tıklayınız

KEMAL ATATÜRK OKULLARI
Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bölümü
Bağımlılık
Nedir
?
Bağımlılık kişinin kullandığı bir nesne
veya yaptığı bir eylem üzerinde
kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir
yaşam sürememeye başlamasıdır.
?
Ne Zararı
Var
Teknolojinin insan hayatına sağladığı
sayısız yarar var. Ancak kişinin teknolojiyi
ölçüsüz ve sınırsız kullanması çok önemli
sorunlara yol açabilir.
Teknoloji Bağımlılığı Nedir?
Teknoloji
Bağımlılığı
ve Diğer
Psikopatolojiler
İnternet bağımlılarının %50’sinde
görülen ek psikiyatrik
bozukluklardan bazılar:
 Anksiyete bozukluğu %10
 Psikotik bozukluk %14
 Depresyon ya da distimik
bozukluk %25
 Duygu durum bozukluğu %33
 Madde kullanımı %38
Adım
Adım
Teknoloji
Bağımlılığı
 İlk adım
Deneysel kullanım
 İkinci adım
Sosyal kullanım
 Üçüncü adım
Operasyonel (bir amaca
dönük) kullanım
 Dördüncü adım
Bağımlı kullanım
Süreç
Nasıl
İlerler





Tolerans gelişir.
Yoksunluk sendromu yaşanır.
Kontrol çabaları başarısız olur.
Çok vakit harcanır.
Bağımlının hayatı gitgide
sıradanlaşır.
 Kontrol kalkar.
 Beden zarar görür.
Süreç
Nasıl
İlerler
2








