petrol of i s i faal i yet raporu 2010

PETROL
OFİSİ
FA ALİYET
RAPORU
2010
PETROL OFİSİ
Faal�yet
Raporu
2010
510
üst yönetimden mesaj
2010’DA FAALİYET ORTAMI VE PETROL OFİSİ
9
24
2010’DA FAALİYET ORTAMI VE PETROL OFİSİ
21
PERAKENDE FAALİYETLER
PERAKENDE FAALİYETLER
4146
Ticari
& Endüstriyel
EndüstriyelSatışlar
Satışlarveve
LNG
Faaliyetleri
Ticari &
LNG
Faaliyetleri
47
52
Havacılık ve Denizcilik Satışları
Havacılık ve Denizcilik Satışları
53
Madeni Yağ Faaliyetleri
58
71
Madeni Yağ Faaliyetleri
Tedarik Zinciri Yönetimi
7976
Arama ve
ÜretimZinciri
Faaliyetleri
Tedarik
Yönetimi
85
84
İnsan Kaynakları
Arama ve Üretim Faaliyetleri
91
Kurumsal İletişim
90
101
İnsan Kaynakları
KURUMSAL TAKVİM
10796
Yönetİm ve İcra Kurulu
Kurumsal İletişim
113
106
TEMEL GÖSTERGELER
125
KURUMSAL TAKVİM
Kurumsal Yönetİm İlkelerİ Raporu
133
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle
Konsolide Finansal Tablolar
İçindekiler
2010 yılı, hareketlilik ve değişimlerle dolu bir yıl oldu.
Tüm dünyayı sarsan küresel ekonomik kriz yavaş yavaş aşılırken,
avro bölgesindeki genel durgunluğa paralel olarak, Yunanistan,
İrlanda, Portekiz, İspanya ve birçok Doğu Avrupa ülkesinde krizin
artçı sarsıntıları hissedilmeye devam edildi. Dünya ekonomisi
2010’da genel olarak -her ne kadar yavaş ve güç olsa da- yeni
bir büyüme trendi yakaladı.
Türkiye, ekonomik büyümenin eşlik ettiği yeniden yapılanma
sürecinde en başarılı ülkelerden biriydi. 2010 yılını %9 büyüme
oranı ile bitiren Türkiye ekonomisi, 2011 ve sonrası için de
%5 gibi istikrarlı bir büyüme eğiliminin işaretini verdi. Ne var ki
Türkiye ekonomisinin bütününü etkileyen bu hızlı büyüme,
2010 boyunca ulusal büyüme ortalamasının oldukça altında kalan
petrol piyasalarında olumlu bir etki yaratmayı başaramadı.
2010 yılı Petrol Ofisi açısından da olumlu iş sonuçlarının alındığı
bir yıl olmuştur. Şirketimiz, yalnızca ülkenin her köşesinde bulunan
2400’e yakın istasyonu kapsayan dev akaryakıt dağıtım ağı açısından
değil, aynı zamanda her türlü akaryakıtın müşterilere etkin ve
uygun maliyetli şekilde ulaştırılmasını sağlayan yurt çapındaki
depolama ve tedarik zinciri açısından da piyasadaki liderliğini
korumuştur.
Bunun yanı sıra 2010 yılında Petrol Ofisi hemen hemen tüm
ürün segmentlerinde pazar liderliğini sürdürmüştür. Son yıllarda
en hızlı büyüyen akaryakıt ürün segmenti olan düşük kükürtlü
yüksek performans dizellerde de liderliğini ispat etmiştir.
2010 yılında kaydedilen önemli bir diğer gelişme ise Petrol Ofisi’nin
madeni yağlar sektöründe de pazar liderliğine yükselmesi olmuştur.
Şirketimiz, aynı zamanda verimlilik, etkinlik ve maliyetlerin
kontrolü konularında gösterdiği çabalar ile yıl içerisinde
işletme sermayesini de etkin bir şekilde yönetmeyi başararak
sermayedarları, yatırımcıları, iş ortakları, çalışanları ve
ulusal ekonomi için değer yaratmaya devam etmiştir.
2011’in ilk aylarında Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde etkileri
uzun vadeli ve daha geniş olabilecek bir toplumsal ve siyasi dönüşüm
süreci başladı. Gelişmeler dünya petrol piyasaları üzerinde de
etkilerini hissettirdi; ham petrol tedarikinde dalgalanmalar ve
fiyat artışları yaşandı.
Daha uzun vadeli bir başka eğilim ise küresel ekonominin çekim
merkezinin -gerek ekonomik büyüme gerek sermaye birikimi gerekse
üretim kapasitesi açısından- son yıllarda istikrarlı bir şekilde
batıdan doğuya ve kuzeyden de güneye kaymaya başlamasıdır.
Üst
Yönetimden
Mesaj
Türkiye’nin, bölgedeki tüm siyasi, toplumsal ve ekonomik hayatı
etkisi altına alacak olan bu büyük değişim dalgasının hem coğrafi
hem ekonomik açıdan tam merkezinde bulunduğu söylenebilir.
Son yıllarda yaşanan değişimler Türkiye’nin de uluslararası politika
alanındaki pozisyonunda etkili olmuş, ülkeyi bölgenin giderek önemi
artan bir rol modeli haline getirmiştir. Bu gelişmelere paralel olarak,
hem Türk şirketleri hem de Türkiye’de faaliyette bulunan çokuluslu
şirketler bu bölgedeki operasyonlarına çok daha güçlü bir şekilde
odaklanmaya başlamışlardır.
Türkiye’nin bu ekonomik ve sosyo-politik görünümdeki yeni pozisyonu
açık olarak -yeni sorumluluklar ve zorluklarla birlikte- Petrol Ofisi
gibi Türkiye ekonomisinin tüm büyük oyuncuları için yepyeni fırsatlar
oluşturmaktadır.
Şirketimiz 2010 yılının son aylarında, Petrol Ofisi’ndeki hisse payını
%96,98’e çıkaran, Orta ve Doğu Avrupa’nın lider enerji şirketi konumunda
olan OMV Grubu’nun üyesi olmuştur.
OMV, başlıca üç pazarı olarak gördüğü Orta ve Doğu Avrupa,
Güneydoğu Avrupa ile Türkiye bölgelerindeki müşterilerine olabilecek
en iyi hizmeti verebilmek amacıyla “3artı” stratejisi doğrultusunda
Arama & Üretim, Rafinaj & Pazarlama ile Gaz & Enerji iş alanlarındaki
gücünü birleştirmiştir. Bu ortak gücün yarattığı sinerji ile
OMV tedarik zinciri, petrol ve gazdan, elektriğe -hatta ilerde
yenilenebilir enerji kaynaklarına- kadar uzanmaktadır.
OMV ve “3artı” stratejisinin bir parçası olması Petrol Ofisi’nin
faaliyetlerine, Türkiye akaryakıt dağıtım ve madeni yağ pazarının
lider şirketi olmanın da ötesinde, daha da büyük bir anlam ve
önem kazandıracak, Şirketi ve Petrol Ofisi markasını yepyeni
ufuklara taşıyacaktır.
Geleceğin barındırdığı heyecan verici yeni fırsat ve olanaklar bir
yana Petrol Ofisi tüm faaliyetlerinde, her ürün ve her hizmetiyle,
çalışanlarının, bayilerinin ve müşterilerinin güven ve sadakatını
her gün yeniden kazanmak için çalışmaya devam edecektir.
Takip ettiğimiz yol hak ettiğimiz liderlik pozisyonumuzu korumak ve
güçlendirmektir.
Melih Türker
Gerhard Roıss
CEO
Y önetim Kurulu B aşkanı
2010’DA
FAALİYET ORTAMI ve
PETROL OFİSİ
10
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Dünya
Ekonomisi
2009 yılında
Bu tablonun
II. Dünya
en dikkat
Savaşı
çekici tarafı,
sonrası
gelişmiş ve
dönemin ilk
gelişmekte olan
daralmasının ekonomiler
yaşanmasının arasında
ardından
görülen
(-%0,6), dünya büyüme
ekonomisi
farklarındaki
2010 yılında
ayrışma oldu.
kuvvetli
“İki vitesli”
bir iyileşme
olarak da
göstererek, tabir edilen
%5 oranında bu durum
büyüdü.
rakamlarla
ifade edilecek olursa, 2010
yılında gelişmekte olan
ekonomilerin %7 düzeyinde
büyümüş olduğu, gelişmiş
ekonomilerde bu rakamın
-2009 yılındaki sert daralmaya
rağmen- %3’ler düzeyinde
kaldığı görüldü. Gelişmekte
olan ülkeler arasında Asya,
%9’u aşan büyüme oranıyla
başı çekti.
2010’DA FAALİYET ORTAMI VE PETROL OFİSİ
Gelişmiş
ekonomiler
2010’un
genelinde
zayıf bir
görünüm
sergilemeye
devam
ettiler.
endişeler 2010 baharında
Gelişmekte
olan
ekonomiler
(GOE)
tarafında
2010’da
oldukça
farklı
bir resim
hâkimdi.
derinleşti. Akabinde
çok hızlı büyüyen ve yüksek
müdahale etmeye devam etti.
AB, başta Yunanistan
seyreden gıda ve petrol
AB tarafında kamu borcu ve
olmak üzere sıkıntıdaki
fiyatlarından yakından
bankacılık sektörü ağırlıklı
Avrupa
Birliği (AB)
bünyesinde
bankacılık
sistemleri ve
yüksek kamu
borçlarıyla
ilgili
sorunlar ve
enflasyon
2010’un başka
bir önemli
gelişmesi,
sermaye
kontrolleri
ve “kur savaşları”nın
gündemi işgal
etmesi oldu.
riski, özellikle
yoluyla döviz fiyatlarına
Büyüme
açısından
GOE’ler
gelişmiş
ülkelere oranla
çok daha güçlü
bir görünüm
sergilerken
Bu bağlamda
başta Brezilya
ve Kore olmak
üzere birçok
GOE, döviz
alımları ve
muhtelif
sermaye
vergileri
ülkelere yardım amaçlı
etkilenen Asya ülkelerinde,
sorunların, 2011 yılına
yeni bir takım “kurtarma”
yıl sonuna doğru iyice
girerken dünya ekonomisin
mekanizmaları geliştirdi. belirginleşti. GOE’lerde
görünümü ile ilgili olarak
Bu çerçevede bahar aylarında
nispeten yüksek seyreden
en temel “aşağı yönlü” risk
Yunanistan’ın, yılın sonuna
enflasyonun parasal
olduğu söylenebilir. Her
doğru ise İrlanda’nın sıkılaştırmayı gerektirmesi,
ne kadar kısa vadede sorunlar
AB/IMF yardımı aldığını
son derece olumlu büyüme
hafifletilmiş gibi gözükse de,
gördük. Yıl biterken başta
performansı ile birleşince,
bankacılık sektörünün sağlığı,
Portekiz ve İspanya olmak
bu ülkelere yönelik sermaye
büyüme görünümü ve AB’nin
üzere diğer “perifer”
akımları hızlandı. Buna tepki
bir bütün olarak koordineli
ülkelerinin de AB/IMF
olarak birçok GOE’de dövize
hareket edebilme kapasitesi
programına ihtiyacı olacağına
sert müdahaleler gözlemlendi.
hakkındaki endişeler yılın
dair endişeler devam
son aylarında giderilmiş
etmekteydi. ABD ekonomi-
gözükmemekteydi.
sinde ise yılın son çeyreğinde
nispeten olumlu bir görüntü
oluştuysa da, özel tüketimin
sürdürülebilir şekilde
canlanamaması, kalıcı
bir iyileşmenin önündeki
en büyük engel olarak
duruyor. Gelişmiş ekonomilerin genelinde bu dönemde
enflasyonun düşük seyrettiği
–hatta deflasyon riskinin
bir ölçüde devam ettiğigörüldü.
11
12
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Türkiye
Ekonomisi
Türkiye
ekonomisi
2010 yılında
beklenenden
çok daha
güçlü bir
performans
gösterdi.
sermaye
Başka bir
olumlu
gelişme de
enflasyon
tarafında
gözlemlendi.
hareketlerinin
izleyen ve yılın ilk aylarında
kuvvetli seyri
%10’u aşan enflasyon,
Gelişmekte
olan ülkelere
karşı olumlu
havanın da
etkisi ile
Yıl içinde
özellikle gıda
fiyatlarına
bağlı olarak
dalgalı
bir seyir
ile para ve mali politikalarının
son aylarda hızla düşerek,
uzun süre büyümeyi destek-
yılı %6,4 ile hedefin (%6,5)
leyici bir tavır sergilemesi,
altında kapattı. Benzer
kuvvetli bir bankacılık
şekilde “çekirdek” enflasyon
sektörü ile birleşince,
da fiyatlama hareketlerinin
Türkiye ekonomisi 2010’da
henüz ekonomideki iyileşmeyi
%9 oranında güçlü bir
yansıtmaya başlamaması ve
büyüme göstererek kriz
kuvvetli lira sayesinde olumlu
öncesi durumdan da güçlü bir
bir seyir izleyerek yılı
konuma geldi.
%3 düzeyinde bitirdi.
2010’DA FAALİYET ORTAMI VE PETROL OFİSİ
Piyasalar,
özellikle
IMKB, 2010
yılında
genelde
olumlu bir
performans
gösterdi.
İMKB–100
endeksi yılın
son aylarındaki
satış dalgasına
rağmen,
yılı yaklaşık
%25 kazanımla
tamamladı.
Ekonomi
politikaları
cephesinde,
maliye politikasında
göreceli
bir iyileşme
yaşanırken,
Merkez
Bankası süratle
genişleyen cari
açık nedeniyle
para politikası
çerçevesinde
önemli
değişikliklere
Faizlerin de yılın tamamı için
gitti; fiyat istikrarının
2 puan’a yaklaşan bir düşüş
yanında “finansal istikrar”
göstererek yılı %7’nin altında
odaklı bazı önlemler aldı.
kapattığı görüldü.
Ancak lirada, ağırlıklı olarak
bu politikaların etkisi ile,
yılın son aylarında önemli
değer kaybı yaşandı.
Yüksek
cari açık ve
nispeten
yüksek
seyreden
işsizlik
gibi bazı
makroekonomik
sorunlar
olumlu
gidişatı
gölgeleyen
gelişmeler
oldu.
Cari açık
2009 yılında
14 milyar
dolara kadar
daraldıktan
sonra,
2010 yılında
tekrar
48,5 milyar
dolara veya
GSYH’ya oranla
%6,6 düzeyine
ulaştı.
Bu oranın
son yıllardaki
en yüksek düzeye karşılık
geldiğini belirtmek gerekiyor.
İstihdam piyasası tarafında
da, büyümeyle beraber bazı
kazanımlara rağmen, işsizlik
oranlarında kriz öncesi
düzey yakalanamadı.
Yılın son aylarında %11,5
civarında dolaşan işsizlik
oranı son dönemde kriz
öncesine göre (%9,5) yaklaşık
2 puan yukarıda seyrediyor.
13
14
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Her ne kadar
cari açığın
finansmanında sorun
yaşanmasa da,
finansmanın
“kalitesinde”
belirgin
bir bozulma
yaşandı.
yabancı
Özetle
Türkiye
ekonomisi
2010 yılını
güçlü bir
büyüme
ivmesi ile
tamamladı.
yatırımların
siyle cari açık yönetiminin
(DYY) ve
2011’in de en önemli
Kriz öncesi
dönemin
finansmanında
ağırlıklı rol
oynayan
doğrudan
Bu ivmeyle
yeni yıla güçlü
bir konumda
girdiği
ancak 2011’de
yapılacak
Genel Seçimlerin de etki-
uzun vadeli şirketler
makroekonomik meselesi
kesimi borçlanmasının
olacağı görülüyor.
sert bir şekilde düştüğü,
kısa vadeli borç ve
mevduat akımlarının
bu akımların yerini aldığı
görüldü. Örneğin, 2010
yılında Kasım ayına kadar
50 milyar dolara yaklaşan
sermaye akımlarının
sadece %10’unun (5 milyar
dolar) DYY olarak geldiği
ve şirketler kesiminin net
ödeyici konumunun devam
ettiği, finansmanın portföy
(ağırlıklı olarak Devlet
Borçlanma Senetleri) ve kısa
vadeli mevduat ve krediler
aracılığıyla yapıldığı
gözlemlendi.
2010’DA FAALİYET ORTAMI VE PETROL OFİSİ
Petrol
Piyasaları
2010 yılında
beklenenden
hızlı
gerçekleşen
küresel
toparlanma,
ham petrol
ve ürün
talebine
olumlu
yansıdı.
Yatırım
bankaları ve
fonların artan
ilgisi ham
petrol ve
diğer emtianın,
2010 yılında
bir varlık
sınıfına
dönüşmesine
neden oldu.
2010 yılında
küresel
talep, 2009
YILINA GÖRE 2,3 milyon
varil/gün
ARTIŞLA 86,7 milyon
varil/gün
civarında
oluştu.
2011 yılındaki
talep
artışının ise,
2010 yılına
göre
1,5 milyon varil/gün
daha fazla
olması
bekleniyor.
Büyük
Brent ham petrol fiyatı
yatırım bankaları bu talep
2010 yılına 77,7 ABD
artışını dikkate alarak, Brent
dolarından başladı ve son
yıllık ortalama fiyat beklen-
çeyreğe kadar yılın büyük
tilerini 120 ABD doları/varil
bir bölümünde 70-80 ABD
seviyelerine yükseltti.
doları bandında hareket
Piyasa oyuncuları da bu
etti; Eylül ayından itibaren
koşullar altında, büyük fiyat
büyük bir oynaklık sergiledi
hareketlerinin devam edeceği
ve yıl sonunda 94 ABD doları
konusunda hemfikir oldu.
seviyesinde zirve yaptıktan
sonra, 92,5 ABD doları
seviyesinden %19 getiri ile
kapanış yaptı.
15
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Türkiye
Akaryakıt
Sektörü
t ü ketim trendleri
16
2010 yılında
Özellikle
benzinler,
düşük
motorinler
kükürtlü dizel
ve oto-LPG
(%23) ve toplamından oto-LPG (%8,4)
oluşan
tüketimi son
otomotiv
yıllardaki
yakıtları
güçlü artış
toplam
trendini
tüketimi, sürdürürken,
2009 yılına
benzin
göre %1,9
tüketimi bir
artarak
önceki yıla
18,4 milyon
kıyasla
ton olarak
%7,7 oranında
gerçekleşti. azalmıştır.
Fuel oil ve kalyaktan oluşan
siyah ürünler tüketiminde
%44 oranında düşüş
kaydedilirken, madeni
yağlarda önceki yıla kıyasla
%15 oranında artış yaşandı.*
kaynak
*PETDER 2010 Sektör Raporu
YILLIK
TÜKETİMLER
OCAK-ARALIK
2009
2010
FARK
DEĞİŞİM
m3
(%)
BEYAZ ÜRÜN TOPLAMI 18.880.83019.038.744 157.914 0,8
KURŞUNSUZ 95 OKTANLI
2.589.8822.463.095-
126.787
-4,9
KURŞUNSUZ 97 ve ÜZERİ OKTANLI
294.494231.015-
63.479
-21,6
KATKILI KURŞUNSUZ
57.705
BENZİNLER TOPLAMI
2.942.0812.716.241-225.840 -7,7
GAZYAĞI
11.17019.906 8.736
KIRSAL MOTORİN
11.920.16711.374.617-545.550 -4,6
MOTORİN (DÜŞÜK KÜKÜRTLÜ)
4.007.4124.927.980 920.568 23,0
MOTORİNLER TOPLAMI 15.927.57916.302.597 375.018 2,4
22.131-35.574
-61,6
78,2
TON
BEYAZ ÜRÜN TOPLAMI 15.747.85315.896.706148.853 0,9
KURŞUNSUZ 95
2.007.1591.908.899-98.260
-4,9
KURŞUNSUZ 97 VE ÜZERİ OKTANLI
228.233179.037-49.196
-21,6
KATKILI KURŞUNSUZ
44.72117.152-27.570
-61,6
BENZİNLER TOPLAMI 2.280.1132.105.087-175.026 -7,7
GAZYAĞI
8.936
KIRSAL MOTORİN
10.072.5419.611.551 -460.990 -4,6
MOTORİN (DÜŞÜK KÜKÜRTLÜ)
3.386.2634.164.143 777.880 23,0
MOTORİNLER TOPLAMI 13.458.80413.775.694 316.890 2,4
KALYAK
320.641261.747-58.894
FUEL OIL NO 6
1.596.568813.032 -783.536 -49,1
SİYAH ÜRÜN TOPLAMI
1.917.2091.074.779-842.430 -43,9
TOPLAM AKARYAKIT
17.665.06216.971.485-693.577 -3,9
15.9256.989
78,2
-18,4
sekt ö r geli ş meleri
2010’DA FAALİYET ORTAMI VE PETROL OFİSİ
2010 yılında
sektörde
yaşanan
en önemli
gelişme,
Rekabet
Kurumu’nun
11 Mart
2009 tarihli
kararıyla
akaryakıt
bayi kontratlarının
5 yıl ile
sınırlandırılması oldu.
kadar 1.000’in
Tüm akaryakıtlarda
kükürt
miktarını
sınırlandırma kararı
alındı.
üzerinde bayi
eş zamanlı olarak 1 Ocak 2011
geçen yılın aynı dönemi ile
dağıtıcısını
tarihinden itibaren rafineri
kıyaslandığında,
Bu gelişmeden
sektördeki irili
ufaklı bütün
oyuncular
etkilendi,
yıl sonuna
karar ile
Dizel
otomobil
satışları
hızla
artmaya
devam etti.
AB ülkeleri ile Otomobil satış adetleri
EPDK’nın AB
Direktiflerine
uyum
kapsamında
almış olduğu
2010 yılında
dizel otomobil
satışları geçen
yıla oranla
%69 oranında
artış gösterdi.
değiştirdi.
üretimi ve ithalat yolu ile
tüm segmentler içindeki
Gerek Rekabet
Türkiye’de piyasaya sunulacak
dizel otomobillerin payının
Kurumu kararı
olan motorinlerde kükürt
%44’ten %54’e yükseldiği
gerekse de
miktarı 10 ppm’i (milyonda
görüldü. Türkiye otomotiv
değişen piyasa
bir partikül) aşamayacak.
pazarında 2010’da bir önceki
koşulları
Petrol Sanayi Derneği
yıla kıyasla, üretimde %25,9,
sonucunda
tarafından da desteklenen ve
ithalatta %48,3, ihracatta ise
bir süredir beklenen bu karar
%20 oranında artışlar yaşandı,
müşterilere, istasyon
sayesinde kükürt kaynaklı
toplamda %37,7 oranında
satışlarında ise bayilere
emisyonlar 100 kat daha
bir büyüme kaydedildi.
sunulan ticari şartlarda
az olacak, atmosfere salınan
rekabet hızlandı. Özellikle
kükürt ve partikul madde
filo satışları özelinde
2011 yılında etkileri
miktarı yılda 9.900 ton
hissedilecek olan son
azalacak.
gelişme ise akaryakıt dışı
ürün promosyonlarının
yasaklanması oldu.
17
18
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
2010’da
Petrol Ofisi
Petrol Ofisi,
büyüyen
Avrupa’nın
lider enerji
grubu OMV
Aktiengesellschaft’ın
bir üyesi
oldu.
Orta ve Doğu Avrupa’nın
Petrol Ofisi,
2010 yılında
pazardaki
değişken
tüketim
oranlarına
ve rekabet
baskısına
rağmen
performansını
artırmayı
başardı.
Daha önce
Petrol Ofisi
A.Ş.’ye %41,58
hissesiyle ortak
olan OMV, yılın
son çeyreğinde
hisselerin
%54,14’ünü
daha satın
alarak payını %95,72’ye çıkardı.
2010 yılında 23,32 milyar avro
grup satışı ve 31.398 çalışanıyla
Petrol Ofisi,
2010 yılı
sonunda
toplam
satışlarını
bir önceki yıla
göre %14,5
artırarak 16,14 milyar TL'ye (10,78 milyar
ABD doları)
yükseltti
en güçlü şirketlerinden
ve Türkiye akaryakıt pazar
olan OMV, Rafineri ve
liderliğini sürdürdü.
Pazarlama, Arama ve Üretim
Yıl boyunca akaryakıt tüketim
ile Gaz ve Enerji iş alanlarında
rakamları sürekli değişkenlik
dört kıtada faaliyetlerini
göstermesine rağmen
sürdürmektedir. 70 yıllık
Petrol Ofisi'nin tüm
geçmişiyle Türkiye’nin en
sektörlerdeki başarılı
köklü markalarından olan
performansı dikkat çekti.
Petrol Ofisi bu birleşme ile
Türkiye’deki lider konumunu
daha güçlendirirken, gerek
yurtiçinde gerekse bölgede
yeni açılım ve büyüme
fırsatlarına sahip olacaktır.
2010’DA FAALİYET ORTAMI VE PETROL OFİSİ
Petrol Ofisi,
2010 yılında
madeni yağ
pazarında
2010 yılında
pazar
liderliğine
yükseldi.
olduğu akaryakıt dağıtımının
Petrol Ofisi
2010 yılında
tüm ürün
kategorilerinde Türkiye
akaryakıt
sektör
liderliğini
devam ettirdi.
yanı sıra Türkiye madeni
beyaz ürünlerde %26,7 olmak
yağ pazarının da liderliğini
üzere; Petrol Ofisi 2010
üstlenmiş oldu. Yaklaşık
yılını benzinde %23,9 ve
2.400 bayisi ile Türkiye'nin
motorinde %27,1 pazar payı
Böylece geniş
dağıtım ağı,
yenilikçi
ürünleri
ve müşteri
odaklı hizmet
anlayışıyla lider
konumunda
Türkiye
akaryakıt
sektör
liderliğini
devam ettirdi.
Rekabet
baskısının
büyük olduğu
toplam
en yaygın bayi ağı ile ülkenin
ile tamamlamıştır. Siyah
her köşesinde hizmet
ürünlerde de liderliğini
vermekte olan Petrol Ofisi,
sürdüren Petrol Ofisi,
özellikle düşük kükürtlü
%43,9 oranında daralan pazara
dizelde elde ettiği büyüme
rağmen %49,4’lük bir pay elde
performansı ile bu üründe de
ederek, pazar payını artırmayı
pazar lideri olarak sektördeki
başarmıştır.
gücünü daha da pekiştirdi.
2010 yılında Petrol Ofisi Pazar Payları
(% )
2 7 ,1
Dİ ZEL
23 ,9
BEN Zİ N
2 6 ,7
TOPL AM BEYAZ ÜRÜN
4 9 ,4
15,3
Sİ YAH ÜRÜN
L PG
19
PERAKENDE
FAALİYETLER
22
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Perakende
İstasyon Ağı
2010 yılı
Türkiye’deki
bütün ana
dağıtım
firmaları
gibi Petrol
Ofisi için de
oldukça zor
bir yıl oldu.
Rekabet
Kurumu kararı
gereğince
istasyon
kontrat
sürelerinin
5 yıl ile
sınırlandırılması sonucu
yaşanan sözleşme yenileme
dönemi şirket gündemini
birinci madde olarak uzun
bir süre meşgul etti. Petrol Ofisi bu zorlu süreçten
başarıyla çıkmayı başardı
ve 1.650 kontrat yenilemesi
gerçekleştirildi.
PERAKENDE FAALİYETLER
Petrol
Ofisi 2010
yılında da
Türkiye’nin
en yaygın
akaryakıt
dağıtım
ağı olarak
Türkiye’nin
her köşesine
hizmet
götürmeye
devam etti.
akaryakıt
2010 yılında
yaklaşık
375 milyon
ABD doları
tutarında
istasyon
yatırımları
yapıldı.
istasyonu
çalışmaları ve LPG istasyon
2010 sonu
itibariyle
Türkiye
akaryakıt
pazarında
52 dağıtıcı
firma, 12.887
Bu yatırım,
yeni istasyon
yapımı,
istasyon
transferleri,
sözleşme
yenilemeleri,
otomasyon
kayıtlıdır.
dönüşümleri kapsamında
Petrol Ofisi,
gerçekleştirildi. 2010 yılı
2.302’si içerisinde 1.650 bayi ile
Petrol Ofisi
sözleşme yenilemesi;
istasyonu, 94’ü ERK istasyonu
55 adet yeni ve transfer
olmak üzere toplam
istasyon anlaşması yapıldı.
2.396 istasyon ile ülkenin
Sözleşme yenilemelerinin
en yaygın akaryakıt dağıtım
yanı sıra Petrol Ofisi’nin
ağına sahiptir.*
özellikle büyük kent
kaynak
merkezlerindeki ve
*EPDK
şehirlerarası ana
güzergâhlardaki doğal
2010 YIL SONU İTİBARIYLA
AKARYAKIT İSTASYON SAYILARI
durak noktalarında
PO
2.302
görünürlüğünü ve satış
ERK
94
gücünü artırmaya yönelik
PETROL OFİSİ TOPLAM
2.396
olarak başlatılan çalışmalar
SEKTÖR TOPLAMI
12.887
devam etti, Şirketin
büyüme stratejileri
doğrultusunda yatırım
planlarında kentsel
alanlara öncelik verildi.
2010’da
Petrol Ofisi
istasyonlarının
verimliliği
daha da
arttırıldı,
ortalama
satış miktarı
1.641 m³
olarak
gerçekleşti.
Bu oran, sektör
ortalamasının
üzerinde olup,
Petrol Ofisi
istasyonlarındaki
verimlilik
artışını
göstermektedir.
23
24
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
2010
yılında 100
istasyonda
donanım
iyileştirmesi
yapıldı.
Petrol Ofisi
istasyon ağı
geliştirme
faaliyetleri
bu yıl da
mevcut
istasyonlarda müşterilerin
istekleri ve hizmet kalitesini
artırmaya yönelik yapılan
2010
yılında 800
istasyonda
entegre
pompa
ve tank
otomasyon
kurulumu
yapıldı.
altında takip
Petrol Ofisi
tarafından
işletilen
akaryakıt
istasyonlarının sayısı
3’e yükseldi.
edilebilir hale
Temmuz 2010’da, Veliefendi
getirildi.
Petrol Ofisi istasyonu da
Böylelikle
Petrol Ofisi
istasyon ağının
%97’si entegre
otomasyon
sistemleri
İstanbul’da
Çamlıca PO istasyonu
Şubat 2010’da,
Selimiye Petrol Ofisi
istasyonu
iyileştirmelerle devam etti.
Ağustos 2010’da devreye alındı.
Donanım iyileştirmeleri;
2011 yılında 3 yeni şirket
genel kurumsal kimlik bakımı,
operasyonu istasyonunun
saha betonu, altyapı,
daha açılması planlandı.
çevre düzenlemesi gibi
genel saha görünümü
iyileştirmelerini
kapsamaktadır. Satış binası
uygulamalarının yanı sıra;
2009 yılında başlatılan
beyaz kurumsal kimlik
uygulamaları da yıl
boyunca devam etti.
PERAKENDE FAALİYETLER
Bayilere
yönelik
eğitim
faaliyetlerine 2010
yılında da
devam edildi.
Petrol Ofisi,
müşteri ile yüz
yüze iletişimin
reklamdan
daha etkili
olduğu
görüşüyle,
2010
yılında 267
istasyonda
Performans
Ödül
Programı
uygulandı.
Amacı
istasyonlarda
hizmet
kalitesini
artırmak,
müşterilere
kusursuz
2010 yılı
Petrol
Ofisi Bayi
Toplantısı
1.500 kişinin
katılımıyla
gerçekleşti.
Nisan 2010’da
Antalya Rixos
Sungate
Otel’inde
düzenlenen
geleneksel
Petrol Ofisi
bayiler düzeyinde müşteri
hizmet vermek, istasyon
bayi toplantısında, 2009
ilişkilerini geliştirmeye ve
satışlarını artırmak ve
yılının başarıları kutlandı,
operasyonel mükemmeliyeti
istasyon personelinin
yeni döneme ait iş hedefleri ve
sağlamaya yönelik olarak,
motivasyonunu ve bağlılığını
vizyon paylaşıldı. Yeni Nesil
ölçümlemeye ve takip
geliştirmek olan “Performans
V/Max Kurşunsuz Benzin’in
metoduna dayalı rutin
Ödül Programı” çerçevesinde,
lansmanının da yapıldığı ve
eğitim faaliyetlerine büyük
üstün performans gösteren
bayilere tanıtıldığı toplantıya
önem vermektedir. 2010
Petrol Ofisi akaryakıt satış
Petrol Ofisi’nin reklam
yılında, Petrol Ofisi’nin
görevlileri, market satış
yıldızları Kadir İnanır ve
550 istasyonunda, “İstasyon
görevlileri ve istasyon
İşleticiliği Geliştirme Programı”
müdürleri ödüllendirildi.
uygulandı, 4.000 akaryakıt
ve market satış görevlisine
liderlik ve koçluk ile iş
üzerinde eğitim verilerek
aktif satış becerileri
geliştirildi. “İstasyon
İşleticiliği Geliştirme Programı”
çerçevesinde ayrıca 450
istasyon müdürüne “Operasyon
Yönetimi” ve “Müşteri İlişkileri
Yönetimi” konulu eğitimler
verildi. Meslek Edindirme
Programı kapsamında 506
yeni istasyon görevlisinin
istihdamı sağlandı; böylece
2008 yılından bu yana
uygulanmakta olan program
dahilinde istihdam edilen
personel sayısı yaklaşık
1.200 istasyon personeline
yükseldi.
"Yaban" karakteriyle tanınan
oyuncu Fırat Doğruloğlu
renk kattılar.
