Ocak 2016 Dış Ticaret İstatistikleri

2016 Ocak
DIŞ TİCARET
İSTATİSTİKLERİ
29 Şubat 2016
İhracat, ekonominin dış piyasalardaki rekabet gücünün bir göstergesidir. Yüksek ihracat, daha yüksek
büyüme hızı ve daha fazla istihdam anlamına gelmektedir. İthalat eğilimleri ise iç talebin canlılığına
işaret etmektedir. Bununla birlikte artan ithalat, diğer ülkelerde üretilen mallara talep oluşturduğundan
büyümeyi kısa dönemde olumsuz etkiler. Kısaca özetlemek gerekirse günümüzde parçalanan üretim
süreci (outsourcing) ile birlikte ithalat olmadan üretim ve ihracat yapmak mümkün değildir. Bu
açıdan ülke ekonomisi için dış ticaret verilerinin incelenmesi de önemli olmaktadır.
Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret
verilerine göre; 2016 yılı Ocak ayında dış ticaret açığı %13,4 azalarak 4 milyar 343 milyon dolardan 3
milyar 762 milyon dolara düşmüştür. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Ocak ayında %73,9 iken,
2016 Ocak ayında %71,8’e düşmüştür.
İhracat 2016 yılı Ocak ayında, 2015 yılının aynı ayına göre % 22 azalarak 9 milyar 597 milyon
dolar olarak gerçekleşmiştir (Şekil 1).
10000.00
8000.00
6000.00
11766.35
11691.90
13245.54
11584.66
11023.28
11131.50
11951.87
13350.14
11080.92
12000.00
12521.72
14000.00
12232.35
16000.00
12302.38
9596.76
Şekil 1: Aylara Göre İhracat, Milyon $ (2015 Ocak-Aralık, 2016 Ocak)
2015
2016
4000.00
2000.00
0.00
Kaynak: TÜİK
2016 yılı Ocak ayında ithalat, % 19,7 azalarak 13 milyar 358 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir
(Şekil 2).
1
14000.00
17979.85
15973.40
16908.20
15967.34
18212.11
18200.05
17868.77
18373.67
15402.92
16000.00
18726.26
18000.00
16940.91
20000.00
16645.66
13358.33
Şekil 2: Aylara Göre İthalat, Milyon $ (2015 Ocak-Aralık, 2016 Ocak)
12000.00
10000.00
2015
8000.00
2016
6000.00
4000.00
2000.00
0.00
Kaynak: TÜİK
Almanya’ya yapılan ihracat 2016 yılı Ocak ayında 1 milyar 90 milyon dolar olurken, bu ülkeyi
sırasıyla İngiltere (650 milyon dolar), İtalya (570 milyon dolar) ve Irak (469 milyon dolar) takip
etmiştir. Çin’den yapılan ithalat, 2016 yılı Ocak ayında 1 milyar 924 milyon dolar olmuştur. Bu ülkeyi
sırasıyla Rusya (1 milyar 345 milyon dolar), Almanya (1 milyar 163 milyon dolar) ve İtalya (606
milyon dolar) izlemiştir (Tablo 1).
Tablo 1: Türkiye’nin Dış Ticaretinde İlk 10 Ülke, 000 $ (2016 Ocak)
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Almanya
İngiltere
İtalya
Irak
ABD
Fransa
İspanya
BAE
İran
Suudi Arabistan
Toplam
İhracat
1 090 460
650 193
570 355
468 821
467 188
417 448
379 542
287 505
263 719
263 710
9 596 764
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Çin
Rusya
Almanya
İtalya
ABD
Güney Kore
Fransa
Hindistan
İran
İngiltere
Toplam
İthalat
1 923 660
1 345 303
1 162 759
606 236
600 801
523 600
429 702
409 488
361 998
326 935
13 358 332
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin 2016 yılı Ocak ayı sektörel ihracatında, 1,24 milyar dolarlık motorlu kara taşıtları ihracatı
ilk sırada yer almıştır. Sektörü 833 milyon dolar ile kazanlar, makineler, mekanik cihazlar vd., 678
milyon dolar ile örme giyim eşyası ve aksesuarları takip etmiştir. İthalatta ise 2,25 milyar dolar ile
mineral yakıtlar ve mineral yağlar ilk sırayı alırken onu 1,75 milyar dolar ile kazanlar, makineler ve
2
mekanik cihazlar, vd., 1,43 milyar dolar ile elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme vd.
takip etmiştir (Tablo 2).