Psikolojik gelişimi yaralar.
Çatışma yaşanır.
İşlevsellik bozulur.
Zihin kilitlenir.
Yalanlar söylenir.
Duygu durumu bozulur.
Uyku düzeni bozulur.
Yemek düzeni bozulur.
?
Nelerden
Kaynaklanabilir
Teknoloji bağımlılığı;
 kişinin dürtülerini kontrol
etmekte zorlanmasından,
 aşırı içe kapanıklıktan,
 dışlanma korkusundan,
 beğenilmeme korkusundan,
 karamsar düşünce yapısından,
 Bir hedef bulamamasından,
 öz güven eksikliğinden,
 hayatı sevmemekten,
 sosyal ilişki kuramamaktan,
 kendini tanımamasından,
 başarıyı sanal dünyada elde
etmeye çalışmaktan
kaynaklanabilir.
Nelerden
Kaynaklanabilir
?
Teknoloji bağımlılığı;
 bilgi eksikliğinden,
 bağımlılığın sonuçlarını
bilmemekten veya
önemsememekten,
 merak duygusunu kontrol
edememekten,
 bağımlı arkadaş çevresinin
içerisinde bulunmaktan,
 yapacak daha iyi bir şey
bulamamaktan,
 sorunları çözmek yerine teknoloji
bağımlılığına yönelmekten
kaynaklanabilir.
İnternet
Bağımlılığı
Testi
20 soruluk bu test
İnternet bağımlılığının hafif,
orta ya da ileri derecede
olup olmadığını ölçer.
Haydi
uygulayalım
→→→
 20- 49 puan arası:
Ortalama bir
İnternet
kullanıcısısınız.
 50-79 puan arası:
İnternet sebebiyle
zaman zaman veya
sık sık problem
yaşıyorsunuz.
 80-100 puan arası:
İnternet
kullanımınız
hayatınızda önemli
problemlere sebep
oluyor.
Çocukların çevrimiçi ortamda ne kadar zaman geçirdiğini belirleyelim.
Yoğun İnternet kullanımı, depresyon, öfke ve özgüven eksikliği gibi
sorunların belirtisi olabilir.
Kendi çevrimiçi alışkanlıklarımızı inceleyelim. İnternet’e ayırdığımız
zaman diğer etkinliklerimizle dengeli mi, onu değerlendirelim.
Unutmayalım, çocuğumuzun örnek alacağı ilk kişi biziz.
İnternet kullanımını yasaklamayalım. İnternet çoğu çocuğun toplumsal
yaşamının önemli bir parçasıdır. Bunun yerine, çocuklarımızın çevrimiçi
ziyaret edebileceği sitelere ve neler yapabileceklerine yönelik İnternet
kullanımıyla ilgili aile kuralları belirleyelim ve bu kurallara uyulmasını
sağlayalım.
Bilgisayarı çocuğumuzun odasına değil, evin ortak kullanım
alanlarından birinde tutmaya özen gösterelim.
Çocuğumuzun diğer etkinliklere katılmasını destekleyelim, diğer
çocuklarla zaman geçirmesini sağlayalım.
Çocuğumuz yalnızca çevrimiçi video oyunlarıyla ilgileniyorsa ona en
sevdiği oyunla ilişkili bir etkinlik önerelim.
Çocuklarımızı izleyelim. İnternet kullanımını izleyen ve kısıtlayan
yazılımları araştıralım.
Amacımız çocuklarımızın İnternet'te kendine hakim olma, özdisiplin
ve sorumluluk gibi beceriler geliştirmesine yardımcı olmaktır.
BİLGİSAYAR KULLANIMIYLA
İLGİLİ NE YAPMALIYIZ?
BİLGİSAYAR KULLANIMIYLA
İLGİLİ NE YAPMALIYIZ?
Türkiye Bilişim Şurası raporunda 7-15 yaş grubundaki
çocukların %90’ının interneti eğlence ve yararlı olmayan
siteleri gezmek için kullandığı, bilgisayar başında zamanlarını
gereksizce harcadıklarını belirtiyor. Online oyun kültürüyle iç
içe yaşayan bu çocukların “doğru internet kullanımı” kültürüne
gereksinimi olduğunu ifade ediliyor.
TV KULLANIMIYLA
İLGİLİ NE YAPILMALI?
Çocukların, gün boyu televizyon izledikleri her saat, gelecek yaşamlarında
dikkat dağınıklığına neden oluyor.
American Academy of Pediatrist (AAP): Günde 2 saat televizyon seyreden
2-5 yaşındaki çocuklarda uyku problemleri, dikkat bozukluğu yaşadıkları,
saldırgan davranışlar sergiledikleri belirlenmiştir.
Medyanın çocuklardaki olumsuz etkilerini anlatmak için öneriler:
İzlenecek programlar; dikkatle önceden seçilmeli.
11 yaştan sonra genç adayları, televizyonda her türlü programı izlemek
isteyeceklerdir. Seks ve uyuşturucularla ilgili programlar sırasında genç
adayına bilgi vermek gerekir.
İnternet Bağımlılığının Alt Grupları
 Çevirimiçi sohbet bağımlılığı
 Sanal arkadaşlık bağımlılığı
 Çevirimiçi oyun bağımlılığı
 Çevirimiçi kumar bağımlılığı
 Çevirimiçi bilgi bağımlılığı
 İnternette dolaşma bağımlılığı
İnternet Bağımlılığında
Ortaya Çıkan Davranışlar
 Daha az dışarıya çıkmak
 İnternet kullanımı haricinde daha az zaman geçirme
 Ev ya da iş ortamında yemek yemeye daha az zaman harcama
 İnternet’i her defasında daha fazla kullanmayı isteme
 Genellikle bilgisayar başında yemek yeme alışkanlığı kazanma
(1/4)
İnternet Bağımlılığında Ortaya Çıkan Davranışlar
 İnternet’in başında geçirilen zamanı kontrol etmekte güçlük çekme
 Sürekli uykusuz ve yorgun görünme
 İnternet’in başında planladığı süreden çok kalma
 Çevreyle arasındaki ilişkinin zayıflaması ya da kopması
 İnternet başında harcanan uzun zamanı inkâr etme
 Bireyin durumundan başkalarının şikâyet eder olması
 Bir günde birçok kez e-posta adresini kontrol etme
 İnternet’i kullandığında kendini daha iyi ve mutlu hissetme
İnternet Bağımlılığında
Ortaya Çıkan Davranışlar
 Yapılması gereken görev ve sorumluluklar olduğu hâlde internet
başından ayrılamama
 Aile üyeleri evde yokken bunu bir rahatlama ve kurtuluş görüp
İnternet’e girme
 İnternet’i “iyi hissedilen” tek yer olarak görme
 Çok fazla İnternet kullanım ücreti ödeme
 İnternet’te geçirilen zamandan ötürü suçluluk duygusu yaşama
 İnternet’teki arkadaşlıkları fiziksel arkadaşlıklara tercih etme
 İnternet’te değilken bile sürekli interneti düşünme
Teknoloji Bağımlılığında Riskli Gruplar
 Çocuklar ve ergenler
 Ailesinde başka bir bağımlılık türü görünenler
 Fiziksel veya ruhsal problem yaşayanlar
 Aile içi sorunların var olduğu kişiler
Genç Yaş Gurubunda Görülen Eştanılar
 Dikkat eksikliği-Hiperaktivite bozukluğu
 Sosyal fobi
 Hafif depresyon
 Ailede bağımlılığa yatkınlık
İnternet Bağımlılığının Yol Açtığı Fiziksel Sorunlar
 Karpal tünel sendromu (median sinir sıkışması)
 Kuru gözler
 Baş ağrıları
 Sırt ağrıları
 Yeme sorunları
 Uyku sorunları
 Kişisel temizlikte eksiklikler
 İçe dönüklük (çekinme-kaçınma hâli)
 Teknoloji kullanımını tam zıt
Teknoloji
Bağımlılığından
Kurtulmak İçin
Ne Yapmalı?
saatlere kaydırın
 Dış durdurucular kullanın
 Teknoloji kullanımıyla ilgili
kendinize hedefler belirleyin
 Teknolojinin çok kullandığınız
belli işlevlerden uzak durun
 Hatırlatıcı kartlar kullanın
 Kişisel defter oluşturun
Teknoloji Bağımlılığından
Kurtulmak İçin Ne Yapmalı?
 Aile terapisine başvurun
 Kendinize hedefler koyun
 Bağımlı olduğunuz cihazı ailece birlikte kullanın
 Spor yapın
 Yardım isteyin
 Düşüncelerinizi kontrol edin
 Yeni sosyal beceriler edinin