meksika dış ticareti

İZMİR TİCARET ODASI
MEKSİKA’NİN
TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ
VE
TÜRKİYE – MEKSİKA DIŞ TİCARETİ
Burte BUMİN
Dış Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü
Uzman Yardımcısı
Eylül 2007
MEKSİKA
Genel Bilgiler
Resmi Adı:
Birleşik Meksika Devletleri
Yönetim Biçimi:
Federal cumhuriyet
Başkenti:
Mexico
Devlet Başkanı:
Felipe de Jesus CALDERON Hinojosa (1 Aralık
2006’dan beri.)
Yüzölçümü:
1.972.550 km2
Nüfus:
108,700,891 (Temmuz 2007 tahmini)
Para Birimi ve Parite:
Meksika pesosu (MXN)
1 ABD Doları = 10.899 Meksika pesosu
(2006)
Dil:
İspanyolca, çeşitli Maya, Nahuatl dilleri ve
bölgesel yerli dilleri
Din:
Katolik %89, Protestan %6, diğer %5
İklim:
Tropikalden çöl iklimine değişiklik gösterir
Zaman Ayarı:
Türkiye saatinden 8 saat geri
1
Ekonomik Göstergeler (2006)
GSYH:
1,149 trilyon ($)
Ekonomik Sektörlere Göre GSYH:
hizmetler %70.5; sanayi %25.7; tarım %3.9
Kişi Başına Milli Gelir:
10.700 ($)
GSYH Büyüme Oranı:
%4.8
Enflasyon:
%3.4
İşsizlik Oranı:
%3,2
İhracat:
$ 248,8 milyar ($)
İthalat:
$ 253,1 milyar ($)
Dış Borçlar:
$ 178.3 milyar ($)
İhracat Yaptığı Başlıca Ülkeler:
ABD %85.7, Kanada %2, İspanya %1.4
İthalat Yaptığı Başlıca Ülkeler:
ABD %53.4, %,Çin 8 Japonya % 5.9
Başlıca İhraç Maddeleri:
mamul mallar, petrol ve petrol ürünleri, gümüş,
meyve, sebze, kahve, pamuk
Başlıca İthal Maddeleri:
metal işleme makineleri, çelik fabrikası
ürünleri, tarım makineleri, elektrikli teçhizat,
birleştirilmek üzere araba parçaları, motorlu
taşıtlar için onarım parçaları, uçak ve uçak
parçaları
2
Meksika’nın Temel Ekonomik Göstergeleri (2000-2006)
GSYH
(milyar $)
Kişi Başına
GSYH ($)
GSYH
Bütçe
Büyüme
Dengesi
Hızı (%)
(milyon $)
6,6
Enflasyon
(%)
2000
581,4
5,640
2001
2002
2003
2004
2005
2006
624,0
649,1
639,1
683,5
767,7
6.058
6,125
6,019
6,770
7,236
-01
0,8
1,4
4,2
2,8
4,4
5,0
4,5
4,7
4,0
840,0
10,600
4,8
3,6
İşşizlik
Oranı
18,4
Meksika’nın Dış Ticaret Göstergeleri (2000-2006) (milyar $)
Yıllar
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
İhracat
İthalat
166,5
158,5
161,1
164,8
188,8
214,2
250,3
174,5
168,3
168,7
170,5
196,8
221,8
256,1
Dış Ticaret
Hacmi
341
326,8
329,8
335,3
385,6
436
506,4
Genel Ekonomik Yapı
Meksika ekonomisi 1980’li yılların başında korunma altında bir yapıya sahipken, artık daha
açık, bölgeselleşmiş ve pazar temelli bir hale gelmiştir. Meksika, modern ve demodenin karışımı
bir sanayi ve tarım ile serbest bir pazar ekonomisine sahiptir. Ekonomide özel sektör giderek
3
daha baskın hale gelmektedir. Salinas (1988-94) ve Zedillo (1994-2000) hükümetleri, deniz
limanları, tren yolları, telekomünikasyon, elektrik üretimi, enerji, doğal gaz dağıtımı ve havaalanı
sektörlerinde yaptıkları yapısal reformlarla rekabeti genişletmişlerdir.
1994’te NAFTA’nın (North American Free Trade Agreement – Kuzey Amerika Serbest Ticaret
Anlaşması) uygulanmaya başlamasından beri Meksika’nın ABD ve Kanada ile ticareti üçe
katlanmıştır.
