Bozulmuş lipit profili kadınlarda cinsel disfonksiyon

Androloji Bülteni 2016; 18(66): 202–203
KADIN CİNSEL SAĞLIĞI
Güncel Makale Özeti
Bozulmuş lipit profili kadınlarda cinsel disfonksiyon
gelişmesi açısından bir risk faktörüdür
Baldassarre M, Alvisi S, Mancini I, et al.
J Sex Med 2016:13(1);46–54.
Kadın Cinsel İşlev Bozukluğu (KCB), tüm yaş grupla-
lipid profili, damar tonusu ve kan akışının yanı sıra, son-
rını etkileyen kişisel sıkıntı ve kötü yaşam kalitesi ile so-
radan oluşan mikrovasküler değişikliklerin kadın cinsel
nuçlanan, yaygın bir problemdir. Kadın cinsel işlevleri hem
fonksiyonunu etkileyebilmesini desteklemek için yeterli
psikolojik hem de fizyolojik mekanizmalardan oluşan kar-
kanıt yoktur.
maşık bir ağ tarafından düzenlenir ve bunun sonucunda
Bu çalışmada kadın cinsel yanıtının psikopatolojik yön-
psikolojik ve metabolik değişikliklerin yanı sıra uyku bo-
leriyle ilgili sıkıntılara odaklanarak, premenopozal ve post-
zuklukları gibi bazı faktörler, bir dizi KCB ortaya çıkmasına
menopozal kadınlarda dislipidemi ve KCB arasındaki iliş-
katkıda bulunabilir.
kiyi değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmada KCB varlığı
Son zamanlarda kardiyovasküler risk faktörleri (KRF)
ve 10 yıllık KVH riski arasındaki ilişki Framingham risk sko-
hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsel işlev bozukluğu-
ru ile değerlendirildi. Kadın cinsel aktiviteleri; Kadın Cin-
nu başlatan ana etkenlerden biri olarak ortaya çıkmıştır. Gi-
sel Fonksiyon İndeksi(FSFI), Kadın Cinsel Bozukluk Skalası
derek artan kanıtlar erkeklerde erektil disfonksiyonun (ED)
(FSDS) ve kadınların cinsel birleşme sıklıkları sorgulanarak
klinik öneminin cinsel fonksiyon bozukluğunun ötesinde
belirlenmiştir.
olduğunu göstermektedir. Nitekim çeşitli raporlar ve me-
Ortalama yaşı 51.5 olan toplam 466 kadın çalışmaya
ta-analizler Framingham Risk Skoru tarafından belirlenen
alınmış. 218 kadının plazma LDL-C, HDL-C ve TG seviye-
ED’nin erkeklerde mortaliteye neden olan koroner arter
leri normal sınırlarda olarak raporlanmış ve bu kadınlar, bu
hastalığı ve inme dahil olmak üzere kardiyovasküler hasta-
nedenle referans nüfus olarak kullanılmıştır.
lık (KVH) riskinde artışla ilişkili olduğunu göstermektedir;
FSFI ve FSDS skorları ve KCB prevalansı kontrol gru-
ayrıca bu sonuçları doğrulamak için Doppler ultrasonog-
buyla karşılaştırıldığında, dislipidemik kadınlarda anlamlı
rafi ile değerlendirilen penil vasküler akım bozukluğu, KVH
olarak daha düşük FSFI skoru saptanmış (p<.001). Patolo-
için bir risk faktörüdür. Bu sonuçlar ışığında KVH semp-
jik FSFI skoru prevalansı da kontrol grubuna kıyasla (120;%
tomları olmayan fakat ED tespit edilen erkeklerde KVH
49) dislipidemik kadınlarda anlamlı olarak yüksek bulun-
açısından bir değerlendirme önerilir. Bunun aksine daha
muştur (149;% 69) (p=0.001). Dislipidemik kadınlarda cin-
önce rapor edilmiş KRF ve KCB arasındaki ilişki hakkında-
sel aktivite ilişkili stres, kontrol grubu kadınlara göre an-
ki kanıtlara rağmen bu alanda benzer öneriler yapabilmek
lamlı derecede yüksek bulunmuştur (p=.005). Son olarak
için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu kesindir.
