Avrupa Serbest Mübadele Birliği
advertisement
— 30 — 2. — Avrupa Serbest Mübadele Birliği (EFTA) : 1960 yılı Ocak ayında kurulan Avrupa Serbest Mübadele Birliği Ortak Pazar gibi nihai merhalede tam b cak bir nitelik taşımamaktadır. Üyeleri arasındaki sınai mamullerin mübadelesini engelliyen 'gümrük tarife eden birlik, iç ekonomik sorunları millî hükümetlerin yetkilerine bırakmıştır. Hattâ birlik üyeleri arasında cak ortak dış tarifeye de sahip değildir. Pragmatik bir görüşle haroket eden ortak devletler bu husustak tıkça halle çalışmaktadır. Sınai mamullerle ilgili gümrük birliğini 1966 yılında son ayındaki % 20 bakiye birlik, tesis tarihinde kendisine seçmiş olduğu iki hedeften birincisini böylece hakikat haline getirmişti ler gösteren ikinci hedefinin gerçekleşmesi yolunda henüz müspet bir ilerleme keydctmekten uz-ık bulunuyo zarın ortaya çıkmasiyle başlıca iki ayrı mübadele bölgesine bölünen Batı Avrupa'nın iktisadi tamaniyesini y def oarak geçmiş bulunuyor. Üyeleri için Avruoa Ekonomik Topluluğuna iltihak maksadiyle münferit müza birlik son yayınladığı yıllık raporunda, Avrupanın ekonlomik bütünleşmesini çjöizıiimlomek hususundaki görü İngiltere'nin Ortak Pazara katılmak hususunda yapmış oldudu müracaatın göstereceği 'gelişmeler, bir leşme imkânlarının ne derece mevcudolduğunu ortaya koyacaktır. Sınai mamuller için gerçek haline gelen dünyanın ilk serbest mübadele birliği içinde gümrük manialar en çok faydalanan ülkeler, coğrafi yakınlıkları sebebiyle İskandinav ülkeleri olmuştur. Kurulu şundan bu y takribi olarak % 95 bir gelişme gösterdiği halde, İskandinav memleketleri arasındaki mal mübadelesi bu d artış kaydetmiştir. 3. — Ekonomik Yardımlaşma Konseyi (COM^ÎCON) : Avrupa'da Doğu blokuna mensup memleketleri (Sovyetler Birliği, Çekoslovakya, Bulgaristan, Macarist manya) bir araya getiren karşılıklı yardım teşkilâtı 1949 yılında kurulmuş olup gayesi ihtisas 1 aşma ve me ni üye memleketlerden teuekkül eden tek pazara tatbik etmek suretiyle, neticede uluslar üstü netimi altında birleştirilmiş ve bütünleşmiş bir ekonomi kurmaktır. Ancak üyelerin kendi millî çıkarlarını m rı sonucu bu alanda kayda değer ilerlemenin meydana gelmesine imkân vermemiş ve 'konsey gittikçe iki tar ve teşkil eden ve onları düzenliyen bir kuruluş şeklini almaya başlamıştır. Yardımlaşma Konseyi daha ziy terek tesislerin vücuda getirilmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu cümleden olarak müşterek petrol isale ha şebekesinin vücuda getirilmesi yük vagonları malzeme ve teçhizatının ortak bir teşkilât çerçevesinde kullanı lir. Son iki yıldan beri Yardımlaşma Konseyi üyeleri arasında teşkilâta kuruluş gayesini uygun yeni bir veç lunmaktadır. Teşkilâta mensup memleketlerin 1966 yılında Moskova'da akdettikleri toplantıda gelecekteki işb rinde fikir teatisinde bulunmuşlardır. Üzerinde durulan hususlar şöyle özetlenebilir. — İkili anlaşmalar tavsiye mahiyetinde değil fakat işbirliği ve ihtisaslaşma anlaşmaları şeklinde olacakt — Bu anlaşmalar, hükümetler arasında değil fakat üretici ve alıcı teşekküller arasında akdedilecek ve mal fiy zenlenecektir. Mal teslimatı mukaveleleri, bu anlaşmaların yapılmasından sonra akdedilecektir. İhtisaslaşma soru
