Sistem Analisti

SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI
Sistem Analizi
-Bilgi Sistemleri-
Bilgi Sistemi
 Bilgi sistemi, karar vericiler için verileri işleyerek bilgi sağlayan
çoğunlukla bilgisayara dayalı sistemlerdir.
 Bilgi sistemi karar almada kullanılmak üzere bilgiyi toplamak,
işlemek,saklamak ve dağıtmak için oluşturulan ilişkisel elemanlar
kümesidir.
 Bilgi sistemlerinin faydaları
Daha iyi hizmet
Rekabet avantajı
Büyük ölçüde doğruluk
Sağlıklı haberleşme
Verimliliğin artması
Daha fazla fırsatlar
Maliyetlerin azaltılması
Daha iyi güvenlik
Daha az hata
Yüksek kalitede çıktılar (ürünler)
Etkinliğin artması
Daha etkin yönetim
İşgücü ihtiyacının azaltılması
Daha etkin finansal kararlar verebilme
Bilgi Sistemi Türleri
 İşlemsel Bilgi Sistemleri (İBS) (Transaction Processing Systems)
 Yönetim Bilgi Sistemleri (YBS) (Management Information Systems)
 Ofis Otomasyon Sistemleri (OOS) (Office Systems)
 Karar Destek Sistemleri (KDS) (Decision Support Systems)
 Üst Yönetim Bilgi Sistemleri (ÜYBS) (Executive Support Systems)
 Bilgi Tabanlı İş Sistemleri (BTİS) (Knowledge Work Systems)
İşlemsel Bilgi Sistemleri
 Diğer bilgi sistemlerine giriş ve temel oluşturur
 Satış izleme, envanter düzenleme, fatura hazırlama sistemleri gibi rutin
işlemleri hızlı ve doğru gerçekleştirir.
Girdi
Veri Toplama
Veri Hazırlama
Veri Girişi
Çıktı
İŞLEM
Saklama
Geri Çağırma
Sınıflama
Sıralama
Güncelleme
Raporlar
Sorgulama Cevaplama
Diğer Bilgi Sistemlerine Girdi
Ürün
Yönetim Bilgi Sistemleri -1
 Yöneticilere planlama, kontrol etme ve karar verme ile ilgili bilgi sağlar
 Bir kurumda sadece bir bilgi sistemi varsa o sistem YBS’dir.
 Karar destek sistemi ve ofis otomasyon sistemi YBS kapsamındadır.
Yönetim Bilgi Sistemleri -2
 YBS üç boyutu birleştirir:
 İşlem Boyut
 Uygulama tabanı, işlemler, veri tabanı yönetim sistemi ve veri tabanını kapsar.
 İşlemsel bilgi sistemleri ile birlikte hesaplama, özetleme ve iletişimden oluşmaktadır.
 Yönetim Boyut
 Farklı organizasyon seviyelerindeki yöneticilerin bilgi özelliklerini dikkate almaktadır.



Alt yönetim işlemsel kontrol aktivitesini
Orta yönetimin yönetim kontrollü kaynak paylaşımını
Üst yönetimin stratejik planlama ve hedefleri belirlemesini
 İşlevsel Boyut
 Üretim, pazarlama, finans ve personel gibi kurumsal işlevler için gereken bilgi
farklılığını inceler
Ofis Otomasyon Sistemleri
 Büro işlemlerinin elektronik olarak gerçekleştirilmesini
sağlar
 Kelime işlemciler, yazı hazırlama, kopyalama, saklama,
düzenleme, yazdırma
 Kelime işleme, tablolama, grafik çizimi paket
programlar, elektronik posta, faks, telekonferans gibi
sistemler…
Karar Destek Sistemleri -1
 Planlanmış ya da planlanmamış karar verme görevlerini desteklemek için
kullanıcının veri ve karar modellerine kolay erişimini sağlar.
 KDS araçları veya KDS üreticileri ile yaratılmaktadır.