25
26
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Benzin ve
Dizel Ürünleri
Türkiye’ye
en ileri
teknoloji
akaryakıtları sunma
ilkesiyle
Petrol Ofisi,
2010'dA ürün
portföyünü
geliştirMEYE
DEVAM ETTİ.
Yenilikçi
yaklaşımı
ve müşteri
odaklı hizmet
anlayışıyla,
çevreye
saygılı düşük
kükürtlü yakıt
ekonomisi ve
performans
artırımı
sağlayan, Petrol Ofisi
V/Max EuroDizel 10, Şubat
2010 itibarıyla “Yeni Nesil V/
Max Eurodizel” olarak; V/Max
serisinin benzin ürünleri ise
Nisan 2010 itibarıyla “Yeni
Nesil V/Max Kurşunsuz 95 ve 97”
olarak yenilendi.
Dünyanın
önde gelen
akaryakıt
katık
üreticisi
olan Afton
Chemical
ile Petrol
Ofisi Ar-Ge
ortaklığında
üretilen ve
100 litrede 4 litreye kadar
yakıt ekonomisi sağlayan
bu en yeni jenerasyon ileri
teknoloji yakıt ürünleri,
saha, motor ve şasi
dinamometre testleri ile
büyük otomotiv firmaları,
Yeni Nesil
V/Max
EuroDizel,
Türkiye’nin
en çok
satılan
düşük
kükürtlü
dizel yakıtı
oldu.
İçeriğindeki
yüksek setan
sayesinde yüksek
performans
sunan, motorun
vuruntusuz
ve sessiz
çalışmasını
sağlayan,
deterjan katkısı
sayesinde motoru temizleyen
ve anti-metal özelliğiyle
yakıt sisteminde bulunan
metal tozlarının motora
zarar vermesini önleyen
V/Max Eurodizel, aynı zamanda
anti-korozyon özelliğiyle
oksitlenmeye engel olarak
bağımsız test merkezleri
motorun bakım periyodunu
ve bağımsız teknoloji
uzatmakta ve bakım
araştırma kurumları
masraflarını önemli ölçüde
ile birlikte test edilip
düşürmektedir.
onaylanmıştır.
Aynı zamanda içeriğindeki
özel katık sayesinde -20
dereceye kadar donmama
özelliğine sahip olan ürün,
çok düşük kükürt oranıyla
gerçek bir çevre dostudur.
Yeni Nesil
V/Max EuroDizel Özellikleri:
100 litrede 4 litreye kadar
yakıt ekonomisi
Gelişmiş deterjan katkısıyla üstün
motor temizliği, üstün performans
Temiz enjektörler
Temiz, tam ve verimli yanma
%10’a varan performans artışı
Yüksek setan sayısı
Sessiz motor, keyifli sürüş
Daha hızlı ivmelenme
Soğuk havalarda kolay çalışma,
-20 dereceye kadar donmaya karşı
koruma
Türkiye’de tek metal deaktivatör
özelliği
Üstün motor koruması
Korozyona karşı tam koruma
Daha düşük egzoz emisyonlarıyla
daha çevreci, hidronkarbonlarda %27,
partikül emisyonlarında %16 azalma
Y E N İ N E S İ L V / M A X K U R ŞU N S UZ 9 5 V E 9 7 B E N Z İ N
Hem yüksek
performans
hem yakıt
ekonomisi
sağlayan
yeni nesil
Petrol Ofisi
performans
yakıtlar
serisi
yenilendi.
YENİ NESİL V/MAX EURODİZEL
PERAKENDE FAALİYETLER
V/Max
Kurşunsuz
95 ve 97
benzinleri
de yenilendi.
Yeni Nesil
V/Max
Kurşunsuz 95
ve 97 olarak
tüketicilerin
beğenisine sunulan bu
üstün nitelikli ürünler,
sağladıkları yüksek temizlik
ve performans, motor
koruma ve yakıt ekonomisi
özellikleriyle pazardaki
rakiplerinden ayrışan
ürünlerdir. Yüksek deterjan
katkısı sayesinde motoru
temizleyerek maksimum
performans ve ekonomi
sağlayan Yeni Nesil V/Max
Kurşunsuz 95 ve 97 yakıtları,
aynı zamanda sürtünmeyi
azaltan özel “Friction Modifier”
katık sayesinde sürtünmeden
kaynaklanan enerji kaybını
ve aşınmayı önleyerek
motorun korunmasını ve
önemli miktarda yakıt
tasarrufu sağlar.
Yeni Nesil V/MAX Kurşunsuz
95 ve 97 Benzin Özellikleri:
100 litrede 4 litreye varan yakıt
ekonomisi
%5’e varan oranda güç ve
performans artışı
Üstün motor koruma ve
uzun motor ömrü
Gelişmiş deterjan katkı sayesinde
kusursuz motor temizliği
Tam ve verimli yanma
“Friction Modifyer” ile daha uzun
motor ömrü, yüksek performans,
yakıt ekonomisi
Enjektör temizliği
Korozyon önleyici ve “demulsifier”
ile korozyona karşı tam koruma
Daha düşük egzoz emisyonları ile
daha çevrecii hidrokarbonlarda %23,
partikül emisyonlarında %11 azalma
27
28
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Oto-Lpg
Satışları
Oto-LPG
satışları,
Türkiye
akaryakıt
pazarındaki
güçlü büyüme
trendini 2010
yılında da
sürdürerek
benzin
tüketiminin
üzerinde
gerçekleşti.
LPG
sektöründe
tüplü gaz ve
dökme gaz
segmentlerindeki
daralmaya
karşın yaklaşık
2,5 milyon
adet LPG’li
binek araç
bulunan
Türkiye oto-LPG pazarı %7,8 büyüyerek
2,5 milyon tona ulaştı. Toplam
LPG tüketimi içerisinde
otogaz segmentinin payı 2010
yılında %68 seviyesine ulaştı.*
kaynak
*PETDER 2010 Sektör Raporu
1.340 adet PO/gaz
markalı
ve 56 adet
anlaşmalı
istasyon
kapsayan
dağıtım ağıyla
Petrol Ofisi,
Türkiye’nin
en yaygın
oto-LPG
dağıtım ağına
sahiptir.
2007 yılından
itibaren
başlayan
anlaşmalı
istasyonların
PO/gaz
markalı
istasyonlara
dönüştürme
çalışmaları
devam
etmektedir.
PERAKENDE FAALİYETLER
Aralık 2010
itibarıyla
Petrol Ofisi
markalı ve
anlaşmalı
LPG istasyonlarında
toplam
428.327 ton
LPG satışı
yapıldı.
rında
2010 yılında
164 adet
PO/gaz
istasyonu
devreye
alındı.
gerçekleşti.
kalibrasyonu gerçekleştirildi.
toplam
satışların
381.022 tonu
PO/gaz
istasyonla-
1.170 adet
PO/gaz
istasyonunda
ise periyodik
kontrol ve
dispenser
LPG istasyon kurulumu ile
ilgili malzeme tedarikçilerinin
çeşitlendirilmesi sürecine
devam edildi, tank, pompa
ve dispenser konusunda yeni
tedarikçi anlaşmaları yapıldı.
Otomasyon
çalışmaları
çerçevesinde
900 adet
PO/gaz
istasyonundaki LPG
kumanda
panoları
otomasyona
bağlandı.
Böylece
istasyonlardaki tüm
LPG satış ve
teknik bilgiler
merkezî
olarak online
izlenir hale
geldi.
29
30
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Petrol
Ofisi’nin
halihazırda
Aksaray ve
Aliağa’da iki
dolum tesisi
bulunmaktadır.
Bu mevcut
tesislerin
yanı sıra,
yurtdışından
LPG tedarikini
kolaylaştıracak,
toplam 50.000 m³
Filo
Satışları
Petrol Ofisi
“AutoMatıc”
filo yönetim
sistemine
kayıtlı araç
sayısı 210.000
adede ulaştı.
Filo
satışlarında
büyük rekabet
yaşanan
2010 yılında,
dağıtım
şirketlerinin
sunduğu kurumsal filo
kapasiteli iki LPG termi-
programlarına kayıtlı
nalinin daha 2012’de faaliyete
araç sayısı %21 oranında
geçmesi planlanıyor.
artışla 700.000 adede ulaştı,
benzer sistemler aracılığıyla
yapılan akaryakıt satışlarının
hacmi ise 1,3 milyon m³’e
ulaştı.
PERAKENDE FAALİYETLER
Petrol Ofisi
AutoMatıc
filo yönetim
sistemi,
sağladığı
avantajlar
nedeniyle
hızla
büyümeye
devam etti.
rilerine
2010 yılında
AUTOMATIC
sistemine
birçok yeni
filo katıldı.
yönelik
(570 araç) filolarının yanısıra;
sunulan
ihale yoluyla kazanılan
Petrol Ofisi
İstanbul, Ankara, Bursa,
2010 yılında
KOBİ’lere
ve küçük
filolara
yapılan
satışlara
büyük ağırlık
verildi.
AutoMatic,
Muğla Emniyet Müdürlükleri
çalışıldı. Tele-satış ve
İlk kez 2003
yılında
kurumsal
filo müşte-
2010 yılında
Bunların
arasında
Novartis İlaç
(750 araç) ve
ING Bankası
Böylece büyük
filo müşteri
segmentinde
yaşanan
rekabetten
doğan kâr
erozyonu
dengelenmeye
ve PTT filoları bulunuyor.
KOBi satış aktiviteleriyle
sisteme kayıtlı araç sayısını
12.000 m³ satış hacmi ile yılın
2010 yılında 757 KOBİ
%34 oranında (53.000 adet),
en büyük otomasyonlu filo
müşterisinin 5.025 aracı
ikmal ihalesi olan İstanbul
için anlaşma imzalandı,
satış hacmini ise
%26 oranında (80.000 m³)
Emniyet Müdürlüğü ihalesini
bu segmentte 60.000 m³ satış
artırmayı başarmış ve
de Petrol Ofisi kazandı.
hacmi gerçekleşti. KOBİ ve
toplam satış 386.000 m³’e
küçük filo segmentindeki
ulaşmıştır. Petrol Ofisi’nin
faaliyetleri artırmak için
bu segmentteki pazar payı
yeni acenteler ve işbirlikler
böylece %30’a yükselmiştir.
kuruldu. Turkcell ile yapılan
Lojistik şirketlere sunulan
ortaklaşa çalışma,
“Lojistik Kart” ve bayilere
PO-Meridyen, Petrol-Marifed
sunulan “Filo Kart” satışları
işbirliği, İzmir ve Ankara’da
2010’da 78.000 m³’e ulaştı.
yeni kurulan acenteler
AutoMatic filo yönetim
bu konudaki gelişimin
sistemi çerçevesinde
destekleyicisi oldular.
gerçekleşen satışlarla
birlikte Petrol Ofisi Filo
Satışlar tüm ürünleriyle
yılı 464.000 m³ satış ile
tamamlamış oldu.
31
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Pazarlama,
Satış
Geliştirme ve
İletişim
Faaliyetleri
M ÜŞ T E R İ S A D A K A T P R O G R A M L A R I
32
POSITIVE
Card
programı,
sektörünün
en yaygın
sadakat
kart
uygulamasıdır.
kazanç programı kimliği
2010 yılında
toplam
2,4 milyon
POSITIVE
Card sahibi
akaryakıt
alımlarından
kazandıkları
puanlar
ile anında
hediyeler
kazandılar.
kazandı.
zengin hediye kataloğundaki
Petrol Ofisi
müşterilerine
yıl boyunca
puan ve hediye
kazandırmanın
ötesinde farklı
işbirlikleri,
markaları ve
avantajları
tek bir şemsiye altında
bir araya getiren özgün bir
Lansmanı
2008 yılında
yapılan
Positive
Card müşteri
sadakat
programı
çerçevesinde
Petrol Ofisi
müşterileri,
Positive
Card’ın
Braun, Casper, Işıl Tur,
Nike, Philips, Samsung,
Sony gibi yerli ve yabancı
dev markalardan sayısız
hediyeye sahip oldular.
IKEA veya YKM’den alışveriş
yapabilmenin yanısıra,
birikmiş puanlarıyla
hediye yakıt aldılar,
tüm operatörlerde cep
telefonlarına kontör veya
dakika aktardılar. Ayrıca
yıl boyunca düzenlenen
promosyon kampanyalarına
yine bu kart ile katıldılar.
2010 yılıyla birlikte
yenilenen Positive Card
Hediye Kataloğu ve yeni puan
sistemiyle bu hediyelere
daha hızlı ve daha kolay
ulaştılar.
PERAKENDE FAALİYETLER
2010 yılında geliştirilen ve
Petrol Ofisi müşterilerine
birçok alanda avantaj veya
kolaylık sağlayan başlıca
Positive Card sadakat
programı işbirlikleri
şunlardı:
OGS-KGS Kartları
İş Bankası ile yapılan işbirliği
Ekstra Katkılı
Emeklilik Programı
kapsamında programa katılan
2004 yılında Türkiye’nin
müşterilerin akaryakıt
en büyük bireysel emeklilik
alım tutarlarının %1’i OGS
sistemi, 550.000 üyeli
ve kredili KGS hesaplarına
Anadolu Hayat Emekl�l�k ile
yansıtıldı. Böylece Petrol
işbirliği sağlanarak
Ofisi akaryakıt alışverişleriyle
“Ekstra Katkılı Emeklilik
ücretli köprü ve otoyol
Programı” yaratıldı. Program
geçişlerinde bedava geçiş
kapsamında projeye katılan
hakkı kazanma imkânı
üyelerin Positive Card’larıyla
sunuldu.
yaptıkları akaryakıt
alımlarından %1 oranında
kazandıkları puanlar
Anadolu Hayat Emeklilik
Sistemi hesaplarına
aktarılmaktadır.
33
34
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Ortak Kart Uygulamaları
Pegasus - HSBC İşbirliği
“Öde Geç” Kolaylığı
Türkiye’nin en büyük
Pegasus Havayolları ve
Positive Card sadakat
futbol kulüplerinden olan
HSBC Advantage işbirliğiyle
programını sektörde
Fenerbahçe ve Galatasaray
Haziran 2009’da başlatılan
farklılaştıran en önemli
ile yapılan anlaşmalar
kampanya kapsamında
özelliği, “Öde Geç” sistemi
kapsamında taraftar kartları
Positive Card sahiplerine
olarak öne çıkmaktadır.
Positive Card özelliklerini
Petrol Ofisi istasyonlarından
Yakıtın ödemesini araçtan
kazandı. Petrol Ofisi
satın aldıkları ve Pegasus/
inmeden, pompa başında
istasyonlarından avantajlı
HSBC Advantage Kart ile
yapma imkânı tanıyan
alışveriş imkânına kavuşan
ödedikleri alışveriş tutarının
bu sistem kapsamında
taraftarlar, akaryakıt
%5’i oranında uçuş puanı
İş Bankası, Garanti
alımlarına paralel olarak
kazanma imkânı sunuldu.
Bankası, Finansbank ve
kulüplerine de finansal
HSBC Bankasının kredi
destek sağladılar. Ankara
kartları ile Positive
Barosu ile yapılan bir başka
Card eşleştirilmekte,
benzer anlaşma kapsamında,
böylece Positive Card ile
17.000 avukatın kimlik
hem araçtan inmeden
kartları Positive Card
pompa başında ödeme
özelliklerini kazandı. yapılabilmekte hem
Petrol Ofisi istasyonlarından
de Positive Card’ın
avantajlı alışveriş imkânına
tüm avantajlarından
kavuşan avukatlar, akaryakıt
faydalanabilmektedir.
alımlarına paralel olarak
2010 yılında sisteme
Ankara Barosuna da finansal
kayıtlı üye sayısı 50.000’e
destek sağladılar.
ulaşmıştır. Türkiye’deki
ilk ve en yaygın pompa
otomasyon sistemine sahip
Petrol Ofisi, bu sisteme
“Öde Geç” programını
entegre ederek sektörde
bir ilki başarmıştır.
Madeni Yağlar
Posıtıve Card Entegrasyonu
Petrol Ofisi istasyonlarından
Petrol Ofisi AdBlue®
PosItIve Card Hediye
Kataloğunda
alınan maxima, MAXIMUS,
Petrol Ofisi Positive Card
maximoto ve AdBlue
üye istasyonlarından
ürünleri Positive Card puanı
yapılan akaryakıt, madeni
kazandırdı. Petrol Ofisi
yağ ve otogaz alışverişleri
madeni yağ ürünlerinin
karşılığında kazanılan
alımlarında da Positive
puanlar ile Petrol Ofisi
Card’la puan kazanılabilmesi
AdBlue® da kazanıldı.
için yürütülen entegrasyon
Türkiye’de de sayıları hızla
projesi kapsamında 2010 yılı
artan Euro 4 ve Euro 5
sonu itibarıyla sisteme dahil
motorlu, SCR (seçici katalitik
olan istasyon sayısı 320’ye
indirgeme) sistemli dizel
ulaşmıştır.
araçlar için geliştirilen
PO AdBlue® 18 lt’nin
yanı sıra PO MAXIMUS
Turbo Diesel Extra 15W-40
16 kg, PO maxima Auto LPG
20W-50 4lt ve PO maxima
10W-40 4lt de Positive card
üyelerine hediye seçenekleri
arasında sunulmaya devam
edilmektedir.
SATIŞ GELİŞTİRME VE PROMOSYON FAALİYETLERİ
PERAKENDE FAALİYETLER
2010 yılında
tamamı
POSITIVE
Card ile
uygulanan
toplam 5
genel satış
promosyonu
ile 1 otogaz
özel satış
promosyonu
gerçekleştirildi.
Müşteri talep
ve beklentilerinin
incelendiği
araştırmalar
neticesinde
şekillendirilen
promosyon
kampanyalarında
Türkiye’nin
güvenilir
markaları ile işbirliği
yapılarak kampanyalarda
bu markaların ürünleri
hediye edilmiştir. Hediye
promosyon ürünlerinde
özellikle anında ulaşılabilen
ve biriktirilebilir ürünler
tercih edilmiştir. Bu
kampanyalar ile 1,5 milyon
Petrol Ofisi müşterisinin
milyonlarca hediyeye
ulaşması sağlanmıştır.
35
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
2010’da
da çeşitli
bankalarla
işbirliği
içinde
ortak satış
kampanyaları
yürütüldü.
Bunların
sonucunda
İş Bankası,
Yapı Kredi
Bankası,
Çeşitli
bankalarla
vadeli ödeme
programları
geliştirildi.
Denizbank’ın
tarım
sektörüne
yönelik
“Üretici Kart”
Garanti,
sahiplerine 5 ay; KOBİ’lere
Akbank ve
yönelik “İşletme Kart”
F�nansbank
sahiplerine 3 ay vadeli
müşterilerinin
%0 faiz taksitli ödeme imkânı
CRM ÇALIŞMALARI
36
2010 yılında
çeşitli
Müşteri
İlişkileri
Yönetimi
(CRM)
çalışmalarına devam
edildi.
Bu
çalışmalar,
Petrol Ofisi
müşterisinin
ihtiyaçlarını
daha iyi
anlamak,
mevcut
müşterilere
Petrol Ofisi istasyonlarından
sunulmuştur. Vakıfbank ile
alış veriş yapmaları
yapılan anlaşma ile 15.000
özendirilmiş, aynı zamanda
ticari plakalı müşteriye
hedefi ile yürütülmektedir.
da kitlesel mecralarda
akaryakıt alımlarında sürekli
Bu bağlamda, Petrol Ofisi
yürütülen bu ortak
ve sınırsız %5 Worldpuan
Positive Card müşterile-
kampanyaların iletişim
imkânı sunulmuştur.
rinin demografik özellikleri
gücünden yararlanılmıştır.
daha iyi hizmet sunarken
yeni müşteriler kazanmak
ve tüketim alışkanlıklarına
göre segmantasyon
çalışmaları yapılmış,
belirlenen hedef kitlelere
yönelik özel teklifler
tasarlanmıştır. Bankalar
ile yapılan CRM çalışmaları
kapsamında, kredi kartı
sahiplerinin akaryakıt
tüketim alışkanlıkları
incelenerek ilgili banka ile
ortak olarak oluşturulan
avantajlar müşterilere
banka kanalları vasıtası ile
iletilmiştir.
PAZARLAMA İLETİŞİMİ
PERAKENDE FAALİYETLER
2010 yılında
Petrol
Ofisi marka
iletişiminin
odağında
Yeni Nesil
V/Max
Performans
Serisi ürün
ailesi yer
aldı.
bulunduğu,
Yeni Nesil
V/Max
EuroDizel
için yeni
bir iletişim
kampanyası
tasarlandı.
müşteriler
önleyen üstün özelliklerinin
yapılan “Ad Watch” reklam
için neyin
tüketicilere aktarılması
takip araştırmasında 4 hafta
önemli
oldu. Petrol Ofisi bu üstün
boyunca en çok beğenilen, olduğunun
performanslı yakıtın pazara
en doğru eşleştirilen ve en çok
ortaya çıkarıldığı ve
sunumunun da aynı şekilde
konuşulan reklamlar arasında
bu mesajın ne şekilde
güçlü olması hedefi ile
birinci sırada yer aldı. Tüketicinin
bir akaryakıt
markasından
temel
beklentilerinin
ekonomisi
Reklam
kampanyası
büyük etki
yarattı.
sağlayan,
ekipleri tarafından beğeni ile
Kampanyanın
ana hedefi,
büyük yakıt
Gerek
tüketiciler,
gerek bayiler
ve saha
motorun
izlenen kampanya Ipsos KMG
güç kaybını
tarafından düzenli olarak
aktarılması gerektiğinin
çıktığı yolda yeni reklam
tespit edildiği pazar
kampanyasının yüzlerini
MediaCat tarafından yapılan
araştırmalarını takiben
belirledi. Türk Sineması
reklamları” arasında ikinci
yılın ilk iletişim
izleyicilerinin kalbinde
sırada yer alan reklam filmi,
“2010’un en çok hatırlanan
kampanyası Yeni Nesil
uzun yıllardır eşsiz bir yeri
Ekonomist Dergisi tarafından
V/Max Eurodizel olarak
olan Kadir İnanır, yarattığı
3 hafta boyunca en çok
belirlendi.
Yaban karakteriyle televizyon
beğenilen reklamlar arasında
dünyasına kazandırdığı yeni
seçildi.
yıldız Fırat Doğruloğlu’nun
rol aldığı reklam filmi
yayınlanmaya başladığı
günden itibaren etkisini
gösterdi.
37
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Yeni Nesil
V/Max
Performans
serisinin
“marka
sözcüleri”
yıl boyunca
tüm iletişim
faaliyetlerinde yer
aldı.
stratejisi
Markanın
liderlik
algısı
güçlendirildi.
Kadir İnanır
ve Yaban,
belirlenen
marka iletişim
2010 yılı
pazarlama
ve iletişim
stratejileri,
önceki yıllarda
doğrultusunda
olduğu gibi, Petrol Ofisi
televizyon
markasının yenilikçi,
reklam
lider algısını pekiştirmek,
kampanya-
Türkiye’nin en iyi akaryakıt
larının dışında
dağıtım şirketi olma vizyonu
diğer reklam
ile müşterilerinin bir
ve promosyon faaliyetlerinde
numaralı tercihi olmak
de yer aldı. Nisan ayında
hedefi ile oluşturulmuştur.
yayınlanan Yeni Nesil V/Max Kurşunsuz Benzin
kampanyasını takip eden
A karyakıt D ı ş ı S atı ş lar
38
Akaryakıt
dışı satışlar,
müşteri
beklentileri
doğrultusunda
şekillendirilmektedir.
Tüm
faaliyetlerinde
müşteri
odaklı
hizmet
bütünlüğü
anlayışıyla
hareket eden Petrol Ofisi,
akaryakıt dışı satışlarını
da pazarlama stratejisinin
ayrılmaz bir parçası olarak
görmektedir. Bu amaçla
Petrol Ofisi akaryakıt
istasyonları, müşterilerin
en çok ihtiyaç duydukları
promosyon kampanyaları
nitelikli market,
da yine iletişim stratejisine
restoran ve araç bakım
uygun olarak hayata geçirildi.
merkezi gibi hizmetlerle
zenginleştirilmektedir.
2010 yılında da Akaryakıt
Dışı Satışlar alanında
merkezi anlaşmalar yapıldı.
Bu anlaşmalar ile satış
noktalarının istasyonun
toplam gelirine katkı
yaratması sağlanırken,
istasyon marketlerinin
müşteri beklenti ve
ihtiyaçlarına cevap verecek
ürün portföyüne ve
düzenine sahip olabilmesi
için tanzim ve teşhir
kılavuzları hazırlandı ve
istasyonlar ile paylaşıldı.
Ayrıca Nestlé, Kraft ve
Coca-Cola gibi lider
markalarla market
kampanyaları düzenlendi.
PERAKENDE FAALİYETLER
OEM
İlişkileri
2009 yılında
Bu işbirliği
başlayan
çerçevesinde
Opel ve
General
Petrol Ofisi Motors
işbirliği
Türkiye,
2010’da da
“OPEL
genişleyerek Petrol Ofisi
devam etti.
Yakıtlarını
Opel müşterilerine Yeni Nesil
2010 yılında
Opel marka
madeni
yağların
üretim ve
tedarik
ihalesi de
Petrol Ofisi
tarafından
kazanıldı.
V/Max Performans Serisi
tanıştırılmaktadır.
Tavsiye Eder” sloganıyla
yakıtlarını tavsiye ederken,
2,4 milyon üyeye ulaşan
Positive Card ailesinin birer
parçası olma imkânını da
sunmaktadır.
Böylece Opel
müşterileri ve
kullanıcıları,
Petrol Ofisi
akaryakıt
ürünlerinin
yanı sıra üstün
nitelikli Petrol
Ofisi madeni
yağlarla da
39
TİCARİ &
ENDÜSTRİYEL SATIŞLAR ve
LNG FAALİYETLERİ
42
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Ticari ve
Endüstriyel
Satışlar
Petrol Ofisi,
2010 yılında
ticari ve
endüstriyel
satışlarda
da pazar
liderliğini
korudu.
Şirket, geçmiş
yıllarda
olduğu gibi
bu yıl da pazar
ortalamasının
üzerinde bir
büyüme ile
bu sektördeki
üstünlüğünü sürdürmeyi
Petrol Ofisi,
yerli yabancı
tüm kurumsal
müşterilerine
önemli bir
katma değer
sunmaktadır.
Türkiye
çapında
sanayi
kuruluşları,
müteahhitlik
firmaları,
kamu
kuruluşları,
lojistik
başarmıştır. Sanayi,
firmaları ve distribütörlere
madencilik, tarım, lojistik ve
yönelik olarak gerçekleş-
inşaat gibi sektörlerde faaliyet
tirdiği toptan satışlarda da
gösteren büyük ve küçük çaplı
Türkiye’nin pazar lideri olan
kurumsal müşteriler nezdinde
Petrol Ofisi, sahip olduğu
Petrol Ofisi, yurt geneline
stok kapasitesi ve yurt çapına
yayılmış lojistik ağı, güçlü
yayılmış depolama tesisleri
altyapısı ve uzun yılların
sayesinde müşterilerin talep
birikimine dayalı operasyonel
ettiği her türlü ürünü en kısa
hizmet başarısıyla beyaz
zamanda, en üst kalitede ve
ve siyah petrol ürünlerinin
en ekonomik şartlarla ikmal
toptan satışında da en çok
edebiliyor. Şirket ayrıca,
tercih edilen akaryakıt
müşterilerinin tüketim
tedarikçisi konumundadır.
ihtiyaçları, depolama imkânları ve teknik altyapıları gibi
özel koşullarını değerlendirerek esnek bir yapı içinde
bu koşullara uygun hizmetler
üretebilmektedir. Bu özelliği,
Petrol Ofisi’ne endüstriyel
ve ticari satışlarda ayrıcalıklı
bir yer kazandırmaktadır.
TİCARİ & ENDÜSTRİYEL SATIŞLAR VE LNG FAALİYETLERİ
Toptan satış
faaliyetlerinde de
esnek ve çok
yönlü hizmet
sunulmaktadır.
LNG
Faaliyetleri
Petrol Ofisi, müşterinin
Sanayide
giderek
daha geniş
kullanım
alanı bulan
sıvılaştırılmış doğal
gaz (LNG Lıquefıed
Natural Gas)
pazarında da
Petrol Ofisi
konumunu
hızla
yükseltmeyi
başardı.
tesisinde mobil tanklar
bu alandaki varlığını
Petrol Ofisi
toptan satışlar,
ilgili mevzuat
kapsamında
bayi ağı
üzerinden
yapılabildiği
gibi, belli bir büyüklüğe sahip
lisanslı tüketicilere doğrudan
da yapılabilmektedir. İkmaller
talebe bağlı olarak
Petrol Ofisi terminallerinde
gerçekleştirilmekte ya da
ürünler müşterilere kapıda
teslim edilmektedir.
Petrol
ürünlerine
oranla daha
ekonomik ve
çevreci bir
yakıt olan LNG,
sahip olduğu
büyüme
potansiyeliyle
Petrol Ofisi’nin
gelecek
planları içinde
önemli bir
yere sahiptir.
Şirket, yeni
yatırımlarla
kurulması gibi hizmetler de
daha da güçlendirmeyi
vermektedir.
planlamaktadır.
43
44
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Doğal gazın
-162°C’de
sıvılaştırılmasıyla elde
edilen LNG,
tüm dünyada
olduğu gibi
Türkiye’de
de gün
geçtikçe
daha fazla
kullanım
alanı bulan
alternatif
bir enerji
kaynağıdır.
kolları
Petrol
Ofisi, LNG
pazarındaki
faaliyetlerini
Alternatif
Yakıtlar
Toptan
Satış A.Ş.
adlı iştiraki
yoluyla
sürdürmektedir.
ve ısıtma
etkinliğini 2010 senesi içinde
sektörde mevsimselliği
amaçlı
arttırmış ve pazar payını artırmıştır.
olarak büyük
%23 seviyesine çıkarmıştır.
Petrol türevlerinden
daha
ekonomik
olması
nedeniyle
özellikle
sıcak su,
buhar eldesi,
ısıl işlem
gerektiren
sanayi
Sahip olduğu
200’ün
üzerinde
LNG tankı ve
36 LNG tankeri
ile pazarın
en önemli
oyuncularından biri
olan Petrol
Ofisi, 2005
yılında girdiği
pazardaki
tesislerde kullanılan LNG,
Resmî olmayan rakamlara
çevre dostu özellikleri
göre %10 civarında büyüyen
nedeniyle de pek çok
LNG pazarında pazarın
işletme tarafından
büyüme oranına kıyasla
tercih edilmektedir. Özel
yaklaşık 3 katı büyüme
donanımlı “kreyojenik”
yakalanmış ve 90.000 ton
tankerler yoluyla
üzerinde LNG satışı
denizden ve karayolundan
gerçekleştirilmiştir.
taşınabilen LNG, doğal gaz
boru hatlarının erişmediği
yerlerdeki tesisler için
maliyet avantajı yaratan
ve kullanımı kolay bir
alternatif sunmaktadır.
2010 yılında
LNG fiyatının
yıl boyunca
sabit kalması
ve fuel oıl’e
göre maliyet
avantajı
yaratması
ile yol yapım
işlerinde
kullanım
yoğunlaşmıştır.
Bu da boru
gazının
yaygınlaşması
ile azalan
LNG tüketimini eski
seviyelerinin
üstüne
çıkarmış,
ancak asfaltın
sıcak aylarda
dökülebilmesi
nedeniyle
TİCARİ & ENDÜSTRİYEL SATIŞLAR VE LNG FAALİYETLERİ
Nakliye
avantajı
sağlayan
Ege Bölgesi
dolumlarında Petrol
Ofisi ilk
sırada yer
aldı.
Şirket, her
sene en az
%25’i yenilenen
dinamik
yapıya sahip
müşteri
havuzu içinde
200’e yaklaşan
firmadan
oluşan seçkin bir müşteri
portföyüne sahiptir.
Petrol Ofisi değişen pazar
dinamiklerine uyum
Petrol Ofisi,
-162°C’de
muhafaza
edilmesi
gereken
LNG’nin
nakliye ve
muhafazasını özel
donanım
gerektiren
araçlarla
yapmaktadır.
Şirketin
taşımacılık
hizmetleri,
L1 lisansına
sahip olan
Petrol Ofisi
Gaz İletim A.Ş.
tarafından
verilmektedir.
LNG
nakliyatında
kullanılan
vakum
göstererek küçük tüketimli
izolasyonlu veya süper
müşteri segmentine de
izolasyonlu kreyojenik tanklar
hitap etmek için çalışmalara
Avrupa Birliği standartlarına
başlamıştır.
sahip olup, sürekli olarak
denetlenmektedir.
45
HAVACILIK ve
DENİZCİLİK
SATIŞLARI
48
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Petrol Ofisi
Havacılık Türkiye’nin
çok tercih
Satışları, en
edilen
yakıtı
POAIR jet
tedarikçi-
faaliyetlerini POAIR
2010 yılı
dünyada sivil
havacılık
sektörünün
toparlandığı
yıl olarak
dikkati
çekmektedir.
markasıyla sürdürmektedir.
yılını -küçük de olsa-
sidir.
