çevre sağlığı ve hijyen - Van Halk Sağlığı Müdürlüğü

Toplum Sağlığı Hizmetleri Şube
Müdürlüğü
Çevre; İnsanların ve diğer canlıların yaşamları
boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak
etkileşim içinde bulundukları, fiziki, biyolojik, sosyal,
ekonomik ve kültürel ortamlara denir. Çevre genel olarak
2 ye ayrılır;


1) Doğal Çevre: İnsan eli ile yapılmayan, insanların diğer
canlılarla karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları;
dağlar, ovalar, ormanlar, göller, denizler gibi yaşam
alanlarına doğal çevre denir.
2) Yapay Çevre: İnsanlar yaşadıkları doğal çevreyi,
amaçları doğrultusunda değiştirerek meydana
getirdikleri çevreye yapay çevre denir. Örneğin;ev,
işyeri, yollar, fabrika vb...
Çevrede her şeyin birbiriyle ilişkisi
vardır ve yaşayan canlılarında temel
ihtiyaç olarak su, hava, toprak ve
güneşe ihtiyaçları vardır.
HAVA
GÜNEŞ
TEMEL
İHTİYAÇLAR
SU
TOPRAK
BUNLAR OLMADAN DÜNYADA YAŞAM
OLMAYACAĞI KESİN BİR GERÇEKTİR!!!!!!!
20/09/13
ÇEVRE SAĞLIĞI
Hastalık ve sakatlıkların önlenmesi
amacı ile insan sağlığını etkileyen
çevresel
etkenlerin
belirlenmesi
ve
kontrol altına alınmasına “çevre sağlığı”
denir.
Doğanın temel fiziksel unsurları olan,
hava, su ve toprak üzerinde olumsuz
etkilerin oluşması ile ortaya çıkan ve canlı
öğelerin hayati aktivitelerini olumsuz yönde
etkileyen çevre sorunlarına “Çevre Kirliliği”
adı verilir.
Çevre kirliliği genel olarak 3’e ayırmak
mümkündür;1) Su kirliliği 2) Hava kirliliği
3) Toprak kirliliği
SU
 Vücudumuzun %65-70’ini oluşturur.
 Kemiklerin yapı taşı olan mineralleri içerir.
 Organların sistemli çalışmasını sağlar.
 Maddelerin çözünmesini sağlar
 Ayrıca su, içerisinde yaşayan canlıların yaşam alanıdır.
Susuz Hayat Düşünülemez…
8


Su Kirliliği gelişmekte olan ülkeler öncelikli
olmak üzere bütün dünyada her gün 14.000
kişinin ölümüne sebep olmaktadır.
Su kirliliğine yol açan etkenlerin hepsi
İNSAN elinden çıkmaktadır.
SU KİRLİLİĞİNİN SEBEPLERİ
Bitki ve Böcek öldürücü
ilaçlar,Kanalizasyon atıkları,Yiyecek işleme
atıkları, bitki örtüsü kalıntıları,Ağır metaller,
endüstriyel atıklar, üretim alanlarından çıkan
kimyasal atıklar, tarımsal sızıntı dahilinde
bazı zararlı maddeler yer almaktadır,
Atmosfer ve topraktaki kirletici
maddeler asırlar sonra da olsa eninde
sonunda suya geçerler.
Havadaki (atmosferdeki) yabancı maddelerin (gazların,
tozların vb.) normalden fazla miktara ve yoğunluğa ulaşmasına
hava kirliliği denir.
Canlılarda çok ciddi sağlık sorunlarına ve
maddi kayıplara neden olan bir çevre
felaketidir..
İnsanın Etkisi:
Hava kirliliğine neden olan kaynaklardan; Taşıma
araçları, Enerji santralleri, Fabrikalar, tarım ile ilgili
ilaçlamalar, kontrollü yangınlar vb. etkenler gösterilir.
Doğanın etkisi:
Hava kirliliğine neden olan kaynaklardan; bitki
örtüsünün olmadığı yerlerdeki toz hareketleri, Volkanik
aktiviteler, insan kaynaklı olmayan yangınlar vb. etkenler
gösterilir.
Unutmamalıyız ki! hava kirliliğinde
Doğal Kaynakları, Doğa tolere edebilmekte ancak,
insan etkisini tolere edememektedir.


