BOBİNLER İletken tellerin yan yana ya da üst üste sarılmasıyla elde edilen devre elemanlarına bobin denir. Bobinler elektrik enerjisini manyetik alan şeklinde saklarlar Bobinlerin sembolü L, birimi henri (H) dir. Endüktans nedir? Bir bobindeki akım miktarı saniyede 1 Amper değişiyor ve buna karşılık gelen gerilim 1 Volt ise bu bobinin indüktansı 1 Henry'dir. µ0 .µ r .S 2 ⋅N L= l Fiziksel yapısına ve sarım sayısına bağlı olarak bir bobinin öz endüktansı L : Bobinin öz endüktansı (Henry) µo : Boşluk permeabilitesi (H/m) µr : Havanın permeabilitesi (µr=1) l : Bobinin uzunluğu (m) S : Sarım yüzeyi (m2) N : Bobinin sarım sayısı Manyetik geçirgenlik bir malzemenin manyetik alan etkisinde kalması durumunda edinmiş olduğu mıknatıslık özelliğinin derecesidir. Manyetik geçirgenlik Yunan harfi µ ile gösterilir. Geçirgenlik, SI birim sisteminde metre başına düşen Henri miktarı olarak (H·m-1) ya da amper kare başına newton miktarı olarak (N·A-2) ölçülür. µo sabit değeri ya da boşluğun (uzayın) geçirgenlik değeri µo = 4π×10−7 N·A−2. Çoğu maddenin bağıl manyetik geçirgenliği sabit bir değer gösterir. Bu değer 1'den küçükse maddeye diyamanyetik, 1'den büyükse paramanyetik madde denir. Ferromanyetik maddelerin manyetik geçirgenlikleri çok yüksektir ve manyetik alanın şiddetine bağlı olarak değişir. • Bobinler DC ile beslenen bir devrede çalışırken akıma sadece omik direnç gösterirler. (sargı direnci) • AC ile beslenen bir devrede ise, bobinin akıma gösterdiği direnç (endüktif reaktans) artar. X L = 2π ⋅ f ⋅ L (Ω) • Bobinlerin sarıldıkları kısma karkas, mandren ya da makara denir. • İletkenin nüve üzerinde bir tur yapmasına ise sipir, tur ya da sarım adı verilir. • Eğer bobin içinden sabit değerde bir doğru akım geçiyorsa, bobin uçlarında bir gerilim indüklenmez sadece bobin direncinden dolayı uçları arasında bir gerilim düşümü meydana gelir. ( E i = 1 − e −t τ R ) τ =L R Bobinlerin seri bağlanması • Bobin endüktansları arasındaki ilişki dirençler arasındaki ilişkiye benzer . LT = L1 + L2 + ... + Ln Bobinlerin paralel bağlanması • Bobinlerin paralel bağlanmasında eşdeğer bobin endüktansı, en küçük endüktans değerinden daha küçük olur. 1 1 1 1 = + + ... + LT L1 L2 Ln BOBİN ÇEŞİTLERİ Hava nüveli bobinler Bobinli zil