Çarklardan Çiplere
advertisement
Çarklardan Çiplere Sanayi Üretimi | Haziran 2015 Alt Sektör Değerlendirmeleri TSKB Ekonomik Araştırmalar İmalat Sanayii Genel Görünüm ve Beklentiler 2 İmalat Sanayiinde Gelişmeler Genel 4,5% 4,8% 4,9% 5,3% 5,5% 5,7% 6,2% 6,2% 8,3% İmalat sanayi üretiminin %86’sını oluşturan 12 ana sektörden sadece ikisinin (tekstil ve giyim) üretim endeksinde gerileme görüldü. İmalat sanayi üretimine en fazla katkı ise motorlu kara taşıtları ile kok kömürü ve rafineri ürünlerinden geldi. 8,5% Üretim Değerinden Alınan Paylar (2013) 11,4% TÜİK Sanayi Üretim Endeksi’ne göre imalat sanayi üretimi 2015 yılının ilk yarısında %3,2, Haziran ayında ise önceki yılın aynı dönemine göre %9,2 arttı. (İlk 6 ayın toplam sanayi üretim büyümesi %2,6, Haziran ayı artışı ise %7,4 oldu.) Böylelikle 2015 yılında Ocak ve Şubat aylarının durağan seyrini takip eden Mart ve Nisan aylarındaki mütevazi artışların ardından Mayıs’ta gelen zayıf büyümeyi Haziran’da kuvvetli bir artış izlemiş oldu. (Takvim etkisinden arındırılmış veriye göre imalat sanayi üretimi Haziran’da %6,9 arttı.) 14,6% 2015/2014 Haziran Üretim Değişim 3 İmalat sanayiinde üretimin %30-35’i ihracata yönelik yapılırken Haziran ayı ihracatında dolar bazında yaşanan %7’lik gerilemeye karşın, euro bazında ihracat geçen yılki seviyesinin %12,7 üzerine çıktı. (Haziran 2014 aylık ortalama euro/dolar paritesi 1,36, Haziran 2015 1,12, Temmuz 2015 ise 1,10) Toplamdan %45 pay alan AB ülkelerine yapılan ihracat Haziran’da %5,7, Temmuz’da ise %13,2 azaldı, gerileme büyük oranda euro/dolar paritesinden kaynaklanıyor. İkinci büyük pazar olan Ortadoğu’ya yapılan ihracat 2015’in ilk 5 ayında sürekli gerilerken Haziran’daki toparlanma sinyalinin ardından Temmuz ayında %0,2’lik yatay seviyesini korudu. Payı %2 civarında olan Uzakdoğu ülkelerine yapılan ihracatta Şubat’tan beri devam eden artış ise Haziran (-%4) ve Temmuz’da (-%37) sona ermiş görünüyor. 59,5% 28,0% 10,2% 8,9% 6,3% -7,0% -1,0% -4,3% -0,6%-1,2% 32,0% 5,9% 7,4%4,3% 25,1% 13,2% 16,7% 14,4% 13,3% 1,6% 6,2% -1,7% İmalat Sanayiinde Gelişmeler 2 İhracattaki yavaşlama ve global ölçekte fiyat düşüşlerine bağlı olarak 2015 ilk 6 ayda hammadde ve ara malı ithalatı dolar bazında önceki yıla göre %15 geriledi (Yalnız Haziran ayındaki azalma: %19). Çalışmalar Türkiye’de hammadde-ara mal ithalatı ile mamul ihracatı arasındaki güçlü ilişkiyi ortaya koyuyor. İthalatta dolar bazında görülen azalma büyük oranda birim fiyat düşüşlerinden kaynaklanırken, miktar bazında ithalat artmış görünüyor. Özellikle yakıt ve yakıt dışı hammaddelerde artış söz konusu. 2015 Ocak-Haziran döneminde ithalat miktar endeksinde %4 artış görülürken ithalat birim değer endeksinde %14 gerileme gerçekleşti. Haziran dışında imalat sanayi üretimindeki zayıf seyir, TL’nin dolar karşısındaki kaybı ve ithalatta bazı ürün/ürün gruplarında konulan ek vergilere rağmen petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüş seyri ithalatın miktar bazında artmasına yol açıyor. İmalat Sanayi İhracat ve İthalat Değişimi 11,7% İmalat Sanayi İhracatı 4,2% 2013 2014 -1,3% -4,6% 2015 Mart -5,7%-6,4% -3,8% 2015 Nisan 2015 Mayıs -5,5% 2015 2015 Haziran Temmuz -12,2% -14,3% -7,0% -10,4% -15,1% İthalat Miktar Endeksi Önceki Yılın Haziran Ayına Göre Artış Gösteren Ürün Grupları, % 23,6 13,7 11,4 7,6 3,0 İmalat sanayi üretimini yılın ilk 4 ayında tedarikçi sektörlerle birlikte otomotiv sektörü sürüklerken iş bırakma eylemlerinin de etkisiyle Mayıs ayında otomotivden, yan sanayiyle birlikte 1 puan civarında negatif etki gelmişti. Haziran’da imalat sanayi büyümesine %1,08’lik katkısıyla sürükleyici rolü tekrar motorlu kara taşıtları üstlendi. Genel Gıda, içecek ve Canlı hayvanlar tütün ve gıda maddeleri Yakıtlar 5,8 3,7 İmalat (gıda, Başka yerde Başlıca sınıflara Makinalar ve içecek ve tütün belirtilmeyen ayrılan işlenmiş taşıt araçları hariç) kimya sanayi ve mallar buna bağlı sanayi ürünleri İmalat Sanayi KKO Gelişimi 76,4 75,5 76,0 73,6 75,3 74,4 73,9 73,3 74,9 74,4 74,975,1 74,6 73,7 74,1 72,8 72,4 Oca.13 Şub.13 Mar.13 Nis.13 May.13 Haz.13 Tem.13 Ağu.13 Eyl.13 Eki.13 Kas.13 Ara.13 Oca.14 Şub.14 Mar.14 Nis.14 May.14 Haz.14 Tem.14 Ağu.14 Eyl.14 Eki.14 Kas.14 Ara.14 Oca.15 Şub.15 Mar.15 Nis.15 May.15 Haz.15 Tem.15 72,7 75,9 75,4 74,8 72,4 4 2015 Şubat -19,0% Tüketici güven endeksinde önceki yılın aynı ayına göre Haziran’da %10, Temmuz’da ise %12,5 azalma oldu. En fazla gerilemenin görüldüğü alt sektörler ise deri ve ilgili ürünler (-%7,0), ağaç ve mantar ürünleri (-%4,3) ile bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı (-%1,7) oldu. 2015 Ocak -12,8% Alt Sektörler Haziran’da üretimde en yüksek artış kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı (%59,5), temel eczacılık ürünleri (%32,0), kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması (%28,0), diğer ulaşım araçları (%25,1) ile mobilyada (%16,7) görüldü. 0,9% 0,4% 20,1 İmalat Sanayi İthalatı İmalat Sanayii - Beklentiler Temmuz 2015 5 İthalat vergilerindeki artışlar ve TL’nin değer kaybının önümüzdeki aylarda belirleyeceği olmaya devam edeceği ve ithalat üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturmaya devam edeceği düşünülüyor. Tekstil, mobilya, deri eşyalar, demir-çelik gibi sektörlerde bazı ürün gruplarında yeni uygulanmaya başlayan ek ithalat vergilerinin üretim artışını desteklediği tahmin ediliyor. 