Hem. Rahime ATAMER1, Uzm. Hem. Yeter AKKUŞ2, Hem. Arzu

advertisement
Gestasyonel 35. Haftada Tanılanan Vertebra
Dev Hücre Tümörüne Yaklaşımında
Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu
Hem. Rahime ATAMER , Uzm. Hem. Yeter AKKUŞ , Hem. Arzu KAPUCU
1
1
2
3
Acıbadem Ankara Hastanesi, Omurga ve Omurilik Cerrahisi Servis Hemşiresi,
2
Acıbadem Ankara Hastanesi, Eğitim ve Gelişim Hemşiresi,
3
Acıbadem Ankara Hastanesi, Hemşirelik Hizmetleri Müdürü
Vertebra Dev Hücre Tümörü:
Kemiğin dev hücre tümörleri (DHT) iyi huylu, agresif seyir gösteren, osteolitik tümörlerdir. Sıklıkla femur, tibia, radius gibi uzun
kemiklerin epifiz kısımlarında yerleşirler. DHT’ler primer kemik
tümörlerinin %4-5’ini, benign kemik tümörlerinin ise %22’sini
oluştururlar (1). Vertebra, sternum ve kaburga tutulumları ise oldukça nadir olarak bildirilmektedir (1,2). En belirgin bulgu ağrıdır.
Ağrı, başlangıçta özellikle aktivite ile artıp ilerleyen dönemlerde
ise istirahatte de ağrı hissedilir. Hastalarda, kemik dev hücreli tümörünün komşu olduğu eklemde de hareketle ağrı hissedilmektedir. Bazen şişlik de görülmektedir. Dev hücreli tümör denilmesinin nedeni, mikroskop altında incelendiğinde birden fazla hücrenin
birleşmesi ile oluşan dev hücrelerin görülmesidir.
OLGU SUNUMU:
25 yaşında, ev hanımı olan kadın hasta, gestasyon 35. haftasında,
yaşayan 2 çocuğu vardır. Hasta üçüncü gebeliğinin 33. haftasında
başlayan sağ skapula ve göğüs ağrısı nedeniyle Ortopedi Kliniği’ne
başvurmuş, analjezi tedavisi uygulanarak kurumdan ayrılmıştır.
Aynı hafta devam eden şiddetli sırt ve boyun ağrısı nedeniyle tekrar gelen hastaya ağrı tedavisi uygulanarak FTR’ye yönlendirilmiş, ağrı tedavisine devam edilmiş ve hasta Tens tedavi görmüştür. Son 1 hafta içerisinde gece uyandıran ağrıları ve sağ bacakta
çekilme hissi başlayınca; FTR ile Kadın Hastalıkları ve Doğum bölümlerince takip edilen hastaya vertebral servikal MR çekilmesi
kararı alınmıştır. Radyolojik tetkikte T2-T3 vertebralar düzeyinde
2.3*2.5*2.5 cm boyutlarında yumuşak doku lezyonu tespit edilmesi
nedeniyle biyopsi ve ileri tetkik / tedavi planı ile servise yatışı gerçekleşmiştir. Hastadan 02.12.2016 tarihinde lokal anestezi altında
biyopsi alınmıştır. Biyopsi sonucunda Verteral Bening Neoplazmı
ön tanısı konulmuştur. Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’yle
işbirliği içerisinde gebelik süreci sezaryenle sonuçlandırıldıktan
sonra, Vertebra Tumor Eksizyonu planlanarak tümör eksizyonu
yapılmış, stabilizasyonu sağlanmıştır.
Hemşirelik Tanıları:
Postoperatif bakım sürecinde; birey fonksiyonel sağlık örüntülerinden Gordon’un modeli kullanılarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmiş ve bakımları verilmiştir.
• Dev hücreli tümöre bağlı: Akut ağrı
• Ağrı ve yaşam tarzında değişimlerle ilişkili: Uyku düzeninde
(örüntüsünde) bozulma
• Günlük aktivitelerini yerine getirememeye bağlı: Aktivite intoleransı
• Hastalık sürecinin ve sonuçlarının belirsizliğiyle ilişkili: Anksiyete
• Fiziksel hareketlilikte azalma ve ağrı ile ilişkili: Öz Bakım Eksikliği Sendromu
• Tümör eksizyonu cerrahi işlemi sonrası yapılan tedavilere bağlı: Bulantı - Kusma
• Mobilizasyon azalmasına bağlı: Konstipasyon
• Etkisiz baş etme, ağrı, yorgunluk, rollerini yerine getirmede başkalarına gereksinim duyulması, ümitsizlik ve sıkıntı hisleriyle
ilişkili: Rol Performansında Değişim.
• Bakım verici rolünde zorlanma
Gİrİşİmler:
• Hastanın ağrısı VAS’a göre değerlendirildi, hasta yatak içinde
servikal bölge boşta kalmayacak şekilde desteklenerek pozisyon verildi. Mobilizasyon için hasta iki kişiyle desteklendi, boyunluk takılıp yan döndürerek kaldırıldı, yatak içi aktif pasif egzersizler yaptırıldı.
• Hastaya günlük ve ihtiyaç duyduğunda vücut bakımı verildi, terlemesi dikkate alınarak sık kıyafet değişimi sağlandı.
• Hasta ve ailesine psikolojik destek verildi, kendilerini ifade etmeleri sağlandı, hastanın her türlü bakımına katılımları sağlanıp işbirliği artırıldı. Evde bakım konusunda eğitim verilip aile
bireyleri cesaretlendirildi. Etkin baş etme yöntemleri öğretilerek kaygı durumu ve kaygıya neden olan faktörler değerlendirildi. Duygularını ifade etmesi için fırsat verildi.
• Emzirme yapamasa da bebeğiyle ten temasının oluşması sağlandı.
Ameliyat Öncesi
Ameliyat Sonrası
Kaynaklar:
1. Refai D, Dunn GP, Santiago P. Giant cell tumor of the thoracic
spine: case report and review of the literature. Surg Neurol 2009;
71:228-33.
2. Volmar KE, Sporn TA, Toloza EM, et al. Giant cell tumor of rib
masquerading as thymoma: a diagnostic pitfall in needle core biopsy
of the mediastinum. Arch Pathol Lab Med 2004;128:452-5.
3. Sabancıoğulları S, Ata E, Kelleci M, Doğan S. Bir psikiyatri kliniğinde
hemşireler tarafından yapılan hasta bakım planlarının Fonksiyonel
Sağlık Örüntüleri Modeli ve NANDA tanılarına göre değerlendirilmesi.
Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011; 2:117-22.
Download