarıklık, göğüste noktasal kanamalar, vücutta yaygın cilt altı kanamaları, burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan bulunması gibi ciddi kanama bozukluğu bulguları görülebilir. Ağır vakalarda, hastalığın beşinci gününden sonra karaciğer ve böbrek yetmezliği Haziran 2015 34 BizimEczacı ile akciğer yetmezliği ve santral sinir sistemi bozuklukları gelişebilir. Hastalar genellikle hastalığın 2. haftasında karaciğer, akciğer veya böbrek yetmezliği tablosu ya da pıhtılaşma bozukluğu nedeni ile kaybedilirler. Vakit kaybetmeden doktora başvurun Bu hastalıkta etkene yönelik bir tedavi ajanı olarak ilaçlardan faydalanılabilir. Hastalara destekleyici tedavi yapılarak organizma hastalığı atlatana kadar bozulan fizyolojik dengeyi korumak ve hastanın ihtiyacı olan destek sağlanmalıdır. Bu amaçla yapılacak tedavi girişimleri arasında; sıvı ve elektrolit dengesinin korunması, pıhtılaşma bozukluğu gelişenlere taze kan ve pıhtılaşma faktörü verilmesi, ağızdan beslenemeyen hastaların uygun yöntemlerle beslenmelerinin sağlanması, yüksek olan ateşin kontrol altına alınması ve şikayetlerin giderilmesi için gereken tedavilerin yapılması sayılabilir. Kontrol altında tutulan hastalarda iyileşme süreci 10. günden sonra başlar bu süreç bazı vakalarda dört haftaya kadar uzayabilmektedir. Ne yapmalı? • Kırım - Kongo Kanamalı Ateşi’nden korunmak için kene yönünden şüpheli ve tehlikeli olan bölgelerden uzak durulmalıdır. • Hayvan barınakları veya kenelerin yaşayabileceği alanlarda, çıplak ayakla dolaşılmamalı, kısa giysiler giyilmemeli, mümkünse açık renkli, uzun kollu ve uzun paçalı giysiler giyilmelidir. • Vücuda yapışan keneler kesinlikle ezilmeden ve kenenin ağız kısmı koparılmadan (bir pensle sağa sola oynatarak, çivi çıkarır gibi) alınmalıdır. • Kenelerin üstüne kimyasal dökülmesi, kibrit ile yakılması gibi işlemler kenelerin hastalık etkenlerini aktarma riskini artırabilir. • Ormanlarda çalışan işçilerin ve ava çıkanların lastik çizme giymeleri veya pantolonlarının paçalarını çorap içine sokmaları kenelerden koruyucu olabilmektedir. • Gerek insanları gerekse hayvanları kenelerden korumak için böcek kaçıran ilaçlar dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır. • Hastalarla temastan kaçınılmalı, zorunlu olarak temas edenler ise mutlaka gerekli tedbirleri almalıdırlar. • Hasta kimselere ait eşyalar uygun şekilde dezenfekte edilmelidir. Risk grubundakiler BUNLARA dikkat! • Kırsal kesimde yaşayan, hayvanlarla ilişkisi olanlara, kırsal kesimde özellikle çalılıklar ve otların olduğu yerlerde piknik, av veya çeşitli amaçlarla bulunanlara bulaşabilmektedir. Veterinerler, avcılar, kasaplar ve çiftçilerde, meslek hastalığı olarak görülebilir. Ayrıca bu hayvanların etlerinin hazırlanması sırasında ev hanımlarına ve bu işle uğraşanlara bulaşma riski yüksektir. Doktor, hemşire ve sağlık memuru ve laborantlar gibi sağlık görevlileri ile evde hasta bakan hasta yakınlarına bu yolla bulaşabilmektedir. • • BizimEczacı Haziran 2015 35 Klimalara dikkat! Yaz ortasında zatürRee olmayın Düzenli temizlenmeyen klima filtreleri nedeniyle çoğalıp yayılan