SOLUNUM SKORU

POLİSOMNOGRAFİDE
SOLUNUM KAYITLARI
TEMEL BİLGİLER
Prof. Dr. Mehmet KARADAĞ
UÜTF Göğüs Hastalıkları AD
BURSA
www.uykubozuklugu.com
POLİSOMNOGRAFİDE
SOLUNUM KAYITLARI
„
Polisomnografide
solunum kayıtları
yapılırken, spontan
solunum
hareketlerinin kaydı
sırasında uykuda
oluşabilecek solunum
bozukluklarının tespit
edilmesi amaçlanır.
SOLUNUM BOZUKLUKLARI
„
Solunum frekansında ve ritminde meydana
gelecek değişiklikler;
Basit horlama,
„ Üst solunum yollarında rezistans artımı,
„ Hipopne ve apneler,
„ Solunum çabası ile ilişkili arousal (RERA)
„ Chayne – stokes solunumu gibi periodik
solunum bozuklukları
„
MONİTORİZASYON
ORONAZAL HAVA AKIMININ
ÖLÇÜMÜ
„
„
„
1)- Pnömotakometre
2)- Nazal kanülle basınç ölçümü
3)- Thermistor veya Thermocouple
Pnömotakometre
„
„
American Academy of
Sleep Medicine (AASM)
kriterlerine göre referans
ölçüm yöntemi
Pnömotakometredir.
Yüz maskesine
yerleştirilmiş
pnömotakometre ile
oronazal hava akımının
sürekli monitorizasyonu
sağlanarak tidal volüm
ölçümü yapılır,
NAZAL KANÜL
„
„
Nazal basınç
ölçümünde, burun
deliklerine yerleştirilen
ucunda basınç ölçer
bulunan kanül
kullanılır.
Nazal basınç,
inspirasyonda azalıp
ekspirasyonda
artmaktadır.
Thermistor veya Thermocouple
„
„
„
Oro-nazal solunum
havasındaki ısı değişimine
duyarlı elektrodlarla hava
akımının ölçüm
yöntemidir.
Thermistor oda ısısından
etkilendiği için artık tercih
edilmemektedir.
Bu yöntemlerle
inspirasyon ve
ekspirasyon sırasındaki
hava akımı kayıt
edilmektedir.
EKSPİRE EDİLEN CO2
„
„
Ağız ve burun önüne
yerleştirilen infrared
analizatörle ekspire edilen
havadaki CO2 saptanarak
hava akımının kalitatif
ölçümü yapılabilir.
Ölçüm sırasında elde
edilen değerlerle CO2
oranındaki değişimler
hipopnenin
saptanmasında yetersiz
kalabilir ancak
hipoventilasyonu
saptamada yardımcıdır
OKSİJEN SATURASYON ÖLÇÜMÜ
„
„
Kandaki oksijenin
hemoglobine bağlı olarak
taşınan miktarına oksijen
satürasyonu denir.
Hemoglobinin oksijen
saturasyonunu
kaydetmek için
oksihemoglobinin renk
spektrumundaki
değişiklikleri fotoelektrik
yöntemiyle kaydeden
“oksimetre” cihazı
kullanılır.
PULSE OKSİMETER
SOLUNUM ÇABASI KAYDI
„
„
1) Respiratuar indüktans pletismografi
(RİP), göğüs ve karın hareketlerinden
doğan sinyallerin toplamı
2) Piezo sensör, gerginlik ölçer ve torasik
impedans
Respiratuar İndüktans Pletismografi
(RİP)
„
„
„
Solunum boyunca toraks
ve abdomen volümü
değişikliklerini
semikantitatif olarak
ölçmede kullanılır.
Göğüs ve karından gelen
sinyallerin toplamı hava
akımı hakkında olmasa da
tidal volüm ve solunum
patterni hakkında bilgi
verir
RİP tek kanallı yada iki
kanallı olabilir.
PİEZO SENSÖR, GERGİNLİK ÖLÇER
VE TORASİK İMPEDANS
„
„
Solunum eforu sırasında
göğüs ve karında yaşanan
genişleme ve daralma
hareketleri sırasında
oluşan gerginliği
kaydeder.
Bu üçü hipopne tespitinde
sadece ventilasyondaki
veya hava akımındaki
değişiklikleri kalitatif
olarak saptar.
ÖZEFAGUS BASINCI (PES)
ÖLÇÜMÜ
„
„
Özefagus basıncı,
özefagial balon ya da
daha yeni transduser
kataterlerle
saptanmaktadır.
