akılcı ilaç kullanımı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI
Dr. Ali Akdemir
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Anabilim Dalı
The Rational Use of Drugs
Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya
Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır.
Report of the Conference of Experts;
Nairobi, 25-29 Kasım 1985
Conference of Experts on the Rational Use of Drugs, World Health Organization, Nairobi, Kenya, WHO/CONRAD/WP/RI, (25-29.12.1985).
• Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel
özelliklerine göre
•
•
•
•
uygun ilacı
uygun süre ve dozda
en düşük fiyata ve
kolayca
sağlayabilmeleridir.
• İlaç kullanımı ilk kez, akılcı bir çerçevede
değerlendirilmiştir.
• Etkinlik
• Güvenlilik
• Uygunluk
• Maliyet
AKILCI İLAÇ KULLANIMI KONUSUNDA
DÜNYADA ve ÜLKEMİZDE DURUM
• Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü 2008
raporuna göre; sağlığa ayrılan pay
• ABD’de % 16.4,
• İngiltere’de % 8.8,
• Türkiye’de ise % 6.1 olarak bildirilmiştir.
• Ülkemizde toplam sağlık harcamaları içinde ilacın
payı % 46 iken,
• İngiltere’de %12.3,
• ABD’de ise % 12.2 olarak bildirilmiştir
• Refik Saydam Hıfzıssıhha Müdürlüğü
tarafından yapılan alan çalışmalarında;
• İlaç kutu sayısı açısından bakıldığında tanıya
uygunluk bakımından yaklaşık % 50’sinin akılcı
olmadığı
• İlaç maliyetlerine bakıldığında ise yine
%50’sinin akılcı olmadığı ortaya çıkmıştır
AKILCI İLAÇ KULLANIMI
Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı
• Bu tanımlamada yer alan
maddelerden herhangi birinin
veya birkaçının
karşılanamaması olarak
düşünülebilir.
•
•
•
•
Etkinlik
Güvenlilik
Uygunluk
Maliyet
Altta Yatan Nedenler
Hekim ve eczacı açısından:
•
•
•
•
Yetersiz hasta eğitimi-bilgilendirmesi
Hekim-hasta iletişiminde eksiklik
Bilgi ve eğitim eksikliği
Kaynak yetersizliği veya kaynaklara pratik
erişimin olmaması
• Günlük iş yükünün fazlalığı
• Hastanın reçete baskısı
•
•
•
•
Altta Yatan Nedenler
Hastalar açısından :
Hekim veya eczacıya danışılmadan ilaç
kullanılması
İlaç kullanımında özensiz davranılması
Hastaların birbirlerine ilaç tavsiyesinde
bulunmaları
Hastaların bilgilendirilmesindeki eksiklikler
TERATOJENİK ETKİ
“Malformasyonlu Doğum Nedenleri”
– % 55 - 60 bilinmemektedir.
– % 15 - 20 genetik faktörler
– % 10 - 15 çevresel etkenler / anneye ait ( enfeksiyon )
– % 3 Gebelikte kullanılan ilaçlar
AKILCI TEDAVİ SÜRECİ
•
•
•
•
•
•
Hastanın problemini tanımlayın
Tedavi amacını belirleyin
Kişisel tedavi ve uygunluğunu belirleyin
Hastanıza gerekli bilgileri ve uyarıları anlatın
Tedaviye başlayın
Tedaviyi izleyin (ve ya sonlandırın)
TEŞEKKÜR EDERİM