 KDS üreticileri kullanım kolaylığı sunan olanakları birleştirmektedir. Bunlar:
•Olasılık analizler
•Tahmin
•İstatistiksel analizler
•Finansal analizler
•Optimizasyon analizleri
•Ne Eğer (what if)analizi
•Gizlilik
•Hedef Arama
•Veri tabanı yönetimi
•Rapor üretimi
•Grafik gösterim
Karar Destek Sistemleri -2
Karar
Modelleri
Veri
Karmaşık
Yazılım
Sistemi
Kullanıcı
Üst Yönetim Bilgi Sistemleri
 Organizasyonun stratejik seviyesini ve işletme dışı verileri kapsar
 Yönetim bilgi sistemleri ve karar destek sistemlerinden işletme içi
bilgileri alır
 ÜYBS, üst yönetimin, işletmenin performansının ve rakiplerin
aktivitelerinin takip edilmesini; ileriye tahminler yapabilmeyi
sağlar
İşletme İçi Veri
•İBS YBS Veriler
•Finansal Veriler
•Ofis Sistemleri
•Modelleme Analizi
İşletme Dışı Veri
•Rakipler
•Borsa
•Yasal
Düzenlemeler
ÜBS
Uçbirimi
•Grafikler
•Arayüzler
•Rapor ve Ekranlar
Bilgi Tabanlı İş Sistemleri
 BTİS araştırmacının yerini almaz
 Araştırmacının sonuçlarını bilgi sistemiyle karşılaştırarak daha
verimli kullanılmasını sağlar.
 Bilgisayar destekli dizayn araçları gibi (Computer Aided Design-
CAD)
Bilgi Sistemleri Arasındaki İlişkiler-1
 İşlemsel Bilgi Sistemleri
 Alt düzeydeki yöneticilerin satışlar, faturalar, ödemeler ve ham madde
kullanımı gibi işlemlerin takip edilmesini sağlar
 Karar destek sistemleri ve yönetim bilgi sistemlerine girdi göndererek
temel oluşturur.
 Yönetim Bilgi Sistemleri
 Önceden belirlenmiş ve sistem içinde yapılandırılmış konular hakkında
bilgi sağlar.
 YBS’nin bu eksikliğini karar destek sistemleri ve üst yönetim bilgi
sistemleri tamamlarlar.
Bilgi Sistemleri Arasındaki İlişkiler-2
 Karar Destek Sistemleri
 İstatistik analiz ve simulasyon gibi gelişmiş modeller kullanılır.
 Üst Yönetim Bilgi Sistemleri
 Kurum içi ve kurum dışı bilgileri alır
 Önceden tahmin edilemeyen değişken anlık sorunlara cevap
bulan ileriye dönük bir tahmin yapmayı sağlar.
Bilgi Sistemleri Arasında Veri Etkileşimi
Üst
Yönetim
Bilgi
Sistemleri
(ÜBS)
Yönetim
Bilgi
Sistemleri
(YBS)
Karar
Destek
Sistemleri
(KDS)
Bilgi
Sistemleri
(BTİS ve
OOS)
İşlemsel
Bilgi
Sistemleri
(İBS)
SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI
Sistem Analizi
-Bilgi Sistemi Tarafları-
Bilgi Sistemi Tarafları
 Kullanıcı
 Yönetici
 Programcı
 Bilgi sistem destek personeli
 Sistem analisti
Kullanıcı
 Sistemin önemli bir parçasıdır
 Kullanıcılar tarafından kullanılabildiği sürece sistem var olabilir
 Geliştirilen sistem kullanıcının ihtiyaçlarını karşılayabilmelidir.
 Bütün müşteriler aynı kategoriye konmamalıdır
 Her kullanıcının bilgisayar bilgisi ve deneyimi aynı olmayabilir.
Yönetici
 Sistemin büyüklüğüne göre;
 Proje yöneticisi
 Büyük ölçekli projelerde, projenin uzun vadede başarılı olması için
gerekli kriterlerin belirlenmesinden ve proje ekibinin idaresinden
sorumludur
 Üst düzey (işletme) yöneticisi
 Sistemin geliştirilmesi için gerekli olan kaynağı sağlar
 Bilgi sistemine olan yaklaşımı sistemi kullanacak olan kullanıcılar
üzerinde etkili olur
Programcı
 Yapısal analiz ve tasarımın ilk yıllarında analist, sistem için gerekli
verileri toplayarak sistemi geliştirip kodlayan programcı idi.
 Zaman içinde analist ve programcının görevleri ayrılmıştır.
