SAYISAL ÖZELLİKLİ HAZIR METOTLAR VE

Ünite Adı
SAYISAL ÖZELLİKLİ HAZIR METOTLAR VE
ZAMAN FONKSİYONLARI
GİRİŞ
Birinci ünitede de bahsedildiği gibi Visual Basic .NET, kendi kütüphanesinde
oldukça gelişmiş karakter veya sayısal özelliğe sahip hazır fonksiyon içeren çok
sayıda metot bulundurmaktadır. Visual Basic .NET kütüphanesinde ayrıca tarih ve
zaman bilgileri üzerinde işlemler gerçekleştirebilen yine çok sayıda zaman
fonksiyonu da bulunmaktadır
Bu ünitede Visual Basic .NET ile program geliştirilirken ihtiyaç duyulacak olan bazı
sayısal özellikli metotların ve zaman fonksiyonlarının genel yapıları verilmekte ve
kullanım şekilleri örnekler üzerinde gösterilerek açıklanmaktadır. Sayısal metotlar
sayısal özelliğe sahip veriler üzerinde, tarih ve zaman fonksiyonları ise zaman
özelliğine sahip veriler üzerinde uygulanmaktadır
Metotlarda kullanılacak değişkenler, sayısal veya zaman tipi özelliğe sahip olmalı
ve kullanılmadan önce tanımlanmalıdırlar.
SAYISAL ÖZELLİKLİ METOTLAR
Sayısal özelliğe sahip veri ve değişkenler üzerinde uygulanabilen metotlardır.
Sign
Sign metodu, sayısal özelliğe sahip bir veri veya değişkenin pozitif veya negatif
olduğunu öğrenmek amacıyla kullanılır.
Genel Yazılışı; Math.Sign(Sayısal değişken veya veri)
Parametre olarak kullanılan veri veya değişken pozitif değere sahipse Sign metodu
geriye 1 değerini, negatif değere sahipse -1 değerini döndürür. Parametre 0
değerine sahipse metot geriye 0 değerini döndürür.
Örnek 1
Sayı pozitif ise Sign
metodu 1, sayı
negatifse -1 döndürür.
• Klavyeden girilen bir sayının negatig, pozitif veya sıfır
olduğunu tespit eden program.
1
Ünite Adı
Klavyeden girilen sayı -678 olduğu için sayının negatif olduğu Sign fonksiyonu
kullanılarak tespit edilmiştir. Diğer değer girişlerini deneyiniz.
Int
Genel Yazılışı; Int(Kesirli sayısal değişken veya veri)
Örnek 2
Kesirli bir sayı INT
metodu kullanılarak
tam sayıya
dönüştürülebilir.
Int metodu ondalık kesir içeren bir sayıyı tam sayıya çevirir. Pozitif kesirli
sayılarda kesir kısmı 0,5 den küçük ise küçük sayıya, 0,5 den büyük ise
büyük sayıya yuvarlar. Negatif kesirli sayılarda ise bu işlemin tersini
gerçekleştirir.
• Klavyeden girilen kesirli bir sayının Int ve Fix
fonksiyonları uygulanarak Tam sayı şeklinde elde
eilmesi işlemini gerçekleştiren program.
2
Ünite Adı
Girilin sayı -12,23 sayısında kesir kısmı 0,5 den küçük olduğu için ve sayı negatif
olduğu için büyük sayı olan -12 elde edilmiştir. (-12, -13’den büyüktür).
Round
Round metodu kesirli sayıların kesir kısmının gereğinden fazla olduğu durumlarda,
kesir kısmının yuvarlatılarak sayının daha anlamlı ve kullanılabilir hale
getirilmesinde kullanılır.
Kesirli bir sayının kesir
basamağı Round
metodu ile istenilen
sayıya indirilir.
Örnek 3
Genel Yazılışı; Math.Round(Kesirli sayısal değişken veya veri, kesirli basmak sayısı)
• Klavyeden girilen kesirli bir sayının kesir kısmını 2
basmağa yuvarlayan işlemini gerçekleştiren program.
3
Ünite Adı
Sqrt
Sgrt metodu pozitif bir sayısal verinin karekökünü hesaplamak amacıyla kullanılır.
Örnek 4
Genel Yazılışı; Math.Sqrt(Sayısal değişken veya veri)
• Klavyeden girilen bir sayının karekökünü hesaplama
işlemini gerçekleştiren program.
Girilen sayının negatif olması durumunda karekök hesaplama işlemi
yapılmayacaktır.
Random
Random metodu ile
sisteme istenilen
aralıkta rastgele
sayılar ürettirilebilir.
4
Ünite Adı
Random metodu rastgele sayı üretmek amacıyla kullanılır. Üretilmek istenilen
sayının istenilen aralıkta olması için Random metodunun Next özelliğine
parametre olarak istenilen değer girilmelidir.
Random tipinde bir değişken tanımlanmalı ve Next özelliği bu değişkenle birlikte
kullanılmalıdır.
Örnek 5
Genel Yazılışı; Dim Değişkenadı As New Random
Değişkenadı.Next(istenilen sayı)
•0 ile 50 sayıları arasında rastgele bir sayının bilgisayar
tarafından tutularak değişkene aktarılması işlemini
gerçekleştiren program.
Program çalıştırıldığında bilgisayar tarafından 0 ile 50 arasında rastgele bir sayı
tutulmaktadır. Bu örnekte 35 sayı tutulmuştur. Denemelerinizde her seferinde
farklı bir sayının tutulabileceğini göreceksiniz.