Meksika, 2001 yılında Guatemala, Honduras, El Salvador ve Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi
(Norveç, İzlanda, İsviçre ve Liechtenstein) ile serbest ticaret anlaşmaları uygulamaya
başlamıştır. Ayrıca, İsrail, Kolombiya ve Venezüella, Bolivya, Guetamala ve Uruguay ile serbest
ticaret anlaşmaları bulunmaktadır. Ülkenin ticaretinin %90’ından fazlası serbest ticaret
anlaşmaları dahilinde gerçekleşmektedir. Meksika şu anda Japonya ile serbest ticaret
anlaşması konusunda görüşmelerini sürdürmektedir.
Meksika’nın ekonomik büyümesi halen istikrarlı değildir. Ülkenin ihracatının neredeyse %90’ı
ABD’ye yapıldığı için, ekonomik büyümenin sürdürülebilir olması, Meksika mal ve hizmetlerinin
ABD pazarında rekabet gücünün arttırılmasını sağlayacak ekonomik reformların yapılmasına
bağlıdır. Meksika ekonomisi, 2001 yılında resesyonda girmesinden bu yana iyileşme
göstermiştir.
Hükümet altyapıyı güncellemenin, vergi sistemi ve iş kanunlarını çağdaşlaştırmanın ve enerji
sektörüne yatırım için teşvikler sağlamanın gerekliliğinin bilincindedir, ancak ilerleme yavaştır.
Ülkede gelir dağılımı oldukça adaletsizdir.
Türkiye ile Ticari ve Ekonomik İlişkiler
Latin Amerika’ya açılım politikamız çerçevesinde açıdan önemini daha da dünyanın en büyük
ticari bloklarından olan NAFTA’NIN üyesi Meksika, önemli bir potansiyele sahip olabilecek, ticari
ilişkilerimizin geliştirilmesini hedeflediğimiz bir ülkedir. Meksika, nüfusu açısından dünya
sıralamasında 11. sırada yer almaktadır, dış ticaret açısından dünyanın en büyük on
ekonomisinden biridir ve Brezilya’dan sonra Latin Amerika’nın 2. en büyük ekonomisine
sahiptir. Meksika’nın kendi pazarının yanı sıra ABD ve Kanada pazarlarına gümrüksüz giriş
imkanının bulunması, ülkenin ticari arttırmaktadır.
4
100 milyonun üzerindeki nüfusu ve gelişmekte olan büyük pazarı değerlendirildiğinde
Meksika, iş adamlarımız için potansiyel pek çok iş imkanı ortaya koymaktadır. Bununla
beraber, Türkiye ile Meksika arasındaki ekonomik ve ticari ilişkiler her iki ülkenin dış ticaret
rakamları göze alındığında son derece yetersiz bir düzeydedir.
Türkiye ile Meksika arasındaki ticaret hacmi, 2003 yılında 140 milyon ABD Doları düzeyinde
seyretmiştir. 2000-2003 aralığına bakıldığı zaman Türkiye-Meksika ticareti, ticaret dengesi
açısından genel olarak ülkemiz lehine bir tablo sergilemektedir. İki ülke arasındaki ticarete
ilişkin veriler aşağıdadır.
Türkiye-Meksika Dış Ticareti (2000-2006) (bin $)
Yıl
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
İhracat
İthalat
55.763
82.547
122.040
40.422
150,559
163,672
120,778
24.870
6.578
8.636
99.858
117,166
196,287
260,851
Dış Ticaret
Hacmi
80.633
89.125
130.676
140.280
267,725
359,959
381,629
Dış Ticaret
Dengesi
30.893
75.969
113.404
-59.436
33,393
-32,615
-140.073
Türkiye’nin Meksika’ya İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (2006)
Ürün Adı
Değer ($)
İnsan taşıyan motorlu kara taşıtları
Akaryakıt, taşkömürü katranı ve ham petrolden ürünler
Tekstil elyafı ve mamulleri
Eşya taşıma, istif etme v.b. için Araç, gereç ve cihazlar
Tarım traktörleri, tekstil ve deri işleme makineleri, hububat işleme
makineleri v.b.