Şirket, pazar
payı itibariyle
büyük bir
üstünlüğe
sahip olduğu
havacılık
sektöründeki
2009 yılını
büyük
uluslararası
firmaların
zararla
kapatmalarının ardından,
sektör 2010
Şirket, yurtiçinde ve
kâr ile kapatmıştır.
yurtdışında yerli ve yabancı
Halen 2008 yılının olumlu
100’den fazla havayolu
finansal tablolarına
şirketinin jet yakıtlarını
ulaşılmamış olması yüksek
tedarik etmekte ve yılda
maliyetli bir sektör olan
240.000’in üzerinde uçağa
havacılık oyuncularının
yakıt ikmali yapmaktadır.
ihtiyatlı davrandığının
1967 yılından bu yana
bir göstergesidir.
havacılık ve jet yakıtı
Bu görünüm içinde
pazarında faaliyet gösteren
Türk Sivil Havacılığı
Petrol Ofisi, sıfır hata ve
dünya ortalamasının üzerinde
sıfır gecikme prensibiyle
bir gelişim göstermiş,
hizmet verdiği sektörde
özellikle İstanbul’un ikinci
haklı bir güven oluşturmuş ve
havaalanı Sabiha Gökçen
aralarında dünyanın en büyük
Havaalanı’nda çift haneli
filolarının da bulunduğu
bir büyüme yakalayarak tüm
100’ü aşkın havayolu firmasını
sektörün dikkatini çekmiştir.
portföyüne katmıştır.
HAVACILIK VE DENİZCİLİK SATIŞLARI
Petrol
Ofisi 2010
yılında jet
yakıtlarında
da sektör
liderliğini
sürdürdü.
aracılığıyla kendi ikmalini
Sun Express, MNG, Sky ve
yapmaya başlamasına rağmen
ULS Cargo gibi yerli
POAIR, satışlarını 2 milyon
kuruluşların ve KLM, SAS,
m³ seviyesinde tutmayı
Lufthansa, Air France,
başarabilmiştir. 2009 yılında
Swissair, Korean Air, DHL,
POAır,
uçaklara
yakıt ikmal
hizmetlerinin
dışında 2010
yılında bazı
havaalanlarında yakıt
hidrant
sistemlerinin
yönetimini de
sürdürdü.
262 bin adet olan ikmal sayısı
Thomas Cook, Alitalia, TUI,
Dalaman havaalanlarıdır.
2010 yılı için 243 bin adet
Qatar Airways, Aeroflot ve
Şirket ayrıca yabancı ikmal
olarak gerçekleşmiştir.
EasyJet gibi 80’den fazla
firmalarıyla gerçekleştirdiği
yabancı havayolu şirketinin
stratejik işbirlikleri sayesinde
jet yakıtlarını tedarik etmiş;
aralarında Amsterdam,
Türk sivil
havacılık
sektörünün
en büyük
oyuncusu
POAır’in
müşteri
sayısı 2.000’e
yaklaşmaktadır.
Şirket, 2010
yılında
Türk Hava
Yolları’nın
tüketiminin
THY’nın
bir bölümünün yanı sıra
ortak şirket
Onur Air, Pegasus, Atlasjet,
Yakıt hidrant
sistemlerinin
yönetildiği
havaalanları
İstanbulAtatürk,
Antalya,
AnkaraEsenboğa,
İzmir-Adnan
Menderes
ve Muğla-
aynı zamanda uçuş okulları
Kopenhag, Brüksel, Cakarta
ve özel jetlere de hizmet
ve Helsinki gibi kentlerin de
vermiştir.
bulunduğu dünyanın birçok
önemli havaalanında
Türk Hava Yolları’na ve
diğer müşterilerine jet yakıtı
temin etmiştir.
49
50
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Denizcilik Petrol
Ofisi, uzun
yıllardır
Satışları, liderliğini
POMARINE perçinlediği
denizcilik
sektöründe
POMARINE
markasıyla
hizmet
vermektedir.
istasyon
2009 yılında
dünya deniz
taşımacılığı
sektöründe
çok büyük
bir daralma
yaşandı.
olanaklarıyla
kuru yük ve konteyner
Türkiye
taşımacılığında navlun
denizlerinin
ücretlerinde %80’lere varan
tamamında
düşüşler yaşanmıştır.
Hopa’dan
İskenderun’a
kadar sahip
olduğu
terminal
ve yüzer
Küresel krizin
sonucunda
uluslararası
ticaretin
azalmasına
bağlı olarak
özellikle
yakıt ikmali yapabilen
Deniz ticaretindeki krizin
tek marka konumundaki
en belirgin göstergelerinden
POMARINE, %32 pazar
biri de, dünyadaki kuru yük
payıyla erişilmesi güç
navlunlarının göstergesi
bir penetrasyon oranına
olan Baltic Dry Index’in (BDI)
sahiptir. Şirket, uluslararası
2008 yılı ortasında yakaladığı
bilinirliği sayesinde
12.000 puanlık zirveden sonra
satışlarının önemli bir
krizle birlikte yaklaşık %94
kısmını yabancı müşterilere
oranında değer kaybetmesi ve
yapmaktadır. POMARINE,
663 puana kadar düşmesidir.
gerek yurtiçi sularda
2009 yılı boyunca BDI
çalışan, gerekse Türk
ortalaması 2008 yılının %40’ı
sularından transit geçiş
mertebesinde kalmış ve
yapan her türlü tanker,
5.000 puanın üzerine
konteyner, kuru yük ve yolcu
çıkamamış olup, 2010 yılında
gemileri ile balıkçı ve gezi
da 2009 mertebelerini
teknelerine gümrüklü ve
korumuştur. Gemi
ihracat kapsamında fuel oil,
taşımacılığının büyük
motorin ve madeni yağ satışı
darbe aldığı kriz süresince,
yapmaktadır.
transit yakıt pazarında da
%30 oranında bir daralma
olmuştur. Bu sürecin
2010 yılında dünyadaki
ekonomik büyüme ile birlikte
düzelmeye başlamasına
rağmen deniz ticaretindeki
gerçek toparlanmanın en iyi
ihtimalle 2011 ilk çeyreğinden
sonra gerçekleşmesi
beklenmektedir.
HAVACILIK VE DENİZCİLİK SATIŞLARI
POMARINE,
toplam 23
deniz tankeri
ile kendi
sektöründe
Türkiye’nin
en büyük
dağıtım ağına
sahiptir.
ve 2 yüzer istasyon kullanıl-
çıkarılmıştır. 2012 yılı sonuna
maktadır. Petrol Ofisi’nin
kadar toplam marina istasyon
POMARINE,
yaklaşık 500
müşteriden
oluşan geniş
portföyü
ile transit
satışlarda
en bilinen
marka
konumundadır.
ulusal çaptaki bu deniz
sayısını 10’a çıkarmayı
planlarını bu doğrultuda
yakıtları ikmal ağı sayesinde
hedefleyen POMARINE,
oluşturan POMARINE,
Hopa’dan
İskenderun’a
kadar
Türkiye’nin
tüm sahil
şeridi boyunca
konumlandırılmış 8 deniz
terminali
POMARINE
2010’da bir
olumsuz
yeni marina
pazar
istasyonunu
koşullarına devreye
rağmen 2010 alınmış
yılı yatırım
ve böylece
planlatoplam marina
masına sadık istasyonu
kaldı.
sayısı 7’ye
POMARINE
bu alandaki
satışlarını
daha da
artırmayı ve
uluslararası
bilinirliği olan
bir marka
haline gelmeyi
amaçlamaktadır. Gelecek
çoğunlukla yurtdışına sefer
turizm sektöründe
2015 yılına kadar deniz
yapan yerli ve yabancı bayraklı
gerçekleştirdiği satışlarını
tankeri filosunu tamamen
gemilerin her türlü yakıt ve
artırmayı planlamaktadır.
yenilemeyi ve en genç, en
yağ ihtiyacı sorunsuz ve hızlı
hızlı ve en güvenilir deniz
bir şekilde giderilmektedir.
tankeri filosu haline gelmeyi
Yaklaşık 4.000 müşterinin
hedeflemektedir.
oluşturduğu geniş bir portföye
sahip olan POMARINE,
2010 yılında Türkiye
karasuları içinde yaklaşık
495.000 ton ve Türkiye dışı
limanlarda 67.000 ton deniz
yakıtı satışı gerçekleştirdi.
POMARINE, bu satış
performansıyla 2010 yılı içinde
gümrüklü kapsamda satışı
gerçekleştirilen ürünlerde
%37, ihracat kapsamında satışı
gerçekleştirilen ürünlerde
ise %28 pazar payı elde ederek
liderliğini korumuştur.
51
MADENİ YAĞ
FAALİYETLERi
54
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Madeni
Yağ
Pazarı
2010 yılında
toparlanma
sürecine
giren madeni
yağ sektörü
%15 büyüme
kaydetti.
kayıplarını geri alarak
Türkiye araç
pazarında
binek ve
ticari sınıfta
sentetik ve
yarı sentetik
ürünlere
talep
giderek
artmaya
devam etti.
yaklaşık %15 oranında
büyüklüğünün çoğunluğunu
büyümüş ve yılı 2008
oluşturan binek araç
2009 yılında
tüm dünyayı
etkisi altına
alan krize
bağlı olarak
talebin
azalması
sonucunda sektörde bir
daralma yaşanmıştı.
2010 yılında ise sektör
Binek araç
pazarında
20W-50
pazardaki
en büyük dilim
olarak görünse
de yerini
10W-XX ve
5W-XX yağlara
bırakmaktadır.
Pazar
rakamları düzeyinde
üreticileri yeni araçlarında
tamamlamıştır.
kendi şartnamelerine uygun Bu büyümede özellikle
5W-XX yağlarını tercih
sanayideki hızlı büyümenin
etmeye başlamışlardır.
ve buna bağlı olarak nakliye
Bu durum binek araç
sektörü ve araç trafiğindeki
sentetik motor yağlarında
artış rol oynamıştır.
pazardaki ürün sayısında
artışa sebep olmaktadır.
Endüstriyel alanda ise
ürün kalitesinin garantisi
anlamına gelen üretici
onaylarına sahip özel ürün
talepleri artmaktadır.
MADENİ YAĞ FAALİYETLERİ
Petrol
Ofisi
Madeni
Yağ
Satışları
Petrol Ofisi
Madeni
Yağları,
2010’da pazar
büyümesinin
üzerinde
bir büyüme
gerçekleştirdi ve
Türkiye
madeni yağ
pazarında
lider konuma
yükseldi.
geçen yıla
Petrol Ofisi,
yıllık 140
bin tonla
Türkiye’nin
en yüksek
madeni
yağ üretim
kapasitesine
sahiptir.
Satış tonajını
en fazla
arttıran
şirket olarak
özellikle
hedeflenen
ürün
gruplarında
Bu alandaki
üretim
faaliyetlerini
İzmit
Derince’deki
fabrikasında
sürdürmektedir.
Petrol Ofisi
oranla
Madeni Yağları, otomotiv,
yaklaşık
endüstri ve denizcilik
2 puanlık
pazarının taleplerini baz
pazar
alarak sürekli geliştirdiği
payı artışı
ürünleri ile Türkiye pazarının
sağlanmıştır. Petrol Ofisi
madeni yağ taleplerini
2010 yılında toplam
karşılamaktadır. Dağıtım ve
88.641 ton madeni yağ
perakende satışı büyük ölçüde
üretmiş; 9.982 tonu ihracata
Petrol Ofisi’nin yurt
yönelik olmak üzere toplam
çapına yayılmış yaklaşık
85.768 ton madeni yağ satışı
2.400 akaryakıt istasyonundan
yapmıştır.
oluşan perakende ağı ve
27 distribütör aracılığıyla
gerçekleştirilmektedir.
Ürünler aynı zamanda
doğrudan kurumsal satış
yöntemiyle kamu ve özel
sektör kuruluşlarına ve
yetkili otomotiv servislerine
satılmaktadır. Petrol Ofisi
Madeni Yağları, Türkiye
pazarına vermiş olduğu
hizmetlerin yanı sıra Avrupa,
Afrika ve Ortadoğu’da
bulunan 24 ülkeye ihracat
yapmaktadır.
55
Petrol
Ofisi’nin
madeni yağ
ve gresler
ürün portföyünde
330'u aşkın
ürün
bulunuyor.
Bu ürünler
dökme, fıçılı
ve 1, 3 ve
4 litre gibi
muhtelif
ambalajlarla
pazara
sunulmaktadır.
2010 yılında 10 çeşit
PO markalı yeni ürün
farklı ambalajlarla pazara
sunulmuştur. Beraberinde
OEM’lerle (Original
Distribütör
Satışları,
Türkiye
genelindeki
27 distribütörü
ile 15.500
adet satış
noktasına
ulaştı.
Böylece bu
segmentte
2010’da
toplam 33.766
tonluk satış
gerçekleştirdi.
Petrol
Ofisi’nin
müşteri
odaklı
hizmet anlayışı felsefesi
doğrultusunda madeni yağ
distribütörlerinin 160 kişilik
satış ve dağıtım ekibiyle
Equipment Manufacturer)
müşteri memnuniyeti ön
kendi markalı yağlarına
planda tutularak hizmet
dolum için anlaşmalar
verilmektedir. Ayrıca İzmir,
yapılarak 10 çeşit özel
Ankara, Adana, Gaziantep
markalı ürün üretimine
ve Hatay’da yıl boyunca
başlanmıştır.
toplam 800 noktada
perakende ve özel servislere
direkt ulaşılmış, tanıtım ve
promosyon kampanyalarıyla
da Petrol Ofisi Madeni
Yağları ürünlerinin kullanımına destek verilmiştir.
PERAKENDE VE TÜKETİCİ SATIŞLARı
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
D İ S T R İ BÜ T Ö R S A T I Ş L A R I
56
Yetkili
servisler
ile 18 yeni
madeni
yağ ikmal
anlaşması
yapıldı.
2010 yılı
boyunca
OEM’lere
bağlı çalışan
18 farklı
binek araç,
hafif ve
ağır ticari araç yetkili
servisleri ile madeni
yağ ikmal anlaşmaları
sağlanmıştır. Bu markalar
arasında Hyundai, Fiat
Tofaş, Nissan; ticari
araçta ise Isuzu, MAN,
Otokar, Mitsubishi yer
almaktadır.
MADENİ YAĞ FAALİYETLERİ
Otomotiv
araç
üreticileri
ile yeni
anlaşmalara
imza atıldı.
1 milyon litrenin üzerinde
Akaryakıt
istasyonlarındaki
perakende
satışları
çerçevesinde
maxima
merkezlerinin sayısı
artırıldı.
üretim ve dağıtım
maxima Merkezlerinde
maxima Diesel 10W-40,
gerçekleştirilmiştir. MAN
yıl boyunca iki ayrı satış
maxima Auto LPG 20W-50,
Türkiye A.Ş.’nin açmış
kampanyası düzenlenmiş;
maximoto 10W-40 ve
Opel / General
Motors
Türkiye ile
GM markalı
motor yağları
ve antifriz
üretimi anlaşması yapılmış;
anlaşma kapsamında
Nisan – Aralık 2010 döneminde
itibarıyla 190’a
Petrol Ofisi
Madeni
Yağları,
Haziran 2010
itibariyle
Bauhaus Yapı
Marketleri
raflarında
yerini aldı.
ulaşmıştır.
5W-40, maxima 10W-40,
Binek araç
yağları
segmentine
hitap eden
maxima
yağ değişim
merkezlerinin
sayısı yıl sonu
Bauhaus
ile yapılan
anlaşma
kapsamında,
Petrol
Ofisi’nin
maxima
5W-30,
maxima
olduğu madeni yağ ilk dolum
bunun yanı sıra LPG Gaz
Süper Antifriz ürünleri
ihalesine iştirak edilmiş ve
Ayar Ölçümü hizmeti
3 ildeki toplam 6 Bauhaus
ihale süreci sonunda 3 yıl
sunulmaya başlanmıştır.
mağazasında satışa sunul-
süreli anlaşma sağlanmıştır.
maxima Merkezlerinin
maya başlanmıştır. Ayrıca
Erkunt Traktör tarafından
başarısı ardından, ticari
Petrol Ofisi madeni yağ
açılan madeni yağ ilk dolum
araç yağlarını hedefleyen
ürünlerini satın alan
ve özel markalı üretim
MAXIMUS Merkezi projesi
Bauhaus müşterilerine
ihalesine iştirak edilmiş ve
devreye alınmış; iki ağır
alışveriş fiş ya da faturalarını
ihale süreci sonucunda 1 yıl
vasıta araçlara yönelik
ibraz etmeleri doğrultusunda
süreli anlaşma sağlanmıştır.
yağ değişim merkezi faaliyete
anlaşmalı Petrol Ofisi
geçirilmiştir.
maxima Merkezlerinde
ücretsiz yağ değişimi
hizmetinden yararlanma
fırsatı sunulmaktadır.
57
2010 yılında
Türk sanayi
sektöründe
yaşanan
olumlu
yükselişin
de etkisiyle
Petrol Ofisi
Madeni
Yağları’nın
endüstriyel
satışları da
yükseldi.
Madeni Yağ
Endüstriyel
Satışlar
segmenti
2010 yılı
içerisinde
birçok
sektörün
önde gelen
kuruluşları
ile iş
anlaşmaları
yapmış veya
çalışmaya başlamıştır.
Bunlar arasında
sayılabilecek başlıca
kuruluşlar; İÇDAŞ Çelik
Enerji Tersane ve Ulaşım
NAKLİYE VE İNŞAAT SATIŞLARI
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
ENDÜSTRİYEL SATIŞLAR
58
Nakliye
ve İnşaat
Satışları
segmenti
müşteri
sayısı 110’a
ulaştı.
koşullarına
2010
yılıNDA BU
SEGMENTTE
YENİ OEM
ANLAŞMALARI
YAPILDI.
ve yük-
yerli iş makinesi üreticisi
Yol, baraj,
metro,
madencilik
gibi zor
çalışma
satışı; yol yapım makina
firmaların ihtiyaçları
segmentinde pazar lideri
göz önüne alınarak
olan Wirtgen Türkiye ile
kurulan Nakliye ve
tavsiye; Türkiye’nin en eski
İnşaat Satışlar Segmenti,
ve köklü iş makinası üreticisi
faaliyetlerini müşterileri
Çukurova İş Makineleri
için ürün tedarikçisi
(ÇUMİTAŞ) ile ilk dolum
olmanın ötesinde en
anlaşması yapılmıştır.
yakın çözüm ortağı
Bu çerçevede geçen
Seramiksan A.Ş.,
iki yıl içinde toplam
İzbeton A.Ş., Haksan
müşteri sayısı 110’a
Kauçuk Profil A.Ş.,
ulaşmıştır.
ve Pl. San. A.Ş.,
İşbir Elektrik A.Ş.,
Camiş Madencilik A.Ş.’dir.
ve en büyük
ve nakliye sektöründeki
Gürmak Amortisör A.Ş.,
A.Ş., Alpsan Alüminyum
pazarının lideri
dolum ve satış sonrası ürün
yürütmektedir.
Yakupoğlu Deri Sanayi
toplam
parklarına sahip inşaat
A.Ş., Cevher Döküm A.Ş.,
Fabrikaları A.Ş.,
makinaları
olan HİDROMEK A.Ş. ile ilk
olma vizyonu ile
Özpor Yalıtım A.Ş.,
Türkiye iş
sek değerli makine
San. A.Ş., Olgun Çelik
İzocam A.Ş., Konya Şeker
Bu kapsamda
MADENİ YAĞ FAALİYETLERİ
Madeni Yağ
ÜretimiDerince
Madeni Yağ
Fabrikası
PETROL OFİSİ
MADENİ
YAĞLARI
İZMİT-DERİNCE
MADENİ YAĞ
FABRİKASINDA
ÜRETİLMEKTEDİR.
Üretim
kapasitesi
140.000 ton/yıl
olan Derince
Madeni Yağ
Fabrikası’nda
otomotiv
yağları,
endüstriyel yağlar, antifrizler,
2010 yılı
BOYUNCA
DERİNCE
FABRİKASINDA
BİRÇOK
ALTYAPI
YATIRIMI
HAYATA
GEÇİRİLDİ.
4 adet 200
m³ kapasiteli
üretim tankı
ve 2 adet
50 m³
kapasiteli
ham madde
stok tankı
yapılmıştır.
hidrolik fren yağları,
Gres fabrikası kazan dairesi
gresler ve yağ motorin
yenilenmiş, gres üretimde ve
katkı maddeleri üretimi
viskozite indeks katkı madde
yapılmaktadır.
çözme ünitelerinde verimlilik
artışı ile enerji tasarrufu
sağlanmıştır. Teneke dolum
makinasında otomasyon
iyileştirmesi ve dolum
kapasitesinin artırılması
sonucu iş gücünden tasarruf
elde edilmiştir. 1, 3 ve
4 litrelik plastik ambalaj
kutu dolum makinalarında
yapılan iyileştirmeler
ile dolum kapasitesi
yükseltilmiştir.
59
60
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Petrol
Ofisi
Teknoloji
Merkezi
POTEM
Petrol Ofisi,
üretilen
madeni
yağların
kalitesini en
üst düzeyde
tutmak
için AR-Ge
faaliyetlerine
büyük önem
vermektedir.
Bu bağlamda,
yeni
teknolojileri
takip
etmek, ürün
portföyünü
geliştirmek,
müşteri
taleplerini
POTEM, kendi
alanında
Türkiye’nin
ve yakın
çevresinin
en gelişmiş
laboratuvarlarından
biridir.
1.200 m² kapalı
alana kurulu
olan merkezde
ağırlıklı
olarak yurtiçi
ve yurtdışı
Petrol Ofisi
müşterilerinin
talepleri
değerlendir-
doğrultusunda yeni madeni
mek ve
yağ ürünleri geliştirilmekte,
kurumsal
ayrıca Derince Terminali’ne
müşterilere teknik destek
giren ve çıkan akaryakıt
sağlamak amacıyla geniş
ürünlerinin kalite kontrolleri
çaplı araştırma geliştirme
gerçekleştirilmektedir.
faaliyetleri yürütülmektedir.
1961 yılından beri faaliyette
olan “Petrol Ofisi Madeni Yağ
ve Akaryakıt Ürün Araştırma
ve Geliştirme Laboratuvarı”
Ekim 2007 tarihi itibariyle
yeni binasına taşınmış ve
“Petrol Ofisi Teknoloji Merkezi”
(POTEM) olarak hizmet
kapsamı genişletilmiştir.
MADENİ YAĞ FAALİYETLERİ
POTEM,
sektörde
ilk ve en
kapsamlı TS
EN ISO/IEC
17025:2005
laboratuvar
yeterlilik
akreditasyonuna
sahiptir.
karşılayan POTEM,
Petrol Ofisi
Laboratuvar
Analiz
Hizmetleri
(POLA),
kullanılmış
madeni yağ
analizlerini
gerçekleştirmek
amacıyla
2002’den
beri hizmet
vermektedir.
faaliyetlerini ISO 9001:2008,
yoluyla internet üzerinden
TS ISO 16949:2009, yağ analiz sonuçlarına
OHSAS 18001 ve ISO 14001
ulaşabilmesini sağlayan
Kendi
ihtiyaçları
dışında diğer
kuruluşların
ihtiyaçlarına
2010 yılıNDA
POTEM'DE
BİRÇOK ARGE
ÇALIŞMASINA
İMZA ATILDI.
Teknolojik
trendler
takip edilerek
alternatif
ham madde
da yanıt
kaynakları ile çalışmalar
vermekte
yapıldı, yeni trend ve
ve tarafsız
teknolojik gelişmeler ışığında
laboratuvar
yeni ürün çalışmaları
olarak
gerçekleştirilmiş, ayrıca
özellikle ham madde yerlileştirme
TSE ürün belgesi almaya
konusunda çeşitli
yönelik test taleplerini
araştırmalar yürütülmüştür.
POLA
hizmetleri
2006 yılında
daha da
geliştirilmiş
ve internet
tabanlı olarak
müşterilerin
kullanımına
açılmıştır.
Müşterilerin,
kendilerine
verilen
şifreler
standartlarına uygun olarak
bu hizmet gün geçtikçe
sürdürmektedir.
yaygınlaşmakta ve daha fazla
müşteriye ulaşmaktadır.
61
62
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
2010 yılı
içerisinde
5.000’e varan
POLA raporu
hazırlandı.
Petrol Ofisi
Laboratuvar
Analiz
Hizmetleri
kurulduğu
günden bu yana 35.000
analiz raporu hazırlamış ve
müşterilerine sunmuştur.
Petrol
Ofisi
Madeni
Yağ
Ürünleri
2010 yıl sonu
itibariyle
Petrol Ofisi
Madeni
Yağları
portföyündeki ürün
sayısı 330’u
aştı.
Petrol Ofisi
Madeni
Yağları, en
ileri teknoloji
ile üretilmiş
farklı
özellikleriyle
farklı müşteri
segmentlerine
ve kullanım alanlarına
hitap eden motor yağları,
endüstriyel yağlar, gresler ve
antifrizlerden oluşan geniş
bir ürün yelpazesine sahip
bulunmaktadır.
2010 yılında yeni ürün
geliştirme çalışmaları
kapsamında birçok yeni ürün
portföye eklenmiş,
ürün hattının ve kullanılan
ham maddelerin optimizasyonu için çalışmalar
gerçekleştirilmiştir.
MADENİ YAĞ FAALİYETLERİ
Kopmayan
yağ
moleküllü
maxIma Motor
Yağları;
dünyanın
en ileri
teknolojisi
ile Petrol
Ofisi Derince
Teknoloji
Merkezinde
geliştirilmektedir.
bulunmak-
PO maxIma
GA 5W-30,
Türkiye’nin
General
Motors
dexos2™
onayına sahip
ilk motor
yağı oldu.
tadır.
binek araç motor yağı,
maxima binek araç motor
Konvansi-
dünya çapında General
yağları ailesinin bir diğer
yonel
Motors‘un Opel, Chevrolet,
üyesi olan PO maxima 5W-40
yağlarda
Saab markalarının 2010 ve
için ise Renault 700/710
Sentetik
maxima
motor
yağlarında
moleküller
arasında
kuvvetli
bağlar
kullanılan
maxima Renault 720
performans
seviyesi
onayına sahip
PO MAXIMA RN
5W-30 ürün
portföyüne
eklendi.
GA 5W-30
ile üretilen Petrol Ofisi
Petrol Ofisi
Derince
Teknoloji
Merkezinde
(POTEM) en
üst teknoloji
ile geliştirilen
“Akıllı yağ
teknolojisi®”
ile en üst
performans
seviyelerinde,
en gelişmiş
katık
teknolojileri
sonrası modelleri için şart
üretici onayı alınmış
yağ molekülleri arasındaki
koşulan dexos2™ onayına
bulunmaktadır. Böylece,
bağlar zayıf olduğundan
sahip bulunmaktadır.
Türkiye binek araç pazarının
bu yağlarda hızla kopma
%25’inden fazlasına hitab eden
yaşanırken, maxima binek
Renault için ürün portföyü
araç motor yağları bu
tamamlanmıştır.
kuvvetli bağlar sayesinde
kopmaya karşı fark edilir
derecede yüksek dirençlidir.
Kopmayan yağ molekülü
teknolojisi ile kesilme
(kopma) dayanımı yüksek
olarak üretilen sentetik
maxima motor yağları,
ilk çalışma anından itibaren
motorun içini kaplamakta,
zorlu iklim ve yol koşullarına
direnç göstererek özelliğini
ömrü boyunca korumaktadır.
Böylelikle de aşınmaları ve
güç kayıplarını engellemekte,
aracın performansını
artırmakta ve ilk günkü gibi
kalmasını sağlamaktadır.
63
64
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Volkswagen
Grubu’na
özel PO
MAXIMA VSA
5W-30 pazara
sunuldu.
En son
teknoloji ile
yeni nesil
motorlar
için üretilen
PO maxima
VSA 5W-30 dünyanın
önde gelen üst sınıf araç
üreticilerinin onaylarına
sahip bulunmaktadır.
Üstün performanslı tam
sentetik PO maxima VSA
5W-30 özellikle VW, Audi,
Petrol Ofisi
Cleancut
serisi,
endüstride
uygulanan
her türlü
talaşlı
imalat
operasyonlarında
kullanılmak
üzere
geliştirildi.
PO Cleancut
100, 200, 300
ve 400 olmak
üzere dört
üründen
oluşan suyla
karışabilen
kesme ve
soğutma
sıvıları serisi,
metal kesme
ve taşlama
esnasında
Skoda ve Seat marka benzinli
sürtünmeyi minimuma
ve dizel araçlardaki egzoz
indirir; ısınan kesici
emisyonlarını düşüren
takımları ve işlenen
sistemlerin verimliliğini
parçaları çok iyi şekilde
korumak için formüle
soğutur. Talaşları
edilmiştir.
ve tozları ortamdan
uzaklaştıran PO Cleancut
serisi ürünler, beklenen
yağlayıcılığı en iyi şekilde
yerine getirirler; tezgah
içini, kesici takımlarını
ve işlenen parçaları çok
iyi temizleyerek kesme ve
taşlama operasyonlarının
verimli bir şekilde
gerçekleştirilmesini
sağlarlar. Petrol Ofisi
System Cleaner olarak
adlandırılan sistem
temizleyici ürün ise,
ömrünü tamamlamış
kesme sıvılarının
tezgahlardan uzaklaştırılması sırasında tezgahların
biyolojik ve fiziksel
temizliğini sağlamak üzere
geliştirilmiştir.
OEM
İlişkileri
MADENİ YAĞ FAALİYETLERİ
WIrtgen
Grubu Petrol
Ofisi Madeni
Yağları’nı
tercih etti.
tavsiye etmektedir.
Karsan
Pazarlama ve
Opel Türkiye
yetkili servis
kampanyalarında
Petrol Ofisi
Madeni
Yağları’nı
tavsiye
ettiklerini
duyurdu.
Petrol Ofisi ve Wirtgen
da düzenledikleri ilk yetkili
kapsamında, dünyada
Türkiye imzaladıkları
servis kampanyalarında
30 ülkede bayilikleri bulunan
anlaşma kapsamında
Petrol Ofisi maxima binek
Çukurova Holding iştiraki
önümüzdeki dönemde hayata
araç motor yağları ve
ÇUMİTAŞ’ın ürettiği
geçirmeyi planladıkları
MAXIMUS dizel motor
iş makinalarının ilk dolumları
ortak projelerin de katkısı
yağlarını tavsiye ettiklerini
Petrol Ofisi madeni yağları ile
ile müşterilerine sundukları
duyurmaktadır.
yapılmaktadır. Firma müşterine
Türkiye asfalt
makineleri
pazarında
sahip olduğu
yüzde 90’lık
payla lider olan dünyanın
önde gelen asfalt makineleri
üreticisi Wirtgen Grubu,
Türkiye’de satışa sunduğu
iş makineleri için Petrol Ofisi
madeni yağları kullanılmasını
Karsan
Pazarlama ile
yapılan yetkili
servis ikmal
anlaşması;
Çukurova İş
Makinalari
ile ilk dolum
anlaşması
yapıldı.
1986 yılından
beri endüstriyel
ve iş makinaları
üretimi yapan
Türkiye’deki
Opel Türkiye
tek yerli forklift üreticisi
ile yapılan
Çukurova İş Mak�naları
teknoloji
(ÇUMİTAŞ) da Petrol Ofisi
işbirliği
Madeni Yağları’nı tercih
anlaşması
etmiştir ve iki firma arasında
kapsamında,
ilk dolum anlaşması
her iki firma
imzalanmıştır. Bu anlaşma
hizmet kalitesini yükseltmeyi
ve yetkili servislerine
hedeflemektedirler.
PO Madeni Yağ kulanımını
tavsiye ettiğini bildirmiş;
aynı zamanda üretmekte olduğu
tekerlekli loader, Beko loader,
forklift ve ekskavatörlerde
PO Madeni Yağları tavsiye
plaketleri kullanmaktadır.
65
66
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Petrol Ofisi
ve Hidromek
teknolojik
işbirliğine
imza attı.
Türkiye iş
makineleri
pazarının
lider üreticisi
H�dromek ile
imzalanan işbirliği anlaşması
kapsamında, Hidromek’in
Ankara ve İzmir’de toplam
180.000 m²’lik alana yayılmış
tesislerinde ürettiği
Müşteriye
Teknik yerinde
Destek, hizmet
prensibi ile
sunulan
Eğitim “Diagnostik
Servisler”
ve Özel teknik
destek
Hizmetler vefaaliyetleri
“Madeni
Diagnostik
araçlarla
yıl içerisinde
sanayinin
önde gelen
80 firmasına
teknik hizmet
verilmiş ve
bugüne kadar
ziyaret edilen
Aynı zamanda iki firma
Yağ
Eğitimleri”
2010 yılında
artarak
devam etti.
arasında yapılan anlaşma ile
yılında Türkiye çapındaki
Hidromek satış sonrasında
kurumsal müşterilerin
da Hidromek iş makinaları
600’ü aşan teknik personeline
için özel olarak Petrol Ofisi
madeni yağ konusunda
tarafından üretilen ürünleri
eğitimler düzenlemiştir.
iş makinelerinin madeni
yağ ilk dolumlarında
Petrol Ofisi ürünleri
kullanılmaktadır.
tavsiye etmektedir.
kurumsal
müşteri
sayısı 3.000’i
aşmıştır.
