Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Cinsel Yolla Bulaşan
Hastalıklar
Doç.Dr.Doğan Ünal
01.03.2005
Kapsam




Çoğunlukla her türlü cinsel eylem
Anneden fetusa geçiş
Kan
Yakın temas
yoluyla insandan insana bulaşan
organizmalar nedeniyle oluşan
genitoüriner ve/veya sistemik hastalıkları
içerir.
Sıklık
Dünyada 250 milyon insan/yıl
 Birçok gelişmekte olan ülkede yetişkinlerin
doktora başvurma nedenleri arasında ilk
beşte.

Olasılığı artıran nedenler - 1
:: Genel






Yakın zamanda cinsel eş değiştirmek
Birden fazla cinsel eşe sahip olmak
Cinsel eşin birden çok cinsel eşinin olması
Hayat kadınları ile ilişki
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık belirtisi olanlarla
cinsel ilişkiye girmek
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkları olanların cinsel
eşlerini uyarmamaları
Olasılığı artıran nedenler - 2
:: Biyolojik
Yaş (Ö: Genç kadınlar daha yaşlılara göre daha
duyarlıdır, 19 yaş üzerindeki erkeklerde
kadınlardan daha fazla görülür)
 Cinsiyet (enfekte erkekten kadına geçme
olasılığı, enfekte kadından erkeğe bulaşma
olasılığından daha fazladır)
 Sünnet (Sünnetsiz erkekler sünnetli erkeklere
göre daha yüksek risk altındadırlar)

Olasılığı artıran nedenler
:: Sosyal
Kültürel (güvenli cinsel ilişki konusunda
yetersiz bilgi, değişik davranış kalıpları)
 Ekonomik (kondom elde edememe,
yoksulluk)
 Kişisel (kondomdan hoşlanmamak,
vazgeçilmesi güç cinsel ilişki davranışı)

Medikal yaklaşım - 1
WHO tarafından önerilen şemaya göre
sendromdan yola çıkılarak belirti ve fizik
muayene bulguları ile olası etyolojiye
ulaşılmaya çalışılmaktadır
Medikal yaklaşım - 2
SENDROM
Vaginal akıntı
BELİRTİLER
Vaginal akıntı
Vaginal kaşıntı
Dizüri
Ağrılı cinsel ilişki
BULGULAR
Artmış vaginal akıntı
Üretral akıntı
Üretral akıntı
Dizüri
Sık idrar yapma
Genital yaralar
Üretral akıntı
Genital ülser
Kasık
ağrısı Kasık ağrısı
(pelvik ağrı, alt Ağrılı cinsel ilişki
karın ağrısı)
Skrotal şişme
Skrotal ağrı ve şişme
Genital ülser
Büyümüş
inguinal
lenf nodülleri
Vaginal akıntı
>38C ateş
Palpasyonla
kasıklarda hassasiyet
Skrotal şişlik
OLASI ETYOLOJİ
Vaginit:
· Trikomoniyazis
· Kandidiyazis
· Bakteriyel vajinozis
Servisit:
· Gonore
· Klamidya
· Gonore
· Klamidya
· Sifiliz
· Şankroid
· Genital Herpes
· Gonore
· Klamidya
· Anaerob etkenler
· Gonore
· Klamidya
Anneden bebeğe bulaşanlar






HIV
Hepatit B
Sifiliz (frengi)
Gonore (bel soğukluğu)
Herpes
Klamidyoz
gebelik süresince veya doğum sırasında anneden
bebeğine bulaşabilir
Genel Belirtiler - 1
Belirtisiz veya cok hafif olabilirler. Fakat bu
durumda bile bulaşıcılıkları sürebilmektedir.
 Cinsel organlardan akıntı veya püy gelmesi
(Kadınlarda vaginadaki normal akıntı fazlalaşır,
su veya süt şeklinde, sarı veya yeşil renkte
olabilir. Bazen kötü kokuludur)
 Cinsel ilişki sonrası kanama,
 İdrar yaparken yanma (dizüri), sık sık az
miktarda idrara çıkma

Genel Belirtiler - 2
Cinsel organ ve cevresinde kaşıntı,
 Penis veya vaginada papül, ülser, siğil veya
sadece eritem şeklinde lezyonlar
 Kasık lenf bezlerinde şişme,
 Testislerde ağrı,
 Karın ağrısı.

Belirtilerin ortaya çıkma
zamanı - 1
Cinsel ilişki sonrası belirtiler;

Dakikalar ve saatler içinde ortaya
çıkıyorsa
1.
travmatik veya
kimyasal maddeler
2.
Belirtilerin ortaya çıkma
zamanı - 2

Günler içinde ortaya çıkıyorsa
1.
Gonore
Şankroid (1-14 gün sonra)
genital herpes (1-14 gün sonra)
2.
3.
Belirtilerin ortaya çıkma
zamanı - 3

Haftalar içinde ortaya çıkıyorsa
1.
Klamidyoz
Hepatit B
Şankroid (1-14 gün sonra)
Genital herpes (1-14 gün sonra)
Genital siğiller (4-12 hafta sonra)
2.
3.
4.
5.
Belirtilerin ortaya çıkma
zamanı - 4

Aylar içinde ortaya çıkıyorsa
1.
Sfiliz (1-3 hafta sonra)
Belirtilerin ortaya çıkma
zamanı - 5

Yıllar içinde ortaya çıkıyorsa
1.
AIDS
Başlıca komplikasyonları









Sağlıklı eşe bulaşma
Anneden fetus veya yenidoğana bulaşma
AIDS (Cinsel yolla bulaşan hastalığı olanların HIV virüsü
ile enfekte olma olasılığı daha yüksektir)
İnfertilite
Dış gebelik
Düşük
Kanser
Ölüm
Ekonomik ve sosyal
Korunma






Cinsel ilişkide kondom kullanmak
Cinsel eş sayısını azaltmak
Alkol ve uyuşturucudan sağlıklı düşünceyi
ortadan kaldırdığı için uzak durmak.
Kan naklinde dikkatli olmak.
Disposable enjektör kullanmak.
Düzenli olarak gebe takiplerini yapmak
Hastalık belirtisi olmadan da bulaşma olabileceği
unutulmamalıdır.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
Kırktan fazla hastalık tanımlansa
da en sık görülenleri şunlardır:
10.
11.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
AIDS
Hepatit B
Gonore (Bel Soğukluğu)
Sifiliz (Frengi)
Bakteriyel Vajinoz
Klamidyoz
Kandida Vajiniti
Üretrit Ve Servisit
Genital Herpes
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Genital Siğil (Kondiloma
Aküminatum)
Molluskum Kontagiozum
Trikomoniyazis
Uyuz
Kasık Biti
Şankroid (Yumuşak Şankr)
Granuloma İnguinale
(Donovanoz)
Lenfogranuloma Venerium
(LGV)
PIH (Pelvik İnflamatuar
Hastalık)