İnsanın yaşam alanlarından temizliği ve eski haline getirilmesi en
zor bölüm topraktır. Bu gizli tehlikenin insan sağlığına
oluşturduğu tehdit, yeraltı su kaynaklarının kirlenmesi ve
toprağın verimsiz hale gelmesidir.
Toprak kirliliği sanayileşmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ciddi
ekonomik yük oluşturmaktadır. Çin’de her yıl 12 milyon ton tahıl
toprak kirliliği sebebiyle kullanılamaz hale gelmektedir.
1) Ev, işyeri, hastane, ve sanayi atıkları
2) Radyoaktif atıklar
3) Hava kirliliği oluşan asit yağmurları
4) Suların kirletilmesi ve bunun sonucunda
su kirliliğini toprak kirliliğine neden
olması ve özellikle toprak kirliliğinin
yeraltı sularının kirlenmesine neden
olmaktadır.
5) Gereksiz yere aşırı yapay gübre ve
ilaçlama yapılması
Doğal atıkların aşırı ölçüde olmaması
durumunda doğa bunları bünyesinde
eritir. Ancak insanların ürettiği atıkların
büyük bir bölümü doğal atık
olmamasından dolayı doğa bunları rahat
eritemez ve uzun zamana gereksinim
duyar bu nedenle doğada çöp yığınları
oluşur...
Bizler; Su, Hava ve Toprağı
kirletirsek dünyada ki dengeyi
bozmuş oluruz...
SAĞLIKLI ve TEMİZ BİR
ÇEVRE İÇİN
NELER
YAPMALIYIZ?
1) Ozon Tabakasına Zarar Veren Karbonlu
Gazların Kullanımına dikkat etmeliyiz.
Fosil yakıtların yakılması, fabrikaların bacalarından ve
motorlu araçların egzozlarından çıkan, ayrıca parfüm ve
deodorantlarda bulunan karbonlu gazların havaya verilmemesi
konusunda bilinçli davranmalıyız.
2) Orman yangınlarına ve ağaçların
bilinçsizce kesilmesine engel olmalıyız.
Pikniklerde yaktığımız ateşin sönmüş olduğundan emin
olduktan sonra piknik yerlerinden ayrılmalıyız.
Orman yangınlarına sebep olacak davranışlardan sakınmalı
ve bu davranışlarda bulunabilecek kişileri de uyarmalıyız.
UNUTMAMALIYIZ Kİ !!!
Orman yangınları çok miktarda
bitki ve hayvanın yok olmasına
neden olur.
3) Fabrika ve Kanalizasyon Sularının, İçme ve
Kullanma Sularına Karışmamasına Dikkat Etmeliyiz;
Fabrika atıklarında bulunan kimyasal maddeler sebebi ile
atık suyun geçtiği her bölgedeki canlılar ve yararlı
mikroorganizmalar çok ciddi zararlar görür.
Bunlardan dolayı fabrika ve kanalizasyon suları ile temas
etmemeliyiz.
4)- Çöpleri çevreye ve yerlere atmamalı,
çöp kutusuna atmalıyız.
5)Plastik ve naylon atıkları yakmamalıyız.
6) Pillerle oynanamamalı ve pilleri ayrı bir
çöp kutusuna atmalıyız.
Pillerde bulunan ağır metaller çeşitli
yollarla içme sularına karışarak insanlarda
çok ciddi hastalıklara (kalp hastalığı, felç,
kanser vb.) neden olurlar.
7) Gereksiz yere elektrik enerjisi
kullanmamalıyız.
8) Su israfından kaçınılmalıdır.
ÇÜNKÜ; İÇME SUYU KAYNAKLARI
KISITLIDIR
KİRLETİLMİŞ ÇEVREYİ
TEMİZLEMEK ZORDUR AMA
KİRLETMEMEK VE KORUMAK
DAHA KOLAYDIR
TEŞEKKÜRLER