Ayrıca 2010
MADENİ YAĞ FAALİYETLERİ
Petrol Ofisi,
360 Derece
Hizmet
Paketi ile
müşterilerine en
yakın çözüm
ortağı olma
felsefesi
ile hayata
geçirildi.
müşterilerine
petrol Ofisi
madeni
yağlar ekibi
sanayi site
ziyaretlerini
2010 yılında
da sürdürdü.
hizmetlerine, güvenli
kapsamında, 7 ildeki
ve ekonomik sürüş
70 sanayi sitesinde yer alan
Türkiye’nin
önde gelen
otobüs ve
kamyon
üreticisi
MAN ile uzun
yıllardır
devam eden
işbirliği
2010 yılında
geliştirilerek devam
etti.
erken uyarı
Adana, Gaziantep, Hatay
sisteminden
ve İskenderun’da devam
Petrol Ofisi
360 Derece
Hizmet Paketi
kapsamında;
kurumsal
madeni yağ
Geçen yıl
İstanbul’da
gerçekleştirilen ziyaret
programına
bu yıl İzmir,
Ankara,
teknik saha
edilmiştir. 2010 yılı sonuna
mühendislik
kadar yapılan ziyaretler
Uzun
yıllardır
madeni yağı
ilk dolum
anlaşması
çerçevesinde
devam eden
Petrol OfisiMAN
işbirliğinin
kapsamına
özel eğitim
çalışmaları
eğitimlerinden uydu araç
perakende satış noktası,
da eklendi. MAN yetkili
takip sistemlerine kadar
servis ve oto tamirhaneleri
servis müşterilerine ve
geniş bir yelpazede çözümler
olmak üzere toplam
MAN araçları kullanan ağır
sunulmaktadır. Nakliye ve
1.500 nokta ziyaret edilmiş,
vasıta sürücülerine yönelik
inşaat sektörü araç ve makine
Petrol Ofisi madeni
geçen yıl düzenlenen ileri
filolarının özel ihtiyaçlarına
yağlarındaki yenilikler ve
sürüş teknikleri eğitiminin
yönelik olarak hazırlanan
yüksek teknolojili ürünlerin
ardından 2010 yılında da
360 Derece Hizmet Paketi,
tanıtımı yapılmıştır.
“Güvenli Sürücülük ve Ekonomik
PO teknolojisi, bilgi birikimi
Araç Kullanma” eğitimi
ve altyapısıyla operasyonel
düzenlenmiştir. Eğitimi
maliyetlerin, kaza ve arıza
başarıyla tamamlayan
risklerinin düşürülmesine
MAN ağır vasıta sürücüleri,
yardımcı olmaktadır.
Türkiye Otomobil Sporları
Federasyonu (TOSFED)
tarafından verilen onaylı
eğitim sertifikasının sahibi
olmuştur.
67
68
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Yağ
Değişim
Merkezleri
MAXIMA
Merkezlerinin sayısı
190’a ulaştı.
geçirdiği maxima motor
Ağır vasıta
sürücülerine
özel MAXIMUS
Yağ Değişim
Merkezleri
faaliyete
geçti.
yağı değişim merkezleri
ağır vasıta araç sahipleri için
ile yağ kontrolü ve yağ
de sunulmaya başlanmıştır.
değişim hizmetini akaryakıt
Ağır vasıta sürücülerinin
istasyonlarına taşıma
ihtiyaçlarına yönelik özel
projesine hızla devam
olarak geliştirilen
edilmiştir. 2010 sonu
MAXIMUS Merkezlerinin ilki
Petrol
Ofisi’nin
2007 yılında
müşteri
odaklı hizmet anlayışı
çerçevesinde faaliyete
Binek araçlar
sahipleri
için sunulan
PO maxima
Merkezi
hizmeti 2010
yılı itibariyle
itibariyle 30 ilde faaliyet
Mayıs ayında İstanbul
gösteren maxima Merkezi
Esenler Otogarı’nda bulunan
sayısı 190’a yükselmiştir.
Petrol Ofisi istasyonu
Merkezlerde, Petrol Ofisi
Metro Turizm’de, ikincisi ise
tarafından teknik ve
Aralık ayında İzmit
pazarlama eğitimine tabi
Çayırova’daki Petrol Ofisi
tutulan profesyonel personel
istasyonu Demirler Petrol’de
tarafından, araçlarda ücretsiz
hizmete girmiştir.
yağ kontrolü ve yağ değişimi
yapılmakta, böylece
akaryakıt almak üzere
istasyona gelen araç sahipleri,
aynı zamanda 15 dakika gibi
oldukça kısa bir süre içinde,
araçlarının yağ kontrolü veya
değişimini temiz ve konforlu
bir ortamda yaptırma fırsatı
bulmaktadırlar.
MADENİ YAĞ FAALİYETLERİ
MAXIMUS
Merkezleri
ile artık
motor yağı
değişimi
son derece
ekonomik ve
rahat.
İhracat
Faaliyetleri
ve değiştirme hizmeti
2010 YILINDA
BAŞTA IRAK,
AZERBAYCAN,
LİBYA,
GÜRCİSTAN
VE TÜRKMENİSTAN OLMAK
ÜZERE 24
ÜLKEDE
YAKLAŞIK
10.000 TON
MADENİ
YAĞ SATIŞI
GERÇEKLEŞTİRİLDİ.
almaktadır.
faaliyete geçmek üzere
Petrol Ofisi
istasyonlarındaki
araçlarını
MAXIMUS
Yağ Değişim
Merkezi’ne
getiren
ağır vasıta sahipleri temiz
ve konforlu bir ortamda,
Petrol Ofisi güvencesiyle
profesyonel eğitim almış
motor yağı uzmanları
tarafından yağ kontrol
Yıl içerisinde
Özbekistan,
Yemen
ve Malta
ihracat
yapılan
ülkeler
arasına
katılmış ve
bu ülkelere
satış
yapılmaya
başlanmıştır.
2011 yılı
başında
Romanya, Nijerya ve
Ukrayna’da distribütörlük
anlaşmaları yapılarak,
Romanya ve Ukrayna’dan
ilk siparişler alınmıştır.
İhracat ağının genişletilmesi
kapsamında Suriye ve
Kazakistan’da görüşmelere
devam edilmiş; Libya ve
Nijerya’da fuarlara katılım
sağlanmıştır. 1.500 tonluk
satış ve distribütör gelişimi
ile Libya 2010 yılının
en başarılı ihracat pazarı
olmuştur.
69
TEDARİK ZİNCİRİ
YÖNETİMİ
72
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Satın Alma
ve İthalat
Faaliyetleri
Petrol Ofisi,
satışını
yaptığı
yakıtları
yurtiçinde
TÜPRAŞ’tan
temin
etmektedir.
Ukrayna,
Petrol Ofisi
2010 yılında
toplam
2.283.000 ton
akaryakıt
ithalatı
yapmıştır.
Libya, Tunus,
2.000 tonu uçak benzini
2010 yurtdışı
yakıt
ithalatları ise
Rusya, İtalya,
Yunanistan,
Malta, İsrail,
Bu toplamın
2.135.000
tonu motorin,
131.000 tonu
jet A1,
15.000 tonu
fuel oil ve
Letonya, Hollanda ve ABD’den
olmuştur. Petrol Ofisi 2010
yapılmıştır. 2010 yılında
yılında dağıtımını yaptığı
4 milyon tona ulaşan TÜPRAŞ
tüm oto-LPG yurt içinden
alımlarının 3.482.000 tonu
tedarikini Milangaz, İpragaz,
beyaz ürün (benzin, motorin,
Habaş ve Gesan’dan temin
jet yakıtı ve gazyağı);
etmiştir. 2010 yılı oto-
518.000 tonu siyah ürün
LPG alımları 380.000 tona
olmuştur.
ulaşmıştır.
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ
Terminaller
ve Depolama
Faaliyetleri
Petrol Ofisi,
ülkenin
çeşitli
bölgelerine
dağılmış
toplam 10
terminalinde
yaklaşık
1 milyon
m³ ürün
depolama
kapasitesine
sahiptir.
Depolanan
ürünlerin
kalitesi,
Türk
Akreditasyon
Yeni
Bu kapsamda
depolama
Yarımca ve
yatırımları
Aliağa’da
2010 yılında
Petrol
da devam etti. Ofisi’nin
Kurumu
LPG depolama ve dolum
tarafından
tesisleri olarak kullanılmak
akredite
üzere toplam 50.000 m³
edilmiş
depolama kapasiteli 2 adet
9 adet Petrol
terminal inşaatı devam
Ofisi terminal
etmektedir. Yarımca LPG
laboratuvar-
Terminali ile Habaş Terminali
larında
arasında LPG gemi tahmil ve
EPDK’nın Teknik Kriterler
tahliyesine yönelik boru hattı
Yönetmeliği çerçevesinde
inşaatı devam etmektedir.
düzenli olarak kontrol
Yarımca ve Aliağa
edilmekte ve müşterilere
LPG depolama ve dolum
raporlanmaktadır.
terminallerinin, 2011 yılı
ikinci yarısında hizmete
girmesi planlanmaktadır.
73
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
2010 yılı
içerisinde,
Marmara
Ereğlisi
Terminali’nin
akaryakıt
stoklama
kapasitesini
250.000 m³’e
çıkaracak
projenin
inşaatına
başlandı.
2009 yılından
beri Petrol
Ofisi’nin
büyük ortağı
olduğu
Marmara
Depoculuk
Hizmetleri
A.Ş.
tarafından
işletilen
Taşıma
Faaliyetleri
DENİZ TAŞIMALARI
74
Gemi filosu
Petrol
Ofisi’nin
ürün
tedarikinde
önemli bir
yer tutmaktadır.
2010 yılında
14 gemiden
oluşan
Petrol Ofisi
T/C gemi
filosu ile
yurtiçinde
3,1 milyon
ton akaryakıt taşınmıştır.
Ayrıca, ithalat operasyonları için yine 30.000
14.900 m³
DWT’luk gemi ile yurtdışı
kapasiteli
ikmal noktalarından
terminal için başlatılan
Petrol Ofisi terminallerine
bu yatırım projesi
546.000 ton ürün
kapsamında, mevcut
taşınmıştır. T/C gemi
akaryakıt tanklarına ilaveten
filosuyla 2010 yılı içerisinde
yeni akaryakıt tankları
toplam 402.000 deniz mili
ve akaryakıt yükleme-
seyir yapılmıştır.
boşaltmasına yönelik
tesisat ve hizmet binaları
yapılmaktadır. Yapılan
çalışmalarla ayrıca mevcut
iskelenin 3.000-50.000
DWT’luk gemilere hizmet
verebilmesi sağlanacak.
İnşaat çalışmalarının
tamamlanması ve gerekli
izinlerin alınması ile
terminalin 2011 yılının
ikinci yarısında hizmete
açılması hedeflenmektedir.
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ
Sistemi” kapsamında
da uluslararası standartlara
periyodik olarak denetlen-
uygun hareket etmekte ve
Petrol ofisi
ihtiyaçlarına
göre özel
oluşturulan
TANKER
FİLOSU, 2010
YILINDA
FARKLI
ÜRÜNLERİN
NAKLİYE
OPERASYONLARINDA
KULLANILAN
500 ARAÇLIK
DEV BİR
FİLO HALİNE
GELMİŞTİR.
mekte ve emniyetli tanker
bu yönde özel yatırımlar
kullanılmasının yanı sıra,
operasyonları için titizlikle
gerçekleştirmektedir.
gerek sürücülük gerekse
Deniz
taşımaları,
SEÇ kriterleri
doğrultusunda,
yerel ve
uluslararası
tüm kural
ve denizcilik
mevzuatına
uygun şekilde
sürdürül-
mektedir. İkmal için
kullanılacak gemiler
“Petrol Ofisi Gemi Uygunluk
izlenmektedir.
KARA TAŞIMALARI
Tüm Petrol
Ofisi deniz
taşımalarında SEÇ
(Sağlık,
Teknik
Emniyet
ve Çevre
Koruma)
kriterleri
uygulanmaktadır.
Petrol Ofisi
tarafından
pazara
sunulan
ürünlerin
karayoluyla
yurt çapında
dağıtımında
iki temel
kriter
gözetilmektedir.
Bunların
birincisi,
ürünlerin
teknik
emniyet
ve çevre
faktörleri
göz önünde
bulundurularak
taşınması,
diğeri ise
taşıma sırasında kalite
zincirinin korunmasıdır.
Petrol Ofisi, her iki konuda
2002 yılında
ilk kez
Petrol Ofisi
DAT (Direkt
Akaryakıt
Teslimatı)
sistemi
kapsamında
kurulan
Tanker Filosu
ile yapılan
taşıma
operasyonlarında ileri
teknoloji ile
donatılmış
tankerlerin
operasyon konularında
eğitimli tanker operatörleri
görev almakta, tüm
operasyonlar sürekli
gözetim ve kontrol altında
tutulmaktadır.
75
76
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
DAT sistemi
ile akaryakıt
ürünlerinin
birbirleriyle
karışmadan
ve daha önce
taşınmış
ürünlerin
kalıntılarıyla
bozulmadan
taşınması
sağlanmaktadır.
340.000 ton
Petrol Ofisi
LPG ve LNG
taşımaları da
özel filolar
aracılığıyla
yapılmaktadır.
akaryakıt
filo ile 380.000 ton LPG
taşınmıştır.
dağıtımı yapılmıştır.
Türkiye’deki
Verimliliği artırma
2010 yılında
140 araçlık
DAT filosu
ile Türkiye
genelinde
2010 yılı
içerisinde
1.680 adet
Petrol Ofisi
bayisine
151 araçlık
tüm Petrol
çalışmaları kapsamında
Ofisi hava
LPG tankerlerine kütle ölçer
ikmal
sayaç üniteleri monte edilerek
ünitelerinin
müşteri teslimatları çok daha
jet-A1 uçak yakıtı ikmalleri
kısa sürede yapılmış, ayrıca
de özel bir taşıma filosuyla
maliyet avantajı sağlanmıştır.
gerçekleştirilmektedir.
2010 yılında 36 araçlık filo ile
2010 yılında 85 araçlık filo
190 adet Petrol Ofisi müşte-
ile 650.000 tonun üzerinde
risine toplam 91.000 ton LNG
Jet-A1 uçak yakıtı taşıması
taşıması gerçekleştirilmiştir.
yapılmıştır.
SEÇ,
Sağlık,
Teknik
Emniyet
ve
Çevre
Koruma
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ
Petrol Ofisi,
tüm faaliyetlerini Sağlık,
Teknik
Emniyet,
Çevre Koruma
(SEÇ) prensiplerine uygun
olarak
yürütmektedir.
bir ortamda bulunmalarını
Petrol Ofisi,
bu konuda
üzerine
düşen
sorumluluğu
her yönüyle
sahiplenerek, liderliğini bu
alanda da
sürdürmektedir.
sağlamayı, yaptığı faaliyet-
ve çevre kirliliğini önlemek
SEÇ
kriterlerini
yasal
zorunluluğun
ötesinde;
çalışanlarının,
tedarikçilerinin ve
müşterilerinin
daha güvenli,
daha sağlıklı
elemanlarının
Tüm Petrol
Ofisi
terminalleri
uluslararası yönetim
sertifikasyonlarına
sahiptir.
ve istasyon-
Sistemi ve ISO 9001:2000
Petrol
Ofisi, tüm
çalışanlarının,
Petrol Ofisi
tesislerinde
çalışan
müteahhit
Bu bağlamda,
OHSAS 18001
İş Sağlığı ve
Güvenliği
Yönetim
Sistemi,
ISO 14001
Çevre Yönetim
larda görevli
Kalite Yönetim Sistemi
personelin
belgelerine sahiptir.
iş kazalarını
2010 yılında belgelerin
geçerliliği BSI (British
lerin çevre üzerindeki
üzere alınan tüm önlemleri
Standards Institute) dış
etkilerini asgariye indirecek
bire bir takip etmekten
denetimleri sonucunda
önlemleri almayı bir felsefe
sorumlu olduğu yaklaşımıyla,
tekrar teyit edilmiştir.
olarak benimsemektedir.
bu alandaki uygulamaları
Şirketin bu felsefe doğrultu-
en üst kademeden
sundaki tüm çalışmaları,
en alt kademeye kadar tüm
Petrol Ofisi Sağlık,Teknik
personele tatbik edilecek
Emniyet ve Çevre Koruma
bir bütün olarak görmektedir.
Politikası çerçevesinde ele
Bu nedenle Şirket
alınmaktadır.
bünyesindeki Sağlık,
Petrol Ofisi SEÇ Politikası:
Teknik Emniyet ve Çevre
Doğal kaynakları ve her türlü enerji
kaynağını en verimli, en ekonomik ve
en temiz şekilde kullanmak;
Tüm çalışanlarını, bayilerini,
tedarikçilerini ve müteahhitlerini
sağlık, emniyet ve çevrenin korunması
konusunda bilinçlendirmek ve her
zaman eğitimle desteklemek;
Müşterilerinin, çalışanlarının,
tedarikçilerinin, rakiplerinin, komşu
işletmelerin ve kamu çıkarlarını
gözeten kuruluşların öneri, şikâyet
ve taleplerini dikkate alarak, sağlık,
emniyet ve çevrenin korunması
yönündeki performansını sürekli
geliştirmek.
Koruma Müdürlüğü,
tüm Petrol Ofisi
organizasyonunda SEÇ
bilincinin artmasını
sağlayarak, her kademede
önleyici bir yaklaşımı şirket
faaliyetlerinin bir parçası
haline getirmeye başarmıştır.
77
ARAMA ve
ÜRETİM
FAALİYETLERİ
80
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Petrol ve
Doğal Gaz
AramaÜretim
Sektörü
2010 yılında,
önde gelen
petrol
şirketlerinin
yapmış
olduğu
yatırımlar
2009 yılına
göre %12’lik
bir artış
gösterdi.
Global krizlere
bağlı olan
dünya petrol
sektorü,
2010 yılında
toparlanma
eğiliminde
olduğunu
göstermiştir;
2010 yılı,
derin
sularda
yapılan
arama ve
büyük petrol
keşiflerinin
yapıldığı bir
yıl oldu.
Bu eğilimin
2011 yılında da
hız kesmeden
devam edeceği
beklenmektedir. 2011
yılı, Meksika
körfezindeki
platform
toparlan-
kazasından sonra, arama
manın 2011
ve üretim faaliyetlerinde
yılında da devam etmesi
güvenlik ile ilgili ek
beklenmektedir.
tedbirlerin alınacağı,
özellikle kıyı ötesi
operasyonları üstlenen
yüklenici firmalar üzerinde
daha sıkı kontrollerin olacağı,
güvenlik konularında köklü
değişikliğe gidileceği
bir yıl olması beklenmektedir.
Yenilenebilir enerji ve
diğer alternatif enerjideki
olumlu gelişmelere rağmen
fosil yakıtların önümüzdeki 25 yıl için ana enerji kaynağı
olmaya devam edeceği
öngörülmektedir.
Geleneksel olmayan
yöntemlerle petrol ve doğal
gaz üretim projelerinin
2011 yılı içinde de büyüyerek
devam edeceği tahmin
edilmektedir.
ARAMA VE ÜRETİM FAALİYETLERİ
Türkiye’nin
genel enerji
tüketiminde
doğal gazın
payı artmaya
devam ediyor.
2000 yılında 14 milyar
2010’da
Türkiye petrol
ve doğal gaz
piyasası,
satınalma ve
birleşmelerle
hareketli bir
dönem geçirdi.
standart metreküpten
Petrol Ofisi hisse devri en
Kaynak
açısından
bakıldığında,
doğal gazın
payı 10 yıl
içerisinde
iki buçuk kat artarak,
Bu dönemde
hiç kuşkusuz
mali boyutu
ile OMVDoğan
Holding
arasında
yapılan
2010 yıl sonu itibarıyla
önemli kalemi oluşturmak-
37 milyar standart metreküpe
tadır.
yükselmiştir. Yerli petrol
üretimi, 2010 yılında
2,5 milyon ton, doğal gaz
üretimi ise 730 milyon
standart metreküp olarak
gerçekleşmiştir.*
kaynak
*EIA ve DEK Türk Milli Komitesi 2010
Enerji Raporu
81
82
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Petrol
Ofisi’nin
Doğal Gaz
Arama ve
Üretim
Yatırımları
Petrol Ofisi
Arama Üretim
Sanayi ve Tic.
A.Ş. (POAÜ),
Petrol
Ofisi’nin
entegre
bir enerji
şirketi olma
stratejisi
doğrultusunda
kurulmuştur.
ikinci büyük
2010 yılında
Petrol Ofisi
Arama Üretim
Sanayi ve
Ticaret A.Ş.
olarak
toplam
22,6 milyon
ABD doları
yatırım
gerçekleştirildi.
hissedar
boru hattının mevcut
2009 yılında
Güney
Akçakoca Alt
Baseni (SASB)
Projesi’nde
%26,75 hisse
ile Türkiye
Petrolleri
Anonim
Ortaklığı’ndan
(TPAO) sonra
Bu kapsamda,
2010 yılı
Ağustos
ayında
Akçakoca
üretim
platformu
montajı
bitirilmiş
olup, Eylül
ayı itibariyle
de deniz
konumuna gelmiştir ve
üretim hattına bağlantısı
kıyı ötesindeki en büyük
tamamlanmıştır. Daha önce
özel sektör doğal gaz üreticisi
sahada keşfi yapılmış olan
konumundadır. Projenin
kuyuların platforma bağlantı
ilk üretim fazı olan 2007
işlemleri bitirilmiştir.
yılından itibaren gaz
Bu kuyuların, üretimi
üretimine başlanmıştır
halen devam eden Faz-I ile
ve halen üretim devam
birlikte devreye alınması
etmektedir. Projenin ikinci
planlanmaktadır.
aşamasında devreye alınması
planlanan Akçakoca sahası
için geliştirme ve altyapı
yatırımları tamamlama
aşamasındadır.
ARAMA VE ÜRETİM FAALİYETLERİ
2010 yılı
Yıl boyunca
içinde Faz-I
yapılan
kapsamında
doğal gaz
yapılan
üretimde
üretim,
Petrol Ofisi
öngörülenin Arama
yaklaşık %10 Üretim
üzerindedir. Sanayi ve
olmasına rağmen, başarılı
Petrol Ofisi
Arama Üretim
sanayi ve
ticaret A.Ş.,
PROJEDEKİ
diğer ortaklarıyla
birlikte,
üretim
lisansı almak
üzere Petrol
İşleri Genel
Müdürlüğü’ne
başvuru
yapmıştır.
bir rezervuar yönetimi ile
diğer üç ortağı ile birlikte,
2010 yılında 18,2 milyon
mevcut gaz satış anlaşmasını
Ticaret A.Ş.’nin 9155 kcal
hesabına göre 37,3 milyon
standart metreküp
payı bulunmaktadır.
Öngörülenden daha yüksek
üretim gerçekleştirilmiş
2010 yılı
içinde yapılan
sözkonusu
başvuru,
yetkili
mercilerin
onayını
beklemektedir. Yine
2010 yılında
Petrol Ofisi
Arama Üretim
Sanayi ve
Ticaret A.Ş.,
projedeki
standart metreküp
yapılan ihale sonucunda
(POAÜ payı) bir ilave
yenilemiştir. Bu anlaşma
rezerv iyileştirilmesi de
2011 Mayıs ayından itibaren
gerçekleştirilmiştir;
geçerli olmak üzere imza
Petrol Ofisi,
öncelikli
olarak
Türkiye’nin
petrol ve
doğal gaz
potansiyelini
araştırmak,
bulmak
ve ülke
ekonomisine
kazandırma
gayreti
yanında
bölgesel
ölçekte
de çalışma
alanlarını
geliştirmeyi
amaçlamaktadır.
Bu bağlamda
dengeli
bir aramaüretim
portföyü
oluşturarak
uluslararası
bir enerji
şirketi olmayı
hedeflemektedir.
Türkiye’nin
en büyük
akaryakıt
dağıtım
şirketi olan
Petrol Ofisi,
2005 yılından
bu yana
kendine
çizdiği
yıl içinde Şirketin rezerv
altına alınmış ve mevcut
strateji doğrultusunda dikey
yerine koyma oranı yaklaşık
şartlarda % 4,3’lük bir iyileşme
entegre bir enerji şirketi olma
%48 olmuştur. POAÜ’nin
sağlanmıştır.
ve bölgesel bir enerji şirketi
proje kapsamında %26,75
haline gelme vizyonuna
hisse sahibi olduğu ve
ulaşmak için enerji alanındaki
altısının arama ruhsatlı
tüm gelişmeleri yakından
olduğu toplam sekiz ruhsat
takip etmekte; bu kapsamda
sahasının dördü 24 Kasım
oluşabilecek fırsatların
2010 tarihinde kanuni
değerlendirilmesine de devam
arama süreleri dolmuştur.
etmektedir. Petrol Ofisi,
gelecek planları içinde
çok önemli bir yere sahip olan
arama ve üretim yatırımlarına
planlı ve kontrollü bir şekilde
sürdürme kararlılığındadır.
83
İNSAN
KAYNAKLARI
86
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Petrol Ofisi
Ailesi
“En değerli
kaynağımız,
çalışanlarımızdır.”
içinde ele almaktadır.
Petrol
Ofisi, insan
kaynaklarında süreç
odaklı bir
yaklaşım
izlemektedir.
Şirketin insan kaynakları
kendine özgün “Entegre
politikasının temelinde,
İnsan Kaynakları Modeli”ni
Petrol Ofisi,
hedeflerine
ulaşmada
çalışanları
ile ilişkilerini tutarlı ve
sürdürülebilir bir anlayış
İşe alım,
eğitim,
performans
değerlendirme
ve maaş
yönetimi
konularında
çalışanlarını yeniliklere açık,
uygulamaktır. Bu modelin
yaratıcı, dinamik, değişimleri
temel amacı; en iyi
yönetebilen, katma değer
yetenekleri Petrol Ofisine
üreten, müşteri odaklı ve
çekmek ve işine değer katan
çevreye duyarlı bir ekip haline
çalışanların organizasyona
getirmek ve bu ekibin
bağlılıklarını artırarak
verimliliğini en üst seviyeye
verimliliğini yükseltmektir.
çıkartacak sistem ve süreçleri
geliştirme hedefi
yer almaktadır.
İNSAN KAYNAKLARI
İnsan
kaynakları
stratejisi
doğrultusunda açık
pozisyonların
öncelikli
olarak şirket
içinden
karşılanması tercih
edilmektedir.
çalışmasına
Tüm
çalışanlar
performans
yönetim
sistemi
çerçevesinde
değerlendirilir.
önem veren,
katkı, liderlik, sorumluluk,
sosyal ortamlarda beraberlik
yeniliklere
takım çalışması gibi
anlayışını geliştirmek
açık, değişimi
davranışsal kriterler bazında
amacıyla, şirket sonuçlarının
yönetebilen,
da değerlendirilmektedir.
paylaşıldığı geniş katılımlı
Şirket içinden
temin
edilmesi
mümkün
olmayan yeni
elemanların
ise, ekip
yaratıcı,
Bu süreçte
çalışanlar iş
hedeflerini
gerçekleştirme
temelinde;
şirket
önceliklerine
Petrol
Ofisi kurum
kültürünü
yaşatmak ve
geliştirmek İK
stratejisinin
önemli bir
unsurudur.
Bu bağlamda
çalışanların
takım
ruhunu
güçlendirmek,
iletişimi
artırmak ve
toplantıların yanı sıra,
yetkin, dinamik, iş perfor-
CEO veya Direktör ile
mansını artırmaya gayretli,
çalışanları bir araya getiren
motivasyonu ve kararlılığı
yemek organizasyonları
yüksek, iletişim becerisi
gerçekleştirilmektedir.
gelişmiş, stratejik ve vizyoner
Bu etkinliklerin yanı sıra
bakış açısına sahip adaylar
2010 yılında şirket
arasından seçilmesine
çalışanlarının çeşitli
özen gösterilmektedir.
sosyal sorumluluk projelerine
katılmaları teşvik edilmiş ve
“PO News” e-bülteni yoluyla
çalışanlarla doğrudan iletişim
kurulmuştur.
87
88
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Petrol
Ofisi’inin, 31
Aralık 2010
itibarıyla
toplam 940
çalışanı
vardır.
Personelin
557’si beyaz
yakalı, 383’ü
mavi yakalı
olmak üzere
%52’si lisans ve
yüksek lisans
mezunudur. Çalışan yaş ortalaması 36,5’tur.
Eğitim ve
Gelişim
Performans
yönetimi
sürecinin
bir uzantısı
olarak
Petrol Ofisi,
çalışanlarının
hedeflerine
ulaşabilmelerini
desteklemektedir.
Görevlerin
gerektirdiği
yetkinlik
ve yönetim
becerilerini
geliştirmek
amacıyla
bireysel
gelişim
planları
doğrultusunda
iş sonuçlarına
somut
iyileştirmeler getiren
eğitimler düzenlemektedir.
İşe alınan tüm Petrol Ofisi
çalışanları kapsamlı bir
oryantasyon programı
sonrasında yeni görevlerine
başlarlar.
İNSAN KAYNAKLARI
Yıl boyunca
4.581
adam/gün
eğitim
verilmiş, bu
eğitimlerin
2.083’ü
adam/günü
iç eğitimlerden
oluşmuştur.
2010 yılı içinde
çalışanlara
verilen eğitim
ve gelişim
programları
arasında
Liderlik,
Performans
Koçluğu,
Sunum
Teknikleri,
Satış, Zaman Yönetimi,
Acil Durum ve Kriz Yönetimi,
Finansçı Olmayanlar için
Finans, Proje Yönetimi,
İkna Teknikleri, Etkili
İletişim ve Duygusal Zeka,
Marka Yönetimi ve MS Office
eğitimleri başta olmak üzere,
çalışanların mesleki ve
davranışsal yetkinliklerini
artırmaya yönelik çok sayıda
eğitim programı organize
edilmiştir.
89
KURUMSAL
İLETİŞİM
92
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Medya
İlişkileri
ve İletişim
Çalışmaları
Petrol Ofisi,
faaliyetlerini şeffaf
bir anlayışla
tüm
kamuoyuyla
paylaşmayı
öncelikli
işleri
arasında
görmektedir.
Şirket,
kuruluşundan
bu yana
tüm paydaşları
nezdinde
kazandığı
yüksek
kurumsal
itibarını ve
2010 yılı
medya
ilişkilerinde
basın
bültenleri
ve basın
toplantıları
etkin rol
oynadı.
Bu yol
ile Petrol
Ofisi’nin
gündemindeki
konular
hakkında tüm
medyanın
zamanında
ve eksiksiz
güvenirliğini
bilgilendirilmesi amaçlanmış
sürdürmeyi
ve koordinasyonlar bu
başarmış, sosyal sorumluluk
amaç doğrultusunda
çalışmalarıyla topluma
gerçekleştirilmiştir.
katkıda bulunmaya
Sektörün lider şirketi olarak,
büyük özen göstermiştir.
üst yönetimin Petrol Ofisi’nin
Bu önceliklerini belirlerken,
stratejileri ve sektördeki
planlamayı, bilgiye dayalı
gelişmeler hakkındaki
paylaşımları, yenilikçi
görüşlerinin paylaşması
yaklaşımı, sağlıklı ve
için röportajlar organize
sürdürülebilir iletişimi
edilmiştir. Özel haber
eksen kabul etmektedir.
çalışmalarıyla Şirketin iş
2010 yılı faaliyetlerinin
alanlarındaki iyileştirme ve
iletişimi de bu kurumsal
geliştirmeler ile uygulamalar
bakış açısıyla yürütülmüştür.
kamuoyu ile paylaşılmıştır.
Basın gezileri aracılığıyla
da faaliyetlerin ve sosyal
sorumluluk çalışmalarının
odağında yer alan insan
faktörünü ön planda tutarak,
temel paydaşlardan biri
olan medyanın Şirketi daha
yakından tanımasına fırsat
yaratılmıştır.
KURUMSAL İLETİŞİM
Medya
ilişkileri
kapsamında
basın
gezileri de
düzenlendi.
Şubat 2010’da
Petrol Ofisi
tarafından
özel olarak
geliştirilen
Yeni Nesil
V/Max EuroDizel lansmanı
için Afton Chemical’ın
Londra Merkezi’ne bir basın
Vakıfbank’la
yapılan
işbirliğini
duyurmak
için geniş
katılımlı
bir basın
toplantısı
düzenlendi.
otobüs
Sosyal
sorumluluk
projeleri
kapsamında da
basın gezileri
düzenlendi.
ve servis
kuruluşlarından biri olan
araçları
Toplum Gönüllüleri Vakfı
gibi önemli
(TOG) ile birlikte yürütülen
Böylece
bu işbirliği
çerçevesinde
taksi,
minibüs,
Hakkâri ve
Bergama’da
gençlik
alanındaki
öncü sivil
toplum
gezisi düzenlendi; Mart
miktarda akaryakıt kullanan
dönemsel projelere yönelik
2010’da ise sektörel basınla
ticari araç sahibi müşterilere
düzenlenen basın gezilerine
bir buluşma düzenlenerek
yönelik avantajlar sağlayan
ulusal ve yerel basından
yeni ürünün tüm etkin
program tüm kamuoyuna
yoğun katılım sağlandı.
mecralarda tanıtımı sağlandı.
duyuruldu.
Nisan 2010’da, sektörel
basınla gerçekleştirilen bir
buluşma ile madeni yağlar
hedef kitlesini oluşturan
ticari tüketicilerin Petrol
Ofisi Madeni Yağları’nın
360 Derece Hizmet anlayışı
hakkında ve sektördeki
gelişmelerle ilgili detaylı
bilgilendirilmesi sağlandı.
Üst yönetimle ekonomi
basını yöneticilerini
buluşturan yemekli
toplantılar ise
Petrol Ofisi’nin sosyal
ve ekonomik alanlardaki
olumlu algısını pekiştirdi.
93
94
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
İç iletişim
çalışmaları
çok yönlü
olarak
sürdürüldü.
şirket içi bilgi akışının
2010 yılında
Aliağa ve
Haramidere
Terminali
çalışanlarıyla CEO
buluşmaları
düzenlendi.
