2016 Haziran Dış Ticaret İstatistikleri Raporu

2016 HAZİRAN DIŞ
TİCARET
İSTATİSTİKLERİ
29 Temmuz 2016
Dış ticaret büyümenin lokomotifidir ve ihracat, ekonominin dış piyasalardaki rekabet gücünün bir
göstergesidir. Yüksek ihracat, daha yüksek büyüme hızı ve daha fazla istihdam anlamına gelmektedir.
İthalat eğilimleri ise iç talebin canlılığına işaret eder. Bununla birlikte artan ithalat, diğer ülkelerde
üretilen mallara talep oluşturduğundan büyümeyi kısa dönemde olumsuz etkiler. Özetle, günümüzde
parçalanan üretim süreci (outsourcing) ile birlikte ithalat olmadan üretim ve ihracat yapmak mümkün
değildir. Bu açıdan ülke ekonomisi için dış ticaret verilerinin incelenmesi oldukça önemlidir.
Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret
verilerine göre; 2016 yılı Haziran ayında ihracat, 2015 yılının aynı ayına göre % 8,1 artarak 12
milyar 916 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Şekil 1). Aynı dönem için ithalat % 7 oranında artarak
19 milyar 475 milyon dolara çıkmıştır (Şekil 2).
10000.0
8000.0
6000.0
11750.8
11682.0
13240.0
11581.7
11022.0
11129.4
11949.6
12916.2
13349.3
11958.8
12519.9
12761.4
11080.4
12114.3
12000.0
12231.9
12369.1
14000.0
9548.8
16000.0
12301.8
Şekil 1: Aylara Göre İhracat, Milyon $ (2015 Ocak-Aralık, 2016 Ocak-Haziran)
2015
2016
4000.0
2000.0
0.0
Kaynak: TÜİK
2016 yılı Haziran ayında dış ticaret açığı % 5 artarak 6 milyar 559 milyon dolara yükselmiştir.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Haziran ayında % 65,7 iken, 2016 Haziran ayında % 66,3’e
yükselmiştir.
1
15000.0
17992.2
15972.8
16917.7
15402.9
15969.3
18225.3
18199.1
19475.2
17868.8
17195.0
18373.5
16190.4
16940.9
15575.0
20000.0
16645.7
13452.7
25000.0
18726.1
17763.2
Şekil 2: Aylara Göre İthalat, Milyon $ (2015 Ocak-Aralık, 2016 Ocak-Haziran)
2015
10000.0
2016
5000.0
0.0
Kaynak: TÜİK
2016 yılı Haziran ayında Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 228 milyon dolar ile ilk sırada yer
alırken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (1 milyar 103 milyon dolar), İtalya (717 milyon dolar) ve ABD
(629 milyon dolar) takip etmiştir. Aynı dönem için Çin’den yapılan ithalat, 2 milyar 602 milyon dolar
ile ilk sırada yer almıştır. Bu ülkeyi sırasıyla Almanya (2 milyar 272 milyon dolar), ABD (1 milyar
735 milyon dolar) ve Rusya (1 milyar 478 milyon dolar) izlemiştir (Tablo 1).
Tablo 1: Türkiye’nin Dış Ticaretinde İlk 10 Ülke, Bin $ (2016 Haziran)
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Almanya
İngiltere
İtalya
ABD
Irak
BAE
Fransa
İran
İspanya
Hollanda
Toplam
İhracat Sıra
1 228 480 1 Çin
1 103 405 2 Almanya
716 940 3 ABD
628 845 4 Rusya Federasyonu
617 138 5 İtalya
612 080 6 Güney Kore
558 683 7 İspanya
489 503 8 Fransa
444 153 9 Hindistan
331 129 10 İngiltere
12 916 184
Toplam
İthalat
2 602 177
2 271 566
1 735 349
1 477 814
1 062 531
579 466
568 906
566 670
497 045
454 654
19 475 182
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin 2016 yılı Haziran ayı ihracatının sektörel yapısına bakıldığında, 1 milyar 774 milyon
dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler vd. sektörü ilk sırada yer almıştır. Bu sektörü 1
milyar 168 milyon dolar ile kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler vd., 1 milyar 125 milyon
dolar ile kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller vd. ile izlemiştir. İthalatta ise 2 milyar
760 milyon dolar ile kazanlar, makineler ve mekanik cihazlar vd. ilk sırada yer alırken, onu 2 milyar
2
327 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve mineral yağlar vd., 1 milyar 995 milyon dolar ile elektrikli
makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme vd. takip etmiştir (Tablo 2).
