ekonomik güven endeksinde yapılan ana revizyona ilişkin

EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİNDE YAPILAN ANA REVİZYONA İLİŞKİN
METODOLOJİK DOKÜMAN
Giriş
Ekonomik güven endeksi, ekonomideki arz ve talep yönündeki aktörlerin (üretici ve tüketicilerin), genel
ekonomik duruma ilişkin davranış, değerlendirme, karar, beklenti ve eğilimlerini bir bütün olarak ve
kapsamlı biçimde özetleyen ve öncü gösterge niteliğini taşıyan bir bileşik endekstir.
Endeks, gayri safi yurt içi hâsıla (GSYH), istihdam ve sanayi üretim gibi yaygın kullanılan ekonomik
göstergelerden daha erken bilgi sağlamakta ve mevcut ekonomik durumun izlenmesinin yanı sıra,
ekonomideki kırılma noktaları ve potansiyel risklerin önceden görülerek tedbir alınmasını mümkün
kılmak amacıyla kullanıma sunulmaktadır.
Ekonomik güven endeksi, tüketici güven endeksi ile mevsim etkilerinden arındırılmış reel kesim (imalat
sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ilişkin güven endekslerine ait normalleştirilmiş
alt endekslerin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşmaktadır.
Tablo 1. Ekonomik güven endeksinde kapsanan endeks ve alt endeksler
Yayımlayan
Güven endeksi
kurum
TÜİK
TCMB
TÜİK
TÜİK
TÜİK
Güven alt endeksi
Hanenin maddi durum beklentisi (gelecek 12 aylık dönemde)
Genel ekonomik durum beklentisi (gelecek 12 aylık
Tüketici güven
dönemde)
endeksi
İşsiz sayısı beklentisi (gelecek 12 aylık dönemde)
Tasarruf etme ihtimali (gelecek 12 aylık dönemde)
Toplam sipariş miktarı (mevcut durum)
Mamul mal stok miktarı (mevcut durum)
Üretim hacmi (gelecek 3 ay)
Toplam istihdam (gelecek 3 ay)
Reel kesim (imalat
sanayi) güven endeksi Toplam sipariş miktarı (son 3 ay)
İhracat sipariş miktarı (gelecek 3 ay)
Sabit sermaye yatırım harcaması
Genel gidişat
İş durumu (son 3 aylık dönemde)
Hizmet sektörü güven
Hizmetlere olan talep (son 3 aylık dönemde)
endeksi
Hizmetlere olan talep beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde)
İş hacmi-satışlar (son 3 aylık dönemde)
Perakende ticaret
Mevcut mal stok seviyesi
sektörü güven endeksi
İş hacmi-satışlar beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde)
Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi
İnşaat sektörü güven
endeksi
Toplam çalışan sayısı beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde)
Alt endekslere eşit oranda dağıtılan beş sektörün ağırlıkları aşağıdaki gibidir;
• Tüketici
: %20
• Reel kesim (imalat sanayi) : %40
• Hizmet
: %30
• Perakende ticaret
: %5
• İnşaat
: %5
1
Endeks
başlangıç
dönemi
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2007 Ocak
2011 Ocak
2011 Ocak
2011 Ocak
2011 Ocak
2011 Ocak
2011 Ocak
2011 Ocak
2011 Ocak
Türkiye İstatistik Kurumu, ekonomik güven endeksini 2015 yılı Ocak ayından itibaren yayımlamaya
başlamış olup halihazırda endeks 2007 Ocak ayından başlayan bir seri şeklinde her ay sonunda
yayımlanmaktadır.
Ana Revizyon Nedenleri
Ekonomik güven endeksindeki revizyonun nedeni, reel kesim güven endeksinin TCMB tarafından
ağırlık yöntemindeki değişiklik nedeniyle Ocak 2007- Mart 2017 tarihleri için revize edilmiş olmasıdır.
Reel kesim güven endeksine ait 8 alt endeks, Tablo 1'den izlenebileceği gibi ekonomik güven endeksi
hesaplamasında kullanılan 20 alt endeks içinde yer almaktadır. TCMB tarafından yapılan revizyona ait
bilgilere (http://www.tcmb.gov.tr/) adresinden ulaşılabilir.
Ekonomik Güven Endeksi Serisinin Geriye Dönük Hesaplanması
Ekonomik güven endeksinin hesaplanmasında, TÜİK tarafından yayımlanan tüketici güven endeksi alt
endeks serileri, mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü, perakende ticaret sektörü ve inşaat
sektörü güven endekslerinin alt endeks serileri ile TCMB tarafından yayımlanan mevsim etkilerinden
arındırılmış reel kesim güven endeksinin alt endeks serileri kullanılmaktadır.
Ekonomik güven endeksi ilk yayımlandığı tarihten itibaren Avrupa Birliği Uyumlulaştırılmış İşyeri ve
Tüketici Anketleri ortak programına tam uyumlu olarak hesaplanmaktadır. Endeksin hesaplama
yöntemi ve ağırlıklandırılmasında herhangi bir değişiklik söz konusu değildir. Ekonomik güven
endeksinde yapılan revizyon ile elde edilen endeks serisi için aynı hesaplama yöntemi, aynı ağırlıklar
ve aynı alt endeksler kullanılmıştır.
Ekonomik güven endeksinin geriye doğru hesaplanması sonucu oluşan farkın tek nedeni; 2017 yılı
Nisan ayında TCMB tarafından 2007 Ocak - 2017 Mart dönemi için revize edilerek yayımlanan
mevsim etkilerinden arındırılmış reel kesim güven endeksinin alt endeks serilerinin kullanılmasıdır.