Solunum çabasında artışla
birlikte, özefagial
basınçta, progressif
olarak giderek
negatifleşen bir
dalgalanma gözlenir
PULSE TRANSİT TİME (PTT)
TAKİBİ
„
„
PTT, aortik kapaktan çıkan
nabız basıncı dalgasının,
perifere iletilmesine kadar
geçen süreyi
göstermektedir.
Bu süre için başlangıç
noktası genellikle EKG'deki
R dalgası olarak kabul
edilmekte ve bitiş
noktasıda, parmak
fotopletismografisi ile
saptanan nabız dalgasının
perifere ulaştığı an olarak
kabul edilmektedir.
VÜCUT POZİSYON KAYDI
„
„
Kayıt sırasında
vücudun yatış
pozisyonunu takip
eden sensörlerdir.
Sırtüstü, sağ yada sol
yan, yüzüstü pozisyon
gibi durum
değerlendirmesi yapar
HORLAMA KAYDI
„
„
Horlama ve solunum
seslerini kaydeden
“mikrofon” hastanın
boyun bölgesine
yerleştirilir.
Apnelerin olduğu
anlarda horlamanın
kesilmesi apne
tanısına yardımcı
diğer bir
parametredir.
BASİT HORLAMA
„
Daralan hava
yolundan nefes
almak için
organizma aşırı bir
güç harcamakta ve
dar bir pasajdan
geçen hava
horlama sesine
neden olmaktadır.
HORLAMA
AROUSAL
„
„
„
Uyku sırasında daha hafif uyku evresine
veya uyanıklık durumuna ani geçişler
oluşmasıdır.
EEG'de 3 sn.den fazla süren alfa veya teta
aktivitesine geçişler mevcuttur.
Bu sürenin 0,5-3sn. olması mikroarousal
olarak tanımlanır.
AROUSAL
AROUSAL
AROUSAL
RERA
(Respiratory Effort Related Arousal)
„
Apne ya da hipopne
tanımına uymayan,
solunumsal çabada
artışla karakterize
arousalla sonlanan bir
durumdur.
RERA
RERA
UARS: Üst solunum yolu rezistansı
sendromu
„
Apne ve/ veya hipopneye yol açmadan,
üst solunum yolunda rezistans artışı
sonucu, toraks içi basınçta belirgin artışa
yol açan ve sonunda kısa süreli, sık
tekrarlayan arousallarla sonuçlanan,
gündüz aşırı uyku hali (GAUH) ile
karakterize olan ancak horlaması belirgin
olmayan, periyodik bacak hareketi,
insomnia…..olmayan olgular.
UARS: Üst solunum yolu rezistansı
sendromu
HİPOPNE
„
„
„
Hipopne: Tanımlamada bazı tartışmalar
vardır ancak 10 saniye süreyle
Uyku sırasında solunum amplitüdünün
bazal seviyeye göre net bir şekilde, en az
%50 oranında azalması
Solunum amplitüdünde belirgin düşmeyle
beraber oksijen satürasyonunda en az
%3'lük azalma veya arousal olması ile
karakterizedir.
Obstrüktif hipopne
APNE
„
„
„
Apne: Solunum sisteminde hava akımının en az
10 saniye süre kesilmesi ile karakterize bir
durumdur.
Obstrüktif Apne ve Hipopneler: Solunum
çabasının sürmesine rağmen hava akımında
bozukluk olması, apne yada hipopne gelişmesi.
Santral Apne ve Hipopneler: Apne yada
hipopneler sırasında solunum çabasının
olmaması.
Obstrüktif apne
Santral Apne
Mikst Apne
OSAS
POZİSYONEL APNE
İNDEKSLER
„
„
„
„
Apne İndeksi (AI):Uyku süresince görülen
apnelerin her saat başına düşen sayısı
Apne- Hipopne İndeksi (AHI): Uyku
süresince görülen apne ve hipopnelerin her saat
başına düşen sayısı
Oksijen Desaturasyon İndeksi (ODI): Uyku
süresince görülen oksijen desatürasyonlarının
her saat başına düşen sayısı
Solunum Bozuklukları İndeksi (RDI): Uyku
süresince görülen apne, hipopne ve RERA’ların
her saat başına düşen sayısı
İLGİNİZ VE
DİKKATİNİZ
İÇİN
TEŞEKKÜRLER
www.uykubozuklugu.com