Manyetik Alan - WordPress.com

MANYETİK ALAN
Mıknatıs ve Manyetik Özellik
Mıknatıs : Demir, nikel, kobalt gibi maddeleri çekme
özelliği gösteren maddelere denir.
Manyetik Özellik : Mıknatısın demir, nikel ve kobalt gibi
maddeleri çekebilme özelliğine manyetik özellik denir.
Mıknatısın çektiği madde manyetik madde, çekmediği
maddeleri de manyetik olmayan madde olarak
nitelendirebiliriz.
Manyetik Kutuplar ve Belirlenmesi
 Bir mıknatısın uç kısımlarındaki manyetik
kuvvet diğer bölgelere göre daha fazladır.
 Bir mıknatısın çekim etkisinin fazla olduğu
bu bölgelere manyetik kutup denir.
 Bir mıknatısın iki manyetik kutbu vardır.
Bir Mıknatısın Manyetik
Kutuplarının İsimlendirilmesi
Bir çubuk mıknatısı ortasından
iplikle bağlayıp serbestçe
dönebileceği bir yere asarız.
Mıknatıstan etkilenmeyecek
şekilde alt kısmına bir pusula
yerleştiririz. Çubuk mıknatısı
pusulanın ibresi ile
karşılaştırdığımızda pusulanın bir
ucunun kuzey (N)’i, Bir ucunun da
güney (S)’i gösterdiği görülür.
1. Mıknatısın iki ucu kuzey ve güney
kutbu olarak adlandırılır.
Manyetik alan çizgileri
2. Her mıknatısın çevresinde manyetik
alanı vardır. Mıknatısın manyetik alan
çizgileri kuzey kutbundan çıkar, güney
kutbunda son bulur.
3. Aynı kutuplar birbirini iter, zıt
kutuplar birbirini çeker.
4. Mıknatıs sadece manyetik maddelere
etkir.
5. Manyetik kuvvetler bir uzaklıkta
etkirler.
• Magnetik tek-kutup yoktur..!
S
N
Magnetik tek-kutup yani manyetik yük
(monopol) yoktur.
Bir mıknatısı 2’ye bölerseniz
iki yeni mıknatıs elde edersiniz.
Manyetik Alan
• Tarihsel olarak, bir manyetik alanı temsil
etmek için B harfi kullanılmaktadır.
• Herhangi bir yerdeki B manyetik alanının
yönü oraya konan pusulanın gösterdiği
yöndür.
• Dünyanın kendisi de doğal bir mıknatıstır ve
bir pusulanın ibrelerine belirli bir yön verir.
7
(a) bir çubuk mıknatısı çevreleyen manyetik alan deseninin
(çizgilerinin) demir tozları ile görünür hale getirilmiş resmi.
(b) İki çubuk mıknatısın zıt kutupları arasındaki manyetik alan
deseni.
(c) İki çubuk mıknatısın aynı cins kutupları arasındaki
manyetik alan deseni.
a
b
c
• Manyetik alan ölçülebilen birer fiziksel büyüklük
olan q, v ve FB ile tanımlanır.
• Manyetik alan vektörü B,
FB=qv x B
bağıntısı ile verilir.
• Manyetik alan birimi;
(Newton/Coulomb)(metre/saniye)-1 dir.
Buna SI birim sisteminde tesla adı verilir (T ile
gösterilir).
Manyetik alan birimleri
CGS
MKS
Gauss(G)
Tesla(T)
(Nikola Tesla 1856-1943)
(Johann Carl Friedrich Gauss
1877-1855)
[T] : [kg]/[C][s]
1T= 104 G
Dünyanın Manyetik Alanı
•Dünyanın çekirdek kısmındaki bazı akımların
oluşması, dünyanın manyetik alanının kaynağı
olarak düşünülmektedir.
•Bunu daha iyi anlayabilmek için dünyanın
merkezinde bir çubuk mıknatıs olduğu
düşünülür.
•Coğrafi kutup ekseni ile manyetik kutup
ekseni arasında bir açı vardır.
•Coğrafi kuzey kutup, manyetik güney
kutuptur.
Ekvator dışında kalan bölgelerde yerin
manyetik alanının yüzeye dik bileşeni vardır.
MANYETİK ALAN ÇİZGİLERİ VE
ÖZELLİKLERİ
Birim yüzeyde dik olarak geçen çizgi sayısı,
bu yüzey üzerindeki bir noktanın manyetik alan
şiddetinin bir ölçüsü olarak alınabilir.
• Bir noktadaki manyetik alan; doğrultusu,
yönü ve şiddeti ile belirtilir.
