TONGA KRALLIĞI ÜLKE PROFİLİ Hazırlayan: Songül

TONGA KRALLIĞI ÜLKE PROFİLİ
Hazırlayan:
Songül BEKTAŞOĞLU
Uzman
T.C. Ekonomi Bakanlığı
İhracat Genel Müdürlüğü
2017
İÇİNDEKİLER
1. TEMEL SOSYAL GÖSTERGELER……………………………………………3
2. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER……………………………………….3
3. DIŞ TİCARETİ……………………………………………………………………4
3. 1. DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ……………………………………………4
3. 2. ÜRÜNLER İTİBARİ İLE DIŞ TİCARETİ …………………………………4
3. 2. 1. İhraç Ettiği Başlıca Ürünler ........................................................................ 4
3. 2. 2. İthal Ettiği Başlıca Ürünler.......................................................................... 5
3. 3. BAŞLICA ÜLKELER İTİBARI İLE DIŞ TİCARETİ……...........................5
3. 3. 1. İhracat Yaptığı Başlıca Ülkeler .................................................................. ..6
3. 3. 2. İthalat Yaptığı Başlıca Ülkeler ..................................................................... 6
3. 4. TÜRKİYE İLE TİCARET…………………………………………………….6
3. 4. 1. Türkiye – Tonga Dış Ticaret Değerleri ........................................................ 7
3. 4. 2. Türkiye’nin Tonga’ya İhracatında Başlıca Ürünler .................................. ..7
3. 4. 3. Türkiye’nin Tonga’dan İthalatında Başlıca Ürünler ................................... 7
T.C. Ekonomi Bakanlığı - İhracat Genel Müdürlüğü 2017
2
1. TEMEL SOSYAL GÖSTERGELER
Devletin Adı
Tonga Krallığı
Başkenti
Nuku’alofa (23.658)
Yönetim Biçimi Anayasal Monarşi
Resmi Dili
İngilizce ve Tongan
Yüzölçümü
748 km2
Dini
Hıristiyanlık
Para Birimi
Pa’anga veya Tonga doları (T$)
Kaynak: EIU Country Report
2. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER
2015a 2016a
GSYİH (Cari
0,41 0,40
Fiyatlar -milyar $)
GSYİH Büyüme
3,58 3,53
(Cari Fiyatlar -%)
Kişi Başına Düşen
3.974 3.856
GSYİH (Sabit
Fiyatlar - $)
Tüketici Fiyat
-0,3
1,4
Enflasyonu (ort, %)
Nüfus (Milyon)
0,1
0,1
Cari İşlemler
-0,03 -0,01
Dengesi (milyar $)
a: Gerçekleşen, b:Tahmini
Kaynak: IMF
2017b
2018b 2019b 2020b 2021b
2022b
0,42
0,45
0,47
0,49
0,51
0,53
3,86
3,61
2,62
1,98
1,80
1.82
4.027
4.241
4.450
4.635
4.812
4.995
3,7
3,4
3,0
2,9
2,7
2,6
0,1
0,1
0,1
0,1
0,1
0,1
-0,03
-0,05
-0,04
-0,03
-0,03
-0,03
T.C. Ekonomi Bakanlığı - İhracat Genel Müdürlüğü 2017
3
3. DIŞ TİCARETİ
3. 1. DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
(1.000 ABD Doları)
İHRACAT
YILLAR
İTHALAT
HACİM
DENGE
2008
9.292
165.923
175.215
-156.631
2009
7.798
144.621
152.419
-136.823
2010
8.257
158.777
167.034
-150.520
2011
14.392
192.929
207.321
-178.537
2012
15.583
199.169
214.752
-183.586
2013
17.084
198.027
215.111
-180.943
2014
18.879
218.186
237.065
-199.307
2015
12.184
177.378
189.562
-165.194
2016
14.951
162.373
177.324
-147.422
Kaynak: ITC-Trademap
3. 2. ÜRÜNLER İTİBARİ İLE DIŞ TİCARETİ
3. 2. 1. İhraç Ettiği Başlıca Ürünler
(1.000 ABD Doları)
GTİP
ÜRÜNLER
GENEL TOPLAM
0302 Balık (taze/soğutulmuş)
0709 Diğer sebzeler (taze/soğutulmuş)
0714 Manyok, ararot, salep, yer elması, tatlı patates, sagu vb.
0905 Vanilya
0801 Hindistan cevizi, Brezilya ve kaju cevizi
(taze/kurutulmuş)
