Prenatal hipoksi iskemi erkek sıçanların cinsel davranışlarını arttırır

Androloji Bülteni 2016; 18(65): 104–105
ERKEK CİNSEL SAĞLIĞI
Güncel Makale Özeti
Prenatal hipoksi iskemi erkek sıçanların
cinsel davranışlarını arttırır
Marcia M.D. Ferraz, PhD et al.
J Sex Med 2015;12:2013–2021
Prenatal hipoksi iskemi (HI); mental retardasyon, öğ-
termemiştir) ve (4) kontrollere kıyasla, HI grubunda an-
renme güçlüğü, epilepsi ve serebral palsi gibi kalıcı etkiler
lamlı olarak daha fazla sayıda sıçan yalnız reseptif bir di-
gösterebildiği gibi yenidoğanlarda mortalite ve kronik nö-
şiyle birleşmemiştir ama aynı zamanda reseptif olmayan
rolojik hastalıkların da temel nedenidir. Literatürdeki az sa-
bir dişi ile birleşmek için savaşmıştır.
yıda çalışma, hipoksi ve cinsel tepkiye ilişkindir. Hermans
Yazarlar; nispeten hafif, kronik prenatal hipoksinin, er-
ve ark. (1993), son gebelik haftasında prenatal olarak kro-
kek sıçanlardaki cinsel davranışların maskülinizasyonuna
nik hipoksiye maruz kalan erkek sıçanların anlamlı olarak
ilişkin proseslerle etkileştiğini göstermişlerdir. Mevcut ve-
maskülin cinsel davranışlarında ilişki başlatma latenslerini
riler; HI sistemik oksidatif stres ve davranışsal değişiklikler
geciktirdiğini ve ejakülasyonların sayısını azalttığını ancak
arasında bir ilişki olduğunu öne sürmektedir. Hermans ve
feminen cinsel davranış potansiyellerinde anlamlı bir artış
ark.; prenatal hipoksik maruziyet yoluyla indüklenen du-
göstermediklerini ortaya koymuştur. Çalışmalar öne sür-
yusal ya da motor sistemlerindeki stres duyarlılığı ya da
mektedir ki prenatal ortamdaki varyasyonlar, yenidoğa-
eksikliklerin de bu hayvanlardaki engelleyici etkisini açık-
nın cinsel davranışlarını etkileyebilir. Bu çalışmada, erkek
lamak üzere göz önüne alınması gerektiğini ortaya koy-
sıçanların cinsel davranışları üzerinde HI’nin etkilerini araş-
muşlardır. Bu çalışmayla HI ile uyarılmış oksidatif stres ve
tırmak üzere üç deneysel model kullanılmıştır.
pro-inflamatuvar ortamın, erkek sıçanların cinsel davranış-
Gebe Wistar sıçanlarının, uterin arterlerine hemosta-
larını düzenleyen engelleyici yolakları dolaylı yoldan ya da
tik bir forseps konulmuştur (HI grubu, n=15) ve prenatal
doğrudan değiştirmek üzere çalışabileceği ortaya konul-
HI hasarı oluşturulmuştur. SHAM kontrollerinde arterler
muştur. Geniş anlamda cinsel fonksiyon; libido, ereksiyon,
klemplenmemiştir (SHAM grubu, n=15). Kontrol olarak
orgazm ve ejakülasyon da dahil olmak üzere erkek cinsel
opere edilmemiş hayvanlar kullanılmıştır (NOC, n=15). 90
tepkilerinin tüm fazlarını içerir. Artan birleşme ve intro-
günlük olunduğunda; HI, SHAM ve NOC gruplarının cin-
misyon latensleri; bir bozulma olarak yorumlanabilir öyle
sel tepkisi standart çiftleşme testi ile değerlendirilmiştir.
ki ejakülasyon öncesinde azalan intromisyon frekansı da,
Ayrıca homoseksüel birleşme davranışları ve non-reseptif
cinsel motivasyonun fasilitasyonu olarak yorumlanabilir.
dişilerde cinsel teşebbüsler de kaydedilmiştir.