64,7 2015 Euro/Dolar Seyri 1,40 1,35 1,30 1,25 1,20 1,15 1,10 1,05 İmalat sanayi üretim endeksindeki değişimin önceki yılın aynı ayındaki düşük değere bağlı baz etkisi de dikkate alınarak Temmuz’da %5’i bulabileceği öngörülüyor. 2014 66,4 İnşaat sektöründeki canlanmaya bağlı olarak diğer metalik olmayan mineraller başta olmak üzere yapı malzemelerini içeren alt sektörlerden de imalat sanayi büyümesine önceki aylara kıyasla katkı geleceği tahmin ediliyor.. 64,3 65,4 Otomotiv sektöründe Haziran ayında Mayıs’taki üretim kaybı telafi edildi ve üretim adet bazında %18 arttı. Temmuz’da ise iç talep ağırlıklı olarak otomotivin sürükleyici rolünün devam edeceği tahmin ediliyor. 64,4 2013 68,1 TİM verilerine göre Temmuz ayı ihracatı geçen yılın aynı ayına göre dolar bazında %13 geriledi. Toplam sanayi ihracatı %15,1 gerilerken madencilik ürünleri ihracatı %7,4 daraldı. İhracat rakamları Euro bazında değerlendirildiğinde sanayi ihracatının ilk yedi aylık dönemde %6,1 arttığı görülüyor. 67,7 Tüketici Güven Endeksi 1,00 İmalat Sanayii – Beklentiler 2 Türkiye İhracatının Ülke Gruplarına Göre Değişimi 2015/2014 Ocak 2015/2014 Şubat 2015/2014 Mart 2015/2014 Nisan 2015/2014 Mayıs 2015/2014 Haziran 2015/2014 Temmuz 40% 36,4% 18% 14%14% 6% Afrika -3%-4,7% -6%-7% -11% -16% AB Ülkeleri -7% -11% -11% -17% -21,8% -28% Bağımsız Devletler Top. Diğer Asya -6% -1% Diğer Avrupa -4,3% -8% -13% -21% -25% -26% -28% -30% -32,5% -13% -15% -15,6% -21% -36% -34% 5% 5% -10% 12% 6% 2% 5% Kuzey Amerika 0% Ortadoğu Uzakdoğu -4% -5% -6%-6% -7% -6% -16% 3% -15,6% -12% -19,3% -30% -37% 1 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe giren tercihli ticaret anlaşmasının ardından yılın ilk 7 ayında Türkiye’nin ilk 20 ihracat pazarı arasında değer bazında %23’ün üzerindeki yükseliş ile en iyi performans artışını gösteren İran pazarı umut vermeye devam ediyor. Yılın ikinci yarısında P5+1 ile İran arasındaki anlaşmanın bu ülkeye yönelik ihracattaki olumlu seyri güçlendireceği ve Türkiye’nin genel ihracatındaki kayıpları kısmen telafi edebileceği tahmin ediliyor. Gelişmekte olan ekonomilerdeki gelişmelere Çin borsasındaki kırılmanın eklenmesi yeni bir durgunluğa/döneme işaret ediyor. Büyüme ve ithalattaki yavaşlamaya ek olarak gelen borsadaki kaybın tüketim gücünde kayıplara yol açması ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde ek ihracat kayıplarına neden olma olasılığı önem arz ediyor. Denkleme Yuan’ın devalüasyon sürecinin de eklenmesi ile özellikle tekstil gibi ihracatçı sektörlerde belirsizlik artmış görünüyor. Konut satışlarındaki güçlü seyrin mobilya, beyaz eşya, ev tekstili, kapı-pencere profilleri gibi alt sektörleri olumlu etkilemesi, yılın ikinci çeyreğinde bu sektörlerden gelen katkının artması bekleniyor. AB pazarlarının tedarik politikalarındaki değişiklik nedeniyle ihracat artışının güç olduğu, Rusya ve Ortadoğu pazarlarında 2015 yılında toparlanma beklentisinin bulunmadığı, diğer pazarlardaki gelişmelerin de 2015 yılı imalat sanayi ihracatını 2014 yılı düzeyinin üzerine taşımakta yetersiz kalacağı düşünülüyor. 6 İmalat Sanayi Alt Sektörleri 7 Gıda İmalatı Gelişmeler 2013 8 1,8% 2015 Şubat 2015 Mart 2015 Nisan 2015 Mayıs 2015 2015 İlk 6 Haziran Ay/2014 İlk 6 Ay Unlu Mamuller 2013/12 2014/13 25,2% 4,9% 3,0% 13,5% 9,7% 5,9% 1,5% 6,6% 10,8% Et Ürünleri Deniz Ürünleri Sebze - Meyve Süt Ürünleri Ürünleri -2,2% Geçtiğimiz yılki seviyelerin altında seyreden kapasite kullanım oranları, genel olarak Ramazan dönemi sonrasındaki ilk ayda üretimde düşüş görüldüğü de hatırlandığında Temmuz ayı üretim büyümesinin sınırlı kalma ihtimalini güçlendiriyor. Ancak yüksek tahıl rekoltesi ve ihracat pazarlarındaki negatif ivmenin azalması ile yılın ikinci yarısında gıda sanayii büyümesinin imalat sanayii büyümesinin üzerinde gerçekleşmesi halen muhtemel görünüyor. -5,0% 2015 Ocak 2014 Seçili Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi % Beklentiler 1,8% 0,7% 4,8% Yılın ilk yarısı genelinde ise Ortadoğu, Afrika ve Rusya başta olmak üzere ihracat pazarlarındaki belirsizlik ve parite etkisi ile üretim endeksindeki artış %1,8 olarak gerçekleşerek beklentilerimizin altında kaldı. Benzer şekilde kapasite kullanım oranları da hiçbir ay 2014 yılı seviyelerinin üzerine çıkmadı. 2,6% 2,6% 1,7% 4,5% -5,0% Haziran ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre alt sektörler içinde deniz ürünleri ve diğer gıda üretiminde artış görülürken, sadece yağ imalatında üretim düşüşü gerçekleşti. 5,4% 38,6% 33,9% 8,9% 7,0% Gıda üretimi, Ramazan ayının da olumlu etkisi ile birlikte Haziran ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %8,9 artış gösterdi. 