8430 Toprak, maden, cevheri taşıma, ayırma, seçme vb. İş
makineleri
0508 Mercan benzeri maddeler, kabuklu hayvan kabuk,
döküntü ve tozları
0807 Kavunlar (karpuzlar dahil) ve papaya (taze)
1211 Bitki ve bitki kısımları (parfümeride, eczacılıkta vs.
Kullanılan)
2208 Etil alkol, alkollü içkiler ve likör-alkol derecesi % 80'den
az, tağyir edilmemiş
Kaynak: ITC-Trademap
2014
2015
2016
18.879 12.184 14.951
2.940 3.665 4.352
1.072 3.213 3.218
2.744
670 1.357
31
180
678
705
651
564
-
-
510
245
113
397
194
578
128
506
305
300
-
-
271
T.C. Ekonomi Bakanlığı - İhracat Genel Müdürlüğü 2017
4
3. 2. 2. İthal Ettiği Başlıca Ürünler
(1.000 ABD Doları)
GTİP
ÜRÜNLER
GENEL TOPLAM
2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen
yağlar
0207 Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı
8703 Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları
0204 Koyun ve keçi eti
4407
8903
0303
Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalın >=6 mm
Yatlar, diğer eğlence ve spor teknesi; kürekli kayık,
kano
Balıklar (dondurulmuş)
Peptonlar vb. türevleri; diğer proteinli maddeler ve
deri tozu
8517 Telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar
1602 Konserve; hazırlanmış/et, sakatat/kandan müstahzar
Kaynak: ITC-Trademap
3304
2014
2015
2016
218.186 177.378 162.373
44.241 29.938 17.460
12.472
6.304
2.804
8.596
5.232
3.315
7.637
4.920
4.372
2.505
98
2.634
653
3.577
3.556
186
2.139
3.349
113
62
2.863
6.213
3.646
2.494
2.605
2.825
2.300
3. 3. BAŞLICA ÜLKELER İTİBARI İLE DIŞ TİCARETİ
3. 3. 1. İhracat Yaptığı Başlıca Ülkeler
(1.000 ABD Doları)
SIRA ÜLKELER
2016
GENEL TOPLAM
14.952
1
ABD
4.583
2
Japonya
2.842
3
Yeni Zelanda
2.137
4
Güney Kore
1.674
5
Avusturalya
1.499
6
İngiltere
690
7
Fransa
363
8
Filipinler
258
9
İtalya
225
10
Samoa
177
Kaynak: ITC-Trade Map
T.C. Ekonomi Bakanlığı - İhracat Genel Müdürlüğü 2017
5
3. 3. 2. İthalat Yaptığı Başlıca Ülkeler
SIRA ÜLKELER
GENEL TOPLAM
1
Yeni Zelanda
2
Çin
3
Hollanda
4
ABD
5
Avusturalya
6
Japonya
7
Singapur
8
Tayvan
9
Endonezya
10
Malezya
Kaynak: ITC-Trade Map
(1.000 ABD Doları)
2016
162.372
55.146
30.906
15.752
15.152
14.750
5.173
5.148
3.681
3.089
2.305
3. 4. TÜRKİYE İLE TİCARET
3. 4. 1. Türkiye – Tonga Dış Ticaret Değerleri
(1.000 ABD Doları)
YILLAR
İHRACAT
İTHALAT
HACİM
DENGE
2002
36
-
36
36
2003
10
168
178
-158
2004
8
340
348
-332
2005
4
-
4
4
2006
2
-
2
2
2007
3
-
3
3
2008
90
-
90
90
2009
25
2
27
23
2010
113
0
113
113
2011
409
350
759
59
2012
171
0
172
171
2013
408
0
408
408
2014
520
0.387
520
520
2015
353
-
353
353
2016
225
-
225
225
T.C. Ekonomi Bakanlığı - İhracat Genel Müdürlüğü 2017
6
Kaynak: ITC-Trademap
3. 4. 2. Türkiye’nin Tonga’ya İhracatında Başlıca Ürünler
(1.000 ABD Doları)
GTİP
ÜRÜNLER
2014
2015
2016
GENEL TOPLAM
520
353
225
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde
edilen yağlar
1101 Buğday unu/mahlut unu
7321 Demir veya çelikten sobalar, mutfak soba ve
ocakları, barbekü, mangal, gaz ocakları vb. ile
bunların
8516 Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar,
ortam ısıtıcıları, saç ve el kurutucuları, ütüler
1601 Etten, sakatattan/kandan yapılmış sosisler vb.
Ürünler
2202 Sular (mineral ve gazlı sular dahil) ve alkolsüz
diğer içecekler (tatlandırıcılı, lezzetlendirilmiş)
1602 Hazırlanmış veya konserve edilmiş et, sakatat
veya kan
9930 Deniz ve hava taşıtlarına verilen eşya (27. Fasıl
hariç)
3819 Hidrolik fren sıvıları ve hidrolik transmisyonlar
için petrol yağları
0207 Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı
(taze, soğutulmuş veya dondurulmuş)
Kaynak: ITC-Trademap
2710
143
153
93
294
10
95
32
39
25
11
24
24
20
30
11
-
-
10
-
4
8
-
-
8
8.172
12
3
-
-
1
3. 4. 3. Türkiye’nin Tonga’dan İthalatında Başlıca Ürünler
(1.000 ABD Doları)
GTİP
ÜRÜNLER
GENEL TOPLAM
Baskı yapmaya mahsus makinalar;
kopyalama ve faks makinaları; bunların
aksam, parça ve aksesuarları
8537
Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar,
konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve
sayısal kontro
Kaynak: ITC-Trademap
8443
2014
2015
2016
0.387
-
-
0.237
-
-
0.150
-
-
T.C. Ekonomi Bakanlığı - İhracat Genel Müdürlüğü 2017
7