• Manyetik alan çizgilerinin yönü, alanı
oluşturan mıknatısın N kutbundan çıkıp S
kutbuna yönelen alan çizgilerinin yönü olur.
• Manyetik alan şiddeti; alan çizgilerinin sık
olduğu yerde büyük, seyrek olduğu yerde
daha küçüktür.
• Mıknatıs yakınlarında manyetik alan çizgileri
sık, mıknatıstan uzaklaştıkça seyrektir.
• Öyleyse manyetik alanın şiddeti mıknatıs
yakınlarında büyük, uzağında küçüktür.
 Manyetik kuvvet çizgilerinin sıklığı mıknatısın kutuplarına
yaklaştıkça artar, kutuplardan uzaklaştıkça azalır. Kısaca
manyetik kuvvet çizgilerinin özellikleri şu şekilde sıralanır:
1. Manyetik kuvvet çizgilerinin yönü, mıknatısın kutupları
arasında N’ den S’ ye doğru içerisinde ise S’ den N’ ye
doğrudur.
2. Manyetik kuvvet çizgileri mıknatısın kutupları arasından ve
içerisinden geçerek kapalı bir devre oluşturur.
3. Manyetik kuvvet çizgileri birbirlerini kesmezler, birbirlerine
paraleldir.
4. Manyetik kuvvet çizgileri bütün malzemelerden geçerler ve
birbirlerini iter.
Manyetik Alan Çizgileri ve Elektrik
Alan Çizgileri Arasındaki Fark
Manyetik alan çizgileri kapalı eğrilerdir. Bir
başka deyişle manyetik alan çizgilerinin
başlangıcı ve sonu yoktur.
Oysa elektriksel alan çizgileri artı işaretli
yüklerden çıkıp eksi işaretli yüklerde son
bulmaktadır. Elektriksel alan çizgileriyle
manyetik alan çizgileri arasındaki tek fark budur.
Madde İçinde Manyetizma
• Bir tel sargıdaki akımın oluşturduğu manyetik
alan, bazı maddelerin kuvveti manyetik
özellikler göstermelerinin nedeni konusunda
ipucu vermektedir.
• Genelde, herhangi bir akım ilmeği,bir
manyetik alana ve buna karşılık gelen bir
manyetik momente sahiptir. Buna atomun bazı
modellerinde betimlenen atomik düzeydeki
akım-ilmekleri de dahildir.
Madde İçinde Manyetizma
• Bu nedenle, mıknatıslanmış bir maddedeki
manyetik momentlerin, bu atomik düzeydeki
akım ilmeklerinden kaynaklandığı söylenebilir.
• Atomun Bohr modeli için, bu akım ilmekleri
çekirdeklerin etrafında çembersel
yörüngelerde bulunan elektronların
hareketlerinden kaynaklanır.
Madde İçinde Manyetizma
• Ayrıca, elektronların,protonların,nötronların
ve diğer bazı parçacıkların;”spin” denen bir iç
özelliğinden kaynaklanan bir başka manyetik
moment daha vardır.
KEDİ ve KÖPEKLERDE MANYETİK ALAN
TEDAVİSİ
 Magnetoterapi (magnetik rezonans
stimülasyon tedavisi), doğal ve hassas
bir tedavi şekli olan manyetik alan
etkileşimine dayanan yani girişimsel
olmayan fiziksel bir tedavi metodudur.
Pulsatif magnetik alan vücut dokularını
uygun bir şekilde etkileyerek hücre
zarlarının geçirgenliğini arttırır. Bu
doğal metod aynı anda bir çok
hastalığın tedavisinde başarılı bir
şekilde kullanılmaktadır.
MANYETİK ALAN TERAPİNİN ETKİSİ NEDİR :
 Kemik, kıkırdak, kas ve kan hücrelerinin uyarılması,
 Sinirlerde onarım,
 Yaraların iyileşmesi,
 Ağrıların hafifletilmesi,
 Metabolizma durumunun iyileştirilmesi, - Daha iyi
dolaşım ve madde alışverişi yoluyla daha iyi boşaltım,
 Makrofajların aktifleştirilmesi(Bağışıklık sistemi
fagosit hücreleri)
 Adrenalin,noradrenalin,serotonin(stres
hormonları) reseptörlerinin hassasiyetinin
azaltılması ve böylece stres,depresyon ve
anksiyetenin (endişe) azaltılması,
 İmmun sistemin (bağışıklık sistemi)
güçlendirilmesi,
 Daha iyi metabolizma ve daha iyi kan
dolaşımı sayesinde alınan ilaçlarda iyi etki
 Kalp çarpmasının normalleştirilmesi,
 Solunum kaslarının daha iyi çalışması
sayesinde solunum hacminin arttırılması,