İLKOKULA HAZIRLIK VE BU SÜREÇTE AİLEYE DÜŞENLER KONULU SEMİNERİMİZE HOŞGELDİNİZ OKULA BAŞLAMA SÜRECİNDE ÇOCUK VE AİLE OKUL Heyecan Mutluluk Çocukluk anıları İlk öğretmen Okuma-yazma öğrenme Aileden ayrılma Tek başına kalma Vs. OKUL Okula başlama çocuğun yaşamındaki önemli dönüm noktalarından biridir. Evden ya da okul öncesi eğitim kurumundan ayrılarak değişik özellikler taşıyan ilkokul ortamına geçiş hem çocuk hem de aile için bir uyum süreci gerektirir. – – – – Yeni bir sosyal çevre Öğrenim görevleri (dersler, ödevler) Okul kuralları Farklı özelliklere sahip öğretmenler Uyum Gerektiren Süreç İlkokula başlama hem çocuk hem aile için uyum gerektiren bir süreçtir. Olumlu yaşantılar da stres yaratabilir. Neler Getirir? İlkokula başlayarak ailesi ve okul öncesi kurumunun koruyucu kollarından ayrılan çocuk sorumlu bir kişi olarak artık yeni bir sosyal çevrenin içine girmiş demektir. Bu yeni sosyal çevre beraberinde çocuğun bir takım kaygılar duymasına neden olabilmektedir. Çocuğun okulla ilgili kaygı duyabileceği konuları ve bunlar sonucu ortaya çıkabilecek sorunları bilmemiz önlem almamızda ve çocuğumuza yardımcı olmamızda kolaylık sağlayacaktır. Kaygı Mesajı İçeren Sorular Evim okuluma yakın mı? Annem babam beni almaya gelecekler mi? Ya servisimi kaybedersem eve nasıl gideceğim? Sınıfta benden başka çocuklar da var acaba öğretmenim beni fark eder mi? Dersler ne kadar? Teneffüse ne zaman çıkacağım? Dışarı çıkınca oyun oynayabilecek miyim? Güzel bir davranışım olduğunda yuva / anaokulu öğretmenim beni ödüllendiriyordu. Şimdiki öğretmenim ne yapacak? Tuvaletim gelince ne yapacağım? Neler Yapılabilir? 1) Çocuğun ilköğretime başlamadan önce hazır bulunuşluk düzeyi değerlendirilmelidir. 2) Çocuğun ilköğretim hakkında doğru bilgilendirilmesi gerekmektedir. 3) Önceki davranışlar ilköğretim hayatı ve öğretmeni kullanılarak korkutulmuşsa çocuk korkabilir. 4) Okul alışverişi çocukla birlikte yapılmalıdır. Neler Yapılabilir? 5) Okul başlamadan önce okul yeri, binanın içi ve çevresi çocuğa tanıtılmalıdır. 6) Okula yeni başlayan çocuklarda okula gitmeyi reddetme, ağlama, bağırma vb. tepkiler görülebilir. Bu konuda ebeveynler tutarlı ve kararlı olmalıdır. 7) Okulda yaptıkları hakkında çocukla konuşulmalıdır, eğer anlatmak istemezse ısrar edilmemelidir. 8) Ebeveynler, çocukların bu yeni yaşamında desteklemeli ve ona rehberlik etmelidir. Neler Yapılabilir? 9) Çocuğun okul dışında da arkadaşlarıyla birlikte olması için fırsatlar yaratın 10) Okul ve öğretmen ile işbirliği kurun. Uyum Sağlama Önemli Formal eğitim sürecinin ilk basamağını oluşturan ilköğretimin ilk yıllarına ait izlenimler, çocuğun gelecek yıllardaki öğrenim yaşantısını etkileyecektir. Okul Korkusu Kuvvetli bir endişe nedeniyle çocuğun okula gitmeyi reddetmesi ya da bu konuda isteksiz görünmesi – Sabahları uyanır uyanmaz karın ağrısı, mide bulantısı, baş ağrıları, ateş yükselmesi gibi şikayetler görülmekte, okula gitmemelerine karar verildiğinde şikayetler kendiliğinden kaybolmaktadır Okula yeni başlayan