Öte yandan iki ayda bir
amacıyla her yıl düzenlenen
yayınlanan “Yol Postası”
Kurumsal Oyunlar’a katılım
Büyük
Petrol Ofisi
ailesinin
en yaygın
ve geniş
parçasını
oluşturan
bayiler
ile bilgi
paylaşımını
amaçlayan
uygulamalar
2010
yılında da
sürdürüldü.
temelini oluşturmaktadır.
lendi. Kurum çalışanları
e-bülteni ile operasyonel
sağlandı. Tüm şirketlerin
paylaşımını sürekli hale
anlamdaki çalışmaların
katılımına açık olan oyunlara
getirmiştir. Ticari ilişkinin
tümünün çalışanlar
82 şirket çalışanıyla 8 farklı
yanısıra Şirketin kurumsal
tarafından takibi kolay hale
branşta katılım sağlanmış;
sosyal sorumlulukları
getirilmiştir.
iki dalda elde edilen birincilik
çerçevesinde de bayilerle
ve ikincilikler çalışanlar
işbirliği kurulmuştur. Yıllık
Bu kapsamda,
CEO
tarafından
yönetilen
geniş
katılımlı dönemsel
bilgilendirme toplantıları,
Bu buluşmalarda her
kademedeki
çalışanın üst
yönetimle olan
iletişiminin
güçlendirilmesi hedef-
Bu toplantılarda Şirket
arasındaki iletişimi
stratejileri ve faaliyet
güçlendirmek, sosyal
alanlarına ilişkin rakamsal
ortamlarını genişletmek ve
veriler paylaşılmaktadır.
spora olan ilgilerini artırmak
Şirketin
gündemindeki
konuları
doğrudan
öğrenmeleri
amacıyla
yayınlanan
genelgelerin
yanı sıra
iki ayda bir
gönderilen
“Yol Postası”
e-bültenleri
bu bilgi
arasındaki motivasyonu
bayi toplantısında “Baba Beni
yükseltmiştir. Çalışanların
Okula Gönder” kampanyasına
yanı sıra ailelerinin de
bağış çağrısında bulunuldu.
Petrol Ofisi’ni yakından
Toplum Gönüllüleri
tanımaları ve şirket
Vakfı’nın yaptığı sunumla
kültürüne yakınlaşmaları
bayiler Petrol Ofisi
amacıyla kültürel bir etkinlik
tarafından desteklenen
düzenlenmiştir. 23 Nisan
sosyal projeler hakkında
dolayısıyla 5-12 yaş arasındaki
bilgilendirildi.
minik PO'luların katılımıyla
oluşturulan “Büyüyünce Ne Olmak İstiyorum?” temalı
bir resim sergisi Genel
Müdürlükte açılmış daha
sonrasında diğer bölgelerdeki
terminallerde de sergilenerek
çalışanların beğenisine
sunulmuştur.
KURUMSAL İLETİŞİM
Kurumsal
İtibar ve
Sosyal
Sorumluluk
Çalışmaları
2009 yılında
gerçekleştirilen
kurumsal
itibar
araştırmasının takip
çalışmaları
yapıldı.
zamanda, çalışanları,
Petrol Ofisi,
toplumun
dinamiklerine
ve sosyal
ihtiyaçlarına
bağlı
kurumsal
sosyal
sorumluluk
projelerinin
hayata
geçirilmesine
büyük önem
vermektedir.
bayileri, tedarikçileri gibi
gençlere yönelik çalışmalara
iş ilişkisinde olduğu
odaklanan ve Türkiye’nin
paydaşlar nezdinde de
en yaygın sivil toplum
Sözkonusu
geniş çaplı
araştırma
müşterilerin
Petrol
Ofisi’ni
%90’a varan
bir oranla
en beğenilen
akaryakıt firması olarak
konumlandırdığını
göstermişti. Araştırmaya
göre Petrol Ofisi aynı
Şirket,
çalışanlarının
bireysel
gönüllülüklerini kurum
kimliği altında
gerçekleştirmeleri
için ekip
oluşturmasını
da desteklemektedir.
Bu bağlamda,
özellikle
en beğenilen akaryakıt
kuruluşlarından biri olan
firması konumunda
Toplum Gönüllüleri Vakfı
bulunuyordu. Bu bulgular,
(TOG) ile 2008 yılında stratejik
Petrol Ofisi’ne kendisine
bir işbirliği başlatılmıştır.
verilen değeri sürekli
Bu işbirliği çerçevesinde
hak etme konusundaki
çalışanlarını, bayilerini ve
sorumluluğunun ne kadar
tüm sosyal paydaşlarını
büyük olduğunu göstermiştir.
“Gönülden Bağlıyız” sloganıyla
Öte yandan, geliştirilebilecek
toplum için gönüllü
bazı alanların var olduğu da
çalışmalara özendiren
görülmüştür. 2010 yılında
Petrol Ofisi, yerel ihtiyaca
bu alanlarda ilerleme
göre gençlerin liderliğinde
kaydetmek, sonuçlardan
oluşturulan sivil inisiyatifleri
birlikte ilham almak,
desteklemekte, geniş katılımlı
daha iyisini yapmaya yönelik
projelere destek olmaktadır.
dersler çıkarmak ve
yol planı belirlemek üzere
geniş katılımlı “atölye
çalışmaları” düzenlendi.
95
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
2010 yılında
Toplum
Gönüllüleri
Vakfı (TOG)
bünyesindeki
çok sayıda
proje
desteklenmeye devam
edildi.
Bu çerçevede,
Türkiye’nin
60 ilinde ve
KKTC’nin
2 ilinde
faaliyet
gösteren
94 gençlik
örgütünün
hayata
geçirdiği yerel projelerin
tamamı desteklenmiş;
sayısı 20 bini aşan gönüllü
genç, Petrol Ofisi’nin
desteğiyle 700’e yakın projeyi
hayata geçirmiştir.
TOG ile işbirliği çerçevesinde
gerçekleştirilen “Gönüllülük
ve Türkiye’de STK Bilinci”
eğitimlerine Petrol Ofisi
çalışanlarının aktif katılımı
sağlandı. Gönüllülük
faaliyetlerinin gençlerin
sosyal ve bireysel
gelişimindeki doğrudan
olumlu etkilerinin ve
TOG'un, gençlere alternatif
bir yakın sosyal çevre
sağladığı; oluşturduğu sosyal
çevreyle gençlerin bireysel
gelişimlerini desteklediğinin
ortaya konduğu TOG Etki
Araştırması, Aralık 2010’da
Petrol Ofisi’nin de katıldığı
bir basın toplantısıyla
tanıtıldı.
SOSYAL SORUMLULUK
96
2010 yılında Petrol Ofisi
tarafından desteklenen
sosyal sorumluluk projeleri
şunlardı:
KURUMSAL İLETİŞİM
Barış Köprüsü
Hakkâri Dönemsel
Yaz Projesi
Bergama Köyleri
Çevre Eğitimi Projesi
“Hayatı Poşetleme!”
Atölye Çalışması
İzmir Bergama’da Aşağıbey
Petrol Ofisi Samsun
Türkiye’nin farklı yörele-
ve Yukarıbey köylerinde
Terminali’nde çalışan
rinden gençlere, Hakkâri
TOG gönüllüsü 30 genç ile
gönüllülerin bir kısmı,
kent kültürünü yakından
bu iki köyün çocuklarına
TOG Samsun örgütünün
tanıtmak amacıyla ‘Barış
çevre bilinci ile ilgili eğitim
önderliğinde “Hayatı Poşetleme!”
Köprüsü Hakkâri Dönemsel Yaz
verilmiş, böylece hem bu
atölyesine katılarak bez ve
Projesi’ gerçekleştirilmiştir.
gençlerde hem de çocuklarda
kâğıt poşet yapımı öğrenmiş
Türkiye’nin her yerinden
küresel iklim değişikliği
ve plastik poşet kullanımının
30 üniversiteli gönüllü gencin
ve çevre kirliliği ile ilgili
çevreye zararları konusunda
katılımıyla TOG bünyesinde
farkındalık yaratılmıştır.
farkındalık kazanmışlardır.
gerçekleştirilen proje,
Hakkâri’nin tanıtımı,
satranç atölyesi, futbol,
basketbol, voleybol,
badminton spor atölyeleri,
çevre eğitimleri, açık hava
sinemasında film gösterimleri
gibi çeşitli sosyal etkinlikleri
kapsamıştır.
97
98
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
İşitme Engelli Çocuklara
Destek Projesi
“Baba Beni Okula Gönder”
Projesi
İlköğretim okullarına
verilen destek sürdürüldü.
Petrol Ofisi, doğuştan işitme
Çağdaş Yaşamı Destekleme
Batman ve Adana’da bulunan
engelli çocukların topluma
Derneği’nin Milliyet Gazetesi
Petrol Ofisi İlköğretim
kazandırılması yönündeki
ile birlikte yürüttüğü
Okulları’nın fiziksel
çalışmalara da destek
“Baba Beni Okula Gönder”
iyileştirme çalışmalarına
olmaktadır. Bu kapsamda
projesine 2005 yılından bu
katkının yanı sıra kitap,
Türkiye İşitme ve Konuşma
yana destek veren Petrol Ofisi,
kırtasiye ve bilgisayar
Rehabilitasyon Vakfı’nın
tüm Türkiye’de 500 öğrencinin
ekipmanı desteği 2010 yılında
(T.İ.V.) hayata geçirdiği
eğitimine katkıda bulun-
da devam etmiştir.
"0–6 Yaş Arası İşitme Engelli
maktadır. Bu 500 öğrenciye
Çocuk ve Aile Özel Eğitim Merkezi"
ek olarak, Petrol Ofisi
servislerinin yakıt ihtiyacını
bayileri ve çalışanları da
karşılayarak; bu çocukların
87 kız çocuğunun eğitimini
normal yaşamdan
desteklemektedir.
geri kalmamalarını
12-14 Nisan 2010 tarihlerinde
sağlamaktadır.
Antalya’da Petrol Ofisi
bayilerine yönelik
gerçekleştirilen geniş
katılımlı toplantıda TOG
gençlik çalışmaları ve
Çağdaş Yaşamı Destekleme
Derneği “Baba Beni Okula
Gönder” projesinin tanıtımı
yapıldı; Haziran 2010’da
ise Tekirdağ çevresinde
eğitimini Petrol Ofisi
desteğinde sürdüren 100
kız öğrenci, Çorlu Sanayi
ve Ticaret Odası’nda
gerçekleştirilen törenle
sertifikalarını aldılar.
KURUMSAL İLETİŞİM
PO
Dinamo
Toplum
Takımı
Petrol Ofisi,
çalışanlarının da
sorumlu
vatandaşlık
ilkeleri
doğrultusunda
topluma
katkıda
bulunmalarını teşvik
etmektedir.
Bu amaçla
Şirket bir
“Toplum Takımı”
oluşturmuştur. Petrol
Ofisi Dinamo
Toplum
Takımı
gönüllüleri,
ağırlıklı
olarak eğitim,
gençlik
ve çevre
alanlarında, ilgi ve uzmanlıkları doğrultusunda farklı
gönüllülük projelerine katılım
sağlamaktadır. Kısa zamanda
89 üyeye ulaşan PO Dinamo
Toplum Takımının 2010
yılında gönüllü olarak yer
aldıkları projeler şunlardı:
Üniversite öğrencilerini iş yaşamına
hazırlama projesinde rehberlik
çalışması (TOG işbirliğinde)
İhtiyaç sahibi üniversite öğrencilerine verilecek burslarla
ilgili seçici komitede görev alınması
(TOG işbirliğinde)
Görme engelliler için sesli kitap
kayıtlarının yapılması
Kadın girişimcileri desteklemek için
danışmanlık hizmetlerinin verilmesi
Yardımseverlik koşuları düzenleyen
Adım Adım Oluşumu ile birlikte
koşulara katılım sağlanması
İlköğretim öğrencilerinin kültür
bilincini artırmayı amaçlayan “Kültür Karıncaları” projesinde görev alınması
Kurum içinde ihtiyaç duyulduğunda
kan arayışını kolaylaştırmak amacıyla
“PO Kankam” projesinin başlatılması
TOG eğitimcileri tarafından verilen
“Gönüllülük, Ekip Çalışması ve Proje
Koçluğu” eğitimlerine katılım
sağlanması
Deniztemiz/TURMEPA Derneği ile
birlikte kıyı temizliği etkinliğine
yönelik bir projenin üretilmesi
İhtiyacı olan okullar için şirket
içinde kitap bağışı kampanyalarının
düzenlenmesi, kırtasiye ve bilgisayar
bağışlarının yapılması.
99
KURUMSAL
TAKVİM
Toplantısı Antalya’da
yapıldı.
▪▪ Hanzade Doğan Boyner,
Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim
Kurulu Başkanlığı’nı Aydın Doğan’dan devraldı.
MART
▪▪ 2010 Satış Gücü
ŞUB A T
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
OCAK
102
▪▪ Positive CardGalatasaray Bonus Card
işbirliği başladı.
▪▪ Positive Card-Tariş
▪▪ 250.000 m³ kapasiteli
işbirliği başladı.
Marmara Depoculuk
▪▪ Positive Card, havaalanı
Hizmetleri A.Ş’nin
taksicilerine 3 kat fazla
Marmara Ereğlisi’ndeki
puan kazandırmaya
terminal yapım
başladı.
çalışmalarına başlandı.
▪▪Yeni Nesil V/Max
▪▪Asfalt makinaları
EuroDizel’in tanıtımına
pazar lideri Wirtgen,
yönelik sektörel basın
Türkiye’de satılan asfalt
buluşması düzenlendi.
makinelerinde Petrol Ofisi
▪▪CEO Melih Türker,
Madeni Yağları’nı tavsiye
Aliağa Terminali
etmeye başladı.
çalışanlarıyla buluştu.
▪▪ Positive Card-Fenerbahçe
▪▪TOG eğitimcileri
Kart işbirliği başladı.
tarafından şirket
▪▪V/Max Performans
çalışanlarına yönelik
Serisi’nin lansmanı
“Gönüllülük, Takım Çalışması
çerçevesinde Afton
ve Proje Koçluğu Eğitimleri”
Chemical’ın Londra
gerçekleştirildi.
Merkezi’ne bir
▪▪ Petrol Ofisi, WWF
basın gezisi düzenlendi.
tarafından gerçekleştirilen
▪“Yeni
▪
Nesil V/Max Eurodizel
100 litrede 4 litreye varan
yakıt ekonomisi” kampanya
iletişimi Kadir İnanır
ve Yaban’lı reklamlarla
başladı.
“Dünya Saati” uygulamasına
destek verdi.
Institute) tarafından
Kırıkkale, Trabzon,
Derince Terminalleri
▪▪ Petrol Ofisi Olağan
Genel Kurulu yapıldı.
▪▪Ağır vasıta sürücülerine
özel ilk MAXIMUS Yağ
ve Derince madeni yağ
Değişim Merkezi, İstanbul
HAZİRAN
▪▪ BSI (British Standards
MAYIS
NİSAN
2010 KURUMSAL TAKVİM
▪▪ Petrol Ofisi Derince
Teknoloji Merkezi’nde
Akıllı Yağ Teknolojisi ile
üretilen “kopmayan
yağ moleküllü” sentetik
maxima binek araç
fabrikasında ISO 14001,
Esenler Otogar’da bulunan
OHSAS 18001 ve
Petrol Ofisi istasyonu
motor yağları için iletişim
ISO 9001 denetimleri
Metro Turizm’de hizmete
kampanyası başladı.
gerçekleştirildi.
girdi.
▪▪ Kıbrıs Türk Petrolleri
▪▪Çukurova iş makinaları
▪▪ Positive Card yeni hediye
2010 Bayi Toplantısı
ile madeni yağ ilk dolum
kataloğu lansmanı yapıldı.
Girne Mercure Otel’de
anlaşması imzalandı.
▪▪ K-Pet V/Max basın
gerçekleştirildi.
▪▪ Benzinli ve dizel
lansmanı düzenlendi.
▪▪CEO Melih Türker
motorlar için geliştirilmiş,
▪▪ Petrol Ofisi desteğiyle
Haramidere Terminali
General Motors “dexos2”
AB Haber Portalı EurActiv
çalışanlarıyla buluştu.
onayına sahip, partikül
Türkiye tarafından
▪▪Tüm tesislerde yangın
filtreli tam sentetik
hazırlanan “Yeni Nesil
tatbikatı gerçekleştirildi.
Petrol Ofisi maxima
Akaryakıtlar” konulu
▪▪Ankara Barolar birliği
GA 5W-30,madeni yağ
araştırma dosyası
ile Positive Card–Barokart
pazarına sunuldu.
yayınlandı.
işbirliği başladı.
▪▪Madeni Yağ Direktörlüğü
▪“Boylu
▪
Soylu Tekneler”
▪▪Yeni Nesil V/Max
360 Derece Hizmet Paketi
Yelkenli Gemiler Yarışı’na
Performans Serisi iletişim
sektörel basına bir
sponsor olundu.
kampanyası kapsamında
lansmanla tanıtıldı.
▪▪ PO çalışanları İstanbul
inanacaksın.com sitesinde
▪“Yeni
▪
Nesil V/Max Kurşunsuz
tarihi yarımadaya kültürel
iletişime başlandı.
Benzin 100 lt’de 4 lt’ye varan
bir gezi düzenledi.
yakıt ekonomisi” kampanya
▪▪ Petrol Ofisi’nin
“Baba Beni Okula Gönder”
iletişimi başladı.
bursiyerleri için Çorlu’da
▪▪ 2010 Yıllık Bayi
burs töreni düzenlendi.
Toplantısı Antalya’da
▪▪TOG’un Hakkâri
gerçekleşti.
Dönemsel Yaz Projesi
▪▪CEO Melih Türker,
çerçevesinde bir basın
çeşitli basın organlarının
gezisi düzenlendi.
ekonomi müdürleriyle
▪▪Yenilikçi fikirlerle,
bir buluşma gerçekleştirdi.
şirketleri aynı
▪▪ Kurumsal İtibar
platformda buluşturmak
Araştırması’nın
için geliştirilen
sonuçlarına yönelik
www.acikinovasyon.com
atölye çalışması
sitesinde fikir çağrısında
düzenlendi.
bulunuldu.
▪▪ 23 Nisan dolayısıyla
▪▪ Kurumsal Oyunlar’a
Minik PO'lular Resim
82 şirket çalışanıyla
Sergisi düzenlendi.
katılım sağlandı.
10 3
arasında yeni jet yakıtı
ikmali anlaşması
imzalandı.
▪▪MAN firması ile ortak
▪▪ Karsan Pazarlama
ve Opel Türkiye
düzenledikleri yetkili
servis kampanyalarında
Petrol Ofisi Madeni
EYLÜL
▪▪ Petrol Ofisi ile THY
A ĞU S T O S
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
T E M M UZ
104
▪▪ BSI (British Standards
Institute) tarafından
Haramidere, Samsun,
Aliağa Terminalleri ve
Genel Müdürlük binasında
Yağları’nı tavsiye
ISO 14001, OHSAS 18001
anlaşma sağlandı.
ettiklerini duyurmaya
ve ISO 9001 denetimleri
▪▪ ISPS (Uluslararası başladı.
gerçekleştirildi.
Gemi ve Liman Tesisi
▪▪Aktif Eşler Örnek
▪▪Vakıfbank ile yapılan
kart çıkarılması konusunda
Güvenlik Kodu) Tatbikatı
İstasyonlar Kulübü’nün
işbirliği bir basın
Petrol Ofisi Derince
lansmanı İstanbul’da
toplantısı ile duyuruldu.
Terminal Müdürlüğü
bayi eşlerinin katılımıyla
Liman Tesisi’nde
yapıldı.
gerçekleştirildi.
▪▪ Bergama TOG Dönemsel
▪▪ K-Pet, bir ilke imza
Yaz Projesi çerçevesinde
atarak düzenlediği
yerel basınla buluşuldu.
kampanyada 3 müşterisine
Opel Corsa otomobil
kazandırdı.
▪▪Aktif Eşler Örnek
İstasyonlar Kulübü
kuruldu.
derecelendirme kuruluşu
Standard and Poors
Petrol Ofisi değerlendir-
▪▪Türkiye’nin en büyük
özel sektör demir üreticisi
İÇDAŞ ile madeni yağ
tedariği konusunda
mesini B+, Fitch Ratings
anlaşma sağlandı.
ARALIK
▪▪ Uluslararası
KASIM
EKİM
2010 KURUMSAL TAKVİM
▪▪OMV Aktiengesellschaft,
Petrol Ofisi hisselerinin
%54,14’ünü daha satın alarak
payını %95,72’ye çıkardı.
▪▪ Şirket hisselerinin
ise AA- notuna çevirdi.
▪▪ Reklam kampanyası
OMV’ye devredilmesinin
▪▪Yeni Nesil V/Max
ile de desteklenen ve
ardından Petrol Ofisi
Performans Serisi
yoğun ilgi gören Emsan
Yönetim Kurulu’nda üye
Lansman kampanyası
promosyon kampanyası
değişikliğine gidildi;
dahilinde gerçekleştirilen
başlatıldı.
Gerhard Roiss, Yönetim
online bilgi yarışması ile
▪▪ Positive Card’ın
Kurulu Başkanlığı’nı
bir talihli 2011 model
Opel İnsignia Sports
“Öde Geç” özelliğinin
10 5
Hanzade Doğan Boyner’den
relansmanı kapsamında
devraldı.
Tourer kazandı.
iletişim çalışmaları ve
▪▪Türkiye genelindeki
▪▪İş makinaları Türkiye
6 büyük şehirde doğrudan
Petrol Ofisi maxima
pazar lideri Hidromek A.Ş.
pazarlama aktiviteleri
Yağ Değişim Merkezleri’nin
ile madeni yağ ilk dolum
başladı.
sayısı 190’a ulaştı.
anlaşması imzalandı.
▪“Fosil
▪
Yakıtlar: Bugün ve
▪▪Aliağa LPG Terminalinde
▪▪ Renault 720 performans
Gelecek” ana teması ile
inşa edilen 5 adet
seviyesi onayına sahip
İstanbul’da gerçekleşen
5.000 m³’lük küre tankından Petrol Ofisi maxima
2010 Uluslararası Enerji
4 tanesi tamamlandı.
RN 5W-30, ürün
ve Otomotiv Teknolojileri
▪▪Yarımca LPG Terminalinde
portföyüne eklendi ve
Konferansı’nda (ICAT)
inşa edilen 5 adet
böylece Renault araçlar
Afton Chemical işbirliğinde
5.000 m³’lük küre tankından için ürün portföyü
"Ağır Vasıtalarda Dizel
4 tanesi tamamlandı.
tamamlanmış oldu.
Tüketiminin Gelişimi ve
▪▪Tüm tesislerde yangın
▪▪İzmir Esnaf ve
Ölçümü" konulu sunum ile
tatbikatı gerçekleştirildi.
Sanatkarlar Odaları
yer alındı.
▪▪ Petrol Ofisi’nin
Birliği’nin (IESOB)
▪▪ Petrol Ofisi,
desteklediği TOG
Başkanlar Toplantısı
Kemer Haber Otel’de
Etki Araştırması lansmanı
Petrol Ofisi
gerçekleştirilen Sınırlı
için bir basın toplantısı
sponsorluğunda
Sorumlu Tüm Motorlu
düzenlendi.
gerçekleştirildi.
Taşıyıcılar Kooperatifleri
▪▪ Petrol Ofisi, çalışanlarının
▪▪ PO Dinamo Toplum
Merkez Birliği Toplantısı’nın
oluşturduğu PO Dinamo
Takımı gönüllüleri,
sponsoru oldu.
Toplum Takımı ile
Özel Sektör Gönüllüler
▪▪Aktif Eşler Örnek
Özel Sektör Gönüllüler
Derneği ve TEMA
İstasyonlar Kulübü’nün
Derneği’nin düzenlediği
“Gönülden Ödüller 2010”
öncülüğünde İstanbul
ikinci toplantısı İzmir’de
Belgrad Ormanı’nda
bayi eşlerinin katılımıyla
programına aday oldu.
meşe palamudu toplama
yapıldı.
▪▪Aktif Eşler Örnek
etkinliğine katıldı.
İstasyonlar Kulübü
toplantılarının üçüncüsü
Ankara’da, dördüncüsü de
Antalya’da bayi eşlerinin
katılımıyla yapıldı.
106
Yönet�m
ve
İcra
Kurulu
108
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
Yönetim
Kurulu
Gerhard Roiss 1952
Yönetim Kurulu Başkanı
Gerhard Roiss, Viyana’da ekonomi eğitimi aldıktan sonra
Avusturya Linz’de ve ABD Stanford’da öğrenimini tamamladıktan
sonra tüketim malları endüstrisinde farklı yönetim görevlerinde
bulundu. 1990 yılında OMV’ye katılarak, Pazarlama Grubu’nun
başına getirildi ve aynı yıl PCD Polymere’in Yönetim Kurulu’na atandı. Mart 1997’de
PCD Polymere’in CEO’su, Eylül 1997’de OMV’de Kimya ve Plastikten Sorumlu
İcra Kurulu Üyeliği’ne getirildi. Mart 2000’de değişen icra sorumluluklarıyla
birlikte Arama ve Üretim Başkanlığı’nın yanı sıra şirketin plastik faaliyetleriyle
ilgili sorumluluklarını da sürdürmeye devam etti. 2002’de petrokimyayı da içeren
Arıtım ve Pazarlamadan Sorumlu İcra Kurulu Başkan Vekili oldu. Bu görevine
ek olarak, OMV Refining & Marketing GmbH Direktörlüğü’nü ve 1997-2010 yılları
arasında Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yaptığı Borealis’te Mart 2010 itibarıyla
Danışma Kurulu Başkanlığı’nı yürütmektedir. Aynı zamanda Post AG’nin
Denetim Kurulu Üyesi olan Gerhard Roiss, Kasım 2009-Aralık 2010 tarihleri
arasında NOVA Chemicals şirketinde Yönetim Kurulu Üyeliği görevinde
bulunmuştur. 22 Aralık 2010 itibarıyla Petrol Ofisi Yönetim Kurulu Başkanlığı
görevini üstlenen Gerhard Roiss, 1 Nisan 2011 tarihinde de OMV Genel Müdürlüğü
görevini emekliliğe ayrılan Wolfgang Ruttenstorfer’den devralmıştır.
David Charles Davies 1955
Yönetim Kurulu Başkan Vekili
Ekonomi öğrenimi gördüğü Liverpool Üniversitesi’nden
1978 yılında mezun olan David C. Davies kariyerine yetkili
hesap uzmanı olarak başladı. Daha sonra meşrubat, gıda
ve sağlık alanında faaliyet gösteren uluslararası firmalarda
görev alan Davies, OMV’ye katılmadan önce çeşitli İngiliz şirketlerinde finans
direktörlüğü yaptı. Davies, 1 Nisan 2002 tarihinden itibaren OMV’de Finans
Başkanı (CFO) olarak görev yapmaktadır. 22 Aralık 2010 itibarıyla Petrol Ofisi
Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği; 1 Nisan 2011 tarihi itibarıyla da
OMV İcra Kurulu Başkan Yardımcılığı görevlerine getirilmiştir.
Wolfgang Ruttenstorfer* 1950
Yönetim Kurulu Üyesi
Viyana İktisat ve İşletme Üniversitesi mezunu olan Wolfgang
Ruttenstorfer, 1976 yılında OMV’ye katılmış ve 1992-1997 yılları
arasında çeşitli İcra Kurulu görevlerinde bulunmuştur.
1997-1999 yılları arasında Maliye’den sorumlu Avusturya
Devlet Bakanlığı’nı üstlendikten sonra 2000 yılının başında OMV Grubu’na dönerek
Finans ve Gaz’dan Sorumlu İcra Kurulu Başkan Yardımcılığı görevini üstlendi.
Telekom Austria AG Denetim Kurulu Üyesi, Wiener Versicherung Gruppe
AG Yönetim Kurulu Başkanı ve F. Hoffmann-La Roche AG Yönetim Kurulu Üyesi
(1 Mart 2011’e kadar) olan Wolfgang Ruttenstorfer, 2002 yılında üstlendiği ve Mart
2011 tarihinde emekli olarak ayrıldığı OMV Grubu’nun Genel Müdürlüğü’nü ve İcra
Kurulu Başkanlığı’nı yürütmüştür. Wolfgang Ruttenstorfer 22 Aralık 2010 tarihinde
Petrol Ofisi Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır.
*29 MART 2011 TARİHİNDE STEFAN WALDNER, PETROL OFİSİ YÖNETİM KURULU ÜYESİ OLARAK
WOLFGANG RUTTENSTORFER'İN YERİNE SEÇİLMİŞTİR.
YÖNETİM KURULU
Manfred Leitner 1960
Yönetim Kurulu ÜYESİ
Manfred Leitner, Viyana Ekonomi Üniversitesi’nde
Ticari Bilimler dalında gördüğü eğitimin ardından
OMV Grubu Yurtdışı Faaliyetler Departmanı’nda
meslek hayatına başladı. Daha sonra aynı şirkette
sırasıyla Libya’da Finans Müdürlüğü, Arama ve Üretim Projeleri
Kalite Müdürlüğü, Arama ve Üretimden Sorumlu Başanalistlik ve
Başkontrolörlük, Rafinasyon ve Pazarlamadan Sorumlu Kontrol
Müdürlüğü, Üretim ve Tedarik-Rafinasyon ve Pazarlamadan Sorumlu
Müdürlük görevlerinde bulundu. Manfred Leitner, 2003 yılından bu yana
OMV Arıtım-Dağıtım Optimizasyonu ve Tedarik İşkolundan
Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak görev yapmaktadır, aynı zamanda
16 Mayıs 2006 tarihinden bu yana Petrol Ofisi Yönetim Kurulu Üyesi’dir.
Werner Auli 1960
Yönetim Kurulu Üyesi
Viyana Teknik Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra
1987 yılında OMV’ye katılan Werner Auli, 2002-2004
yılları arasında EconGas Genel Müdürlüğü’nü üstlendi
ve 2006 yılından bu yana OMV Gas & Power’ın
Başkanlığı’nı yürütmektedir. Werner Auli, 22 Aralık 2010 tarihi itibarıyla
Petrol Ofisi Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır.
Jaap Huijskes 1965
Yönetim Kurulu Üyesi
Holldanda Delft University of Technology’de
Mühendislik Fakültesi’ni bitirdikten sonra profesyonel
hayatına Shell’de başlayan Jaap Huijskes, bu şirkette
mühendislik, petrol mühendisliği ve ekonomik
alanlarda birçok farklı görevlerde bulundu. Royal Dutch Shell PLC’deki
son görevleri arasında Sakhalin Energy Faz-II Proje Müdürlüğü ile
dünyadaki büyük çaplı arama ve üretim projelerinden sorumlu
İcra Kurulu Başkan Yardımcılığı bulunmaktadır. Görevleri sırasında
İngiltere, Norveç, Umman, Avustralya ve Rusya’da çalışmış ve yaşamış
olan Jaap Huijskes, 01 Nisan 2010 tarihi itibarıyla Arama ve Üretim’den
sorumlu olarak OMV İcra Kurulu’na; 22 Aralık 2010 tarihi itibarıyla da
Petrol Ofisi Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır.
Tulû Gümüştek�n 1968
Yönetim Kurulu Üyesi
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olan Tulû
Gümüştekin, lisansüstü eğitimini Brüksel Hür Üniversitesi
(VUB) Uluslararası Hukuk ve Avrupa Hukuku Bölümü’nde
sürdürmüştür. Gümüştekin, aynı dönemde, profesyonel
kariyerine yine Brüksel’de bulunan Oppenheimer, Wolff & Donelly
uluslararası hukuk firmasında başlamıştır. 1994 ve 2000 yılları arasında
Brüksel’de diğer bir uluslararası hukuk firması Morgan, Lewis & Bockius’da
10 9
11 0
PETROL OFİSİ FAALİYET RAPORU 2010
kariyerine devam eden Gümüştekin, AB gümrük ve anti-tröst hukuku
konularında ihtisas sahibidir. Tulû Gümüştekin, Türkiye ve AB arasında
gerçekleşen Gümrük Birliği müzakere sürecine katılmış ve çok sayıda firma
ve kuruluş için hukuki danışmanlık yapmıştır. Kariyerine başlamadan önce,
Avrupa Komisyonu’nun Telekomünikasyon, Bilgi Piyasası ve Araştırma
Genel Müdürlüğü’nde stajını tamamlamıştır. Tulû Gümüştekin, 2000 yılında
Brüksel’de kurduğu, İstanbul ve Washington’da ofisleri bulunan danışmanlık
şirketi CPS’nin (Corporate and Public Strategy Advisory Group) Genel Müdürü
ve Yönetim Kurulu üyesidir. Hukuk kariyerinin yanı sıra, Gümüştekin,
kurumsal ve sosyal sorumluluk ve yazarlık alanlarında da önemli çalışmalara
imza atmıştır. AB Komitesi Başkanlığını yürüttüğü Washington’da bulunan
Amerikan-Türk Konseyi (ATC) başta olmak üzere çeşitli birlik ve derneklerin
yönetim kurulu üyesi olarak görev yapmaktadır. Çok sayıda makale ve yazısı
bulunan Gümüştekin, Sabah gazetesinde Türk dış politikası ve AB konularında
haftalık köşe yazıları yazmaktadır. Ulusal ve uluslararası alanda birçok
ödülün sahibi olan Tulû Gümüştekin, Kaan Terzioğlu ile evlidir ve İngilizce ve
Fransızca bilmektedir. Tulû Gümüştekin, 22 Aralık 2010 tarihinde Petrol Ofisi
Yönetim Kurulu Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır.