Tablo 2: Fasıllara Göre Türkiye’nin Dış Ticareti, Bin $ (2016 Haziran)
Sıra
1
2
87 Motorlu kara taşıtları,
traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara
taşıtları, bunların aksam,
parça, aksesuarı
84 Kazanlar, makinalar,
mekanik cihazlar ve aletler,
nükleer reaktörler, bunların
aksam ve parçaları
İhracat
Sıra
1 774 354 1
1 167 828
2
1 124 603
3
3
71 Kıymetli veya yarı kıymetli
taşlar, kıymetli metaller,
inciler, taklit mücevherci
eşyası, metal paralar
4
61 Örme giyim eşyası ve
aksesuarı
810 863
4
5
693 651
5
637 558
520 976
6
7
8
85 Elektrikli makina ve
cihazlar, ses kaydetmeverme, televizyon görüntüses kaydetme-verme
cihazları,aksam-parçaaksesuarı
72 Demir ve çelik
62 Örülmemiş giyim eşyası ve
aksesuarı
39 Plastikler ve mamulleri
478 024
8
9
73 Demir veya çelikten eşya
447 906
9
10
8
323 070
10
6
7
Yenilen meyveler ve sert
kabuklu meyveler
Toplam
12 916 184
84 Kazanlar, makinalar, mekanik
cihazlar ve aletler, nükleer
reaktörler, bunların aksam ve
parçaları
İthalat
2 760 776
27 Mineral yakıtlar, mineral
yağlar ve bunların
damıtılmasından elde edilen
ürünler, bitümenli maddeler,
mineral mumlar
85 Elektrikli makina ve cihazlar,
ses kaydetme-verme,
televizyon görüntü-ses
kaydetme-verme
cihazları,aksam-parçaaksesuarı
87 Motorlu kara taşıtları,
traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara
taşıtları, bunların aksam,
parça, aksesuarı
72 Demir ve çelik
2 327 017
39 Plastikler ve mamulleri
88 Hava taşıtları, uzay taşıtları ve
bunların aksam ve parçalar
71 Kıymetli veya yarı kıymetli
taşlar, kıymetli metaller,
inciler, taklit mücevherci
eşyası, metal paralar
90 Optik, fotoğraf, sinema, ölçü,
kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet
ve cihazlar, bunların aksam,
parça ve aksesuarı
30 Eczacılık ürünleri
1 095 663
1 051 323
Toplam
1 995 166
1 672 771
1 403 264
647 858
435 485
410 817
19 475 182
Kaynak: TÜİK
2016 yılı Haziran ayı ISIC Rev.3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı % 94,3’tür.
Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı % 3,5, orta yüksek
teknolojili ürünlerin payı ise % 33,4’tür. Aynı dönemde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki
payı % 86,2’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin 2016 Haziran ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı
içindeki payı % 20,4, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise % 42,9’dur.
3
Şekil 3: Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaretin Dağılımı (Haziran
2016, %)
70.0
65.7
60.0
49.0
50.0
39.5
40.0
İhracat
30.0
İthalat
20.8
20.0
13.3
10.9
10.0
0.6
0.2
0.0
Yatırım malları
Ara malları
Tüketim malları
Diğerleri
Kaynak: TÜİK
Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına göre ihracat ve ithalatın alt bileşenlerinin 2016 yılı Haziran
ayı verilerinin yer aldığı Şekil 3’te, Türkiye ekonomisi ihracatının yüzde 49’unun ara-malları ve
hammaddeler, yüzde 39,5’inin tüketim malları ve yüzde 10,9’unun yatırım mallarından oluştuğu
görülmektedir. Aynı döneme ait ithalatın yüzde 65,7’si ara-malları ve hammaddeler, yüzde 20,8’i
yatırım malları ve 13,3’ü de tüketim mallarından oluşmaktadır.
Tablo 3: Mersin, Adana ve Adana-Mersin (TR62) Bölgesi Dış Ticareti
İhracat
İthalat
Adana
Mersin
TR-62
Adana
Mersin
TR-62
May.16
138.5
110.9
249.4
161.8
120.6
282.3
Haz.16
141.1
111.2
252.3
173.5
74.2
247.6
%Değişim
1.9
0.31
1.2
7.2
-38.5
-12.3
Kaynak: TÜİK
Adana ve Mersin’den oluşan TR62 bölgesinin 2016 yılı Haziran ayı ihracatı yüzde 1,2 oranında
artarken ithalatı yüzde 12,3 oranında azalmıştır. Mersin ilinin ihracatı 2016 yılı Haziran ayında bir
önceki aya göre yüzde 0,3 oranında artarak 111,2 milyon dolara çıkmıştır. Mersin ili ithalatı ise yüzde
38,5 oranında azalarak 74,2 milyon dolara düşmüştür. Mersin ithalatındaki bu düşüş büyük ölçüde
tarım ve ormancılık (% 44) ile imalat sanayindeki (% 35) düşüşten kaynaklanmıştır. Özellikle imalat
sanayi ithalatındaki yüksek düşüş sonraki aylarda üretim ve ihracata yansıyacaktır. Adana İli için aynı
dönemde ihracat yüzde 1,9 ve ithalat yüzde 7,2 oranında artmıştır (Tablo 3).
4