 Programcılar, zamanlarını optimizasyon ve üretilen kodların sisteme
entegrasyonuna ayırmaktadırlar.
 Günümüzde, CASE (Computer Aided Software Engineering –
Bilgisayar Destekli Yazılım Mühendisliği) araçları kullanılarak kodun
büyük bölümü otomatik olarak üretilmektedir.
Bilgi Sistem Destek Personeli
(Operasyonel Personel)
 Sistemin sürekliliğini sağlamak amacıyla destek sağlar:
 Ağ iletişimi
 Donanım ve veri güvenliği
 İlgili bilgisayar programlarının çalışması
 Çıktıların düzenlenmesi
Sistem Analisti
 Projenin kilit üyesidir
 Ancak tek başına sistemin başarısı analiste bağlı değildir.
Sistem Analistinin Beceri ve Görevleri
 Hem işletme yönetimi hem de bilgi sistemleri konusunda bilgi
sahibi olması gerekir.
 İşin ihtiyaç ve sorunlarını ortaya koyarak, işin gelişmesi için bilgi
teknolojilerini kullanarak bilgi sisteminin nasıl kullanılacağına
karar verir.
Analistin Problem Çözümüne Yaklaşımı
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Problemi araştırmak ve anlamak
Problemin çözümünün maliyetine karşılık sağlayacağı faydaları
belirlemek
Çözümün ihtiyaçlarını belirlemek
Alternatif çözümleri belirlemek
En iyi çözümü belirlemek
Seçilen çözümün ayrıntılarını belirlemek
Çözümü uygulamak
İstenilen sonuçların elde edildiğinden emin olmak için izlemek
Sistem Analistinin Yararlandığı Kaynaklar
Kalite
Faktörleri
Sistemin
Hedefleri
Üretim
İhtiyaçları
Sistem Analisti
Pazar ve
Rekabet
Maddi ve
Zaman Kısıtı
Teknoloji
Analitik Düşünme Bilgi ve Becerileri
 Analist, problemi tam olarak belirleyip tanımlayabilmeli
 Sistemin parçalarını inceleyip ilişkileri belirlemelidir
 Çözüm alternatifleri belirleyerek en uygununun seçilmesine karar
vermeli ve bilgi teknolojilerini kullanarak sisteme
uyarlayabilmelidir.
Teknik Bilgi ve Beceri -1
 Analist aşağıdaki konular hakkında bilgi sahibi olmalıdır:
 Donanım
 Programlama dilleri
 İşletim sistemleri
 Veri tabanı yönetim sistemleri
 Haberleşme protokolleri
Teknik Bilgi ve Beceri -2
 Analistin, sistem geliştirme için gerekli olan araçlar ve teknolojiler
hakkında bilgi sahibi olması gerekir:
 CASE araçları (Rational Rose, Visual Analyst, vb.)
 Sistem geliştirme için kullanılan yazılım paketleri (MS Access,
VisualAge, PowerBuilder, vb.)
 Bütünleşik geliştirme ortamları (Integrated Development
Environments-IDE, Sun Forte Java, MS Visual Studio, vb.)
Teknik Bilgi ve Beceri -3
 Sistemin içinde yer alacak farklı teknolojilerin, nasıl
kullanılacağının ve sisteme nasıl uyum sağlayacağının bilinmesi
gerekir.
 Analist, sistem geliştirme projesini nasıl planlayıp yöneteceği,
sistem analizi ve tasarım, projeyi gerçekleştirme ve test işlemleri
konularında da bilgi sahibi olmalıdır.
Yönetim ve İş Bilgi, Beceri
 Analistin işin işleyişine ve organizasyona hakim olması gerekir:
 kurumun çalıştığı sektör,
 hedefleri,
 iş stratejileri ve planları,
 kurum kültürü
 Analist aşağıdaki yönetim bilgi ve becerilerine sahip olmalıdır:
 Kaynak yönetimi
 Proje yönetimi
 Risk yönetimi
 Değişim yönetimi
İnsan İlişkileri
 Sistem analisti diğer çalışanları ile bir ekip çalışması içindedir.
 Çalışanların becerileri, bilgi teknolojilerine yaklaşımları hakkında
bilgi sahibi olmalıdır.
 İnsanlarla rahat iletişim kurmalıdır.