Mel�h Türker 1959
Yönetim Kurulu Üyesi ve icra kurulu başkanı
ceo
Melih Türker, İstanbul Teknik Üniversitesi Mühendislik
Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun
olduktan sonra, MBA ve yüksek lisansını ABD’deki
Gannon Üniversitesi’nde tamamladı. 1989 yılında ABD’li petrol devi Exxon
International’da Satış ve Pazarlama Koordinatörü olarak göreve başlamasının
ardından akaryakıt sektöründe yirmi iki yıl boyunca değişik birimlerde
yöneticilik yaptı. 1991 yılında transfer olduğu Shell Türkiye’de Bölge Müdür
Yardımcısı olarak görev yaptı. 1993’ten itibaren Shell Ortadoğu, Dubai ve
BAE bölgesinde satış ve pazarlama faaliyetlerini yöneten Türker, 1996 yılında
Türkiye’ye Satış ve Planlama Müdürü olarak döndü; 1998 yılına kadar
Ticari Faaliyetler Satış Direktörlüğü görevini yürüttü. Aynı yıl Shell Türkiye
Genel Müdürlüğü’ne atanarak şirketin ilk Türk genel müdürü unvanına
sahip oldu. Beş yıl sürdürdüğü bu görevin ardından 2003 yılında Shell
Londra merkezine atanarak, Shell Avrupa’nın Global Madeni Yağlar Genel
Müdürlüğü’ne, 2005 yılında ise Shell Avrupa Global Madeni Yağlar Stratejik
İş Ünitesi Genel Müdürlüğü’ne getirildi. Türker, Haziran 2007’den bu yana
Petrol Ofisi CEO’su olarak; aynı zamanda 22 Aralık 2010 tarihi itibarıyla da
Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır.
İCRA KURULU
İcra
Kurulu
Tamas Mayer 1961
İcra Kurulu Başkan Vekili
Rafinaj ve Pazarlama Direktörü
Tamas Mayer, yüksek lisans eğitimini Macaristan,
Budapeşte’deki Economic University’de tamamladı.
1992 yılında OMV bünyesine katılan Tamas Mayer, 1992-1998
yılları arasında OMV Macaristan Genel Müdürü, 1998-2002 yılları arasında
OMV Bulgaristan Genel Müdürü, 2003-2004 yıllarında ise OMV Romanya,
Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ bölgelerinin pazarlama faaliyetlerinden
sorumlu oldu. 2004-2010 yılları arasında bir OMV iştiraki olan Petrom’da
Pazarlama Bölümü’nden sorumlu İcra Kurulu Üyesi olarak görev aldı.
2008 yılında Petrol Ofisi Yönetim Kurulu Üyesi olarak atandı. 2009’da
Petrol Ofisi Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği’ne seçilen Tamas Mayer,
bu görevinden 22 Aralık 2010 tarihinde ayrılarak Petrol Ofisi İcra Kurulu
Başkan Vekili görevini yürütmeye başladı.
Reinhard Pıchler 1960
İcra Kurulu Üyesi
Finans Direktörü
Avusturya Federal College of Engineering ile Viyana
University of Economic Studies’ten mezun olan
Reinhard Pichler, 1990 yılında OMV Grubu’na Bilgi İşlem
Bölümü Sistem Mühendisi olarak katıldı. 1996-2000 yılları arasında OMV
Denetim Departmanı Başkan Yardımcılığı’nı üstlendi. 2000 yılında, daha sonra
OMV Solutions şirketine dönüşecek olan OMV Service Network şirketinin
iki yıllık kuruluş sürecinde İcra Kurulu Başkanlığı görevini üstlendi.
2003-2004 yılları arasında OMV Aktiengesellschaft’ın Grup Denetim
Departmanı Başkanlığı’nı yürüten Reinhard Pichler, Petrom’un OMV grubuna
katılmasıyla birlikte 2005 yılında Petrom Baş Finans Direktörü görevine
getirildi, 2007 yılında da grubun iki çözüm merkezi olan OMV Solutions Viyana
ile Petrom Solutions Bükreş’in birleşmesinden sorumlu oldu. Reinhard
Pichler, 22 Aralık 2010 tarihi itibarıyla Petrol Ofisi İcra Kurulu Üyesi ve
Baş Finans Direktörü görevlerini üstlenmiştir.
Oktay Bülent Şen 1959
İcra Kurulu ÜYESİ
gaz ve enerji direktörü
Oktay Bülent Şen, İstanbul Erkek Lisesi’nden 1978’de,
Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü’nden
1984’te mezun oldu. Bir süre yatırım bankacılığı ve
menkul kıymetler ticareti alanlarında çalıştıktan sonra Özelleştirme
İdaresi’nde görev aldı. Bunun ardından çeşitli Türk endüstri şirketleri ve
holdinglerinde idari pozisyonlarda sorumluluk alan Şen, daha sonra ise önde
gelen bir çokuluslu enerji şirketinin gaz ve enerji bölümünde iş geliştirmeden
sorumlu oldu. 2008 yılında, önce OMV Gaz ve Enerji Ltd. Şti.’nin Gaz’dan
Sorumlu Genel Müdürü olarak, daha sonra OMV Gaz ve Enerji Genel Müdürü
olarak görev aldı. Bu görevini sürdürmenin yanı sıra, 22 Aralık 2010 tarihi
itibarıyla Petrol Ofisi İcra Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır.
111
112
PETROL OFİSİ A.Ş.
Temel
Göstergeler
PETROL OFİSİ A.Ş.
ÇIKARILMIŞ SERMAYE VE ORTAKLIK YAPISI
VE 2010 YILI HİSSE FİYATI
ÇIKARILMIŞ SERMAYE VE ORTAKLIK YAPISI
Çıkarılmış sermaye
577.500.000 TL
Çıkarılmış sermaye tavanı
750.000.000 TL
PETROL OFİSİ A.Ş. ORTAKLIK YAPISI
Ortaklar
TL
%
OMV Enerji Holding A.Ş
319.949.130,81
55,40
OMV Aktiengesellschaft
240.104.930,10
41,58
17.445.939,09
3,02
577.500.000,00
100,00
Halka Açık ve Diğer
Toplam
2010 YILI PETROL OFİSİ HİSSE FİYATI
PETROL OFİSİ IMKB 100 KARŞILAŞTIRMASI (TL)
75.000
7,00
70.000
6,50
65.000
6,00
60.000
5,50
55.000
5,00
50.000
4,50
PETROL OFİSİ
TL
31 Aralık 2009
Petrol Ofisi
IMKB-100
En Düşük
En Yüksek
IMKB 100
31 ‘10
ARALIK
30 ‘10
KASIM
31 ‘10
EKİM
30 ‘10
EYLÜL
31 ‘10
AĞUSTOS
31 ‘10
TEMMUZ
30 ‘10
HAZİRAN
31 ‘10
MAYIS
30 ‘10
NİSAN
31 ‘10
MART
28 ‘10
ŞUBAT
31 ‘10
OCAK
ARALIK
31 ‘09
Ortalama
31 Aralık 2010
4,76
4,76
6,64
5,49
6,60
52.825
48.739
71.543
59.381
66.004
▪▪ Petrol Ofisi hisse fiyatı 2010 yılında 4,76 - 6,64 TL aralığında hareket etmiştir.
▪▪ 31 Aralık 2010 itibariyle Petrol Ofisi hisse senedi kapanış fiyatı hisse başına 6,60 TL olarak gerçekleşmiştir.
PETROL OFİSİ IMKB 100 KARŞILAŞTIRMASI (USD)
55.000
4,40
4,20
50.000
PETROL OFİSİ
IMKB 100
4,00
45.000
3,80
3,60
40.000
3,40
35.000
3,20
TL
Petrol Ofisi
ISE-100
31 Aralık 2009
En Düşük
En Yüksek
3,00
31 ‘10
ARALIK
30 ‘10
KASIM
31 ‘10
EKİM
30 ‘10
EYLÜL
31 ‘10
AĞUSTOS
31 ‘10
TEMMUZ
30 ‘10
HAZİRAN
31 ‘10
MAYIS
30 ‘10
NİSAN
31 ‘10
MART
28 ‘10
ŞUBAT
31 ‘10
OCAK
30.000
31 ‘09
ARALIK
114
Ortalama
31 Aralık 2010
3,20
3,18
4,31
3,66
4,29
35.517
31.648
51.069
39.681
43.686
▪▪ Petrol Ofisi hisse fiyatı 2010 yılında 3,18 - 4,31 ABD doları aralığında hareket etmiştir.
▪▪ 31 Aralık 2010 itibariyle Petrol Ofisi hisse senedi kapanış fiyatı hisse başına 4,29 ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
2010 YILI PİYASA DEĞERİ
2010 YILI PETROL OFİSİ PİYASA DEĞERİ
PETROL OFİSİ PİYASA DEĞERİ (TL MN)
4,400
4,200
4,000
3,800
3,600
3,400
3,200
TL MN
31 ‘10
ARALIK
30 ‘10
KASIM
31 ‘10
EKİM
30 ‘10
EYLÜL
31 ‘10
AĞUSTOS
31 ‘10
TEMMUZ
30 ‘10
HAZİRAN
31 ‘10
MAYIS
30 ‘10
NİSAN
31 ‘10
MART
28 ‘10
ŞUBAT
31 ‘10
OCAK
ARALIK
3,000
31 ‘09
31 Aralık 2009
En Düşük
En Yüksek
Ortalama
31 Aralık 2010
3.321
3.321
4.262
3.780
3.812
Petrol Ofisi
▪▪ Petrol Ofisi piyasa değeri 2010 yılında 3.321 - 4.262 milyon TL aralığında hareket etmiştir.
▪▪ 31 Aralık 2010 itibariyle Petrol Ofisi piyasa değeri 3.812 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
PETROL OFİSİ PİYASA DEĞERİ (USD MN)
3,200
3,000
2,800
2,600
2,400
2,200
USD MN
Petrol Ofisi
31 ‘10
ARALIK
30 ‘10
KASIM
31 ‘10
EKİM
30 ‘10
EYLÜL
31 ‘10
AĞUSTOS
31 ‘10
TEMMUZ
30 ‘10
HAZİRAN
31 ‘10
MAYIS
30 ‘10
NİSAN
31 ‘10
MART
28 ‘10
ŞUBAT
31 ‘10
OCAK
ARALIK
2,000
31 ‘09
31 Aralık 2009
En Düşük
En Yüksek
Ortalama
31 Aralık 2010
2.233
2.216
3.003
2.523
2.479
▪▪ Petrol Ofisi piyasa değeri 2010 yılında 2.216 - 3.003 milyon ABD doları aralığında hareket etmiştir.
▪▪ 31 Aralık 2010 itibariyle Petrol Ofisi piyasa değeri 2.479 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
115
116
PETROL OFİSİ A.Ş.
İŞTİRAKLER
PETROL OFİSİ İŞTİRAKLERİ
%99,96
ERK PETROL YATIRIMLARI A.Ş.
AKARYAKIT DAĞITIM
%89,97
MARMARA DEPOCULUK HİZMETLERİ A.Ş.
DEPO HİZMETİ
K-PET KIBRIS TÜRK PETROLLERİ LTD. 52,OO %
AKARYAKIT DAĞITIM
%99,89
PETROL OFİSİ ALTERNATİF YAKITLAR TOPTAN SATIŞ A.Ş.
LNG SATIŞI
PETROL OFİSİ AŞ
%99,75
PETROL OFİSİ GAZ İLETİM A.Ş.
LNG İLETİMİ
%100,00
PETROL OFİSİ GEORGIA LTD. ŞTİ.
AKARYAKIT DAĞITIM
PETROL OFİSİ AKDENİZ RAFİNERİSİ A.Ş.
%99,99
RAFİNAJ
%99,96
PETROL OFİSİ ARAMA ÜRETİM A.Ş.
ARAMA VE ÜRETİM
ERK PETROL YATIRIMLARI A.Ş.
Sermayesi 20.000.000 TL
Ortaklık Yapısı
Petrol Ofisi A.Ş.
%99,96
OMV Enerji Holding A.Ş..
%0,01
OMV Clearing und Treasury GmbH
%0,01
OMV Gas & Power GmbH
%0,01
OMV Exploration & Production GmbH
%0,01
Faaliyet Konusu: Yurtiçinden ve yurtdışından akaryakıt, petrol ve petrol ürünleri ile LPG ve benzeri
diğer her türlü ürünü temin etmek ve satmak, dağıtımını tanzim etmek, depolamak, ayrıca rafineri yan
ürünlerini satmak, her türlü madeni yağ ve gres ile bunların yan ürünlerini üretmek, harmanlamak,
üretim ve harmanlama için gerekli tesisleri kurmak, toptan ve perakende satışını, ithalini ve ihracatını
yapmaktır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
İŞTİRAKLER
MARMARA DEPOCULUK HİZMETLERİ A.Ş.
Sermayesi 85.500.000 TL
Ortaklık Yapısı
Petrol Ofisi A.Ş.
%89,97
Petline Petrol Ürünleri Tic. A.Ş.
%10,00
PO Akdeniz Rafinerisi
%0,01
OMV Enerji Holding A.Ş.
%0,01
ERK Petrol Yatırımları A.Ş.
%0,01
Faaliyet Konusu: 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve Petrol Piyasası Yönetmeliği ile bunlarla ilgili
mevzuatta ve yapılan herhangi bir ek ve/veya ek yerine geçebilen hükümlerle düzenlenen konularda;
petrol piyasasında faaliyette bulunanların stok ve işletme ihtiyaçlarını karşılamak üzere üçüncü
şahısların mülkiyetinde bulunan dökme petrol ürünlerinin ve ambalajlı madeniyağ ve müstahzarların
depolanması ve genel antrepo işleticiliği faaliyetinde bulunmak.
KIBRIS TÜRK PETROLLERİ LTD
Sermayesi 2.784.474 TL
Ortaklık Yapısı
Petrol Ofisi A.Ş.
%52,00
Türk Cemaat Meclisi Konsolide Fonu
İnkişaf Sandığı
%48,00
Faaliyet Konusu: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kurulmuş olup akaryakıt dağıtım faaliyeti
gerçekleştirmektedir.
PETROL OFİSİ ALTERNATİF YAKITLAR TOPTAN SATIŞ A.Ş.
Sermayesi 8.000.000 TL
Ortaklık Yapısı
Petrol Ofisi A.Ş.
%99,89
OMV Enerji Holding A.Ş..
%0,02
OMV Clearing und Treasury GmbH
%0,02
OMV Gas & Power GmbH
%0,04
ERK Petrol Yatırımları A.Ş.
%0,02
Faaliyet Konusu: Türkiye içinde ve/veya dışında doğal gaz piyasasında faaliyette bulunmak,
doğalgaz kullanımını aktif bir şekilde geliştirmek, doğalgaz, sıvılaştırılmış doğalgaz ve benzeri
ürünleri yurtiçinden temin etmek veya ithal etmek, Türkiye içinde ve/veya dışında satmak ve
pazarlamak, dağıtımını tanzim etmek, depolanması ve kullanımı için gerekli düzenlemeleri
yapmak üzere kurulmuştur.
117
118
PETROL OFİSİ A.Ş.
İŞTİRAKLER
PETROL OFİSİ GAZ İLETİM A.Ş.
Sermayesi 4.000.000 TL
Ortaklık Yapısı
Petrol Ofisi A.Ş.
%99,75
OMV Enerji Holding A.Ş.
%0,05
OMV Clearing und Treasury GmbH
%0,05
OMV Gas & Power GmbH
%0,10
ERK Petrol Yatırımları A.Ş.
%0,05
Faaliyet Konusu: Türkiye içinde ve/veya dışında doğalgaz piyasasında faaliyette bulunmak,
doğalgaz kullanımını aktif bir şekilde geliştirmek, Türkiye içinde ve/veya dışında doğalgaz
piyasasında sıvılaştırılmış doğalgaz, sıkıştırılmış doğalgaz ve doğalgaz iletim, dolum, taşıma ve teslim
faaliyetlerinde bulunmak ve bu faaliyetlere yönelik taşıma vasıtaları ile tesislerin projelendirilmesi,
inşası ve işletmesini yürütmek, Türkiye içinde doğalgaz piyasasında faaliyette bulunan şirketler
ile teslim ve taşıma sözleşmeleri yapmak ve teslim aldığı doğalgazı nakil vasıtaları ile taşımak ve
bu ürünlerin ürünün depolanması ve kullanımı için gerekli düzenlemeleri yapmak üzere kurulmuştur.
PETROL OFİSİ GEORGIA LTD. ŞTİ.
Sermayesi 2.000.000 USD
Ortaklık Yapısı
Petrol Ofisi A.Ş.
%100
Faaliyet Konusu: Yurtiçi ve yurtdışı piyasalardan petrol ürünlerinin temini, depolanması,
dağıtımı ve Gürcistan’da satışı amacıyla kurulmuştur.
PETROL OFİSİ AKDENİZ RAFİNERİSİ SAN. TİC. A.Ş.
Sermayesi 50.000.000 TL
Ortaklık Yapısı
Petrol Ofisi A.Ş.
%99,9992
Petrol Ofisi Alternatif Yakıtlar Toptan Satış A.Ş.
%0,0002
Petrol Ofisi Gaz İletim A.Ş.
%0,0002
OMV Enerji Holding A.Ş.
%0,0002
ERK Petrol Yatırımları A.Ş.
%0,0002
Faaliyet Konusu: Ham petrol rafinajı, her çeşit ham petrol ve petrol ürünlerinin temini, ihracı,
ithal edilmesi ve depolanması, sahibi bulunduğu, iştirak ettiği veya işlettiği rafinerilerde
ham petrol veya yarı mamul petrol işlemek, bunlardan her çeşit petrol ürünü, ara ürün ve yan
ürünleri elde etmek, ham petrolün işlenmesiyle elde edilen ürünleri depolamak, paçallamak,
ihraç etmek, bunun için gerekli her türlü araç, gereç, malzeme, madde ve tesisleri yapmak,
kurmak, temin veya tedarik etmek, yurtiçindeki ve/veya yurtdışındaki rafinerilerde,
ham petrol işlemek ve/veya işletilmesini sağlamak.
PETROL OFİSİ A.Ş.
İŞTİRAKLER
PETROL OFİSİ ARAMA ÜRETİM SAN. ve TİC. A.Ş.
Sermayesi 20.000.000 TL
Ortaklık Yapısı
Petrol Ofisi A.Ş.
%99,96
ERK Petrol Yatırımları A.Ş.
%0,01
PO Akdeniz Rafinerisi
%0,01
OMV Enerji Holding A.Ş.
%0,01
Mehmet KÖKSAL
%0,01
Faaliyet Konusu: Petrol Kanunu ve ilgili mevzuat ile düzenlenen konularda arama, üretim,
geliştirme, taşıma, pazarlama, satış işleri ve yeraltı endüstriyel hammaddeler ile sınırlı
kalmamak üzere yurtiçinde her çeşit hidrokarbon, yağ ile çözünmüş serbest gazlar, karbondioksit
ve kömür metan gazları ile olarak kıyı ötesi ve karalarda faaliyette bulunmak. Yurtdışında
arama, işletme ruhsatları almak.
119
120
PETROL OFİSİ A.Ş.
FİNANSAL GÖSTERGELER
ÖZET FİNANSALLAR (TL)
2007
2008
2009
2010
Dönen Varlıklar
2.388.763.725
3.322.926.229
3.116.694.498
2.481.242.947
Duran Varlıklar
3.310.412.101
3.552.446.928
3.747.699.733
4.130.058.202
Toplam Varlıklar
5.699.175.826
6.875.373.157
6.864.394.231
6.611.301.149
Kısa Vadeli Yükümlülükler
1.576.350.980
2.289.102.864
2.399.694.213
1.991.707.560
Uzun Vadeli Yükümlülükler
1.541.891.652
1.887.772.679
1.504.937.841
2.428.047.700
4.602.888
6.396.477
16.180.137
20.516.437
Özsermaye
2.576.330.306
2.692.101.137
2.943.582.040
2.171.029.452
Net Satışlar
13.479.745.446
17.194.444.698
14.094.912.129
16.140.676.155
Brüt Kâr
836.261.166
1.267.360.661
971.172.745
812.483.778
FVÖK
118.036.245
846.347.204
566.487.572
249.026.488
FVAÖK
230.341.778
967.655.208
720.646.919
448.729.142
Net Dönem Kârı
241.111.147
151.379.020
251.476.411
-41.335.151
2007
2008
2009
2010
Brüt Kâr Marjı (%)
%6,2
%7,4
%6,9
%5,0
FVAÖK Marjı (%)
%1,7
%5,6
%5,1
%2,8
Net Kâr Marjı (%)
%1,8
%0,9
%1,8
%-0,3
Özsermaye Getirisi (%)
%9,8
%5,7
%8,9
%-1,6
Kullanılan Sermayenin Ortalama Getirisi* (%)
%2,2
%13,3
%9,9
%4,1
2,4
4,8
2,9
2,1
0,418
0,262
0,435
-0,072
Ana Ortaklık Dışı Paylar
FVÖK: Faiz ve vergi öncesi kâr
FVAÖK: Faiz, vergi ve amortisman öncesi kâr
FVAÖK: FVÖK+Amortisman
ÖNEMLİ ORANLAR
FVAÖK / Net Faiz Gideri (x)
Hisse Başına Kâr
* Kullanılan sermayenin ortalama getirisinin hesaplanmasında FVÖK, şerefiye amortismanına göre düzeltilmiştir.
Özsermaye Getirisi: Net Kâr / Ortalama Özsermaye
Kullanılan Sermayenin Ortalama Getirisi: FVÖK (1-vergi oranı) / Ortalama Kullanılan Sermaye
Kullanılan Sermaye: Net Borç + Özsermaye + Azınlık Payı
Net Borç: Eurobond + Murabaha + Banka Kredileri + Finansal Leasing - Nakit
PETROL OFİSİ A.Ş.
FİNANSAL GÖSTERGELER
YATIRIM HARCAMALARI* (Milyon ABD Doları)
182
2007
230
2008
214
2009
434
2010
2010 yılında yatırım harcamalarının büyük çoğunluğunu, perakende segmentinde istasyon
anlaşmaları yenilemeye ve depolama kapasitesini arttırmaya yönelik yatırımlar oluşturmuştur.
Toplam yatırım harcamaları 434 milyon ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
NET SATIŞLAR (Milyon ABD Doları)
10.367
2007
13.251
2008
9.119
2009
10.768
2010
2010 yılında net satışlar petrol fiyatlarındaki artış ile birlikte bir önceki yıla göre % 18 artış göstermiştir.
FVAÖK (Milyon ABD Doları)
177
2007
746
2008
466
2009
299
2010
2010 yılında ödenen bir defaya mahsus ceza ve tazminat giderleri, azalan Ticari ve Endüstiriyel
segment satışları ve 2010 yılında yapılan kontrat yenileme anlaşmaları çerçevesinde bayilere verilen
ekstra indirimler nedeniyle FVAÖK 2009’a göre düşüş göstermiştir.
TOPLAM VARLIKLAR (Milyon ABD Doları)
4.893
2007
4.546
2008
4.559
2009
4.276
2010
2010 yılında toplam varlıklar ödenen temettü nedeniyle TL bazında %3,7; ABD doları bazında %6,2
oranında azalmış ve 4.276 milyon ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
KULLANILAN SERMAYENİN ORTALAMA GETİRİSİ
2007
%2,2
%13,3
2008
%9,9
2009
2010
%4,1
Sermayenin ortalama getirisi karlılıkta meydana gelen azalış, 2010 yılında yapılan yatırım
harcamaları ve temettü ödemesinden ötürü azalan nakit seviyesi nedeniyle önceki yıllara göre daha
düşük bir seviyede gerçekleşmiştir.
121
PETROL OFİSİ A.Ş.
FAALİYET GÖSTERGELERİ
31 ARALIK TARİHİ İTİBARİYLE PAZAR PAYLARI
SİYAH ÜRÜNLER
PO
%49,0
DİĞER %50,6
MOTORİN
PO
%27,1
DİĞER %72,9
BENZİN
%23,9
PO
DİĞER %76,1
OTO-LPG
%15,3 PO
DİĞER %84,7
%
Siyah Ürünler
Motorin
Benzin
Oto-LPG
Petrol Ofisi
49,4
27,1
23,9
15,3
Diğer
50,6
72,99
76,1
84,7
PETROL OFİSİ PAZAR PAYLARI (ÖZELLEŞTİRME ÖNCESİ VE SONRASI)
42,1
MOTORİN
39,1
28,8
28,5
24,7
36,0
35,8
34,9
33,6
BENZİN
29,9
29,0
27,1
25,6
24,5
26,4
25,6
25,8
25,7
24,4
28,3
27,9
27,1
24,2
23,5
23,9
19,9
19,2
ÖZELLEŞTİRME
ÖNCESİ
36,9
35,1
33,8
ÖZELLEŞTİRME
SONRASI
2010
2009
2005
2008
2004
2007
2003
2006
2002
2001
2000
2000
%
1997
1998
1999
2000
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Motorin
42,1
39,1
33,8
28,8
29,0
35,1
36,9
36,0
35,8
34,9
33,6
29,9
28,3
27,9
27,1
Benzin
28,5
24,7
24,5
19,2
19,9
25,6
27,1
26,4
25,6
25,7
25,8
24,4
24,2
23,5
23,9
1998
1999
TEMMUZ
1997
122
Temmuz
PETROL OFİSİ A.Ş.
FAALİYET GÖSTERGELERİ
TOPLAM TALEP
Talep Kırılımı (milyon ton)
2009
2010
10/09 (%)
Motorin
13,47
13,79
2,4
OtoLPG + Benzin
4,54
4,56
0,6
Siyah Ürünler
1,92
1,07
-43,9
Madeni Yağlar
0,26
0,30
15,7
LNG*
0,36
0,40
12,0
20,54
20,14
-2,0
Toplam Talep
*Şirket tahminidir.
2010
2009
MADENİ YAĞLAR % 1,3
MADENİ YAĞLAR % 1,5
*LNG % 1,7
*LNG % 2,0
SİYAH ÜRÜNLER % 9,3
SİYAH ÜRÜNLER % 5,3
OTO-LPG + BENZİN % 22,1
OTO-LPG + BENZİN % 22,7
MOTORİN % 65,6
MOTORİN % 68,5
Kaynak: PETDER ve Petrol Ofisi A.Ş.
Kaynak: PETDER ve Petrol Ofisi A.Ş.
Motorin hacmine kerosen dahildir.
Motorin hacmine kerosen dahildir.
PETROL OFİSİ SATIŞ HACMİ VE ÜRÜN KIRILIMI
Petrol Ofisi Ürün Kırılımı (milyon ton)
2009
2010
10/09 (%)
Motorin
3,76
3,74
-0,5
OtoLPG + Benzin
0,86
0,87
1,6
Siyah Ürünler
0,88
0,53
-39,4
Madeni Yağlar
0,06
0,07
22,8
LNG
0,07
0,09
26,0
Petrol Ofisi Satış Hacmi
5,63
5,31
-5,6
2010
2009
MADENİ YAĞLAR % 1,1
MADENİ YAĞLAR % 1,4
LNG % 1,3
LNG % 1,7
SİYAH ÜRÜNLER % 15,6
SİYAH ÜRÜNLER % 10,0
OTO-LPG + BENZİN % 15,3
OTO-LPG + BENZİN % 16,5
MOTORİN % 66,8
MOTORİN % 70,4
Kaynak: PETDER ve Petrol Ofisi A.Ş.
Kaynak: PETDER ve Petrol Ofisi A.Ş.
Motorin hacmine kerosen dahildir.
Motorin hacmine kerosen dahildir.
123
PETROL OFİSİ A.Ş.
FAALİYET GÖSTERGELERİ
OTO LPG
Sözleşmeli İstasyonlar
2009
2010
320
56
PO/gaz İstasyonları
1.321
1.340
Toplam İstasyonlar
1.641
1.396
Toplam Pazar Payı (%)
%14,6
%15,3
Toplam Pazar (000mt)*
2.300
2.500
* Kaynak: PETDER
TOPLAM İSTASYONLAR
PO/GAZ İSTASYONLARI
1.641 İSTASYON
SÖZLEŞMELİ İSTASYONLAR
2009
SÖZLEŞMELİSÖZLEŞMELİ
İSTASYONLAR
PO/GAZ İSTASYONLARI
İSTASYONLAR
1.396 İSTASYON
2010
%0
%20
%40
%60
%80
%100
SÖZLEŞMELİ
İSTASYONLAR
MADENİ YAĞ
Ton (000mt)
2006
2007
2008
2009
Üretim
103,7
92,0
85,3
71,1
88,6
96,7
76,7
69,8
60,1
75,8
9,4
12,4
12,9
11,7
10,0
106,1
89,2
82,7
71,8
85,8
2010
Yurtiçi Satışlar
İhracat
Toplam Satışlar
İTHALAT ORANLARI (%)
2010
2006
2007
2008
2009
Kurşunsuz Benzin
54
44
0
0
0
Motorin
51
51
54
57
57
Beyaz Ürünler*
44
40
37
36
39
Siyah Ürünler**
18
19
7
4
3
Ortalama
40
35
30
32
36
* Beyaz Ürünler: Benzin, motorin, jet yakıtı, kerosen
** Siyah Ürünler: Fuel oil, kalorifer yakıtı
2010 YILI BRENT FİYATLARI (ABD DOLARI/VARİL)
100
31.12.2010
95
92,55
23.04.2009
90
03.08.2010
89,49
08.11.2010
87,03
83,84
85 31.12.2009
77,67
80
75
70
71,28
70,49
05.02.2010
65
24.08.2010
67,58
26.05.2010
60
55
Perakende Satış Fiyatı
(KDV Dahil) TL
Kurşunsuz
Benzin (95)
Kurşunsuz
Kırsal Motorin
Benzin (97)
‘10
ARALIK
‘10
KASIM
‘10
EKİM
‘10
EYLÜL
‘10
AĞUSTOS
‘10
TEMMUZ
‘10
HAZİRAN
‘10
MAYIS
‘10
NİSAN
‘10
MART
‘10
ŞUBAT
‘10
OCAK
‘09
ARALIK
124
Motorin
Fuel Oil
No. 6
2008 Yıl Sonu
2,75
2,82
2,34
2,42
0,89
2009 Yıl Sonu
3,64
3,67
2,88
3,02
1,40
2010 Yıl Sonu
2010 / 2009
3,86
3,90
3,16
3,32
1,49
%5,9
%6,2
%9,9
%9,9
%6,7
PETROL OFİSİ A.Ş.
Kurumsal
Yönetİm İlkelerİ
Raporu
126
PETROL OFİSİ A.Ş.
KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU
1. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM BEYANI
Petrol Ofisi, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 04.07.2003 tarihinde kabul ederek açıkladığı Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni
benimsemekte ve Şirket çıkarları için en iyi hizmeti verecek
uygulama ve ilkeleri geliştirmeyi hedeflemektedir. Petrol Ofisi, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni eşitlik, bağımsızlık, disiplin,
şeffaflık, sosyal sorumluluk, hesap verebilirlik ve sorumluluk kavramları çerçevesinde geliştirmektedir. Şirketimiz
31.12.2010 tarihinde sona eren faaliyet döneminde aşağıda
belirtilen hususlar dışında, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uymakta ve
bunları uygulamaktadır.
Şirketimiz Ana Sözleşmesi’nde,
▪▪ Özel denetçi atanması talebinin bireysel bir hak olarak
kullanılabilmesi,
▪▪ Yönetim Kurulu’na bağımsız üye atanması,
▪▪ Menfaat sahiplerinin şirket yönetimine katılımının sağlanması,
▪▪ Yönetim Kurulu üye seçiminde birikimli oy sistemi uygulanması,
▪▪ Kâr dağıtım politikası,
▪▪ Şirketin sermaye ve yönetim yapısı ile mal varlığında değişiklik meydana getiren bölünme ve hisse değişimi, önemli tutardaki maddi/maddi olmayan varlık alım satımı, kiralanması
veya kiraya verilmesi veya bağış ve yardımda bulunulması ile
üçüncü kişiler lehine kefalet, ipotek gibi teminat verilmesine
ilişkin kararların Genel Kurul’da alınması gibi hususlar yer
almamaktadır. Bu durum herhangi bir çıkar çatışmasına neden olmamıştır.
2. PAY SAHİPLERİ
2.1. Pay Sahipleriyle İlişkiler Birimi
Ana Sözleşmemiz ve ilgili mevzuat çerçevesinde pay sahiplerinin haklarını korumaya yönelik tüm yükümlülüklerini titizlikle
yerine getirmeyi prensip edinmiş olan Şirketimiz bünyesinde,
pay sahiplerinin sorularına doğru, tam ve zamanında cevap
verebilmek için bir Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü mevcuttur
(iletişim adresi: [email protected]). Ticari sır
niteliğinde olmayan tüm sorulara eşitlik, şeffaflık, hesap verilebilirlik ve sorumluluk ilkeleri gözetilerek Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü tarafından cevap verilmekte ve yönetim ile pay
sahibinin sürekli iletişim halinde olması sağlanmaktadır. Müdürlük, Yönetim Kurulu’na doğrudan raporlama yapmaktadır.
