çalışma hayatında dezavantajlı gruplar

ÇALIŞMA HAYATINDA
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
Şeref KAZANCI
Çalışma Genel Müdür Yardımcısı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
MART,2017
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
Dezavantajlı gruplar; işe giriş veya çalışma hayatına devam etmede
zorluklarla karşılaşan ve işgücü piyasalarına entegrasyonları daha
düşük olan kişilerden oluşmaktadır.
Türkiye'de dezavantajlı gruplar genel olarak gençler, kadınlar, uzun
süreli işsizler, engelliler, eski hükümlüler vb. olarak
tanımlanmaktadır.
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
BAKANLIĞIMIZ ÇALIŞMALARI
 Bakanlığımız Çalışma Genel Müdürlüğü, ülkedeki istihdam
hareketlerinin izlenmesi, çocuk işçiliğinin önlenmesi, toplumsal
cinsiyet eşitliğinin geliştirilmesi ve dezavantajlı grupların
istihdamının artırılması hususlarında çalışmalar yapmaktadır.
 Bu kapsamda dezavantajlı gruplara yönelik olarak sosyal diyalog
anlayışıyla mevzuat, strateji, proje ve duyarlılık artırma
çalışmaları gerçekleştirilmektedir.
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
ULUSAL İSTİHDAM STRATEJİSİ
Ülkemizin son yıllarda yakaladığı yüksek ivmeli büyümenin sürdürülebilirliğini
sağlamak için istihdamın artırılması ve işgücü niteliğinin geliştirilmesi büyük önem
taşımaktadır. Bu amaçtan yola çıkılarak hazırlanan Ulusal İstihdam Stratejisi
(2014-2023), 2023 yılına kadar işgücü piyasasındaki yapısal sorunların çözülmesi
ve işsizlik sorununa kalıcı çözüm bulunmasına yönelik uygulanacak strateji,
politika ve tedbirleri içermektedir.
Strateji dört temel politika ekseni üzerine inşa edilmiştir. Bu eksenler;
 Eğitim-istihdam ilişkisinin güçlendirilmesi,
 İşgücü piyasasında güvence ve esnekliğin sağlanması,
 Özel politika gerektiren grupların istihdamının artırılması,
 İstihdam-sosyal koruma ilişkisinin güçlendirilmesi.
4
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
ULUSAL İSTİHDAM STRATEJİSİ
“Özel politika gerektiren grupların istihdamının artırılması”
Politika ekseninin temel amacı kadınlar, engelliler, gençler ve uzun
süreli işsizler başta olmak üzere özel politika gerektiren (dezavantajlı)
grupların işgücüne ve istihdama katılımlarının önündeki engellerin
kaldırılmasıdır.
5
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
KADINLAR
Kadınlar;
•işgücüne katılım
•ücrette eşitsizlik
•çalışma koşulları
•iş ve aile
yaşamının
dengelenmesi
•bakım
sorumlulukları
gibi konularda
ayrımcılığa
maruz
kalabilmektedir.
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
KADINLAR
Kadın İstihdamının Artırılması Amacıyla Mevzuatımıza Getirilen Yenilikler :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanununda yapılan
düzenlemeler ile doğum sonrası analık hâli izninin bitiminden itibaren istekleri hâlinde
kadın çalışanlar ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek
çalışanlara çocuk sayısına göre belirli sürelerle yarı zamanlı çalışma hakkı getirilmiştir.
Söz konusu durumlarda çalışanlar ücretlerini tam olarak alabileceklerdir.
Analık ve süt izinlerinin bitiminden sonra mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi
takip eden ay başına kadar ebeveynlerden birine kısmi süreli çalışma talebinde
bulunabilme hakkı getirilmiştir.
Söz konusu yenilikler, özellikle çocuk sahibi olan kadınlara esnek çalışma hakkı
tanıyarak iş yaşamından kopmalarını engellemeye, çocuk sahibi olmanın iş hayatından
uzaklaşmak için bir sebep olmasını ortadan kaldırmaya yönelik düzenlemelerdir.
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
KADINLAR
 Ulusal İstihdam Stratejisi içinde kadın istihdamının artırılması amacına yönelik
politika, hedef ve tedbirlerimiz Stratejinin 4 temel politika ekseninden biri olan
‘Özel Politika Gerektiren Grupların İstihdamının Artırılması Temel Politika
Ekseni’ altında yer almaktadır.
 Söz konusu eksenin kadınlara ilişkin temel hedefi, kadınların işgücüne katılım
oranının 2023 yılı itibariyle % 41’e çıkarılmasıdır.
 Eksenin temel politikası ise kadınların işgücüne katılma oranı ve istihdamının
artırılması ve kayıt dışı istihdam ile mücadele edilmesidir.
 Stratejinin 2014-2016 dönemi Eylem Planları kapsamında kadın istihdamının
artırılması yönünde toplam 15 tedbire ilişkin çalışmalarımız tamamlanmıştır.
 2017-2019 Eylem Planında ise kadın istihdamının artırılmasına yönelik toplam 9
tedbir bulunmaktadır.