6,5% 1,4% Gıda Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi Diğer Gıda 2015/2014 Haziran Gıda Dış Ticaret Değişimi % 2015/2014 -1,3 Haziran -0,9 TİM’in Temmuz ayı verileri ihracattaki genel düşüş eğiliminin devam etmekle birlikte fındık ürünleri ile su ürünleri ve hayvansal ürünlerdeki olumlu seyrin ihracat düşüşünü frenlediğine işaret ediyor. Yıl başındaki beklentilerimize paralel olarak büyükbaş hayvancılık ve kırmızı et ile ilgili arz ve fiyat sorunları gündemdeki en kritik konular arasında. -6,42015/14 Ocak Haziran -4,4 2014/13 3,2 6,3 5,0 2013/12 İthalat İhracat 11,3 Ana Metal Sanayi Gelişmeler 2015 Nisan 2013/2012 2014/2013 9 6,5% Değerli Ana Metaller 2015/2014 Ocak-Haziran 3,6% 6,0% Çeliğin İlk İş. Ürü. Metal Döküm 2015/14 Haziran Demir Çelik Dış Ticaret Değişimi % -5,1 Temmuz’da tatil, tesislerde bakım ve genel ekonomik durgunluk nedeniyle geçen yıl olduğu gibi ana metal sanayi üretimindeki büyümenin sıfıra yakın olması beklenmektedir. 2015’in tamamında ihracattaki gerilemeye karşın, iç talepte ana sürükleyici sektörler inşaat ve otomotivdeki büyüme beklentilerine paralel büyüme görülebilir. Yılın tamamında %0-2 bandında büyüme olası görünüyor. 2015 Haziran -2,7% Boru/Profil -1,3% Ana Demir-Çelik -14,3 -6,3 -7,3 -10,3 -4,8% 2015 Mayıs Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi Beklentiler 2015 Mart 1,6% 2,1% İhracatta 2014’te Mısır, Irak, Libya ve Suudi Arabistan pazarlarında kayıplar yaşanmıştı. 2015 Ocak-Temmuz döneminde Irak, Suudi Arabistan ve Libya’da kayıpların sürdüğü, ancak Irak’ın Temmuz ayında %38 arttığı görülüyor. Irak’a Temmuz’daki artışın baz etkisinden kaynaklandığı görülmektedir. Diğer taraftan Mısır’a yedi aylık ihracat %35 arttı. Mısır’a ihracat artışı özellikle Nisan-Haziran döneminde belirgin hale geldi; Temmuz’da ise artış olmadı. Yedi aylık ihracatta istikrarlı denilebilecek bir artış gösteren tek pazar ABD. 2015 -0,4% Şubat 1,2% 12,9% 2015 -7,9% Ocak 1,9% 7,1% 8,2% İthalatta ürün fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle değer bazında gerileme sürerken ilk beş ayda Rusya ve Çin’den özellikle sıcak haddeli yassı ürünlerde miktar bazında önemli artışlar olmuştur. İthalata getirilen koruma önlemlerine karşın DİR kapsamında ithalatın Haziran’da da sürdüğü tahmin ediliyor. Düşük fiyatlı ithalatın artması üretimi kısıtlayan bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. 2014 5,8% 2013 2,5% Ana metal sanayi grubu dış ticareti altını kapsayan değerli ana metal grubu hariç değerlendirilmektedir. Ana metal sanayiindeki esas üretim grubu olan demir-çelikte Gümrük Bakanlığı verilerine göre yılın ilk yedi ayında ithalat %10, ihracat %27 geriledi. 0,4% -4,3% 4,8% 4,3% Ana metal sanayi üretimi 2015 yılının ilk 6 ayında önceki yılın aynı dönemine göre %1,4 geriledi. Mayıs’ta otomotivden gelen talepteki düşüşün etkisiyle gerileyen ana metal sanayi üretiminin Haziran’da yeniden Mart-Nisan dönemindeki düşük ivmeli büyümeye döndüğü görülüyor. -0,1% -2,8% Ana Metal Sanayi Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi -27,4 İthalat İhracat 2013/12 2014/13 2015/14 Ocak-Temmuz Tekstil Ürünleri Gelişmeler 2013 -0,6% 2014 2015 Ocak 2015 Şub. 2015 Mart 2015 Nis. 2015 May 2015 Haz 2015/2014 Ocak-Haz. -9,4% Beklentiler 2014 yılı Temmuz üretiminin düşük olmasından kaynaklanan baz etkisiyle Temmuz ayında tekstil ürünleri imalatında artış öngörülüyor. TCMB kapasite kullanım oranı da bu beklentiyi destekliyor. Yılın kalanında ise ABD, İran gibi pazarlarda talep artışı ve TL’nin değer kaybının ihracata olumlu yansıyacağı, hazır giyim imalatı ve ihracatındaki toparlanmanın tekstil ürünleri iç talebini destekleyeceği düşünülürken Çin para birimindeki değer kaybının özellikle Avrupa pazarlarında rekabet artışına yol açacağı tahmin ediliyor. Ancak yine de yılın ikinci yarısında üretimin yılın ilk yarısından biraz daha olumlu bir seyir izlemesi bekleniyor. 10 -1,6% 2015/2014 Ocak-Haziran 14,1% 6,0% Dokusuz Kumaşlar -6,9% -2,0% 2014/2013 6,8% 5,1% 6,2% 5,0% 2013/2012 Ev Tekstili -15,7% -10,0% Yılın ilk 6 ayında dokusuz kumaşlar haricindeki alt sektörlerde üretim kaybı yaşandı. Hijyenik ve değişik endüstriyel ürünlerde kullanılan dokusuz kumaşlarda üretimin %70-75’i yurtiçi talebe yönelik olduğu için diğer alt sektörlerden ayrıştı. Haziran ayında ise dokusuz kumaşlara ek olarak dokuma kumaş üretiminde artış olduğu, diğer alt sektörlerde ise üretim gerilemelerinin yavaşladığı dikkat çekiyor. Dokuma Kumaş Örme Kumaş -5,0% İplik 5,5% 25,4% Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi 4,6% Yılın ilk 6 ayında tekstil ürünleri ithalatı hem dolar hem de miktar bazında geriledi. Bu düşüşte üretimdeki negatif seyrin yanı sıra tekstil ürünlerine uygulanan ek ithalat vergileri ve TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı da etkili görünüyor. -7,7% -9,5% 1,9% -6,3% -6,7% -13,3% -12,1% -7,7% Haziran ayında tekstil ürünleri ihracatının önceki yılın aynı ayına göre dolar bazında %4,7 düştüğü, miktar bazında ise %3,5 arttığı görülüyor. Euro bazındaki artış da dikkate alındığında tekstil ürünleri ihracatında üretimi destekleyen bir seyre geçildiği tahmin ediliyor. 1,1% TÜİK verilerine göre tekstil ürünleri ihracatı yılın ilk 6 ayında dolar bazında %12,6, miktar bazında ise %5,3 geriledi. Tekstil ürünleri ihracatındaki düşüşte üç ana etken rol oynadı: 1) Siyasi ve ekonomik belirsizliklerin yaşandığı Rusya, Ukrayna ve Ortadoğu ülkeleri başta olmak üzere ihracat pazarlarında talep zayıflığına bağlı olarak miktar düşüşü. 