Müdürlüğün başlıca faaliyetleri:
▪▪ Şirket ile ilgili kamuya açıklanmamış, ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere, pay sahiplerinin şirketle ilgili
yazılı ve sözlü bilgi taleplerini ilgili mevzuat çerçevesinde yanıtlamak,
▪▪ Pay sahiplerine ilişkin kayıtların sağlıklı, güvenli ve güncel
tutulmasını sağlamak,
▪▪ Genel Kurul toplantılarının yürürlükteki mevzuata ve Esas
Sözleşme’ye uygun yapılmasını sağlamak,
▪▪ Genel Kurul toplantıları için gerekli olan dokümanları hazır bulundurmak; Genel Kurul toplantılarına ilişkin sonuçların
kaydını tutmak; talep eden pay sahiplerine Genel Kurul toplantılarına ilişkin sonuçları iletmek,
▪▪ Mevzuat ve şirketin bilgilendirme politikası dahil, kamuyu
aydınlatmayla ilgili her türlü hususu gözetmek ve izlemek,
▪▪ Sermaye piyasası faaliyetlerini yürütmek (Özel Durum
Açıklamaları, SPK ve İMKB ilişkileri, sermaye artırımı, halka
arz, temettü ödemeleri vb.),
▪▪ Şirket’in finansal, operasyonel ve yönetsel boyutlardaki
önemli değişikliklerini yerli/yabancı yatırımcılara tek kaynaktan ve zamanında ulaştırmak için gerekli dokümanları hazırlamak ve yatırımcıların bilgilendirilmesini sağlamak,
▪▪ Şirket’in piyasa değerini yükseltecek yeni stratejilerin ve
kararların yaratacağı finansal katkıların ortaya çıkarılmasını
sağlamak ve bu katkıların yatırım çevreleri tarafından pozitif
olarak algılanabilmesi için gerekli çalışmaları yapmak,
▪▪ Şirket’in uluslararası piyasalarda bilinirliğini ve tercih
edilebilirliğini artırma, avantajlı yönlerini ön plana çıkarma
ve gelişmekte olan piyasalarda Petrol Ofisi’ni diğer şirketlere göre daha tercih edilebilir konuma getirme hususunda gerekli roadshow, telekonferans, e-mail, faks, analist
sunumları, direkt bilgilendirme ve açıklama / duyuru gibi
çeşitli enstrümanları kullanmak veya kullanılmasını sağlamak,
▪▪ Analistlerin raporlama ve modellemelerinde ihtiyaç
duydukları finansal ve operasyonel verileri temin etmek ve
raporların yayınlanmasından önce istenildiğinde kontrol
edilmesini ve varsa hatalı yönlerinin düzeltilmesini sağlamak,
▪▪ Mevcut pay sahiplerinin dağılımını çıkarmak; yatırımcıların detay bilgilerinden oluşan bir veri tabanı hazırlamak;
söz konusu veri tabanının belirli sürelerde revizyonunu
gerçekleştirmek ve potansiyel yatırımcıların ortaya çıkarılması için şirket dışı imkânlar da dahil her türlü enstrümanın kullanılmasını sağlamak ve İMKB’de işlem gören Petrol
Ofisi A.Ş. hisselerindeki yabancı / yerli kompozisyonunu,
işlem hacmindeki önemli değişiklikleri takip ederek, gerektiğinde üst makama bilgi ve öneri sunmak,
▪▪ Petrol sektörüyle ilgili mevcut ve olası gelişmeleri izleyen yerli/yabancı araştırma ve yatırım kuruluşlarının yapmış olduğu sektör analizlerini ve raporlarını takip ederek
değerlendirmek; bu bilgileri Şirket’te kullanılan mevcut
verilerle karşılaştırıp avantajlı ve zayıf yönleri belirleyerek
üst yönetime rapor sunmak,
▪▪ Şirket’in yurtiçi/yurtdışı tanıtım ve bilgilendirme toplantıları için gerekli sunumların hazırlanmasını ve güncellenmesini sağlamak; ilgili toplantılarda yatırımcılardan gelebilecek muhtemel sorulara yanıt oluşturabilecek belgeleri
ilgili birimlerle birlikte koordinasyon içinde hazırlamak,
▪▪ Şirket’in bağımsız denetim kuruluşu tarafından Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na (UFRS) göre
hazırlanan finansal raporlarının hazırlık aşamasında bağımsız denetim kuruluşuna katkıda bulunmak; hazırlanan
finansal tabloları bir özet şeklinde yorumlayarak yerli/yabancı yatırımcılara sunmak ve UFRS raporları ve sonuçları ile ilgili potansiyel sorulara yanıt olabilecek belge ve
bilgileri hazırlamak.
Dönem içinde pay sahiplerimizce yapılan başvuruların
tamamı yürürlükteki mevzuat çerçevesinde cevaplandırılmıştır. 2010 yılında pay sahibi haklarının kullanımıyla ilgili olarak
Şirketimize intikal eden yazılı veya sözlü bir şikâyet veya Şirket aleyhine açılan idari/kanuni bir takip bulunmamaktadır.
2.2 Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı
2010 yılı içerisinde Şirketimize yönelik bilgi talepleri, dönem
içinde gerçekleştirilen kar dağıtımı, ortaklardan OMV’nin
Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş.’nin paylarının tamamını
alıp büyük ortak olması ve sonrasındaki çağrı süreci ve eski
tertip hisse senedi işlemlerine ilişkin konularda yoğunlaş-
PETROL OFİSİ A.Ş.
KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU
mıştır. Şirketimizin eski tertip hisse senetlerine ilişkin tüm
işlemlerin, konusunda uzman kişilerce daha güvenli koşullarda yapılması ve yurt çapında yaygın olan pay sahiplerimizin haklarını daha kolay kullanmaları amacıyla 2010 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. tarafından gerçekleştirilmesine
devam edilmiştir. 2010 yılında 49 pay sahibi, yeni pay alma
ve temettü haklarını kullanabilmek ve diğer konularda bilgi
almak için tarafımıza başvurmuş olup kendilerine gerekli
tüm bilgiler zamanında ve eksiksiz olarak verilmiştir. Nakit
kâr payı ödemeleri ise Şirketimiz tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu işlemlerin nasıl gerçekleştirileceği ve gerekli
tüm iletişim bilgileri detaylı olarak özel durum açıklaması
şeklinde kamuya duyurulmuş olup, ayrıca Şirketimizin web
sayfasında da yer almaktadır. Eski tertip fiziki senet/kupon
işlemleri 2011 yılı başından itibaren T. Garanti Bankası A.Ş.
şubeleri aracılığıyla gerçekleştirilecektir.
Pay sahiplerinin bilgi edinme haklarını kullanmalarının temini amacıyla, yürürlükteki mevzuat çerçevesinde, ticari sır niteliğinde sayılmayan bilgiler, Türkiye çapında yayın
yapan gazetelerde yapılan duyurular ve Sermaye Piyasası
Kurulu tebliği uyarınca Kamuyu Aydınlatma Platformu’na
yapılan özel durum açıklamalarıyla duyurulmaktadır.
Bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında eşitlik
ilkesi çerçevesinde hareket edilmekte, pay sahipleri arasında ayrım yapılmamaktadır. Bu nedenle yukarıda belirtilen
hususlar Şirketimizin www.poas.com.tr internet adresinde
kamuoyunun bilgisine açıktır. Pay sahiplerinin bilgi edinme
haklarını kullanmalarındaki etkinliğin ve güncelliğin temini
amacıyla Şirketimiz internet sayfasında “Yatırımcı İlişkileri”
adı altında ayrıca düzenlenmiş ve sürekli güncel tutulan bir
bölüm bulunmaktadır.
2010 yılında gerçekleştirilen Genel Kurul toplantıları
ile kar dağıtımına ilişkin tüm duyurular yurt çapında yayın
yapan gazetelerde ve web sayfasında yer almıştır.
Azınlık pay sahiplerinin Genel Kurul’dan özel denetçi
atanmasını talep etme hakları, yasal mevzuat çerçevesinde
düzenlenmiştir. Şirketimiz Esas Sözleşmesi’nde özel denetçi atanmasına ilişkin ayrıca bir düzenleme bulunmamakta
olup, özel denetçi tayinine ilişkin olarak dönem içerisinde
herhangi bir talep olmamıştır.
2.3. Genel Kurul Bilgileri
Olağan Genel Kurul Toplantısı 17.05.2010 tarihinde yapılmıştır. Toplantı nisabı, %96 olarak gerçekleşmiştir. Toplantıda,
bilanço ve gelir tabloları onaylanmış, Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu üyeleri ibra edilmiş ve yönetim kurulu üye seçimi yapılmıştır..
Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı 13.12.2010 tarihinde
yapılmıştır. Toplantı nisabı, %96 olarak gerçekleşmiştir. Toplantıda, 730.864.800 TL’nin ortaklarımıza brüt nakit kar payı
olarak dağıtılmasına karar verilmiştir.
Genel Kurulların gündemleri, yeri, tarihi, vekâleten oy
kullanma formu, ilgili yıla ait bilanço, gelir tablosu ile bağımsız denetim raporu özeti, Şirket Ana Sözleşmesi’nin son
halinin Genel Kurul toplantısından en az 15 gün önce şirket
merkezinde pay sahiplerinin incelemesine sunulacağı, Genel
Kurul’a katılabilmeleri için pay sahiplerinin toplantı tarihinden en az bir hafta önce Şirketimize başvurarak toplantı giriş
kartı almaları gerektiği, vekâleten temsil halinde noter tasdikli vekâletnamelerini şirkete tevdi etmeleri gerektiği gibi
konular Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, Türkiye çapında yayın
yapan iki gazete ve Kamu Aydınlatma Platformunda yapılan
özel durum açıklamaları ile ilan edilmiştir. Nama yazılı hisse
senedi sahiplerine davet, iadeli taahhütlü posta aracılığıyla
gönderilmiştir.
Genel Kurul bilgileri Merkezi Kayıt Kuruluşu sistemine
girilmiş ve toplantılara katılmak isteyen pay sahiplerinin son
derece kolay bir şekilde gerekli başvuruları yapması mümkün olmuştur.
Genel Kurul toplantıları öncesinde, toplantılara katılacak tüm yerli ve yabancı yatırımcıların temsilcilerine gündeme madde ekletmek isteyip istemedikleri sorulmuş, ancak
bu konuda herhangi bir talep gelmemiştir.
Genel Kurul toplantısı sırasında pay sahiplerine soru
sorma hakkı tanınmış, ancak herhangi bir soru ile karşılaşılmamıştır. Genel Kurul toplantısında pay sahipleri tarafından
herhangi bir öneride bulunulmamıştır.
Şirket’in Genel Kurul tutanakları, gündemler ve ilanlar
Şirketimizin internet sitesinde “Yatırımcı İlişkileri” bölümünde yer almaktadır.
Şirket’in bölünme, önemli tutarda mal varlığı satımı, alımı veya kiralanması gibi önemli nitelikteki kararlar ilgili mevzuat ve Ana Sözleşme hükümleri çerçevesinde alınmaktadır.
Şirketimiz Genel Kurul toplantıları ortaklar ve şirket
çalışanları hariç, diğer menfaat sahipleri ile medyaya açık
olarak düzenlenmemektedir.
2.4. Oy Hakları ve Azınlık Hakları
Şirketimizde oy hakkının kullanılmasını zorlaştırıcı uygulamalardan kaçınılmakta, her pay sahibinin oy hakkını en kolay biçimde kullanması sağlanmaktadır. Ana Sözleşmemiz
uyarınca her payın bir oy hakkı vardır. Şirketimiz oy hakkı
üzerinde imtiyaz bulunmamaktadır. Şirketimizle karşılıklı
iştirak ilişkisi içinde bulunan pay sahibi yoktur.
Şirket Ana Sözleşmesi’nde azınlık paylarının yönetimde temsiline dair bir husus bulunmamakta olup, uygulaması
Şirketimiz açısından ihtiyari olan Genel Kurul’da birikimli oy
kullanma yöntemine yer verilmemektedir.
2.5. Kâr Dağıtım Politikası ve Kâr Dağıtım Zamanı
Şirketimiz kâr dağıtımı yükümlülüğünü Sermaye Piyasası
Mevzuatı ile Ana Sözleşme’sinde belirlenmiş olan usul ve
esaslar dahilinde tam ve zamanında yerine getirmektedir.
“Şirketimizin uymakla yükümlü olduğu mevzuat ile
Genel Kurul kararları çerçevesinde finansal piyasalardaki
temel ekonomik göstergeler dikkate alınarak ve Şirket’in
finansal yapısının optimizasyonuna imkân verecek şekilde, oluşacak kâr payı, nakit ve/veya bedelsiz hisse senedi
şeklinde pay sahiplerine dağıtılması” Şirketin kâr dağıtım
politikasıdır.
2010 yılı içinde pay sahiplerine çıkarılmış sermayenin
%126,557’sine tekabül eden 730.864.800 TL nakit kâr payı
dağıtılmıştır. Şirket’in kâr dağıtımı, TTK’na ve SPK’ya uygun
şekilde ve yasal süreler içinde gerçekleştirilmektedir.Şirket
kârına katılım konusunda Ana Sözleşme’de imtiyaz bulunmamaktadır.
2.6. Payların Devri
Hamiline yazılı hisse senetlerinin devri herhangi bir kısıtlamaya tabi değildir. A Grubu nama yazılı hisselerin veya B
Grubu nama yazılı hisselerin devrinde ise OMV Aktiengesellschaft ile Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş. arasındaki hisse
satış sözleşmesinden kaynaklanan “Devreden devretmeyenden izin almalıdır” gibi bazı şartlar mevcuttur. Nama yazılı
payların devir koşulları detaylı biçimde Ana Sözleşme’nin 8.
maddesinde yer almaktadır.
127
128
PETROL OFİSİ A.Ş.
KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU
3 KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK
3.1. Şirket Bilgilendirme Politikası
Şirketimiz, hissedarlarımızı ve yatırımcıları ilgili mevzuat
kapsamında SPK ve İMKB tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde bilgilendirmektedir. Ticari sır niteliğinde veya henüz kamuya açıklanmamış bilgiler hariç Şirket’le ilgili finansal
ve operasyonel bilgilerin paylaşılması amacıyla Şirket genel
merkezinde faaliyetlere ve mali sonuçlara ilişkin bilgilendirme
toplantıları düzenlemekte ve raporlar yayınlamaktadır. Şirketimiz üst yönetiminin sunum yaptığı bu toplantılara yatırımcılar, analistler ve basın mensupları davet edilmektedir. Şirket
raporlarımız analistlere ve yatırımcılara gönderilmekte ve
Petrol Ofisi internet sitesinde yayınlanmaktadır. Mevzuatla belirlenen hususların dışında kalan, ancak önemli değişiklik veya
gelişme olarak nitelendirilebilecek durumların ortaya çıkması
halinde ayrıca basın yoluyla açıklama yapılabilmektedir.
3.2. Özel Durum Açıklamaları
Amacımız pay sahipleri ile diğer ilgililerin ilgili mevzuat çerçevesinde tam, zamanında ve doğru bilgilendirilmesini sağlamaktır. 2010 yılı içerisinde SPK’nın Seri: VIII, No: 54 Tebliği
uyarınca 22 adet özel durum açıklaması yapılmıştır. Yapılan
özel durum açıklamalarının tamamı Kamuyu Aydınlatma
Platformunda elektronik ortamda da yayınlanmıştır.
Şirketimiz yurtdışı borsalara kote olmadığı için bu bağlamda yurtdışına herhangi bir özel durum açıklaması yapılmamıştır.
2010 yılı içerisinde, özel durum açıklamalarının tamamı zamanında ve doğru olarak yapılmış olup, bununla ilgili
olarak Şirketimize herhangi bir yaptırım uygulanmamıştır.
3.3. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği
Şirketimizin internet sitesi www.poas.com.tr adresinde bulunmaktadır. SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde anılan bilgilerin büyük kısmı internet sitemizde yayınlanmaktadır.
İnternet sitemizdeki mevcut bilgiler aşağıda listelenmiştir:
▪▪ Ticaret sicil bilgileri
▪▪ İletişim bilgileri
▪▪ Ürünler hakkında bilgi
▪▪ Kurumsal Yönetim Uyum Raporları
▪▪ Son durum itibariyle Yönetim Kurulu üyeleri
▪▪ Son durum itibariyle ortaklık yapısı
▪▪ Şirket Esas Sözleşmesi
▪▪ Faaliyet raporları
▪▪ Özel durum açıklamaları
▪▪ Genel Kurul toplantılarına ilişkin gündemler, katılanlar
cetveli ve toplantı tutanakları
▪▪ Eski tertip hisse senetleri işlemlerine ilişkin açıklama
▪▪ Vekâleten oy kullanma formu
▪▪ Son 5 yıla ait periyodik mali tablo ve bağımsız denetim
raporları
▪▪ Sermaye artırım tablosu
▪▪ Kâr dağıtım tablosu
▪▪ Hisse senedi bilgileri
▪▪ Derecelendirme şirketlerinin raporları
▪▪ Şirket değerleri ve etik kurallar
▪▪ Şirket faaliyetlerini ve finansal bilgilerini içeren sunumlar
Şirketimizin internet sitesinin pay sahipleri ve diğer kullanıcılar için daha kolay anlaşılır hale getirilmesi için gerekli
çalışmalar sürekli olarak devam etmektedir.
3.4. Gerçek Kişi Nihai Hâkim Pay Sahiplerinin Açıklanması
Şirket’in ve İştiraklerinin sermayesinde %5 ve üzerinde paya
sahip olan gerçek kişiler bulunmamaktadır.
Şirketimizin ortaklık yapısı ve yönetim kontrolüne ilişkin değişiklikler sermaye piyasası mevzuatı ve SPK düzenlemeleri doğrultusunda kamuya açıklanmaktadır.
3.5. İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan Kişilerin Kamuya Duyurulması
Şirket karar verme sürecinde yer alan yöneticiler ile alınacak kararlara ilişkin çalışmaları yapan personel, hisse fiyatını etkileyebilecek bilgilere sahip olabilmektedir. Bu kişilerin
söz konusu bilgileri kendi menfaatleri için veya başkalarına
menfaat temin etmek için kullanmaları mevzuat ile yasaklanmıştır. İçeriden öğrenebilecek durumda olan kişilere
ilişkin liste şirketimiz web sitesinde yer almakta ve sürekli
güncel tutulmaktadır.
4. MENFAAT SAHİPLERİ
4.1. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi
4.1.1. Çalışanlar
2010 yılında;
▪▪ Genel müdür, direktörler ve ilgili müdürler her hafta düzenlenen toplantılarda, dünya, ülke, sektör ve Şirket faaliyetlerinde meydana gelen gelişmeleri tartışarak yapılması
gerekenleri planlamıştır.
▪▪ Dünya ve Türkiye’deki makroekonomik gelişmeler hakkında, konusunda uzman kişilerce geniş katılımlı toplantılarda Şirket personeline bilgi verilmiştir.
▪▪ Şirketimiz genel müdürü tarafından çalışanlarla Şirketimizin 2009 yılı değerlendirmeleri ile 2010 yılı hedeflerinin
paylaşıldığı toplantılar düzenlenmiştir.
▪▪ Genel müdürlük, terminaller, bölge müdürlükleri, depolar ve hava ikmal müdürlüklerinde yerleştirilen “İletişim Panoları” aracılığıyla tüm çalışanlarımız arasında yönetimden
mesajlar, kurumsal etkinlikler, sosyal içerikli duyurular ve
paylaşım amaçlı bilgi aktarımı sağlanmıştır.
▪▪ Tüm çalışanların Petrol Ofisi ile ilgili çeşitli bilgilere ulaşabilecekleri ve gelişmeleri takip edebilecekleri bir intranet
sitesi bulunmaktadır.
▪▪ Şirketin yıl boyunca yapacağı faaliyetlere ilişkin kurumsal, operasyonel ve iç iletişim takvimleri hazırlanmış, haftalık
toplantılarda tartışılması ve intranete konularak tüm personelin bilgi sahibi olması sağlanmıştır.
4.1.2. Diğer Menfaat Sahipleri
Şirketimizin menfaat sahipleri, şirketimizle ilgili önemli
gelişmeler hakkında yazılı ve görsel basın ile diğer medya iletişim araçları, internet, İMKB’ye yapılan özel durum
açıklamaları ve basın toplantıları yoluyla bilgi sahibi olmaktadır. Pay sahiplerimiz yazılı basın ve Kamuyu Aydınlatma
Platformu’nda yapılan özel durum açıklamaları aracılığıyla,
Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü ile irtibata geçerek veya Alo
Takas ve Alo MKK hatlarını arayarak Şirket ve payları hakkındaki tüm bilgilere rahatça ulaşabilmektedir. Şirket’in pay
sahipleri, yatırımcılar ve analistler Şirket’in mali tablolarına,
faaliyet raporlarına ve Şirket ile ilgili tüm sunumlara web
sayfasından ve Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü’nü arayarak
kolayca erişebilmektedirler.
2010 yılında yeni ürünler ve hizmetlere ilişkin olarak
bölgesel bayi toplantıları düzenlenmiştir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU
4.2. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı
Menfaat sahiplerinin yönetime katılımı konusunda bir model
oluşturulmamıştır.
4.3. İnsan Kaynakları Politikası
En değerli kaynağımız, çalışanlarımız diyen Petrol Ofisi, hedeflerine ulaşmada çalışanları ile ilişkilerini tutarlı ve sürdürülebilir bir anlayış içinde ele almaktadır. Şirketin insan
kaynakları politikasının temelinde, çalışanlarını yeniliklere
açık, yaratıcı, dinamik, değişimleri yönetebilen, katma değer
üreten, müşteri odaklı ve çevreye duyarlı bir ekip haline getirmek ve bu ekibin verimliliğini en üst seviyeye çıkartacak
sistem ve süreçleri geliştirme hedefi yer almaktadır.
Petrol Ofisi, insan kaynaklarında süreç odaklı bir yaklaşım izlemektedir. İşe alım, eğitim, performans değerlendirme ve maaş yönetimi konularında kendine özgün “Entegre
İnsan Kaynakları Modeli”ni uygulamaktır. Bu modelin temel
amacı; en iyi yetenekleri Petrol Ofisine çekmek ve işine değer katan çalışanların organizasyona bağlılıklarını artırarak
verimliliğini yükseltmektir.
Petrol Ofisi’nin insan kaynakları stratejisi doğrultusunda açık pozisyonların öncelikli olarak şirket içinden karşılanması tercih edilmektedir. Şirket içinden temin edilmesi
mümkün olmayan yeni elemanların ise, ekip çalışmasına
önem veren, yeniliklere açık, değişimi yönetebilen, yaratıcı,
yetkin, dinamik, iş performansını artırmaya gayretli, motivasyonu ve kararlılığı yüksek, iletişim becerisi gelişmiş, stratejik
ve vizyoner bakış açısına sahip adaylar arasından seçilmesine özen gösterilmektedir.
Performans yönetim sürecinde tüm çalışanlar iş hedeflerini gerçekleştirme temelinde; şirket önceliklerine katkı,
liderlik, sorumluluk, takım çalışması gibi davranışsal kriterler bazında da değerlendirilmektedir.
Petrol Ofisi kurum kültürünü geliştirmek, çalışanların
takım ruhunu güçlendirmek, iletişimi artırmak ve sosyal ortamlarda beraberlik anlayışını geliştirmek amacıyla, şirket
sonuçlarının paylaşıldığı geniş katılımlı toplantıların yanı
sıra, CEO veya Direktör ile çalışanları bir araya getiren yemek organizasyonları gerçekleştirilmektedir. Bu etkinliklerin
yanı sıra 2010 yılında şirket çalışanlarının çeşitli sosyal sorumluluk projelerine katılmaları teşvik edilmiş ve “PO News”
e-bülteni yoluyla çalışanlarla doğrudan iletişim kurulmuştur.
Petrol Ofisi’inin, 31 Aralık 2010 itibariyle, 557’si beyaz
yakalı ve 383’ü mavi yakalı olmak üzere toplam 940 çalışanı
vardır. Personelin %52’si lisans ve yüksek lisans mezunudur.
Çalışan yaş ortalaması 36,5’tur.
Performans yönetimi sürecinin bir uzantısı olarak Petrol Ofisi, çalışanlarının hedeflerine ulaşabilmeleri için bireysel gelişim planlarını desteklemektedir. Görevlerin gerektirdiği yetkinlik ve yönetim becerilerini geliştirmek amacıyla, iş
sonuçlarına somut iyileştirmeler getiren eğitimler düzenlemektedir. İşe alınan tüm Petrol Ofisi çalışanları kapsamlı bir
oryantasyon programı sonrasında yeni görevlerine başlarlar.
2010 yılı içinde çalışanlara verilen eğitim ve gelişim
programları arasında Liderlik, Performans Koçluğu, Sunum
Teknikleri, Satış, Zaman Yönetimi, Acil Durum ve Kriz Yönetimi, Finansçı Olmayanlar için Finans, Proje Yönetimi, İkna
Teknikleri, Etkili İletişim ve Duygusal Zeka, Marka Yönetimi ve MS Office eğitimleri başta olmak üzere, çalışanların
mesleki ve davranışsal yetkinliklerini artırmaya yönelik çok
sayıda eğitim programı organize edilmiştir. Yıl boyunca 4.581
adam/gün eğitim verilmiş olup, bu eğitimlerin 2.083’ü adam/
günü iç eğitimlerden oluşmuştur.
4.4. Müşteri ve Tedarikçilerle İlişkiler Hakkında Bilgiler
Müşteri İlişkileri:
Türkiye’nin lider akaryakıt dağıtım şirketi Petrol Ofisi, müşterilerinin beklentilerini en yüksek seviyede karşılamaya
önem veren bir kuruluştur. Sahip olduğu geniş istasyon ağıyla Türkiye’nin dört bir yanında müşterilerine ulaşan Petrol
Ofisi, müşteri memnuniyetini temel ilke edinerek faaliyette
olduğu her bölgede verdiği kaliteli hizmet ile öne çıkmayı
hedeflemektedir.
2010 yılında Petrol Ofisi istasyonları için; Lisans, Petrol
Ofisi Bayilik Sözleşmesi, Akredite Müteahhit Firmaları Tarafından Oluşturulmuş Kimlik, Temiz ve Bakımlı Faaliyet Sahası,
Sağlık Emniyet Çevre Koşulları ve Standart Ürün gibi “olmazsa
olmaz” koşulların uygulanmasına devam edilmiştir. Müşteri
şikâyetlerinin oluşmadan önlenmesi için çalışmak, müşteri
odaklı hizmet anlayışımızın temel prensiplerinden biridir.
Müşteri Hizmetleri birimimiz, Şirketimize 0 800 211 02
29 (ücretsiz) ve 0555 675 55 55 (cep telefonları için) danışma
hatlarından ve internet gibi çeşitli kanallardan ulaşan müşterilerimize her türlü konuda yardımcı olmaya çalışmaktadır.
Tedarikçi İlişkileri:
Petrol Ofisi tarafından yurtiçinde pazarlanmakta olan akaryakıt ürünlerinin büyük kısmı TÜPRAŞ’tan, geri kalan kısmı
ise yurtdışından ithalat yoluyla sağlanmaktadır. TÜPRAŞ ile
şirketimiz arasında uzun süreli ikmal anlaşması bulunmaktadır. En önemli tedarikçimiz olan TÜPRAŞ’la aramızdaki
ikmal anlaşması uzun yıllara dayanan karşılıklı iyi ticari ilişkiler çerçevesinde yürütülmektedir.
İthal alımlarımız, yıllık sözleşmeler ve spot alımlarla
karşılanmaktadır. İthalat yaptığımız başlıca ülkeler Rusya,
Romanya, Ukrayna, İsrail, Yunanistan, İtalya, Malta ve Mısır
olarak sıralanabilir.
4.5. Sosyal Sorumluluk
Petrol Ofisi Sağlık, Teknik Emniyet ve Çevre Koruma (SEÇ):
Petrol Ofisi çalışanlarının sağlığı, emniyeti ve çevreye olan
duyarlılığı Şirket politikasında öncelikli bir öneme sahiptir.
Temel amacımız, tüm Petrol Ofisi organizasyonunda SEÇ
kültürünün artmasını sağlayarak her kademede proaktif yaklaşımı çalışma hayatımızın bir parçası haline getirmek, kaza
yapmamak, insanlara ve tesislere zarar vermemek ve çevrenin korunmasıyla ilgili her türlü tedbiri almaktır.
Yapılan bu çalışmaların SEÇ Yönetim Sistemi altında organize edilmesi kararı alınmış; Çevre, İş Sağlığı ve Güvenliği
risklerini kontrol etmek ve performansımızı geliştirmek amacıyla, tüm dünyada kabul görmüş ve risk değerlendirmesine
dayalı önleyici sistemler kurulmuştur.
Sosyal Sorumluluk Projeleri:
Petrol Ofisi, “topluma karşı sorumlu” bir kurum sıfatıyla
sosyal sorumluluk çalışmalarını 2010 yılında da devam ettirmiştir. Petrol Ofisi, toplumun dinamiklerine ve sosyal ihtiyaçlarına bağlı kurumsal sosyal sorumluluk projelerinin
hayata geçirilmesine büyük önem vermekte, bunun yanısıra
çalışanlarının, bireysel gönüllülüklerini kurum kimliği altında
gerçekleştirmeleri için ekip oluşturmasını da desteklemektedir. Bu bağlamda, özellikle gençlere yönelik çalışmalara
odaklanan ve Türkiye’nin en yaygın sivil toplum kuruluşlarından biri olan Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG) ile 2008 yılında
stratejik bir işbirliği başlatılmıştır. Bu işbirliği çerçevesinde
çalışanlarını, bayilerini ve tüm sosyal paydaşlarını “Gönülden
129
130
PETROL OFİSİ A.Ş.
KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU
Bağlıyız” sloganıyla toplum için gönüllü çalışmalara özendiren Petrol Ofisi, yerel ihtiyaca göre gençlerin liderliğinde
oluşturulan sivil inisiyatifleri desteklemekte, geniş katılımlı
projelere destek olmaktadır.
Vakfı’nın (T.İ.V.) hayata geçirdiği ‘0–6 Yaş Arası İşitme Engelli
Çocuk ve Aile Özel Eğitim Merkezi’ servislerinin yakıt ihtiyacı
karşılayarak; bu çocukların normal yaşamdan geri kalmamalarını sağlamaktadır.
Barış Köprüsü Hakkâri Dönemsel Yaz Projesi:
Türkiye’nin farklı yörelerinden gençlere, Hakkâri kent kültürünü yakından tanıtmak amacıyla ‘Barış Köprüsü Hakkâri
Dönemsel Yaz Projesi’ gerçekleştirilmiştir. Türkiye’nin her
yerinden 30 üniversiteli gönüllü gencin önderliğinde gerçekleştirilen proje, Hakkâri’nin tanıtımı, satranç atölyesi, futbol,
basketbol, voleybol, badminton spor atölyeleri, çevre eğitimleri, açık hava sinemasında film gösterimleri gibi çeşitli sosyal etkinlikleri kapsamıştır.
4.6. Kurumsal Yönetim Çalışmaları
Petrol Ofisi, kurumların yüksek performanslı, rekabetçi, iyi
yönetilen ve paydaşlarına en fazla artı değer yaratan kurumlar haline gelmesi için çalışmalarda bulunan Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği’ne (TKYD) üyeliğini gerçekleştirmiş olup
çalışmalara aktif olarak katılmaktadır.
Bergama Köyleri Çevre Eğitimi Projesi:
İzmir Bergama’da Aşağıbey ve Yukarıbey köylerinde TOG
gönüllüsü 30 genç ile bu iki köyün çocuklarına çevre bilinci
ile ilgili eğitim verilmiş, böylece hem bu gençlerde hem de
çocuklarda küresel iklim değişikliği ve çevre kirliliği ile ilgili
farkındalık yaratılmıştır.
“Hayatı Poşetleme!” Atölye Çalışması:
Petrol Ofisi Samsun Terminali’nde çalışan gönüllülerin bir
kısmı, TOG Samsun örgütünün önderliğinde “Hayatı Poşetleme!” atölyesine katılarak bez ve kâğıt poşet yapımı öğrenmiş
ve plastik poşet kullanımının çevreye zararları konusunda
farkındalık kazanmışlardır.
“Baba Beni Okula Gönder” Projesi:
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin Milliyet Gazetesi ile
birlikte yürütülen “Baba Beni Okula Gönder” projesine 2005
yılından bu yana destek veren Petrol Ofisi, tüm Türkiye’de
500 öğrencinin eğitimine katkıda bulunmaktadır. Bu 500 öğrenciye ek olarak, Petrol Ofisi bayileri ve çalışanları da 87
kız çocuğunun eğitimini desteklemektedir. 12-14 Nisan 2010
tarihlerinde Antalya’da Petrol Ofisi bayilerine yönelik gerçekleştirilen geniş katılımlı toplantıda TOG gençlik çalışmaları ve
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği “Baba Beni Okula Gönder” projesinin tanıtımı yapıldı; Haziran 2010’da ise Tekirdağ
çevresinde eğitimini Petrol Ofisi desteğinde sürdüren 100 kız
öğrenci, Çorlu Sanayi ve Ticaret Odası’nda gerçekleştirilen
törenle sertifikalarını aldılar.
İşitme Engelli Çocuklara Destek:
Petrol Ofisi, doğuştan işitme engelli çocukların topluma kazandırılması yönündeki çalışmalara da destek olmaktadır.
Bu kapsamda Türkiye İşitme ve Konuşma Rehabilitasyon
5. YÖNETİM KURULU
5.1. Yönetim Kurulu’nun Yapısı ve Oluşumu
Yönetim Kurulumuz, Genel Kurul tarafından seçilecek 6, 8
veya 10 üyeden oluşur. Mevcut durumda Yönetim Kurulumuza 8 üye seçilmiştir. Yönetim Kurulu’nun 8 üyesinden 4’ü
B grubu hissedarların, 4’ü de A grubu hissedarların göstereceği adaylardan seçilmektedir. Yönetim Kurulu’nun bir
üyeliğinin ölüm, istifa veya üyeliğin düşmesi gibi nedenlerle
boşalması halinde, boşalan üyelik Yönetim Kurulu’nun Türk
Ticaret Kanunu’nun 315’nci maddesi uyarınca yapacağı seçimle doldurulur. Yönetim Kurulu, A grubu hisseleri temsilen seçilmiş bir üyeliğin boşalması halinde, yine A grubu
hisseleri temsilen Yönetim Kurulu’nda bulunan üyelerin
göstereceği adaylar arasından yapacağı seçimle boşalan
üyeliği doldurur. Yönetim Kurulu B grubu hisseleri temsilen
seçilmiş bir üyeliğin boşalması halinde ise, yine B grubu hisseleri temsilen Yönetim Kurulu’nda bulunan üyelerin göstereceği adaylar arasından yapacağı seçimle boşalan üyeliği
doldurur.