çocuklarda görülen bu kaygı 2-3 haftada atlatılabilir. Aile ve öğretmen işbirliği ile bu problem çözümlenebilir. Okul korkusunun altında yatan, aslında çocuğun aileden, evden ve anneden ayrılma kaygısıdır.Kaybetme korkusu ve diğer korkular da oluşabilir(Ölüm korkusu vb.) Yeni Çözüm Yolları Çocuk gereksinimlerini karşılama konusunda annesi dışında başka hiçbir yolu bilmez, anneden ayrı olduğunda karşılaştığı problemlerle baş etme konusunda deneyimsizdir. Ebeveynlerin yıllardır süren bu tutumlarını birden değiştirmeleri de doğru olmayacaktır. Güvence Verin Çocuğa kademeli olarak yanından ayrılacağınız fakat mutlaka geri döneceğiniz konusunda güvence verilmelidir. Okul Korkusu Oluşmadan Alınabilecek Önlemler Çocuğun okula gitmesi konusunda kesin bir tavır takınmak. Çocuk derse girmese bile okula gitmeli, bahçede dolaştırılmalıdır. Okula gidiş sırasında daha sakin olan ebeveynlerin çocukla birlikte olması. Çocuk okula kaygı uyandıracak şekilde yollanmamalıdır. Okuldan dönüşte anne evde olmalı, çocuğu sevecen bir şekilde karşılamalıdır. Okul Korkusu Oluşmadan Alınabilecek Önlemler Okula gidişteki ayrılık aile tarafından desteklenmelidir. Anne çocuğa ayrılıkla ilgili kaygısını belli etmemelidir. Zaman zaman anneler de çocuklarından ayrılmakta zorluk çekerler, bu durumda anneye yardım edilmesi gerekir. Aileler çocuğun arkadaşlarıyla ilişkilerini daha yakından tanıyabilmek için çocukların beraber olacakları okul dışı etkinlikler düzenlemelidirler. Neler Yapılabilir? Gruplaşmaların oluşturduğu bir dönem olan ilköğretim döneminde çocuk, kendini istediği bir grubun üyesi olarak kabul ettiremediğinde okula gitme konusunda olumsuz davranışlar sergileyebilir. Çocuğu dinlemek, konuşarak rahatlamasına fırsat vermek de etkili bir yoldur ama asla okul ve öğretmen aleyhinde konuşulmamalıdır. Aileler, çocuklarının okul yaşantısını sadece dersleri olarak düşünmemeli, arkadaş ve öğretmen boyutlarını da dikkate almalıdır. Okuma-yazma bilen çocuk Çocuk yaşının ve beklenen gelişim düzeyinin üstünde bir başarı göstermiş ve yaşıtlarından önce okuma-yazma becerisine sahip olmuşsa çocuğun bu gelişimi çevresindeki yetişkinler tarafından desteklenir ve teşvik edilir. Çocuk aslında seviyesinin çok altında olan ders programına tepki göstermektedir. Parlak Öğrenci İmajı – Çocuğunuz ilk günlerde edindiği parlak öğrenci imajı ilerleyen günlerde değişebilir. Bunun 2 nedeni vardır: Çocuğunuz avantajı olan okuma-yazma becerisini kullanma konusunda kendine gereken önemi vermemiştir. İlk aylarda gösterdiği performans okul yaşantısının bütününde bir avantaj olmadığı için kısa sürede diğer çocuklarla arasındaki fark kapanmıştır. Sadece akademik başarının yüksek olması okula yeni başlayan bir çocuğun okul başarısında yeterli olan tek unsur değildir. Çocuk bu avantajını iletişim becerileri ve sosyal açısından da göstermelidir. Çocuğun başarısı ve okula uyumu, etkileşim içinde bulunduğu kişilerle sağlanacaktır Aile Katılımı okul aile çocuk BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜR EDERİZ…