birliktelik gösteren patolojik FSFI ve FSDS olarak tanımla-
KRF ile EF veya KCB arasındaki ilişkide KVH başlangı-
nan KCB prevalansı; kontrol grubuna (38% 17) (p=0.002)
cında meydana gelen vasküler değişiklik yatmaktadır. Vas-
ile karşılaştırıldığında dislipidemik kadınlarda (72, 29%)
küler bozukluklar; klitoral ereksiyondan sorumlu damar ve
anlamlı olarak yüksek bulunmuştur.
kas tepkimeleri, vajinal kayganlık artışı ve duvara olan kan
Middlesex Hospital Questionnaire (MHQ) anketinin
hücumundaki ince düzenlemeyi bozarak cinsel tepkiyi
bireysel analizinde, kontrol grubu ile karşılaştırıldığında
engeller. Diyabet ve hipertansiyonun KRF ve KCB ile olan
dislipidemik kadınlar sadece saplantı, somatizasyon ve
ilişkileri kısmen aydınlatılmıştır. Ancak dislipidemi ve KCB
depresyon alanlarında anlamlı derecede yüksek puan
arasındaki ilişki ile ilgili veriler henüz yetersizdir.
fazlalığı göstermiştir. Ancak, nevrotik kaygı (free-floating
Hiperlipidemi ve kardiyovasküler hastalıklar arasında-
anxiety), fobik anksiyete, histerik özellikleri ve semptom
ki ilişki yaygın olarak kabul edilmektedir; fakat değişmiş
skorlarında anlamlı fark yokmuş. Benzer şekilde, depres-
202
KADIN CİNSEL SAĞLIĞI
Güncel Makale Özeti
yon skoru kontrol grubu ile karşılaştırıldığında dislipidemik
ça net bir şekilde ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın sonuçları;
kadın grubunda anlamlı olarak yüksek bulunmuştur.
psikopatolojik özelliklerin kadınların cinsel sağlığının bo-
Ortalama yaş, beden kitle indeksi, MHQ anketi meno-
zulmasındaki sebeplerinden biri olduğunu da destekle-
poz sonrası durumu, hipertansiyon, dislipidemi, metabo-
miştir. Son olarak, bu çalışmada FSFI ve Framingham risk
lik sendrom, fobik anksiyete, obsesif belirtiler ve özellikler,
skoru arasında doğrudan bir korelasyon bulunmuştur. Bu
depresyon ve somatizasyon patolojik puanları yaygınlığı
ilişki kardiyovasküler bütünlük ile cinsel sağlık arasındaki
KCB olan kadınlarda anlamlı derecede yüksektir. Tek de-
ilişki açısından ilk öneri olmuş.
ğişkenli analizde KCB, düşük eğitim düzeyi ile ilişkilidir. Se-
Sonuç olarak bu çalışma cinsel işlev bozukluğu pre-
rinin çok değişkenli analiz sonucuna göre ise bu faktörler,
valansının; dislipidemik kadınlarda, dislipidemik olma-
menopoz sonrası durumu, yüksek eğitim düzeyi, yalnızca
yanlara göre daha yüksek olduğunu göstermiştir. KCB ve
dislipidemi ve somatizasyon bağımsız KCB ile ilişkili bu-
dislipidemi arasındaki ilişki, en az menopoz sonrası kadın
lunmuştur.
Framingham Risk Skoru (FRS); KCB olanlarda, olmayanlara göre anlamlı yüksek olarak raporlanmış (p=0.001),
ayrıca FRS ve FSFI skorları arasında anlamlı negatif korelasyon saptanmıştır.
Bu çalışmada, dislipideminin KCB için bağımsız bir risk
cinsel fonksiyon bozukuluğu ilişkisi kadar güçlüdür. Psikopatolojik özellikler de kadınların cinsel sağlık bozukluğuna
önemli oranda katkıda bulunur.
Çeviri
Dr. Gökhan Yazıcı, Doç. Dr. Memduh Aydın
faktörü olduğu gösterilmiştir. Bu seride, metabolik deği-
GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
şikliklerin genişliği ve karmaşıklığına rağmen sonuç olduk-
Üroloji Kliniği
203