2) Euro bölgesi ihracatının parite nedeniyle dolar bazında gerilemesi. 3) Hammadde fiyatlarındaki aşağı yönlü seyrin sonucunda bazı ürün gruplarında birim fiyatlarda azalma. 3,4% 1,7% Üretiminin %40-45’ini doğrudan, %25-30’unu ise hazır giyim sektörü başta olmak üzere diğer sektörler üzerinden dolaylı olarak ihraç eden tekstil sektöründe üretim, zayıf ihracat seyrine bağlı olarak yılın ilk 6 ayında önceki yılın aynı dönemine göre %7,7 geriledi. Haziran ayı tekstil üretim endeks değeri ise, hem önceki yılın aynı ayına yaklaştı hem de yılın ilk 5 ayının üzerinde gerçekleşti. -1,0% Tekstil Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi 2015/14 Haziran Tekstil Dış Ticaret Değişimi % -13,3 -12,6 -13,1 -4,72015/2014 Haziran 2015/14 Ocak Haziran 2014/13 2,6 İthalat 4,0 7,5 2013/12 İhracat 10,0 Hazır Giyim Hazır Giyim Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi Gelişmeler 2,6% 1,2% 0,1% -1,2% 2013 2014 2015 Ocak 2015 Şubat 2015 Mart 2015 Nisan -3,6% 2015 Mayıs -0,3% 2015 2015/2014 Haziran Ocak-Haz. -3,8% -0,5% 2015/2014 Ocak-Haziran 9,1% 10,6% Çorap -0,7% Örme Giyim 5,9% 3,8% 11,3% 2,3% Diğer Dokuma Eşyalar -5,4% -1,9% -1,0% 2014/2013 4,4% 2,3% 2013/2012 İç Giyim -3,2% Dış Giyim -1,3% Yılın ilk 6 ayında diğer dokuma eşyaları dışındaki alt sektörlerde üretim kaybı yaşanırken, diğer dokuma eşyalarda Haziran ayında önemli bir üretim artışı olduğu dikkat çekiyor. Haziran ayında çorap ve örme giyim eşyaları üretiminin de arttığı görülüyor. 1,7% 19,0% Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi -2,3% 2015 yılının ilk yarısında ihracatta görülen dolar bazındaki gerilemenin önemli bir bölümünün ihracatın %70’e yakın bölümünün gerçekleştirildiği euro bölgesinden kaynaklandığı, euro/dolar paritesindeki değişimin gerilemede etkili olduğu görülüyor. Ancak euro bölgesi ülkeleri içindeki ana pazarlardan Almanya, Fransa ve Hollanda’ya yapılan ihracatta %22-28 arasında değişen gerilemeler olduğu ve parite etkisinin dışında dinamiklerin de ihracatı olumsuz etkilediği dikkat çekiyor. Üç ülke de yılın ilk yarısında büyüme ve giyim perakende harcamalarında iyi bir performans sergiledi. Bu ülkelere yapılan ihracatın düşüşünde AB içi üretim ve ticaretteki artışın etkili olduğu, bu gelişmenin aynı zamanda Türkiye’nin ihraç ettiği ürünlerin kompozisyonunda da yüksek birim fiyatlı ürünler aleyhine bir değişim yarattığı düşünülüyor. 2,7% 1,7% 4,8% Hazır giyimde üretim kaybının Haziran ayında da sürdüğü ve yılın ilk 6 ayında üretimin önceki yılın aynı dönemine göre %0,3 gerilediği görülüyor. Hazır giyim üretiminin %70’i ihracata yönelik olduğu için üretim kaybında ana etken ihracat gerilemesi oldu; aynı dönemde hazır giyim ihracatı dolar bazında %12,9, miktar bazında %4,1 azaldı. Haziran ayında ihracatın dolar bazındaki gerilemesi yavaşlarken miktar bazında da artışa geçtiği gözleniyor. 1,5% 2015/14 Haziran Beklentiler 11 Temmuz ayı kapasite kullanım oranı %77,9 ile Haziran’a yakın gerçekleşti. TİM Temmuz ayı ihracat verilerine göre hazır giyim ihracatı %13 düşüşle Haziran’dan daha kötü bir performans gösterdi. Bu veriler Temmuz ayında hazır giyim üretiminin 2014 seviyesinin altında kalabileceğine işaret ediyor. Ancak Temmuz ayında ana pazarlar Almanya, Fransa ve Hollanda’daki ihracat gerilemesinin kısmen yavaşladığı, İran, Irak gibi pazarlarda ise hızlı bir gelişim yaşandığı görülüyor. Çin para biriminin değer kaybının ihracat üzerinde risk yarattığı da göz önünde bulundurularak yılın ikinci yarısında hazır giyim ürünleri imalatının zayıf görünümünün devam edeceği tahmin ediliyor. Hazır Giyim Dış Ticaret Değişimi % -12,9 5,9 -8,7 2015/2014 Haziran -7,3 2015/14 Ocak Haziran 1,7 2014/13 8,3 2013/12 7,8 İthalat İhracat 18,1 Motorlu Kara Taşıtları Gelişmeler TÜİK sanayi üretim endeksi verilerine göre Haziran ayında motorlu kara taşıtları %13,3 artarken, OSD verilerine göre Haziran ayında adet bazında artış %15 oldu. Büyük ölçüde Mayıs ayında üretimdeki duraklama altı aylık üretim artışını aşağı çekse de, 2015’in ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemine göre, üretim endeksi %16,1, adet bazında üretim ise %18 büyüme kaydetti. Otomotiv sektörü, üretimdeki duraklamaya rağmen, ilk altı ayda ortalama %2,6 artan sanayi üretimine 1,1 puanlık katkıda bulunarak imalat sanayinin alt kalemlerinden toplam sanayi üretimine en fazla katkıda bulunan kalem oldu. Dış talep koşullarında, Avrupa pazarı yılın ilk yarısını %8,2’lik son yılların en yüksek büyümesiyle sonlandırdı. Yıl başından bu yana gerek parasal genişlemenin verdiği olumlu hava gerekse de petrol fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle toparlanma sinyallerinin güçlendiği İzlanda (%37,7), Portekiz (%32,8) ve İrlanda (25,4) otomotiv satışları en çok artan ülkeler olurken, Türkiye’nin otomotiv ihracatında daha yüksek paya sahip olan İspanya (%22), İtalya (%15,2), İngiltere (%7), Fransa (%6,1) ve Almanya’da (%5,2)’lik artışlar kaydedildi. Yurt içinde ise otomotiv satışları siyasi belirsizlikler ve dolar kurunun daha da yükselmesi beklentisi ile tüketici talebinin erkene çekilmesi ve 2014 yılının ilk yarısındaki baz etkisi sebebiyle %51’lik kayda değer artış kaydetti. Özellikle 2014 yılında satışları durgun geçen firmaların yeni yılla birlikte sunduğu sabit kur garantisi, sıfır peşinat, 30 bin liraya varan ve 30 aya uzayan vadeli kredilere sıfır faiz gibi kampanyalar iç pazarın dinamik tutulmasında etkili oldu. TİM verilerine göre otomotiv endüstrisi ihracatı Haziran ayında %2,7, altı aylık dönemde ise %10,3 daraldı. Ancak bu gerileme büyük ölçüde euro/dolar paritesinin önceki yılın aynı dönemine göre ortalama %19 değer kaybetmesine paralel dolar bazında rakamların düşük görünmesinden kaynaklandı. Nitekim OSD verilerine göre adet bazında ihracat aynı dönemde %8 yükseldi. Önümüzdeki aylarda Mayıs ayında yaşanan kayıpların bir miktar telafisiyle ihracattaki nominal daralma azalacaktır. Motorlu Kara Taşıtları Üretim Endeksinin 16,1% Önceki Yıla Göre Değişimi 9,7% 2011 2012 -9,7% 4,6% 4,5% 2013 2014 Motorlu Kara Taşıtları Dış Ticaret Değişimi % -28,1 12 Önümüzdeki dönemde Avrupa pazarındaki güçlü seyrin devam edeceğini, ancak iç pazardaki canlılığın bir miktar ivme kaybetmesi beklentisiyle adet bazında üretimin yılın ikinci yarısında hız kaybederek de olsa artmaya devam edeceğini tahmin ediyoruz. 10,6 2015/14 Mayıs 13,8 2015/14 Ocak Mayıs -10,3 -5,0 2014/13 2013/12 Beklentiler 2015/6Ay İthalat İhracat 4,9 15,4 12,2 Kimyasalların İmalatı Gelişmeler 2013 2014 2015 Ocak -6,2% 2015 Şubat 2015 Mart 2015 Nisan 2015 Mayıs 2015 2015 İlk 6 Haziran Ay/2014 İlk 6 Ay İran ile nükleer anlaşma haberleri ile birlikte petrol fiyatlarının tekrar düşüş trendine girmesi, değer bazında ihracattaki düşüşün yılın ikinci yarısında da devam etme olasılığını güçlendiriyor. 2014/13 1,2% 2,1% Diğer Kimyasallar Suni/Sentetik Elyaf -6,3% Deterjan ve Kozmetik 6,1% 9,4% 9,6% 2013/12 3,6% 9,4% Kaplayıcılar (Boya dahil) -6,7% Temel Kimyasallar -4,1% İhracat 2015 yılının ilk yarısında değer bazında %11’in üzerinde gerilerken, TİM’in Temmuz ayı verileri ise hammadde fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak daha yüksek bir gerilemeye işaret ediyor. 5,5% 17,4% Seçili Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi % 2015/2014 Haziran Kimya Dış Ticaret Değişimi % -9,4 -12,8 -9,2 2015/2014 Haziran 2,0 2015/14 Ocak Haziran 4,0 4,5 2014/13 2013/12 İthalat 13 0,8% -6,3% Alt sektörler bazında gerek Haziran ayı gerekse yılın ilk yarısı genelinde bir önceki yılın aynı dönemine göre en büyük üretim artışı (boya dahil) kaplayıcı üretiminde görülürken, diğer kimyasallar, sentetik elyaf ve temizlik ürünleri imaları ilk ayda sırası ile %9,6, %2,3 ve %1,2 oranlarında azaldı. Yılın ilk yarısında Petkim’deki etilen üretim kapasitesini %13, PET ambalaj ve tekstil kimyasalları gibi farklı alanlarda kullanım alanı bulan PTA’daki üretim kapasitesini ise %50 artıran yatırımlar tamamlandı. Söz konusu yatırım ile mevcut talep çerçevesinde PTA ithalatında %7 seviyelerinde düşüş beklenebilir. 5,9% 4,2% 0,4% Beklentiler 5,6% 4,6% 2,8% 3,3% 5,4% Haziran ayında kimyasal madde üretimi, bir önceki yılın aynı dönemine göre %5,9 artış gösterdi. Petrol türevi hammadde fiyatlarındaki düşüşün yarattığı temkinli üretim politikalarının da etkisi ile Ocak ve Şubat’ta gerçekleşen keskin üretim düşüşü nedeniyle yılın ilk yarısında ise toplam üretim artışı bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,8’de kaldı. -1,9% Kimya Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi İhracat 6,0 2,8 Eczacılık Ürünleri Eczacılık Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi Gelişmeler Eczacılık üretim endeksi Haziran ayında %32, ilk 6 ayda ise %30 seviyesinde artış gösterdi. Üretilen ilaçların büyük oranda düşük birim fiyata sahip eşdeğer ilaçlar oldukları ve miktar bazında büyümenin değere kısmen yansıyabileceği hatırlanmalı. İlaç etken ve yardımcı maddelerinin imalatında da çift haneli rakamlardaki üretim artışı devam ediyor. Sektörün Haziran ayı ihracatı bir önceki yılın aynı ayına göre %8’in üzerinde artış gösterirken, ilk 6 aydaki yıllık ihracat artışı ise %5,5 olarak gerçekleşti. 33,6% 30,8% 14,6% 30,4% 8,9% -5,0% 2013 2014 2015 Ocak 2015 Şubat 2015 Mart 2015 Nisan 2015 Mayıs 2015 2015 İlk 6 Haziran Ay/2014 İlk 6 Ay 31,3% 68,9% Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi 3,6% Beklentiler Eczacılığa İlişkin İlaçlar -8,1% -5,2% Temel Eczacılık Ürünleri 32,0% 23,3% 15,2% 52,1% Temmuz ayı kapasite kullanım oranları geçtiğimiz yıla göre düşük kalmakla birlikte, Onko Koçsel başta olmak üzere devreye giren yeni ilaç üretim kapasitesi de dikkate alındığında sanayi üretiminde yine çift haneli büyüme görülebilir. 2013/12 2014/13 2015/2014 Haziran İlaç Dış Ticaret Değişimi % 14 Geri ödeme fiyat politikaları nedeniyle Türkiye’de ruhsatlı olarak satılmayan ithal ilaçlar konusundaki düzenleme değişiklikleri belirsizlik yaratmaya devam ediyor. Daha önce 1 Temmuz’dan itibaren onkoloji ilaçlarından «temini zorunlu ilaç listesi»nde bulunanların hastanelerce temininin zorunlu hale getirilmesi planlanırken geçiş süresi önce 20 Temmuz daha sonra ise 1 Aralık’a uzatıldı. Onkoloji ilaçlarının eczane cirolarının yaklaşık %10’unu oluşturduğu hatırlandığında, bu konudaki gelişmeler sağlık sistemi için önem taşımaya devam ediyor. -6,5 2015/2014 Haziran 8,4 2015/14 Ocak -1,2 Haziran 5,5 5,3 4,5 2014/13 3,3 2013/12 İthalat İhracat 13,5 Makine Teçhizat Makine ve Teçhizat Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi Gelişmeler İç pazarda özel sektör yatırımlarındaki düşük büyüme beklentisinin ve döviz kurundaki artışın makine tüketim ve ithalatına yansıması bekleniyor. Diğer taraftan kamu alımlarında yerli üretim teşvikleri ve artan döviz kuru nedeniyle üretimin iç pazarı karşılayan bölümünde artış beklenebilir. 