ZAMAN FONKSİYONLARI
Tarih ve zaman bilgileri üzerinde gerçekleştirilen fonksiyonlardır.
Today, sistemin
tarihini, Now sistemin
zamanını verir.
Today, Now
Tarih ve zaman bilgileri DateTime tipindeki değişkenlerde saklanmaktadır.
DateTime yapısının Today özelliği günün tarihini, Now özelliği ise zamanını
vermektedir.
Genel Yazılışı; Dim Değişken As DateTime
Değişken.Today ve Değişken.Now
5
Örnek 6
Ünite Adı
•Günün tarihini ve zamanı kısa ve uzum modlarda
TextBoxlarda görüntüleme işlemini gerçekleştiren
program.
Day sistemin gün
bilgisini içerir.
Day, Month, Year
Sistem tarihinin gün bilgisini öğrenmek için Day, ay bilgisini öğrenmek için Month
ve yıl bilgisini öğrenmek için Year metotları kullanılmaktadır.
Örnek 7
Genel Yazılışı; Dim Değişken As DateTime
Değişken.Day, Değişken.Month, Değişken.Year
•Sistemin gün, ay ve yıl bilgilerini görüntüleme
işlemini gerçekleştiren program.
6
Ünite Adı
DateSerial
DateSerial metodu, yıl, ay ve gün bilgilerinden faydalanılarak tarih bilgisi elde
etmek amacıyla kullanılır. Bu metot yıl, ay ve gün bilgilerini parametre olarak
alarak geriye tarih bilgisi göndermektedir.
DateSerial yıl, ay ve
gün bilgilerini
kullanarak tarih bilgisi
oluşturur.
Örnek 8
Genel Yazılışı; DateSerial(Yıl,Ay,Gün)
•Sistemin gün, ay ve yıl bilgilerini kullanarak tarih
bilgisi elde etme işlemini gerçekleştiren program.
7
Ünite Adı
AddDays, AddMonths, AdYears
Geçerli tarih bilgisine gün, ay veya yıl eklemek veya çıkarmak için AddDays,
AddMonths ve AddYears metotları kullanılmaktadır. Bu metot ile eklenilmek veya
çıkarılmak istenilen gün, ay veya yıl metodun sağında parantez içerisinde
belirtilmelidir.
Örnek 9
Genel Yazılışı; Dim Değişken As DateTime
Değişken.AddDays(günsayısı)
Değişken.AddMonths(ay sayısı)
Değişken.AddYears(yıl sayısı)
•Sistem tarihine gün, ay veya yıl ekleme veya
çıkarma işlemini gerçekleştiren program.
Tarih bilgilerine gün,
ay ve yıl eklemek veya
çıkarmak için,
AddDays, AddMonths
ve AddYears metotları
kullanılır.
Hour, Minute, Second
Sistem zamanının saat bilgisini öğrenmek için Hour, dakika bilgisini öğrenmek için
Minute ve saniye bilgisini öğrenmek için Second metotları kullanılmaktadır.
Genel Yazılışı; Dim Değişken As DateTime=Now
TimeValue(Değişken)
8
Ünite Adı
Örnek 10
Hour(Değişken),Minute( Değişken), Second(Değişken)
•Sistem saat, dakika ve saniye bilgilerini TextBoxlarda
görüntüleme işlemini gerçekleştiren program.
Hour, sistemin saat
bilgisini içerir.
TimeSerial
TimeSerial metodu, saat, dakika ve saniye bilgilerinden faydalanılarak zaman
bilgisi elde etmek amacıyla kullanılır. Bu metot saat, dakika ve saniye bilgilerini
parametre olarak alarak geriye zaman bilgisi göndermektedir.
Örnek 11
Genel Yazılışı; TimeSerial(“saat”, “dakika”, ”saniye”)
•Saat, dakika ve saniye bilgilerini kullanarak zaman
bilgisi elde etme işlemini gerçekleştiren program.
9
Ünite Adı
AddHours, AddMinutes, AddSeconds
Geçerli zaman bilgisine saat, dakika veya saniye eklemek veya çıkarmak için
AddHours, AddMinutes ve AddSeconds metotları kullanılmaktadır. Bu metot ile
eklenilmek veya çıkarılmak istenilen saat, dakika veya saniye metodun sağında
parantez içerisinde belirtilmelidir.
Zaman bilgilerine saat,
dakika ve saniye
eklemek veya
çıkarmak için,
AddHours,
AddMinutes ve
AddSeconds metotları
kullanılır.
Örnek 12
Genel Yazılışı; Dim Değişken As DateTime=TimeofDay
TimeValue(Değişken)
Değişken.AddHours(saat sayısı)
Değişken.AddMinutes(dakika sayısı)
Değişken.AddSeconds(sayiye sayısı)
•Sistem zamanına saat, dakika ve ya saniye ekleme
veya çıkarma işlemini gerçekleştiren program.
DateDiff
10
Ünite Adı
DateDiff metodu iki tarih arasındaki gün, ay, yıl veya iki zaman arasındaki saat,
dakika ve saniye farklarının hesaplanması amacıyla kullanılır. Bu metodun
kullanımında farkı hesaplanacak zaman türü belirtilmelidir.
Örnek 13
Genel Yazılışı; DateDiff (Zaman türü, son zaman, başlangıç zamanı)
•İki tarih arasında geçen gün farkını hesaplama
işlemini gerçekleştiren program.
DateDiff, iki tarih veya
zaman arasında geçen
süreyi hesaplar.
11