mikroplar, lejyoner hastalığı ve zatürree gibi çeşitli solunum yolu hastalıklarına neden olabilir. . Dr . S in a n G ü Haziran 2015 36 BizimEczacı rka n U zm Sıcakların neden olduğu terleme ve bunalmaya karşı kullandığımız, yaz mevsiminin vazgeçilmezi olan klimalar, bir tür zatürree olan Lejyoner hastalığına neden olabiliyor. Klima yoluyla bulaşan bu hastalık, diğer zatürreelerden farklı olarak akciğerde yoğunlaşan sorunlardan daha çok kas ağrıları, halsizlik, ateş gibi belirtilerde baskın çıkıyor. Klimanın temizliği ihmal edilen filtrelerinde üreyen bakteriler, uygun sıcaklıkta çoğalıp, ortamdaki havaya hızla yayılarak zatürree vakalarında rol alıyor. Otel, restoran ve benzeri büyük ve havalandırmaya ihtiyaç duyulan yerlerde çalışan kişiler bu hastalığa yakalanma konusunda daha büyük risk grubundadır. Ancak, özellikle yaz aylarında arabaya binen, evinde klima çalıştıran, AVM’lerde zaman geçiren pek çok kişi için de risk söz konusudur. Lejyoner hastalığının tipik olan ve kışın karşılaşılan zatürrreeden farklı bazı özellikleri mevcuttur. Örneğin; akciğerde yaşanan yoğun tahribat yerine sıklıkla eklem ve kas ağrıları, halsizlik, ateş, baş ağrısı, uykuya dalmada güçlük gibi belirtiler vardır. Bunların yanı sıra; öksürük, konsantrasyonda güçlük, mide bulantısı, kusma, ishal gibi belirtiler de görülebilir. Korunmak için ne yapılabilir? Yazın bunaltıcı havalarda ihtiyaç duyduğumuz klimanın hastalık sebebi olmaması için, bazı önlemler alarak kendimizi korumamız mümkündür. Araçlarda ve evlerdeki klimaların direkt yüze ve göğse vurmayacak şekilde ayarlanması, yoğun zaman geçirilen ev ve iş yerlerindeki klimaların filtre bakım ve temizliklerinin belirli aralıklarla yapılması bu anlamda oldukça önemlidir. Zatürree nedir? Nasıl oluşur? Dünyada sık görülen ve en fazla ölüme neden olan hastalıklardan biri olan zatürree, günümüzde antibiyotiklerin yaygın kullanımı ve aşılama programlarına rağmen hala etkin bir hastalıktır. Ülkemizde görülme sıklığı yılda % 1-2 arasında değişen zatürree, ölüm nedenleri arasında 5. sırada yer alır. Zatürree (Pnömoni); akciğerlerimizin bakteri, virüs gibi mikroplar ile oluşan iltihabıdır. Hava yollarının iltihabına bronşit, hava keseciklerinin iltihabına da zatürree denir. Zatürreenin belirtileri nelerdir? Zatürree hastaları doktora ateş, üşüme, titreme, öksürük, balgam, iştahsızlık, baş ağrısı, bulantı, kusma, boğaz ağrısı, kas ağrısı, karın ağrısı hatta ishal şikayetleriyle gelebilirler. Zatürree vakalarının %80’inde öksürük vardır. Balgam sarı renkte ya da paslı gibi, kiremit renginde olabilir. Hastada % 40 batıcı yan ağrı olur. Bu durumda iltihap akciğer zarına ulaşmış demektir. 