Ancak dopaminerjik antagonistlerin ve nitrik oksit sentaz
Mevcut çalışma, tek bir maternal hipoksi olayının, cin-
inhibitörlerinin; ejakülasyon öncesinde azalan intromis-
sel davranış üzerindeki doğrudan etkisini göstermektedir.
yon sayısı ve artan intromisyon latensini açıklayabilecek
Erkek sıçanlarda cinsel davranışın prenatal hipoksi iskemi
bir etki olarak erken sıçanlar tarafından gösterilen penil
fasilitasyonu, aşağıda belirtilenler ile gösterilmiştir: (1) art-
ereksiyonlarının sayısını azalttığına dair kanıtlar vardır.
tırılmış uyarılma ya da güdüsel mekanizmaları öne süren
Mevcut çalışmada HI sıçanları, cinsel motivasyonda
birleşme ve intromisyon latenslerindeki anlamlı azalma;
bir artış göstermişlerdir. HI sıçanlarının paradoksik olarak
(2) birleşme frekansındaki azalma, çiftleşme etkinliğinde
azalan motor faaliyetleri ve artan cinsel dürtüleri olabilir.
artış ve ejakülatör eşiğinde bir azalmayı öne süren şekilde
Bu çalışmada HI sıçanları, post-ejakülasyon aralığı ve int-
ejakülasyon latensisinde azalma; (3) HI sıçanları; kontrol
romisyon frekansına ilişkin olarak kontrollerden anlamlı
sıçanlarında bu davranışın meydana gelmediği durumlar-
olarak farklılk göstermemiştir. Bulgular; HI sıçanlarının,
da homoseksüel birleşme davranışı göstermişlerdir (NOC
cinsel davranışın tamamlayıcı bileşeninde bir artış oldu-
ve SHAM grupları, homoseksüel birleşme davranışı gös-
ğunu ve ejakülasyon eşiğinde bir azalma olduğunu öne
104
ERKEK CİNSEL SAĞLIĞI
Güncel Makale Özeti
sürmektedir. Bu çalışmada tüm gruplar, geçmiş bulguları
dopaminerjik yolaklardaki lezyonlara bağlanamaz. Cinsel
doğrulayan şekilde ilk testten son teste kadar cinsel per-
tepkiyi düzenleyen diğer nöral sistemlerdeki değişiklikler,
formansta bir iyileşme göstermiştir. Erkek sıçanlar; üreme
bu belirgin paradoksu açıklayabilir. Prenatal hipoksi iske-
davranışı esnasında çoklu ejakülasyon paterni göstermiş-
miye maruz kalan sıçanların cinsel tepkilerindeki artışın al-
tir. Ayrıca standart cinsel davranış deneyleri esnasında HI
tında yatan mekanizmaların değerlendirilmesi için detaylı
sıçanlarının çoğunun homoseksüel davranışlar sergilediği-
çalışmalara ihtiyaç vardır.
ni ve reseptif olmayan dişilerle birleşmek için savaşmaya
Bu çalışmada kullanılan deneysel model; prenatal HI
çalıştıkları da gözlemlenmiştir. Homoseksüel birleşme,
tarafından uyarılan şekilde santral sinir sistemindeki lez-
hiperseksüel davranışla ilişkindir ve serotoninerjik siste-
yonların anlaşılması için değerli bir araçtır. Mevcut çalışma
min engellenmesinden ortaya çıkmaktadır. Bu bulgular,
orijinal olarak HI’nin; hem güdüsel hem de tamamlayıcı
prenatal hipoksinin, erkek sıçanların cinsel davranışını
bileşenleri geliştirerek erkek sıçanların cinsel davranışın-
düzenleyen devreleri değiştirmesi muhtemel olan cinsel
daki değişiklikleri uyardığını göstermektedir. HI tarafından
dürtüleri arttırdığı hipotezini de doğrulamaktadır. Mevcut
çalışma, iskemik hasara tabi olan sıçanların, yetişkinlik döneminde de kalıcı olan davranış değişikliklerine neden olduğunu göstermektedir. HI cerrahisi sonrasında uretusteki
sıçan fetüsleri; iskemik hasar esnasında/sonrasında insan
uyarılan cinsel fasilitasyona dahil olan nöral mekanizmalar ve prenatal hipoksi iskemiden etkilenmiş insanlarda bu
değişikliklerin mevcut olup olmadığının değerlendirilmesi;
detaylı araştırma gerektiren konulardır.
gebeliklerinde meydana gelen durumlara benzer şekilde,
Çeviri
anne vücudu tarafından oluşturulan inflamatuvar koşullar
Yrd. Doç. Dr. Tümay İpekçi
altında kalır. Proinflamatuvar sitokinlerin katkısı; lezyonun
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Alanya Uygulama ve
görünümü için önemlidir. Ancak cinsel tepkideki artış,
Araştırma Merkezi, Üroloji Kliniği
105