2015 -7,1% Ocak 2015 Şubat -3,5% 2015 Mart 2015 Nisan 2015 Haziran 5,8% 0,3% 12,7% 3,8% 7,0% 6,4% 2014/2013 Tarım/Ormancılık Maden/İnşaat Mak. Mak. 2015/2014 Ocak-Haziran -1,1% -11,7% 2013/2012 Akışkan Gücü İle -5,6% Motor/Türbin 2015/14 Haziran Makine ve Teçhizat Dış Ticaret Değişimi % -14,1 -1,5 2015/2014 Haziran -10,2 -10,0 2015/14 Ocak Haziran -6,8 2014/13 5,1 13,7 2013/12 İthalat 15 -5,4% 2015 Mayıs Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi -4,1% 2015’te makine üretim ve ihracatındaki daralmanın azalarak yılın bütününe yansıması bekleniyor. İhracatta ABD, İran, Almanya pazarlarının yılın ikinci yarısında büyüme kayıplarını telafi edeceği düşünülüyor. Nitekim TİM verileri de buna benzer bir eğilime işaret ediyor. Bununla beraber, Azerbaycan başta olmak üzere komşu ülkelerdeki olumsuzluklar büyümeyi kısıtlayıcı faktörler. 2014 -13,4% 2013 -15,6% Beklentiler -0,5% 4,7% 2014’te Irak, Rusya ve Ukrayna pazarlarındaki gerilemeyi telafi eden ABD, İran ve İngiltere pazarlarından yalnız ABD’ye yapılan satışların 2015’in ilk 6 ayında seviyesini koruduğu gözleniyor. 3,6% 2,7% 18,3% Yılın ilk yarısında ihracat %14, ithalat %10 daraldı. İhracat üretim değerinin yaklaşık %45-50’sini oluşturuyor. Dolayısıyla hem iç pazar, hem ihracatta gerilemenin sürdüğü görülüyor. Makine sınıflaması farklı olan TİM verilerine göre ise Temmuz’da makine ve ekipman ihracatı %5,7, iklimlendirme sanayii ihracatı %22,5 geriledi. 7,4% 5,3% Makine üretimi, 2015 yılının ilk 6 ayında önceki yılın aynı dönemine göre %0,2 büyüdü. İlk beş ayda %2,5 azalan üretim, Haziran’daki %13,2 artışla altıncı ay sonunda geçen yılki düzeyine ulaştı. 5,0% 13,2% 10,7 İhracat Elektrikli Teçhizat Gelişmeler Haziran’da önceki yılın aynı ayına göre 0,2 puan gerileyen elektrikli teçhizat kapasite kullanım oranı, Temmuz’da önceki yıla göre yaklaşık 4 puan arttı. Sektör genelinde yılın ilk yarısında görülen ‘gerileyen ihracat-durağan üretim’ tablosu, takip eden aylarda siyasi belirsizliklere de bağlı olarak büyümenin iç talep kaynaklı olduğu, ihracatta kayıpların devam ettiği ve alternatif pazar arayışının sürdüğü yapıya dönüşecek gibi görünüyor. 16 2015 Şubat 2015 Mart 2015 Nisan 2015 Mayıs 2015 2015 İlk 6 Haziran Ay/2014 İlk 6 Ay 2013/2012 2014/2013 2015/2014 İlk 6 Ay Ev Aletleri 2015/14 Haziran Elektrikli Teçhizat Dış Ticaret Değişimi % 10,5 2015/2014 Haziran -0,4 -12,7 -2,3 2015/14 Ocak Haziran -5,7 2014/13 2,6 4,1 2013/12 İthalat 6,7 İhracat 5,5% 11,6% 3,0% 1,4% 2,3% 8,8% 9,6% 9,3% 13,8% 19,5% 6,3% 4,9% 3,4% 3,7% 9,3% 33,8% Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi Elektrik Elekt. Dağıtım Akümülatör ve Kablolama için Elektrikli Motoru, ve Kontrol Pil Teller-Kablolar Aydınlatma Jeneratör ve Cihazları Ekipm. Transformatör Beklentiler 2015 Ocak -6,6% 1,2% -6,0% İhracatta yılın ilk yarısında beyaz eşya satışlarının ağırlıklı olarak Avrupa’ya yönelik olması parite etkisini kuvvetlendirse (yılın ilk yarısı dolar bazında ihracatın %12 gerilemesine karşın adet bazında ihracat %5 artış gösterdi) de diğer alt sektörlerde Irak ve Türkmenistan gibi önde gelen pazarlarda da önemli kayıplar izleniyor. Elektrik motorlarında bu pazarlardaki kayıpların Suudi Arabistan’a ihracatla telafi edilmeye çalışıldığı anlaşılıyor. Nitekim ilk 6 ayda bu pazara ihracat iki katına çıkmış görülüyor. 2014 -3,3% 11,4% 2013 1,7% 0,4% -0,2% -21,6% Üretimde önceki yılın aynı dönemine göre en büyük artış %30 ile elektrik motorları imalatında gözlendi. İhracatta da elektrik motorları dışında önceki yılın aynı dönemine göre artış gösteren alt sektör olmadı. 0,0% -15,5% 9,2% 30,2% Yılın ilk 5 ayında Şubat ayı haricinde önceki yılın aynı dönemine göre sürekli gerileyen ithalat Haziran’da %10,5 arttı. Buna en önemli katkı ise ithalatı %16 artan (357 milyon dolar) elektrik motoru, jeneratör, transformatör ile elektrik dağıtım ve kontrol cihazlarından geldi. 14,4% 4,5% Elektrik motorları üretim endeksindeki görece yüksek artışta sene başında uygulamaya konulan 7,5-375kW güç aralığındaki motorların en az "IE3" verim sınıfında olması zorunlu hale getirilmesinin de etkili olduğu düşünülüyor. Elektrikli Teçhizat Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi 15,8% Yılın ilk aylarından itibaren önceki yılın aynı dönemine göre zayıf bir performans gösteren elektrikli teçhizat üretim endeksi, Haziran ayında ihracattaki yatay seyre karşın, elektrik motorları ve el aletlerinden gelen önemli katkının da etkisiyle %14,4 oranında arttı. 2014’ün ilk 6 ayıyla kıyaslandığında bu yılın ilk yarısındaki genel görünümü ise durağan. 