Seyahat hürriyeti

Danışma Meclisi
B : 154
kentleşmeyi gerçekleştirmek ve kamu mallarını koru­
mak;
Seyahat hürriyeti, suç soruşturma ve kovuşturması
sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek;
amaçlarıyla kanunla sınırlanabilir.
Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak
vatandaşlık ödevi ya da ceza soruşturması veya ko­
vuşturması gereği sınırlanabilir.
Vatandaş, sınır dışı edilemez ve yurda girme hak­
kından yoksun bırakılamaz.
BAŞKAN — Bu maddeyle ilgili önerge yoktur.
Maddeyi oylarınıza sunuyorum : Kabul edenler...
Etmeyenler... 23 üncü madde kabul edilmiştir.
17 nci maddeyle ilgili Sayın DevrimsePin önerge­
sinin açık oylamasına 129 sayın üye oy kullamış; 39
kabul ve 90 ret oyuyla önerge kabul edilmemiştir.
Değerli üyeler;
17 nci maddede redaksiyonla ilgili bir değişiklik
yapıldı. Son fıkranın aşağıdan üçüncü satırında, «Ola­
ğanüstü» kelimesinden sonra, «Ya da» kelimeleri,
yani iki kelime çıkarılıyor, yerine «hal ile» kelimeleri
konuyor; «Olağanüstü hal ile» şeklinde oluyor.
Evvela bu değişikliği oylarınıza sunuyorum : Ka­
bul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.
17 nci Maddeyi bu değişiklikle oylarınıza sunuyo­
rum : Kabul edenler... Etmeyenler... 17 nci madde ka­
bul edilmiştir.
24 üncü maddeyi okutuyorum :
VI. Din ve vicdan hürriyeti
IMADDE 24. — Herkes, vicdan, dinî imamç ve ka­
naat hürriyetine sahiptir.
İbadetler, dinî âyiın ve törenler serbesttir; bun­
lar kamu düzenline, genel ahlaka ve bu amaçlarla çı­
karılan kanunlara ay/kırı olamaz.
(Kimse, ibadete, dinî âyin ve törenlere katılma­
ya, dıinî inanç ve kanaatlerini 'açıklamaya zorlanaımaz; dlinî 'inanç ve kanaatlerinden ve dinî inancınım
gereklerini yerine getirip gettirmemesinden 'dolayı
kınanamaz ve suçlanamaz.
iDİm ve ahlak eğitim ve öğretimi, ilk ve ortaöğre­
nim kurumlarında zorunlu olup, Devletin denetim ve
gözetimi 'altoda yapılır. İslam dinime mensup olma­
yan kişilerin din derslerimi takibi isteklerine bağlıdır.
Mülî egemenlik ve Cumhuriyet ilkelerine aykırı
olarak kimse, Devletlin sosyal, ekonomik, siyasî ve­
ya hukukî temel düzenimi kısmen de olsa din kuralJarıına dayandırma veya siyasî ya da şahsî çikar veya
nüfuz sağlama amacıyla, dini veya din duygularını
21 . 9 . 1982
O:1
yahut dıkıce kutsal sayılan değerleri, her ne suretle
olursa olsum istismar edemez ve kötüye kullanamaz.
Bu yasak dışına çıkan veya başkasını bu yolda kış­
kırtan gerçek ve tüzelkişiler hakkında kanunum öngör­
düğü müeyyideler uygulanır.
BAŞKAN — Bu maddeyle iilgilli ilkti değişiklik
önergesi var, okutuyorum:
Sayım Başkanlığa
Anayasa Tasarısının 24 üncü maddesi 4 ümcü fık­
rasının aşağıdaki şekilde düzenlenmesiıni 'arz ve tek­
lif ekleriz.
«'Madde 24. — Fıkra 4. — Din ve ahlak öğreti­
mi, temel ve ortaöğretim kurumlarında diğer ders­
ler gibi Devletin denetim ve gözetimi altında yapı­
lır. İslam dinine mensup olmayan kişilerim dim ders­
lerimi takibi isteklilerime bağlıdır.»
Kâzım ÖZTÜRK
Zeki ÇAKMAKÇI
İbrahim ŞENOCAK
Alâeddim AKSOY
Adnan ERSÖZ
Turgut KUNTER
Hayrı SEÇKİN
Recai BATURALP
A. Fehmi KUZUOĞLU
Ethem AYAN
Danışma Meclisli Başkanlığıma
Anayasa Tasarısının! 24 ümcü maddesine son fık­
ra olarak «Kimse, dinî ve dimce kutsal sayılan de­
ğerleri tezyif ve tahkir edemez.;» oümlesimıim ektameşini arz ve teklif ederiz.
'Saygılarımızda.,
Mehmet PAMAK
Halit ZARBUN
E. Zelkâ'i ÖKTE
Mahmut Nedim BİLGİÇ
Nazmıi ÖNDER
Necdet ÖZDOĞAN
î. Doğan GÜRBÜZ
Halil ERTEM
Malhir CANOVA
B. Sami DAÇE
Nurettim ÂYANOĞLU
Halil Erdoğan GÜREL
Erdoğan BAYIK
Salih İNAL
Zeikâi DİNÇER
Necdet GEBÖLOĞLU
Selçuk KANTARCIOĞLU M. Ali öztütık TEKELİ
Mehmet AYDAR
Zeki ÖZKAYA
Osman YAVUZ 'IBAŞKAN — Sayım Öztürk, önergenizle ,ıilgili açık­
lama yapacaksınız herhalde?,..
KÂZIM ÖZTÜRK — Lütfederseniz.
BAŞKAN — Estağfurullah, buyurun.
KÂZIM ÖZTÜRK — Sayım Başkam, değerli üye­
ler;
1961 Anıayasaımız, «Dim eğitim ve öğrenimi, an­
cak kişilerin kendi 'isteğine ve küçüklerim de kanunî
temsilcilerimin İsteğine bağlıdır.» demek suretiyle,
laik Cumhuriyet ilkeleri dışına taşan, Devlet dene-
553 —