4688 sayılı Kamu Görevliler Sendikaları Kanununun 22 inci maddesi

ÖZET: 4688 sayılı Kamu Görevliler Sendikaları Kanununun 22 inci maddesi
hükmü uyarınca oluşturulan Başkanlığınız Kurum İdari Kurulunun; kamu çalışanları
sendikaları tarafından personel konularında komisyonlar oluşturulması, komisyonlara
sendika temsilcilerinin katılması, çalışanlara sendikal faaliyetleri nedeniyle izin verilmesi ve
haklar sağlanmasına ilişkin. 14.4.2003/8536
4688 sayılı Kamu Görevliler Sendikaları Kanununun 22 inci maddesi ile 41 maddesi
uyarınca yürürlüğe konulan “Kurum İdari Kurulları, Yüksek İdari Kurul, Kamu İşveren
Kurulu ve Uzlaştırma Kurulunun Teşkili ile Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin
Yönetmelik” hükmü uyarınca oluşturulan Başkanlığınız Kurum İdari Kuruluna; kamu
çalışanları sendikaları tarafından personel konularında komisyonlar oluşturulması,
komisyonlara sendika temsilcilerinin katılması, çalışanlara sendikal faaliyetleri nedeniyle izin
verilmesi ve haklar sağlanmasına ilişkin taleplerinin yer aldığı ilgi yazı ve ekleri
incelenmiştir.
4688 sayılı Kamu Görevliler Sendikaları Kanununun 22 inci maddesi ile 41 maddesi
uyarınca yürürlüğe konulan “Kurum İdari Kurulları, Yüksek İdari Kurul, Kamu İşveren
Kurulu ve Uzlaştırma Kurulunun Teşkili ile Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin
Yönetmelik” hükmü uyarınca oluşturulan Başkanlığınız Kurum İdari Kuruluna; kamu
çalışanları sendikaları tarafından personel konularında komisyonlar oluşturulması,
komisyonlara sendika temsilcilerinin katılması, çalışanlara sendikal faaliyetleri nedeniyle izin
verilmesi ve haklar sağlanmasına ilişkin taleplerinin yer aldığı ilgi yazı ve ekleri
incelenmiştir.
Bilindiği üzere, Anayasa 128 inci maddesinin 2 nci fıkrasında “Memurların ve diğer
kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve
yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Üst
kademe yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esasları, kanunla özel olarak düzenlenir.” ve
51 inci maddesinin 5 inci fıkrasında
“İşçi niteliği taşımayan kamu görevlilerinin bu
alandaki haklarının kapsam, istisna ve sınırları gördükleri hizmetin niteliğine uygun
olarak kanunla düzenlenir.”hükümleri yer almaktadır. Anayasamızın yukarıda zikredilen ve
konuya ilişkin diğer hükümleri uyarınca 25.6.2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri
Sendikaları Kanunu yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Bununla birlikte kamu
görevlilerinin Anayasal hakları çeşitli kanunlar ile düzenlenmiş bulunmaktadır.
Ayrıca, 4688 sayılı Kanunun 21 inci maddesinde “Kurum düzeyinde kamu
görevlilerinin çalışma koşulları ve kanunların kamu görevlilerine eşit uygulanması
konularında görüş bildirmek üzere, eşit sayıda kamu işveren vekili ile en çok üyeye
sahip sendikaca, üyeleri arasından belirlenen temsilcilerin katıldığı kurum idarî
kurulları oluşturulur. Bu kurullar yılda iki kez toplanır.” hükmü yer almaktadır. Anılan
hüküm ile kurulun kuruluşu ve faaliyet sahası belirlenmiş olup, kurul yasal düzenlemeler
çerçevesinde hareket etmek zorundadır.
Hal böyle olunca, kamu görevlilerine yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde
hak ve menfaatler sağlanabileceği, yasalarda belirtilmeyen hiçbir hak ve menfaatin kurum
idari kurulunda alınacak karar ile kamu görevlilerine sağlanmasının mümkün olmadığı
mütalaa edilmektedir.
Diğer taraftan, 4688 sayılı Kanun uyarınca sendikal faaliyetler amacıyla mesai saatleri
içerisinde kamu görevlilerine 4688 sayılı Kanunda belirtilmiş olan izinler dışında başkaca bir
izin verilemeyeceği hususu ek-1’de, kamu kurum ve kuruluşlarında oluşturulacak kurul ve
komisyonlara sendika ve konfederasyon temsilcilerinin katılımı, çalışma usul ve esasları
konusu ise ek-2’de yer alan yazımızda belirtilmiş olup, uygulamanın bu çerçevede yapılması
gerekmektedir. Ayrıca, Başkanlığımız diğer görüşleri http://www.basbakanlik-dpb.gov.tr
internet adresindeki “Kamu Görevlileri Sendika İşlemleri” kategorisinde yer alan Görüşler
kısmında bulunmaktadır.
4688 sayılı kanunun 23 üncü maddesinin son fıkrasında “Kamu işvereni, yönetim
ve hizmetin işleyişini engellemeyecek biçimde sendika temsilcilerine çalışma saatleri
içinde ve dışında görevlerini yapabilmeleri için imkânlar ölçüsünde kolaylıklar sağlar.”
hükmü yer almaktadır.
İşyerlerinde temsilci odası ve ilan panosu sağlanması hususunun ise “Kurum
İdari Kurulları, Yüksek İdari Kurul, Kamu İşveren Kurulu ve Uzlaştırma Kurulunun
Teşkili İle Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik” ile ilgide kayıtlı Başbakanlık
Genelgeleri
çerçevesinde işyerinin fiziki durumu gözönünde bulundurularak
değerlendirilmesi uygun görülmektedir.
Bu itibarla, ilgi yazı ekinde yer alan kurum idari kuruluna iletilen sendika taleplerinin
yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde anılan kurulca değerlendirilmesi
gerekmektedir.