65 yaş üstü kişilerde, zihin bulanıklığı ve solunum sayısında artış zatürree işareti olabilir. Kişiyi zatürreeye hazırlayan faktörler nelerdir? Bunların başında hiç şüphesiz sigara vardır. Akciğerlerimizin savunma mekanizmalarını bozduğundan sigara içilmemelidir. Diğer faktörleri sıralamak gerekirse; • Yaşı ilerlemiş kişiler; dengeli beslenmeli, yeterli istirahat etmeli, soğuktan ve mikroplu ortamlardan korunmalıdır. • Diyabeti ve kronik hastalıkları olanlar düzenli tedavi olmalıdır. • Alkolden uzak durulmalıdır. • Gereksiz ve fazla antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır. • Kişi, yıllık influenza ve 5 yılda bir ya da ömür boyu 1 kez yapılan pnömokok aşılarını yaptırmalıdır. Zatürreeden korunmak neden önemlidir? Zatürree ölümlere en çok neden olan hastalıklardan biri olduğundan titizlikle üzerinde durulması gerekir. Pnömokok pnömonisi’nde ölüm hızı 65 yaş üzerindekilerde 3-4 kat daha yüksektir. Yaşlılarda pnömoni sıklığı ise, genç erişkine göre 3-5 kat fazladır. Yaşlı pnömonilerin % 90’ından fazlası hastaneye yatış gerektirmektedir. Üstelik bunların hastanede kalma süresi, gençlere göre 2 kat daha uzun olmaktadır. Pnömonide ölümlerin % 90’a yakını 65 yaş üstündekilerde görülmektedir. Zatürree aşısı yaptırmak faydalı mıdır? Zatürree, 65 yaş sonrası hastalarda en önemli ölüm nedenlerinden biridir. Aşı, sağlıklı çocuk ve genç erişkinlerde hastalığı önlemede % 70, pnömoni ve hospitalizasyonu önlemede %50, ölümleri önlemede % 80 etkindir. Bu nedenle, zatürree aşısı yaptırmak faydalı olacaktır. BizimEczacı Haziran 2015 37 SAĞLIKLI İPUÇLARI Çocuklar için sağlıklı süt tarifleri Meyveli Süt ½ muz, 3-4 adet çilek ve 1,5 su bardağı süt. Meyveler iyice yıkandıktan sonra süt ile birlikte mikserden geçirilir. İsteğe göre meyve parçaları ile süslenerek soğuk olarak servis edilebilir. SAĞLIK SÖZLÜĞÜ Haziran 2015 38 BizimEczacı Hurmalı Süt Çikolatalı Süt: 3 adet çekirdeksiz hurma 4 kare bitter çikolata (ya da 1 yemek kaşığı ve 1 su bardağı süt. hurma püresi), 1 çubuk Çikolatalar, benmari tarçın ya da toz tarçın yöntemi ile eritilir. ve 1 su bardağı süt. Eritilen çikolatalar süt Hurmalar birkaç saat ile mikserde karıştırılır. öncesinden sıcak suda Üzerine az miktarda bekletilerek yumuşatılır. rendelenmiş çikolata Süt ve hurmalar mikserde serperek süslenir. iyice karıştırılır. Bardağa koyulan Dondurmalı Süt hurmalı süt 1 top vanilyalı ya da çubuk tarçın ya meyvelerden yapılmış meyveli da üzerine toz dondurma ve 1 su bardağı süt. tarçın serperek Dondurma ile süt mikserden tatlandırılabilir. geçirilip, hızlıca servis edilir. AMBLİYOPİ: Gözde belirli bir bozukluk olmaksızın oluşan görme tembelliği. BRONCHİOLİTİS: Solunum sisteminin en küçük fonksiyonel üniteleri olan bronşiollerin iltihabına denir. CESTODIASIS: Yassı solucan enfeksiyonudur. DEFORMASYON: Şeklini bozma. EKO: Yankı. FERMENTASYON: Mayalanma. GASTROPTOZİS: Mide düşüklüğü. HİLUS: Organlarda büyük damar ve sinirlerin, akciğerlerde solunum yollarının giriş kapısı. İNTRAEPİTELİAL: Epitel hücrelerinin içi. LAKRİMA: Göz yaşı. NARKOANALİZ: Psikanalize yardımcı olmak amacıyla, bir narkotik ilacın kullanılmasıdır. OVOBLAST: Yumurtanın geliştiği hücre, yumurta hücresi. PULMONER ARTER: Akciğerin büyük besleyici arteri. REZORBSİYON: Emilme. SÜT BEZESİ: Meme dokusu içerisindeki süt üreten bezler TROMBOZ: Kan damarlarının pıhtı veya ateron (kolesterol) plakları oluşarak tıkanmasıdır ULNA: Önkolun iki kemiğinden içte (serçe parmağı tarafında) bulunanıdır. ZİGOT: Döllenme sırasında spermatozoitin yumurtayla birleşmesi sonucu oluşan hücre.