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
KADINLAR
10. Kalkınma Planı Öncelikli Dönüşüm Programları ve Kadın İstihdamı:
“İşgücü Piyasasının Etkinleştirilmesi” programı altında yer alan “Kadınların
İşgücüne ve İstihdama Katılımının Artırılması” bileşenine ilişkin Eylem Planı bizzat
Bakanlığımızca hazırlanmıştır.
Eylem Planı,
 çocuk bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması,
 kadın girişimcilere özel bütüncül bir destek programının uygulanması,
 toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik düzenlemelerin etkinleştirilmesi,
 kadın istihdamının artırılması konusunda farkındalığın geliştirilmesi ve
 kadınların mesleki becerilerinin artırılması
politikaları çevresinde şekillenmiş olup tedbirlerin hayata geçirilmesine yönelik
çalışmalar Bakanlığımız koordinasyonunda sürdürülmektedir.
9
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
GENÇLER
Ulusal İstihdam Stratejisi ve Genç İstihdamı
Ulusal
İstihdam
Stratejisinin
özellikle
“Eğitim-İstihdam
İlişkisinin
Güçlendirilmesi” ve “Özel Politika Gerektiren Grupların İstihdamının
Artırılması” başlıklı politika eksenleri altında genç istihdamının artırılmasına yönelik
somut tedbirlere yer verilmiştir.
Strateji kapsamında 2014-2016 dönemini kapsayan süreçte genç işsizlik oranının
genel işsizlik oranına
yaklaştırılması hedefi doğrultusunda genç işsizliğinin
azaltılmasına yönelik toplam 11 tedbir uygulanmıştır.
2017-2019 dönemi Eylem Planı içerisinde genç istihdamının artırılmasına yönelik
toplam 6 tedbir yer almaktadır.
10
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
GENÇLER
10. Kalkınma Planı Öncelikli Dönüşüm Programları ve Genç İstihdamı
10. Kalkınma Planı kapsamında hazırlanan ve genel koordinatörü Bakanlığımız
olan “Temel ve Mesleki Becerileri Geliştirme Öncelikli Dönüşüm
Programı”nın :
 Eğitim Sisteminin İşgücü Piyasasıyla Uyumunun Artırılması
 Genç İşgücünün Temel Becerilerinin Geliştirilmesi
bileşenleri altında gençlerin mesleki becerilerinin yanında iş yaşamının gerektirdiği
temel becerilere de sahip olması amacıyla hazırlanan Eylem Planlarına ilişkin
çalışmalar ilgili kurum, kuruluşlar ve sosyal taraflarla sürdürülmektedir.
11
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
ENGELLİLER
Ulusal İstihdam Stratejisi ve Engelliler
Ulusal İstihdam Stratejisinin “Özel Politika Gerektiren Grupların İstihdamının
Artırılması” temel politika ekseni ile “Finans Sektörü” altında engelli istihdamına
ilişkin politikalara yer verilmiştir.
Engelli istihdamına ilişkin temel hedefler; Özel Politika Gerektiren Grupların
İstihdamının Artırılması temel politika ekseni altında engelli işçi açık kontenjanlarının
doldurulması yönünde çalışmalar yapılması, Finans Sektörü altında ise sektörde engelli
istihdam düzeyinin 2015 yılı sonuna göre 2019 yılına kadar % 10 oranında
artırılmasıdır.
Stratejinin 2014-2016 dönemi Eylem Planları kapsamında engelli istihdamının
artırılması yönünde toplam 10 tedbire ilişkin çalışmalarımız tamamlanmıştır.
2017-2019 Eylem Planında ise engelli istihdamının artırılmasına yönelik toplam 7
tedbir bulunmaktadır.
12
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
PROJELER
Bakanlığımız tarafından dezavantajlı grupların işgücüne katılımlarının ve
istihdamlarının artırılması amacıyla yapılan bilinçlendirme çalışmaları,
stratejiler ve programların yanı sıra ulusal ve uluslararası kuruluşlarla
işbirliği içinde çeşitli fon kaynaklarıyla finanse edilen projeler de
yürütülmektedir.
13
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
PROJELER
Bakanlığımız tarafından “Dezavantajlı Kişilerin Sosyal
Entegrasyonu ile İstihdam Edilebilirliklerinin Geliştirilmesi
Projesi” hazırlanmıştır.
Projede dezavantajlı gruplar başlığı altında;
•Yoksullar ve yoksulluk riski altında bulunan kişiler
•Madde bağımlıları
•Engelliler
•Şiddet mağduru kadınlar
•Çalışan çocukların ebeveynleri
•Romanlar
•Eski hükümlü ve tutuklular
gibi kamu hizmetlerine erişimde çeşitli sorunlarla
karşılaşan kişiler yer almaktadır.
14
DEZAVANTAJLI GRUPLAR
PROJELER
Dezavantajlı Kişilerin Sosyal Entegrasyonu ile İstihdam Edilebilirliklerinin
Geliştirilmesi Projesi kapsamında; 138 sivil toplum kuruluşuna toplam 23
milyon Avro tutarında hibe desteği verilmiştir.
Hibe yararlanıcısı kuruluşlar tarafından dezavantajlı grupların istihdamının
artırılmasını ve sosyal entegrasyonun sağlanmasını destekleyen projeler
Kasım 2016 itibariyle uygulanmaya başlanmıştır.
15
TEŞEKKÜR EDERİM.