Ana Revizyonun Uzunluğu
Revizyon işlemi, 2007 yılı Ocak ayından başlayarak 2017 yılı Mart ayına kadar yapılmıştır.
Ana Revizyonun Derinliği
Revizyon işlemi, ekonomik güven endeksi serisi için yapılmıştır.
Ana Revizyonun Etkileri
Ekonomik güven endeksi serisi için yapılan revizyonun etkilerini gösteren tablo ve grafik aşağıda
sunulmuştur.
Tablo 2 değerlendirildiğinde, ekonomik güven endeksi yeni seri değerlerinde, eski seri değerlerine
göre ortalama %0,61 oranında mutlak revizyon olduğu görülmektedir. Grafik 1’e bakıldığında endeks
serilerinde çok küçük farklar olduğu görülmektedir.
2
Tablo 2. Ekonomik Güven Endeksi Ana Revizyon Etkileri
Yıl
2007
2007
2007
2007
2007
2007
2007
2007
2007
2007
2007
2007
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2009
2009
2009
2009
2009
2009
2009
2009
2009
2009
2009
2009
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2012
2012
2012
2012
2012
2012
Ay
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
ESKİ
SERİ
113,0
110,9
109,7
110,2
105,2
107,8
108,7
111,7
109,9
109,4
107,7
109,4
107,2
103,7
98,3
92,0
90,7
89,4
88,4
90,6
85,2
74,4
61,3
64,7
67,2
71,1
70,9
83,9
93,7
96,5
96,6
95,5
94,2
94,6
94,7
96,3
100,5
100,5
104,6
106,8
104,5
104,6
105,2
106,5
107,9
107,3
109,6
110,1
116,3
113,9
112,9
112,2
112,3
113,6
112,5
108,1
111,4
106,2
107,9
107,1
105,8
105,3
107,1
105,8
106,3
104,2
YENİ
SERİ
112,2
109,7
110,0
111,2
105,9
109,1
110,4
113,1
111,8
109,0
108,2
109,7
106,9
103,2
98,9
92,9
91,1
90,4
89,6
92,3
87,8
74,3
62,0
64,2
66,2
69,6
72,0
85,6
94,6
96,4
96,8
95,8
95,2
94,6
93,7
94,9
99,1
99,0
103,2
107,0
104,3
104,7
104,7
105,7
108,2
107,3
109,3
110,2
116,1
114,1
112,7
112,7
112,8
114,1
112,4
108,3
111,6
106,9
108,1
108,1
106,1
106,2
106,8
105,6
106,5
104,2
MUTLAK
REVİZYON (%)
0,76
1,08
0,25
0,87
0,68
1,22
1,62
1,28
1,68
0,33
0,42
0,25
0,22
0,52
0,59
0,92
0,42
1,13
1,39
1,79
2,92
0,13
1,10
0,71
1,41
2,09
1,61
1,92
0,99
0,08
0,24
0,40
0,99
0,03
1,05
1,52
1,46
1,47
1,33
0,17
0,19
0,04
0,54
0,70
0,30
0,00
0,22
0,01
0,18
0,16
0,10
0,46
0,47
0,36
0,10
0,17
0,15
0,61
0,19
0,89
0,31
0,91
0,28
0,18
0,16
0,03
Yıl
2012
2012
2012
2012
2012
2012
2013
2013
2013
2013
2013
2013
2013
2013
2013
2013
2013
2013
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2015
2015
2015
2015
2015
2015
2015
2015
2015
2015
2015
2015
2016
2016
2016
2016
2016
2016
2016
2016
2016
2016
2016
2016
2017
2017
2017
Ay
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
ESKİ
SERİ
105,8
102,8
102,1
101,2
100,5
100,3
102,1
104,9
105,3
104,3
104,7
103,4
103,3
104,1
103,0
105,8
106,4
104,4
102,0
98,8
99,3
100,8
100,1
99,6
98,2
99,6
102,0
101,1
97,5
98,6
98,8
98,8
95,6
95,8
96,2
95,5
96,5
95,4
90,7
94,0
102,6
100,7
95,3
90,3
93,1
91,0
94,1
94,8
98,9
92,3
97,0
94,4
95,1
89,2
85,7
91,5
96,1
YENİ
SERİ
106,7
103,4
102,1
100,9
100,7
100,3
102,1
104,4
104,9
104,2
105,1
104,2
103,4
104,2
102,0
105,0
104,5
102,5
99,8
97,1
98,4
100,2
100,2
99,6
97,7
98,9
101,3
100,8
96,3
97,6
98,6
99,2
95,6
96,7
97,0
95,6
96,3
95,3
90,4
93,3
101,7
99,9
95,6
90,2
93,4
90,9
93,8
94,7
98,7
92,0
97,0
95,0
95,5
89,5
85,9
91,5
96,0
Ortalama Mutlak Revizyon (%)
3
MUTLAK
REVİZYON (%)
0,86
0,59
0,04
0,26
0,20
0,04
0,00
0,53
0,34
0,10
0,36
0,77
0,16
0,18
1,05
0,77
1,82
1,85
2,15
1,77
0,94
0,55
0,17
0,08
0,49
0,71
0,76
0,35
1,24
1,01
0,16
0,41
0,08
0,92
0,82
0,11
0,22
0,04
0,36
0,75
0,93
0,77
0,27
0,15
0,26
0,11
0,23
0,10
0,16
0,24
0,00
0,56
0,42
0,25
0,18
0,07
0,07
0,61
Grafik 1. Ekonomik Güven Endeksi Ana Revizyon Etkileri
130
120
110
100
90
80
70
60
50
1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3
2007
2008
2009
2010
2011
2012
ESKİ SERİ
YENİ SERİ
4
2013
2014
2015
2016
2017