Tablo 2: Fasıllara Göre Türkiye’nin Dış Ticareti, 000 $ (2016 Ocak)
Sıra
1
İhracat Sıra
1 237 020 1
İthalat
2 250 794
85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses
kaydetme-verme, televizyon
görüntü-ses kaydetme-verme
cihazları,aksam-parça-aksesuarı
62 Örülmemiş giyim eşyası ve
aksesuarı
71 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar,
kıymetli metaller, inciler, taklit
mücevherci eşyası, metal paralar
524 645 4
27 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve
bunların damıtılmasından elde
edilen ürünler, bitümenli
maddeler, mineral mumlar
84 Kazanlar, makinalar, mekanik
cihazlar ve aletler, nükleer
reaktörler, bunların aksam ve
parçaları
85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses
kaydetme-verme, televizyon
görüntü-ses kaydetme-verme
cihazları,aksam-parça-aksesuarı
39 Plastikler ve mamulleri
495 753 5
72 Demir ve çelik
874 012
467 114 6
690 529
7
8
72 Demir ve çelik
73 Demir veya çelikten eşya
419 458 7
362 217 8
9
10
39 Plastikler ve mamulleri
8 Yenilen meyveler ve sert kabuklu
meyveler
349 906 9
296 061 10
87 Motorlu kara taşıtları, traktörler,
bisikletler, motosikletler ve diğer
kara taşıtları, bunların aksam,
parça, aksesuarı
29 Organik kimyasal ürünler
90 Optik, fotoğraf, sinema, ölçü,
kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve
cihazlar, bunların aksam, parça ve
aksesuarı
30 Eczacılık ürünleri
73 Demir veya çelikten eşya
2
3
4
5
6
87 Motorlu kara taşıtları, traktörler,
bisikletler, motosikletler ve diğer
kara taşıtları, bunların aksam, parça,
aksesuarı
84 Kazanlar, makinalar, mekanik
cihazlar ve aletler, nükleer
reaktörler, bunların aksam ve
parçaları
61 Örme giyim eşyası ve aksesuarı
Toplam
Kaynak: TÜİK
832 591 2
677 889 3
9 596 764
Toplam
1 751 990
1 430 527
884 932
324 760
316 999
314 910
247 971
13 358 332
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi
ürünleri kapsamında, 2016 yılı Ocak ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı
%93,2’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,2, orta yüksek
teknolojili ürünlerin payı ise %32,7’dir. İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %80,4’tür.
Yüksek teknoloji ürünlerinin 2016 Ocak ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %16,7,
orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %43,4’tür.
3
Şekil 3: Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaretin Dağılımı (%)
80.0
72.1
70.0
60.0
46.1
50.0
42.0
İhracat
40.0
İthalat
30.0
20.0
15.8
11.9
11.3
10.0
0.6
0.2
0.0
Yatırım malları
Ara malları
Tüketim malları
Diğerleri
Kaynak: TÜİK
Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına göre ihracat ve ithalatın alt bileşenlerinin 2016 yılı Ocak ayı
verilerinin yer aldığı Şekil 3’te, Türkiye ekonomisi ihracatının yüzde 46,1’inin ara-malları ve
hammaddeler, yüzde 42’sinin tüketim malları, yüzde 11,3’ünün yatırım mallarından oluştuğu
görülmektedir. Aynı döneme ait ithalatın yüzde 72,1’i ara-malları ve hammaddeler, yüzde 15,8’i
yatırım malları ve 11,9’u da tüketim mallarından oluşmuştur.
Tablo 3: Mersin, Adana ve Adana-Mersin (TR62) Bölgesi Dış Ticareti
Ara.15
Oca.16
% Değişim
İhracat
Adana
Mersin
156,27
151,30
122,65
106,50
-21,52
-29,61
TR-62
307,57
229,15
-25,50
Adana
195,90
110,67
-43,51
İthalat
Mersin
104,72
82,47
-21,25
TR-62
300,62
193,14
-35,75
Kaynak: TÜİK
Adana ve Mersin’den oluşan TR62 bölgesinin 2016 yılı Ocak ayı ihracatı yüzde 25,5 oranında
azalırken ithalatı yüzde 35,75 oranında azalmıştır. Mersin ilinin ihracatı 2016 yılı Ocak ayında bir
önceki aya göre yüzde 29,61 oranında azalarak 106,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Mersin ili
ithalatı ise yüzde 21,25 oranında azalarak 82,47 milyon dolara düşmüştür. Adana İli için aynı
dönemde ihracat yüzde 21,52 oranında, ithalat ise yüzde 43,51 oranında azalmıştır (Tablo 3).
4