Tütün ve mamulleri
Demir ve çelik
5
54,499,976
16,122,909
8,769,386
6,197,856
6,075,233
4,457,184
3,730,236
Bakır ve alüminyum alaşımları, bunların ilk mamulleri
Giyiym eşyası ve aksesuarları
Alçı, çimento ve bunun gibi inşaat malzemeleri, camdan mamul
eşya, Seramik ve porselen sofra, mutfak eşyası, heykelcikler
Çeşitli mamul eşya
Mobilyalar
Metal işleme makineleri
Genel Toplam
2,590,580
2,551,942
2,145,547
2,076,741
2,031,315
1,918,617
120,778,329
Türkiye’nin Meksika’dan İthal Ettiği Başlıca Ürünler (2006)
Ürün Adı
Değer ($)
Motorlu kara taşıtları için aksam ve parçalar
Bilgi işlem makineleri, büro makineleri ve parçaları
Organik kimyasal ürünler
Elektrikli makine ve cihazlar
Sanayi ürünlerinde kullanılan makine ve cihazlar
Haberleşme, ses kayıt cihazları
Mesleki, ilmi cihazlar kontrol aletler ve cihazları
Vitaminler, alkoidler, hormonlar, antibiyotikler, ilaçlar
Değişik sanayi kollarında kullanılan makine ve cihazlar
Çeşitli mamul eşya
Suni mumlar, patlar, muhtelif kimyasal maddeler, haşerat
öldürücüler , dezenfekte ediciler, tarım ilaçları
Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, boyayıcı maddeler
Enerji üreten makine ve cihazlar
Demir ve çelik
Sıhhi tesisat, ısıtma, aydınlatma ile ilgili çeşitli eşya
Genel Toplam
113,520,717
28,119,138
14,424,498
16,418,476
15,912,022
11,080,309
8,266,192
8,163,061
4,720,369
4,437,375
4,235,249
3,086,056
2,428,727
2,409,527
1,950,917
260,850,767
İki Ülke Arasındaki Anlaşmalar
İmza Tarihi
Ticaret ve Ekonomik
İşbirliği Anlaşması
Resmi Gazete Tarih
ve No’su
Meksika
20.12.1998 /
23559
İmza Yeri
28.09.1998
Yürürlüğe Girme
Tarihi
Ege Bölgesi’nden Meksika’ya İhraç Edilen Başlıca Ürünler (2006)
Ege Bölgesi’nden Meksika’ya ihraç ettiğimiz başlıca ürünler kimyon tohumları, kayısı ve
tişörtlerdir. 2003 yılında Ege Bölgesi’nden Meksika’ya yaklaşık 1,8 milyon ABD Doları tutarında
6
-
ihracat gerçekleştirilmiştir. Bölgemizden Meksika’ya yapılan ihracatta başlıca ürünler aşağıdaki
tabloda görülmektedir.
Ürün Adı
Konfeksiyon
İç giyim
Bay iç giyim
Pamuklu bay iç giyim
Suni-sentetik bay iç giyim
Dış giyim
Bayan dış giyim
Pamuklu bayan dış giyim
Suni-sentetik bayan dış giyim
Bay dış giyim
Pamuklu bay dış giyim
Suni-sentetik bay dış giyim
Ev tekstili (yatak-çarşaf-battaniye)
Pamuklu (ev tekstili)
Tekstil
Kumaşlar
Pamuklu Dokuma Kumaşlar
Diğer dokuma kumaşlar
Kuru meyveler ve mamulleri
Kuru incir
Kuru kayısı
Tütün ve tütün mamulleri
Yaprak tütün ve tütün döküntüleri
Kimya
Boya, vernik, mürekkep ve müstahzalları
Demir, demir dışı met. Adi met.
Demir Çelik Mamulleri
Demir Dışı Metaller
Demir Çelikten Mamul Eşyalar
Madencilik Ürünleri
Mineral Maddeler
Yontulmaya ve İnşaata Elverişli Mermer, Traverten, Oniks, Granit Ve Diğer Doğal
Taşlar
İşlenmiş Mermer
İşlenmiş Traverten
Dolamit
İşlenmiş Mermer
Doğal Taşlar
Gömlek (örme+dokuma)
Kuru Kayısı
Kuru İncir (LERİDA)
Tüm Bölgeler A Grad
Tüm Bölgeler B Grad
Class-Unic
Demir Çelik Profil
7
Değer ($)
265.583,1700
817,7900
817,7900
58,0500
759,7400
66.145,7000
57.811,6700
57.772,9500
38,7200
8.334,0300
7.948,6100
385,4200
198.619,6800
198.619,6800
10.166,0800
10.166,0800
9.846,4500
319,6300
116.084,1000
18.592,0000
97.492,1000
4.457.014,7800
4.457.014,7800
153.135,0000
153.135,0000
222.012,0100
107.221,0600
1.039,9500
113.751,0000
68.740,9700
8.437,0000
60.303,9700
5.518,6000
54.785,3700
8.437,0000
60.303,9700
60.303,9700
1.084,3200
97.492,1000
18.592,0000
3.239.813,2300
769.333,5800
447.867,9700
107.221,0600
Demir Çelik Mutfak Eşyası
Bakır Diğer
113.751,0000
1.039,9500
15.913.729,0800
Genel Toplam
Kaynak: Ege İhracatçı Birlikleri
8