4,5% Diğer Metalik Olmayan Mineraller (Cam-Seramik-Çimento vb.) Metalik Olmayan Mineraller Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi Sektör ihracatındaki zayıf görünümde Ortadoğu ve Kuzey Afrika pazarlarındaki talep düşüşünün yanı sıra, çimentoda yurtiçi fiyatlar ve güçlü talebin üreticilerin iç pazara odaklanmaya teşvik etmesi de etkili oluyor. Beklentiler 17 Temmuz ayı kapasite kullanım oranı %78,1 ile Haziran ayı ile aynı seviyelerde. Seçim sonrası ekonomik ve siyasi belirsizliklerin özellikle yılın son çeyreğinde inşaat faaliyetlerini olumsuz etkileyebileceği, diğer metalik olmayan mineraller üretiminin geçen yılki seviyelerde gerçekleşebileceği tahmin ediliyor. 2015 Şubat 2015 Nisan -4,1% 2015 Mayıs 2015 2015 İlk 6 Haziran Ay/2014 İlk 6 Ay -14,1% 12,4% Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi 2014/2013 Çimento-Kireç-Alçı -0,4% -1,3% Seramik Sağlık Gereçleri 2015/2014 Ocak-Haziran -0,4% 2,1% Seramik Karo 5,5% 11,5% 17,6% 7,2% Cam 2013/2012 -4,8% -4,3% 2015 Mart -0,4% Metalik olmayan mineraller üretiminde ağırlık taşıyan alt sektörlere bakıldığında yenileme talebi ve ihracata bağlı olarak cam ve seramikte daha iyi bir seyir görülürken gerilemenin çimento ve benzeri ürünlerden kaynaklandığı görülüyor. Çimento-kireç-alçı üretimi ilk 6 ayda önceki yılın aynı dönemine göre %8,9 düştü. Ancak TÇMB Mayıs ayı çimento üretim miktarlarında bakıldığında önceki yılın aynı ayına göre %7,2 artış görülüyor. 2015 Ocak -13,7% -2,8% Metalik olmayan mineraller üretiminin 2015 yılı ilk 6 ay görünümünde 2014 yılından gelen güçlü baz etkisi önemli bir etken oldu. 2014 yılının aynı döneminde önceki yıllara kıyasla iyi ve yağışsız hava koşullarına bağlı olarak çimento başta olmak üzere inşaat malzemeleri üretim ve yurtiçi tüketimi çok kuvvetli bir seyir göstermiş, 2010-2015 döneminde 2014 yılı hariç üretim endeksinin 6 ay ortalaması 95-107 aralığında iken 2014 yılında 113 oldu. Söz konusu durum TÇMB çimento üretim ve yurtiçi satış miktarlarından da takip edilebiliyor. 2014 0,8% 4,7% 2013 4,3% 1,8% -8,9% 3,4% 1,8% Yılın ilk aylarında sert kış koşulları ve kuvvetli baz etkisi nedeniyle büyük bir gerileme gösteren diğer metalik olmayan mineraller üretimi, Mayıs ayında toparlanmaya başladı, Haziran’da ise üretim önceki yılın aynı ayına göre arttı. Böylece ilk 6 ayın üretim gerilemesi %4,8 oldu. 4,8% 7,2% Gelişmeler 2015/14 Haziran Metalik Olmayan Mineraller Dış Ticaret Değişimi % -11,3 -12,3 -9,7 2015/2014 Haziran -5,7 Ocak Haziran 2015/14 2014/13 9,2 0,9 2013/12 5,1 İthalat İhracat 16,8 Diğer Ulaşım Araçları Diğer Ulaşım Araçları Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi Genel 18 2014 2015 Ocak 2015 Şubat 2015 Mart 2015 Nisan 2015 Mayıs Gemi ve diğer yüzen yapı üretim endeksinde Haziran’da gerileme, ilk 6 ayda durağan seyir izleniyor. Haziran ayında ihracatın %70 gerilemeyle 41 milyon dolara inmesi bir diğer önemli gelişme. Bu ay Norveç, Panama ve Brezilya’ya yapılan ihracat toplamın yarısını oluşturuyor. 28,6% 2015 Haziran 2015 İlk 6 Ay/2014 İlk 6 Ay 48,6% 7,8% 2015/2014 Ocak-Haziran -25,0% 2015/14 Haziran Diğer Ulaşım Araçları Dış Ticaret Değişimi % 9,1 2015/2014 Haziran -34,6 23,1 2015/14 Ocak Haziran -6,0 2014/13 -15,8 11,2 4,6 2013/12 İthalat 27,2 İhracat -28,3% Motosiklet -42,9% Hava Taşıtları-Uzay Araçları ve İlgili Makineler -5,0% -26,6% Demir Yolu Lokomotifler-Vagonlar 27,6% 8,0% 45,4% 2014/2013 3,8% 8,1% 2013/2012 -37,6% Eğlence-Spor Amaçlı Tekneler -19,5% -3,4% Gemiler-Yüzen Yapılar Askeri savaş araçları üretimi gizli veri olduğundan endeks değişimi net olarak hesaplanamasa da, ihracatın yılın ilk yarısında %25 arttığı görülüyor. 96,5 milyon dolarlık ihracatın %70’e yakın kısmı Malezya’ya yapılmış. 25,1% Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi -32,4% Demir yolu lokomotif ve vagonları ihracatı ilk 6 ayda %37 artarak 49 milyon dolara ulaştı. Haziran ayı ihracatının tamamı Kocaeli Serbest Bölge’ye yönelik olmakla birlikte yılın ilk yarısında bu bölgeye yapılan ihracat toplamdan %65 pay alıyor. 2013 -12,4% 15,7% -6,4% 8,0% Hava taşıtları-uzay araçlarındaki artışta THY ve Assan Hanil Otomotiv’in ortaklaşa kurduğu TSI Uçak Koltuk Üretimi gibi firmaların etkili olduğu tahmin ediliyor. Yılın ilk yarısında ihracatın %16 artarak 500 milyon dolara yaklaştığı sektörde satışların %52’si ABD’ye gerçekleştirilmiş. 35,3% 20,6% Artışa en büyük katkının üretimi %49 artan hava taşıtları-uzay araçları ile bunlarla ilgili makinelerin imalatından geldiği görülüyor. 40,6% 36,3% 21,1% 0,3% Gemi-tekneler, demir yolu lokomotif ve vagonları, hava taşıtları-uzay araçları ile bunlarla ilgili makineler, askeri savaş araçları, motosiklet, bisiklet ve engelli aracı ve diğer ulaşım ekipmanlarının oluşturduğu diğer ulaşım araçlarında üretim Haziran ayında %25,1 oranında arttı. -9,7% Fabrikasyon Metal Ürünleri Gelişmeler 0,6% 2013 2014 19 Temmuz ayı kapasite kullanım oranı, Haziran ayının üzerine çıkarken otomotivdeki toparlanma ile birlikte fabrikasyon metal ürünleri imalatının %3-4 artacağı tahmin ediliyor. İnşaat sektöründeki toparlanma, otomotiv üretimindeki artışın sürmesi gibi gelişmeler önümüzdeki aylarda sektör büyümesini desteklemesi beklenen gelişmeler olarak öne çıkıyor. -8,0% -4,2% 2015 2015 İlk 6 Haziran Ay/2014 İlk 6 Ay 20,2% -32,6% -59,8% -1,4% Mutfak EşyalarıEl AletleriHırdavat -3,8% Metallerin Dövülmesi Preslenmesi 1,5% 12,2% 11,6% 13,5% Silah ve Mühimmat 4,1% 0,4% 15,3% Buhar Jeneratörü ve Sıcak Su Kazanları -9,4% -16,8% Metal Tank ve Rezervuarlar -5,8% 0,8% Metal Yapı Malzemeleri 1,0% 13,0% 5,9% 3,7% Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi 2013/2012 2014/2013 2015/2014 Ocak-Haziran 2015/14 Haziran Fabrikasyon Metal Ürünleri Dış Ticaret Değişimi % Beklentiler -0,4% -2,5% 2015 Ocak 2015 Şubat 2015 Mart 2015 Nisan2015 Mayıs -16,4% Fabrikasyon metal ürünleri ihracatı yılın ilk yarısında %15,7 gerilerken, ihracatta ağırlığı fazla olan metal yapı malzemeleri ihracatında (ilk 6 ayda %15 gerileme) bu yıl toplamdaki payı azalan Irak pazarındaki %50 gerileme etkili oldu. Bu pazardaki kayıp kısmen Türkmenistan’a yönelik ihracattaki artışla (%21) telafi edilmeye çalışıldı. 2,7% -2,5% Haziran ayında otomotiv yan sanayi üretimini kapsayan ya da otomotive yönelik girdi üreten metallerin dövülmesi-preslenmesi, el aletleri-hırdavatlar gibi alt sektörlerde Mayıs’taki üretim kayıplarının telafi edildiği görülüyor. Metal yapı malzemeleri ihracatındaki gerilemenin de bu alt sektörün üretimini aşağıya çekmeye devam ettiği dikkat çekiyor. 6,2% 5,5% 3,7% -4,3% 2015 yılının Haziran ayında fabrikasyon metal ürünleri imalatı önceki yılın aynı ayına göre %6,2 arttı. Yılın ilk 6 ayında üretim gerilemesi Nisan ve Haziran aylarının katkılarıyla %0,4’te kaldı. Bu durağan seyirde otomotiv sektöründeki iş bırakmaların etkisi olduğu otomotiv yan sanayi firmalarının doğrudan ya da dolaylı şekilde fabrikasyon metal ürünleri imalatını etkilediği düşünülüyor. 0,1% Fabrikasyon Metal Ürünleri Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi -10,0 -4,4 2015/2014 Haziran -1,8 2015/14 Ocak Haziran -15,7 -11,8 2014/13 5,8 19,5 2013/12 8,6 İthalat İhracat Kauçuk ve Plastik Ürünleri Gelişmeler 7,4% 3,5% 3,2% 2013 2014/2013 14,3% 9,1% 3,9% 7,4% Pl. İnşaat Malz. Diğer Pl. Ürünler -0,3% Pl. Ambalaj Malz. 7,1% 5,3% 7,2% 11,0% 5,3% 1,9% 1,5% 2,1% 7,5% 2013/2012 2015/2014 Ocak-Haziran 2015/14 Haziran Kauçuk ve Plastik Ürünleri Dış Ticaret Değişimi % -11,5 -15,5 -1,4 2015/2014 Haziran -5,5 Ocak Haziran 2015/14 2014/13 2013/12 İthalat 20 2015 2015 İlk 6 Haziran Ay/2014 İlk 6 Ay -6,0% Kauçuk ve plastik ürünleri ihracatındaki düşüş Haziran ayında bir miktar yavaşlayarak %11 seviyesinde gerçekleşti. Yılın ilk yarısında ise önceki yılın aynı dönemine göre %15,5 gerileme görüldü. Temmuz ayı kapasite kullanım oranının son iki ayın altında bir seyir göstermesi, üretimde Haziran ayına göre azalış olasılığına işaret ediyor. -0,1% Kauçuk Ürünler Plastik Ürünler Pl. Levha-TüpProfil Beklentiler 4,1% 7,0% 6,7% Tüm alt sektörlerden Haziran ayı üretimine pozitif katkı geldi. Kauçuk ürünlerde Temmuz ayında görülen artışta otomotiv sektörü üretim ve satışlarındaki artışın etkisi bulunuyor. -3,9% 2015 Mayıs Alt Sektörler Bazında Üretim Değişimi -4,4% İlk 5 ayki gerilemede PVC kapı pencere profilleri, altyapı ve üstyapı boruları gibi ürün gruplarından oluşan plastik inşaat malzemeleri ve plastik levha, tüp, profil üretimindeki gerileme etkili oldu. Haziran ayı ile birlikte hava koşullarının da inşaat faaliyetlerine olumlu yansıması sonucunda plastik inşaat malzemesi üretimi artışa geçti. -0,2% -0,1% -0,9% 2,4% 2015 Ocak 2015 Şubat 2015 Mart 2015 Nisan -6,7% 2014 0,6% 1,3% 0,6% Kauçuk ve plastik ürünler imalatı yılın ilk yarısında aylık bazda dalgalı bir seyir izledi. Haziran ayındaki yüksek artış ile ilk 6 ayda geçen yılki seviye korunmuş oldu. 2,3% Kauçuk ve Plastik Ürünleri Üretim Endeksinin Önceki Yıla Göre Değişimi İhracat 2,0 6,3 11,3 10,4 Bu rapor, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.’nin uzman kadrosunca güvenilir olarak kabul edilen kaynaklardan elde edilen verilerle hazırlanmıştır. Raporda yer alan görüşler ve öngörüler, rapor kapsamında belirtilen ve kullanılan yöntemler ile sektör temsilcileriyle yapılan görüşmelerle üretilen sonuçları yansıtmakta olup bu verilerin tamlığı ve doğruluğundan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.'nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Raporda yer alan sonuçlar, görüşler, düşünceler ve öngörüler, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. tarafından açık ya da gizli olarak bir garanti ve beklenti oluşturmaz. Diğer bir ifadeyle; bu raporda yer alan tüm bilgi ve verileri kullanma ve uygulama sorumluluğu, doğrudan veya dolaylı olarak, bu rapora dayanarak yatırım kararı veren ya da finansman sağlayan kişilere ait olup, elde edilen sonuçtan dolayı üçüncü kişilerin doğrudan ya da dolaylı olarak uğradıkları zarardan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Bu doküman ileriye dönük tahminleri de kapsamaktadır. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., bu tahminlere ulaşılamaması ya da Rapor’daki bilgilerin tam ve doğru olmamasından sorumlu tutulamaz. © 2015 Bu raporun tüm hakları saklıdır. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.’nin izni olmadan raporun içeriği herhangi bir şekilde basılamaz, çoğaltılamaz, fotokopi veya teksir edilemez, dağıtılamaz. 21