5.2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri
Şirket’in Yönetim Kurulu üye seçiminde aranan asgari niteliklere ilişkin olarak Şirketimiz Ana Sözleşmesi’nde yer alan
unsurların yanı sıra Yönetim Kurulu üyelerimizin mesleklerinde belirli deneyime ve kariyer düzeyine ulaşmış, yüksek
bilgi ve deneyime sahip kişiler arasından seçilmesi ilkesi benimsenmiştir. Ayrıca, Yönetim Kurulu üyelerinin mali tablo ve
raporları okuma, analiz edebilme, Şirketimizin gerek günlük
gerek uzun vadeli işlemlerinde ve tasarruflarında tabi olduğu
hukuki düzenlemeler hakkında temel bilgiye sahip olma, Yönetim Kurulu’nun ilgili bütçe yılı için öngörülen toplantıların
tamamına katılma olanağına ve kararlılığına sahip olma gibi
niteliklere sahip olması beklenmektedir.
Şirketimiz Yönetim Kurulu üyeliğine seçilebilmek için,
Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirtilen suçlara teşebbüs ya
Yönetim Kurulu Üyeleri
Görevi
Şirket İle İlişkisi
Bağımsızlık Durumu
GERHARD ROISS
Başkan
İcrada Görevli Değil
Bağımlı
DAVID CHARLES DAVIES
Başkan Vekili
İcrada Görevli Değil
Bağımlı
WOLFGANG RUTTENSTORFER
Üye
İcrada Görevli Değil
Bağımlı
WERNER AULI
Üye
İcrada Görevli Değil
Bağımlı
JAAP HUIJSKES
Üye
İcrada Görevli Değil
Bağımlı
MANFRED LEITNER
Üye
İcrada Görevli Değil
Bağımlı
MELİH TÜRKER
Üye
İcrada Görevli
Bağımlı
TULU GÜMÜŞTEKİN
Üye
İcrada Görevli Değil
Bağımsız
PETROL OFİSİ A.Ş.
KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU
da bu suçlara iştirakten dolayı hüküm giymemiş olmak gerekmektedir.
Yönetim Kurulu üyelerine yönelik olarak bugüne dek
eğitim ve uyum programı ihtiyacı olmamıştır. İhtiyaç dahilinde Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından düzenlenecek bu
programlara yer verilecektir.
5.3. Risk Yönetim ve İç Kontrol Mekanizması
Şirket’teki risk yönetimi ve iç kontrol faaliyetleri, Denetim
ve Yönetişim Direktörlüğü bünyesinde yapılandırılmış olan
İç Denetim, Risk Yönetimi, Finansal Kontrol ve Operasyonel Kontrol Müdürlükleri tarafından yürütülmektedir. Denetim ve Yönetişim Direktörlüğü, Yönetim Kurulu Denetim
Komitesi’ne bağlıdır. Denetim Komitesi, Denetim ve Yönetişim Direktörlüğü’nden gelen bilgileri inceler ve önem arz
eden konuların Yönetim Kurulu’nda görüşülmesini sağlar.
Risk Müdürlüğü, Şirket’in hedeflerini etkileyebilecek
risklerin tanımlanması, değerlendirilmesi ve Yönetim Kurulu
tarafından belirlenen politikalar çerçevesinde yönetilmesini
sağlamak için gerekli sistemlerin kurulmasını ve aksiyonların alınmasını hedeflemektedir. Bu kapsamda, risk yönetimi
süreçleri ve sorumluluklar tarif edilmiş, düzenli izleme ve raporlama başlamıştır. Karar alma mekanizmalarında risklilik
değerlendirmelerinin etkinliğinin sağlanması için, çalışmaların sonuçları stratejik süreçlerin oluşturulmasında ve denetim ihtiyaçlarının belirlenmesinde kullanılmaktadır.
İç Denetim Müdürlüğü, Şirket faaliyetlerinin kurallara
uygun olarak yürütülmesini sağlamak ve bu faaliyetlerin etkinliğini artırmak için süreçleri analiz eder ve ilgili birimlerle
birlikte risklerin azaltılması, ortadan kaldırılması veya risk
yönetiminin etkinliğinin sağlanmasına yönelik çözümlerin
bulunmasına katkı sağlar. Şirket’in risk analizi çalışmalarının değerlendirilmesiyle oluşturulan risk odaklı yıllık düzenli
denetim programı ile iç kontrol ve risk yönetimi sürecinin
etkinliğini değerlendirir ve tespit edilen bulgularla ilgili düzeltici faaliyetleri izler.
Operasyonel Kontrol ve Finansal Kontrol Birimleri ise,
mevzuattaki gelişmeleri takip ederek, Şirket’in tüm faaliyetlerinin bu gelişmelere uyum sürecini, ilgili birimlerle beraber koordine eder ve iş süreçleri üzerinde oluşturulan kontrol
sistemleri ile, Şirket faaliyetlerini eşzamanlı olarak geçerli
kurallara ve belirlenen yetki ve kriterlere göre değerlendirerek, süreç değişiklik önerilerini yapar.
5.4. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve
Sorumlulukları
Yönetim Kurulu, Şirket’in temsil ve idare organıdır. Yönetim
Kurulu kanun ve Ana Sözleşme ile Genel Kurul’a verilmiş
olanlar dışındaki tüm görevlerle yükümlü olup, bu görevlerin
gerektirdiği bütün yetkilere sahiptir.
Yönetim Kurulu, Türk Ticaret Kanunu’nun 319’uncu
maddesi ve Ana Sözleşmemiz uyarınca idare ve temsil yetkilerinin bir bölümü veya tamamını üyelerden birine veya birkaçına, bir Yönetim Kurulu üyesi ile birlikte Yönetim Kurulu
üyesi olmayan genel müdür, müdür veya müdürlere bırakabileceği gibi, bu görev ve yetkileri kullanmak üzere kendi içinden veya dışından icra komiteleri oluşturabilir.
5.5. Yönetim Kurulu’nun Faaliyet Esasları
Yönetim Kurulu toplantı gündemleri Şirketimizin ihtiyaçları,
ülkedeki ve dünyadaki ekonomik gelişmeler dikkate alınarak
belirlenmektedir. Yönetim Kurulu ayda bir ve her halükârda
faaliyetlerin gerektirdiği durumlarda ve zamanlarda toplanır.
2010 yılında 12 adet Yönetim Kurulu toplantısı yapılmıştır.
Toplantı gündemi ve diğer dokümanlar toplantı gününden en
az bir hafta öncesinden Yönetim Kurulu üyelerine ulaştırılmaktadır. SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin IV. Bölümü’nün
2.17.4’üncü maddesinde yer alan konularda Yönetim Kurulu
üyelerinin toplantılara fiilen katılımı sağlanmaktadır.
Yönetim Kurulu toplantıları için toplantı nisabı, A Grubu hisselere sahip hissedarların ve B Grubu nama yazılı hisselerin sahibi hissedarların aday göstermiş olduğu her bir
Yönetim Kurulu üyesinin hazır bulunması halinde sağlanır
ve Yönetim Kurulu’nun tüm kararları için A Grubu hisselere sahip hissedarlar ve B Grubu nama yazılı hisselerin sahibi
hissedarlar tarafından aday gösterilen tüm Yönetim Kurulu
üyelerinin olumlu oyu gereklidir. Her üyenin 1 oy hakkı olup,
Yönetim Kurulu üyeleri eşit oy hakkına sahiptir.
Yönetim Kurulu toplantılarının gündeminin belirlenmesi
yöntemi, Yönetim Kurulu’nun dönem içindeki toplantı sayısı,
toplantıya katılım ve toplantıya çağrı yöntemleri ve süreçleri, Yönetim Kurulu üyelerinin her konuda bilgilendirilmesi
ve iletişimini sağlamak üzere Yönetim Kurulu Sekreteryası
mevcuttur.
2010 yılında gerçekleşen Yönetim Kurulu toplantılarının
hiçbirinde karşı oy kullanımı gerçekleşmemiştir.
5.6. Şirketle Muamele Yapma ve Rekabet Yasağı
Türk Ticaret Kanunu’nun 334 ve 335’inci maddelerinde öngörülen durumlar için Genel Kurul izin verebilir. 2010 yılı için
söz konusu izin Genel Kurul’ca verilmiş olup, verilen izinler
nedeniyle herhangi bir çıkar çatışması olmamıştır.
5.7. Etik Kurallar
Şirketimizin etik kuralları aşağıda belirtilmektedir.
▪▪ Yasa, yönetmelik ve Şirket prosedürlerine uygun hareket
etmek.
▪▪ Petrol Ofisi faaliyetlerini samimiyet ve dürüstlükle yürütmek.
▪▪ Petrol Ofisi A.Ş’ye ilişkin özel ve gizlilik içeren bilgilerin
korunmasını sağlamak.
▪▪ Petrol Ofisi çalışanlarına adil davranmak, mesleki kariyerlerinde gelişim imkânları yaratmak.
▪▪ Petrol veya madeni yağ üretimi, nakliyatı ve ticaretiyle ilgili
faaliyetlerde bulunmamak.
▪▪ Satıcı, müteahhit ve müşterilerle ilgili faaliyetlerde Petrol
Ofisi’nin kurumsal kimliğine yakışacak ve aşağıdaki konularda taviz vermeyecek şekilde hareket etmek.
▪▪ Üçüncü şahıslardan (satıcı, müteahhit, müşteriler) maddi
bir çıkar sağlamak suretiyle menfaat temin etmemek.
▪▪ Üçüncü şahıslardan (satıcı, müteahhit, müşteriler) doğrudan doğruya veya dolaylı herhangi bir ödeme, servis veya borç
kabul etmek gibi menfaatler elde etmemek.
▪▪ Üçüncü şahıslardan (satıcı, müteahhit, müşteriler) maddi
değeri 50 ABD dolarından fazla olmayan promosyon eşyaları
dışında hediye kabul etmemek.
▪▪ Petrol Ofisi çalışanları olarak Şirket hissedarlarının yararına olacak şekilde hareket ederek Şirket’in kârlılık hedeflerine
ulaşmasını sağlamak.
▪▪ Tedarikçi firma seçiminde özenli davranmak. Yatırım, satın
alma ve harcama kararlarında Petrol Ofisi çıkarlarını gözetmek.
▪▪ Tedarikçi firma ile dürüstlük ve doğruluk ilkelerine bağlı
olarak iş yapmak.
▪▪ Rekabet kurallarına aykırı hareket etmemek.
▪▪ Şirket faaliyetlerinden, varlıklarından veya Şirket’e ait bil-
131
132
PETROL OFİSİ A.Ş.
KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU
gilerden faydalanarak kişisel çıkar sağlamamak veya üçüncü
şahıslara çıkar sağlatmamak.
▪▪ Tüm işlemleri doğru ve tam olarak şirket kayıtlarına geçirmek ve gerektiğinde hesabını vermek.
▪▪ Müşterilerin, satıcıların veya rakiplerin işyerlerinde çalışan akrabalarının varlığı konusunda Petrol Ofisi yönetimine
bilgi vermek.
▪▪ Şirket’in faaliyetleri ile herhangi bir şekilde ilişkili kitap,
makale ve yazıların, yönetimin bilgisi ve onayı doğrultusunda
yayınlanmasını sağlamak.
Geniş katılımlı çalıştayların sonucunda Petrol Ofisi’nin Şirket
değerleri de “En Büyükten En İyiye” ana başlığı ile belirlenmiş
olup aşağıda verilmiştir:
▪▪ Yasalar, toplum ve paydaşlar önünde iyi şirket.
▪▪ Stratejilerini paydaşlarının katılımıyla belirleyen ve bunları
iş sonuçlarına yansıtan vizyoner şirket.
▪▪ Öncü ve kuralları yeniden biçimlendiren, yenilikçi şirket.
▪▪ Tüm çalışmalarının tetikleyicisi müşteri olan, müşteri
odaklı şirket.
▪▪ Sağlık, Emniyet ve Çevre’ye (SEÇ) duyarlı şirket.
▪▪ İşbirliği ve dayanışma ruhu anlayışı içinde bilginin açıkça
paylaşıldığı açık ve şeffaf şirket.
▪▪ Çalışanlarının kendilerine ve takım arkadaşlarına güven
duyduğu, insana duyarlı ve saygılı şirket.
▪▪ İletişim ve ilişkilerdeki mesafeleri kaldırmış, katılımcı şirket.
▪▪ Günün her saatinde işleyen şirket.
5.8. Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı
ve Bağımsızlığı
Yönetim Kurulu’na bağlı çalışan 2 adet komite bulunmaktadır.
Şirket “Denetim Komitesi” mali tabloların incelenmesi ve kamuya ilan edilmek üzere Yönetim Kurulu’nun onayına sunulması ve şirket içi denetim faaliyetlerinin kontrolü görevlerini
yürütmektedir.
“Kurumsal Yönetim Komitesi” ise Şirketimizin kurumsal yapısının güçlenmesi için birimlerin yönlendirilmesi, birimlerin faaliyetlerinin kontrolünün ve koordinasyonunun
sağlanması ve Şirket’in Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyum
için gerekli iyileştirme çalışmalarının gerçekleştirilmesi işlevlerini yerine getirmektedir.
Şirketimizin Denetim ve Kurumsal Yönetim Komiteleri
üyelerinin hiçbiri icrada görev almamaktadır.
5.9. Yönetim Kurulu’na Sağlanan Mali Haklar
Yönetim Kurulu üyelerine sağlanan her türlü hak, menfaat ve
ücret her yıl Şirket Genel Kurulu’nda belirlenmektedir. Olağan Genel Kurul toplantısında, Yönetim Kurulu üyelerine aylık
brüt 5.000 TL ücret ödenmesi karara bağlanmıştır. 2010 yılında Yönetim Kurulu üyelerine kâr payı dağıtımı yapılmamıştır.
Yönetim Kurulu üyelerine ve yöneticilerine herhangi bir
şekilde borç veya kredi verilmemekte, üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırılmamakta veya
lehine kefalet gibi teminatlar verilmemektedir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 Aralık 2010
Tarİhİ İtİbarİyle
Konsolİde
Fİnansal Tablolar
BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu’na
Petrol Ofisi A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının ( hep birlikte “Grup”) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan ve
ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide öz
sermaye değişim tablosunu ve konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları
denetlemiş bulunuyoruz.
Finansal Tablolarla İlgili Olarak İşletme Yönetiminin Sorumluluğu
İşletme yönetimi finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre
hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, finansal tabloların hata ve/veya hile ve
usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların
gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir.
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu
Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız
denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde
yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir.
Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla,
bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların
hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip
içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği
hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, işletme yönetimi tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca işletme yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve
finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir.
Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve
uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Görüş
Görüşümüze göre, ilişikteki finansal tablolar, Petrol Ofisi A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca
yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır.
İstanbul, 22 Şubat 2011
DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.
Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED
Gökhan Alpman
Sorumlu Ortak Başdenetçi
İÇİNDEKİLER
KONSOLİDE BİLANÇOLAR
KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI
KONSOLİDE ÖZ SERMAYE DEĞİŞİM TABLOLARI
KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN NOTLAR
NOT 1 ŞİRKETİN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
NOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
NOT 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ
NOT 4 İŞ ORTAKLIKLARI
NOT 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
NOT 6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
NOT 7 FİNANSAL YATIRIMLAR
NOT 8 FİNANSAL BORÇLAR
NOT 9 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER
NOT 10 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
NOT 11 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR
NOT 12 FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERDEN ALACAK VE BORÇLAR
NOT 13 STOKLAR
NOT 14 CANLI VARLIKLAR
NOT 15 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR
NOT 16 ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR
NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
NOT 18 MADDİ DURAN VARLIKLAR
NOT 19 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
NOT 20 ŞEREFİYE
NOT 21 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
NOT 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
NOT 23 TAAHHÜTLER
NOT 24 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
NOT 25 EMEKLİLİK PLANLARI
NOT 26 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
NOT 27 ÖZKAYNAKLAR
NOT 28 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ
NOT 29 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE
DAĞITIM GİDERLERİ GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
NOT 30 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
NOT 31 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDERLER
NOT 32 FİNANSAL GELİRLER
NOT 33 FİNANSAL GİDERLER
NOT 34 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE
DURDURULAN FAALİYETLER
NOT 35 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
NOT 36 HİSSE BAŞINA KAZANÇ
NOT 37 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
NOT 38 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN
RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
NOT 39 FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE
FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ
ÇERÇEVESİNDE AÇIKLAMALAR
NOT 40 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
NOT 41 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA
FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE
ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI
GEREKEN DİĞER HUSUSLAR
138
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇO
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
VARLIKLAR
Not
Dönen Varlıklar
Cari Dönem
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Geçmiş Dönem
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş (Yeniden
Düzenlenmiş
Not 41)
GeçmişDönem
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş (Yeniden
Düzenlenmiş
Not 41)
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
1 Ocak 2009
2.481.242.947
3.116.694.498
3.322.926.229
Nakit ve Nakit Benzerleri
6
401.144.275
1.390.184.476
1.535.732.285
Finansal Varlıklar
7
26.388.662
56.837.207
104.937.763
Ticari Alacaklar
10
1.067.017.570
868.470.755
824.837.441
Diğer Ticari Alacaklar
10
1.066.314.846
865.394.785
822.043.263
İlişkili Taraflardan Alacaklar
37
702.724
3.075.970
2.794.178
Diğer Alacaklar
11
32.993.185
16.925.280
60.119.021
Stoklar
13
836.734.241
729.203.638
719.932.231
Diğer Dönen Varlıklar
26
116.965.014
55.073.142
77.367.488
4.130.058.202
3.747.699.733
3.552.446.928
Duran Varlıklar
Ticari Alacaklar
10
10.352.428
10.623.701
6.464.094
Diğer Alacaklar
11
443.799
667.263
906.808
Finansal Yatırımlar
7
135.892
135.892
135.892
Maddi Duran Varlıklar
18
1.733.954.019
1.357.409.333
1.218.531.916
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
19
19.342.255
35.039.117
8.658.935
Şerefiye
20
2.230.454.638
2.230.454.638
2.230.454.638
Ertelenmiş Vergi Varlığı
35
14.778.246
1.705.532
744.904
Diğer Duran Varlıklar
26
120.596.925
111.664.257
86.549.741
6.611.301.149
6.864.394.231
6.875.373.157
TOPLAM VARLIKLAR
31 Aralık 2010 tarihi ve bu tarihte sona eren döneme ait konsolide finansal tablolar,
Yönetim Kurulu tarafından 22 Şubat 2011 tarihinde onaylanmış ve yayınlanması için yetki verilmiştir.
İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇO
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
KAYNAKLAR
Not
Kısa Vadeli Yükümlülükler
Cari Dönem
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Geçmiş Dönem
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş (Yeniden
Düzenlenmiş
Not 41)
GeçmişDönem
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş (Yeniden
Düzenlenmiş
Not 41)
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
1 Ocak 2009
1.991.707.560
2.399.694.213
2.289.102.864
Finansal Borçlar
8
852.320.649
1.636.355.303
1.553.509.997
Diğer Finansal Yükümlülükler
9
9.701.099
4.857.012
18.844.919
Ticari Borçlar
10
579.340.542
361.432.253
273.456.247
Diğer Ticari Borçlar
10
579.035.560
360.876.954
271.421.351
İlişkili Taraflara Borçlar
37
304.982
555.299
2.034.896
Diğer Borçlar
11
384.466.828
311.839.327
377.375.900
Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü
35
2.919.108
13.896.505
759.625
Borç Karşılıkları
22
44.580.759
39.595.199
28.396.553
Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler
26
118.378.575
31.718.614
36.759.623
2.428.047.700
1.504.937.841
1.887.772.679
Uzun Vadeli Yükümlülükler
Finansal Borçlar
8
2.398.103.136
1.454.895.964
1.819.935.902
Ticari Borçlar
10
-
-
-
Diğer Borçlar
11
1.803.986
980.099
804.620
Borç Karşılıkları
22
2.683.048
2.594.584
2.008.360
Çalışanlara Sağlanan Faydalara
İlişkin Karşılıklar
24
11.027.158
10.890.856
10.125.903
Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü
35
14.424.451
35.566.173
54.883.486
Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler
26
5.921
10.165
14.408
ÖZKAYNAKLAR
2.191.545.889
2.959.762.177
2.698.497.614
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar
2.171.029.452
2.943.582.040
2.692.101.137
577.500.000
577.500.000
550.000.000
874.738.210
874.738.210
874.738.210
247.461.598
247.461.598
247.461.598
Hisse Senetleri İhraç Primleri
1.831.496
1.831.496
1.831.496
Yabancı Para Çevrim Farkları
66.211
169.488
164.996
Ödenmiş Sermaye
27
Sermaye Düzeltmesi Farkları
İlave Ödenmiş Sermaye
27
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler
27
316.553.566
231.886.143
227.256.811
Geçmiş Yıllar Kar/Zararları
27
194.213.522
758.518.694
658.858.030
(41.335.151)
251.476.411
131.789.996
20.516.437
16.180.137
6.396.477
6.611.301.149
6.864.394.231
6.875.373.157
Net Dönem Karı/ Zararı
Kontrol gücü olmayan paylar
TOPLAM KAYNAKLAR
27
İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır.
139
140
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE GELİR TABLOSU
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
Geçmiş Dönem
Bağımsız Denetimden
Cari Dönem Bağımsız
Geçmiş (Yeniden
Denetimden Geçmiş Düzenlenmiş Not 41)
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER
1 Ocak –
31 Aralık 2010
1 Ocak –
31 Aralık 2009
Satış Gelirleri (net)
28
16.140.676.155
14.094.912.129
Satışların Maliyeti (-)
28
(15.328.192.377)
(13.123.739.384)
812.483.778
971.172.745
BRÜT KAR/ZARAR
Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
29,30
(617.890)
(1.653.750)
Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
29,30
(357.055.906)
(302.778.577)
Genel Yönetim Giderleri (-)
29,30
(82.480.377)
(83.414.178)
Diğer Faaliyet Gelirleri
31
36.769.339
24.584.246
Diğer Faaliyet Giderleri (-)
31
(160.072.456)
(41.422.914)
249.026.488
566.487.572
FAALİYET KARI/ZARARI
Finansal Gelirler
32
708.618.534
930.345.542
Finansal Giderler (-)
33
(991.767.210)
(1.177.709.456)
(34.122.188)
319.123.658
(5.225.642)
(63.224.727)
(41.000.078)
(81.404.794)
35.774.436
18.180.067
(39.347.830)
255.898.931
(103.277)
4.492
-
-
(103.277)
4.492
(39.451.107)
255.903.423
1.987.321
4.422.520
(41.335.151)
251.476.411
1.987.321
4.422.520
(41.438.428)
251.480.903
(0,072)
0,435
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ
KARI/ZARARI
Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gelir/Gideri
35
- Dönem Vergi Gelir/Gideri
- Ertelenmiş Vergi Gelir/Gideri
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KARI/
ZARARI
Diğer kapsamlı gelir
Yabancı para çevrim farklarındaki değişim
Diğer kapsamlı gelir kalemlerine ilişkin vergi
gelir/giderleri
DİĞER KAPSAMLI GELİR
(VERGİ SONRASI)
TOPLAM KAPSAMLI GELİR
Dönem Karı/Zararının Dağılımı
Kontrol gücü olmayan paylar
27
Ana Ortaklık Payları
Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı
Kontrol gücü olmayan paylar
27
Ana Ortaklık Payları
Hisse Başına Kazanç
36
İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır.
27
-
-
-
Ortaklara temettü ödemesi
(Not 27)
Tasfiye olan bağlı
ortaklıkların etkisi (Not 2)
Toplam kapsamlı gelir
874.738.210
-
-
-
-
-
-
247.461.598
-
-
-
-
-
-
247.461.598
İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır.
577.500.000
-
Kontrol gücü olmayan paylara
ödenen temettü
27
-
Kontrol gücü olmayan payların
sermaye artışlarına katılımı
31 Aralık 2010
-
Geçmiş yıllar karından
transfer
874.738.210
1.831.496
-
-
-
-
-
-
1.831.496
1.831.496
316.553.566
-
-
70.198.980
-
-
14.468.443
231.886.143
231.886.143
231.886.143
-
-
-
4.629.332
66.211
(103.277)
-
-
-
-
-
169.488
169.488
169.488
4.492
-
-
-
164.996
777.643.542
758.518.694
-
-
-
99.660.664
194.213.522
-
(249.359)
(801.063.781)
-
-
237.007.968
758.518.694
577.500.000
247.461.598
1.831.496
-
-
-
-
227.256.811
708.866.071
1 Ocak 2010 (yeniden
düzenlenen)
874.738.210
247.461.598
-
-
-
-
1.831.496
164.996
(19.124.848)
577.500.000
874.738.210
-
-
-
-
247.461.598
227.256.811
Düzeltme etkileri (Not 2.4,
Not 41)
27
1 Ocak 2010 (daha önce
raporlanan)
577.500.000
-
Toplam kapsamlı
gelir (yeniden düzenlenen)
27
-
Azınlıklara ödenen
temettü
31 Aralık 2009
-
27.500.000
Azınlıkların sermaye
artışlarına katılımı
transfer
Geçmiş yıllar karından
874.738.210
1.831.496
Geçmiş Yıllar
Kar/Zararları
658.858.030
550.000.000
247.461.598
Yabancı
Para
Çevrim
Farkları
1 Ocak 2009
(yeniden düzenlenen)
874.738.210
Hisse Senedi
İhraç Primleri
Kardan
Ayrılan
Kısıtlanmış
Yedekler
(50.008.041)
550.000.000
Sermaye
İlave
Ödenmiş
Sermaye
Düzeltme etkileri
(Not 2.4, Not 41)
1 Ocak 2009 (daha önce
raporlanan)
Not
Sermaye
Düzeltmesi
Farkları
(41.335.151)
(41.335.151)
-
-
-
-
(251.476.411)
251.476.411
(35.878.975)
287.355.386
251.476.411
251.476.411
-
-
(131.789.996)
131.789.996
30.883.193
100.906.803
Net Dönem
Karı/ Zararı
2.171.029.452
(41.438.428)
(249.359)
(730.864.801)
-
-
-
2.943.582.040
(55.003.823)
2.998.585.863
2.943.582.040
251.480.903
-
-
-
2.692.101.137
(19.124.848)
2.711.225.985
20.516.437
1.987.321
-
-
(2.196)
2.351.175
-
16.180.137
16.180.137
16.180.137
4.422.520
(2.170)
5.363.310
-
6.396.477
6.396.477
Ana
Ortaklığa Ait
Kontrol gücü
Özkaynaklar olmayan paylar
2.191.545.889
(39.451.107)
(249.359)
(730.864.801)
(2.196)
2.351.175
-
2.959.762.177
(55.003.823)
3.014.766.000
2.959.762.177
255.903.423
(2.170)
5.363.310
-
2.698.497.614
(19.124.848)
2.717.622.462
Toplam
Öz Kaynaklar
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE
ÖZ SERMAYE DEĞİŞİM TABLOSU
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
PETROL OFİSİ A.Ş.
141
142
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOSU
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit akımı
Not
Vergi öncesi (zarar) / kar
1 Ocak 31 Aralık 2010
1 Ocak 31 Aralık 2009
(Yeniden
düzenlenmiş)
(34.122.188)
319.123.658
Vergi öncesi kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit girişleri mutabakatı için gerekli düzeltmeler:
Amortisman ve itfa payları
18,19
Sabit kıymet değer düşüklüğü
18
20.005.404
-
Kıdem tazminatı yükümlülüğündeki artış
24
2.960.509
2.751.364
Faiz (geliri) / gideri, net
32,33
211.952.903
245.340.400
Sabit kıymet satışlarından kaynaklanan (zarar)/kar
31
11.633.822
(5.517.411)
Şüpheli alacak karşılığı, net
10
21.847.501
7.915.782
Ertelenmiş finansman (geliri) / gideri, net
32,33
(3.318.607)
(520.138)
Türev finansal araçlar makul değer değişimi
7,9
46.072.656
68.566.205
Dava karşılığı giderleri ve diğer karşılıklar
Tahakkuk eden kredi ve akreditif kur farkı (gelirleri) / giderleri
Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler öncesi net nakit
Ticari alacaklardaki (artış) / azalış
199.702.654
154.159.347
6.724.138
14.443.001
67.559.130
(26.514.783)
551.017.922
779.747.425
(216.804.436)
(55.188.564)
Diğer alacaklardaki (artış) / azalış
11
(15.844.441)
43.433.286
Stoklardaki (artış) / azalış
13
(107.530.603)
(23.419.281)
Diğer dönen varlıklardaki (artış) / azalış
26
(61.891.872)
22.294.346
Diğer duran varlıklardaki (artış) / azalış
26
(8.932.668)
(25.114.516)
217.908.289
87.976.006
73.451.388
(51.213.220)
85.009.847
(7.699.141)
Ticari borçlardaki artış / (azalış)
Diğer borçlardaki (azalış) / artış
11
Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki artış / (azalış)
Diğer uzun vadeli yükümlülüklerdeki (azalış) / artış
26
(4.244)
(4.243)
Ödenen kıdem tazminatı
24
(2.824.207)
(1.986.411)
(50.417.475)
(70.365.787)
463.137.500
698.459.900
(648.193.261)
(329.196.208)
Sabit kıymet satışından elde edilen nakit
58.312.754
16.423.970
Alınan faiz
37.120.893
49.291.684
(249.359)
-
(553.008.973)
(263.480.554)
Ödenen vergiler
İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit
Yatırım faaliyetleri
Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları
18,19
Tasfiye olan bağlı ortaklıkların etkisi
Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit
Finansal faaliyetler
Ödenen krediler
(582.630.923)
(241.264.543)
Kullanılan krediler
510.085.931
693.509.121
Ödenen akreditifler
(1.729.087.888)
(1.346.145.170)
1.954.105.277
687.620.737
Kullanılan akreditifler
Ödenen finansal kiralama borçları
Ödenen faiz
Kontrol gücü olmayan payların sermaye artırımına
katılımları ve bu paylara yapılan temettü ödemeleri
Türev işlem teminatlarındaki değişim (net)
7
Ortaklara yapılan temettü ödemesi
Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit
Yabancı para çevrim farkları
Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net artış / (azalış)
Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem başı bakiyesi
Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi
6
(10.241.999)
(14.252.669)
(301.276.458)
(330.989.206)
2.348.979
5.361.139
(10.780.024)
(34.453.556)
(730.864.801)
-
(898.341.906)
(580.614.147)
(35.092)
46.678
(988.248.471)
(145.588.123)
1.389.355.602
1.534.943.725
401.107.131
1.389.355.602
2010 yılında maddi ve maddi olmayan duran varlık alımlarının 2.377.382 TL tutarındaki kısmı finansal kiralama yolu ile edinilmiştir (2009:1.169.483 TL). İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 1 – ŞİRKETİN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Petrol Ofisi A.Ş. (“Şirket”) ve bağlı ortaklıkları konsolide finansal tablolar için “Grup” olarak anılacaktır. Şirket’in fiili faaliyet konusu yurt içinden ve yurt dışından akaryakıt temin etmek ve satmak, dağıtımını tanzim etmek, depolamak, ayrıca
rafineri yan ürünlerini satmak, her türlü madeni yağ ve gres ile bunların yan ürünlerini üretmek, harmanlamak, üretim
ve harmanlama için gerekli tesisleri kurmak, toptan ve perakende satışını, ithalini ve ihracını yapmaktır. Grup’un 2.480
(Petrol Ofisi: 2.302, Kipet: 84, Erk: 94) istasyon bayii, 1 madeni yağ fabrikası, 10 akaryakıt ve 2 LPG dolum terminali, ve 31
hava ikmal ünitesi bulunmaktadır. Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle personel sayısı 954’dür (31 Aralık 2009: 1.128)
Şirket, Türkiye’de kayıtlı olup adresi aşağıdaki gibidir:
Eski Büyükdere Caddesi No: 33-37, 34398 Maslak, İstanbul
Şirket hisse senetleri 1991 yılından itibaren İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem görmektedir.
Şirket’in ana hissedarları OMV Aktiengesellschaft (“OMV”)’dir. 22 Aralık 2010 tarihinde Doğan Holding, hisselerinin tamamını OMV Enerji Holding AŞ’ye devretmiştir. Şirket’in ilgili bilanço tarihleri itibariyle sermaye yapısı Not 27’de verilmiştir.
Şirket’in bağlı ortaklıkları (“Bağlı Ortaklıklar”) ve temel faaliyet konuları aşağıda belirtilmiştir:
Kıbrıs Türk Petrolleri Ltd. (“KIPET”), 1974 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kurulmuş olup akaryakıt dağıtım
faaliyeti gerçekleştirmektedir.
2003 yılında kurulan Erk Petrol Yatırımları A.Ş.’nin (“ERK”) fiili faaliyet konusu yurt içinden ve yurt dışından akaryakıt,
petrol ve petrol ürünleri ile LPG ve benzeri diğer her türlü ürünü temin etmek ve satmak, dağıtımını tanzim etmek, depolamak, ayrıca rafineri yan ürünlerini satmak, her türlü madeni yağ ve gres ile bunların yan ürünlerini üretmek, harmanlamak, üretim ve harmanlama için gerekli tesisleri kurmak, toptan ve perakende satışını, ithalini ve ihracını yapmaktır.
Petrol Ofisi Alternatif Yakıtlar Toptan Satış A.Ş. (“PO Alternatif Yakıtlar”), 2005 yılı Ocak ayında, Türkiye içinde ve/veya
dışında doğalgaz piyasasında faaliyette bulunmak, doğalgaz kullanımını aktif bir şekilde geliştirmek, doğalgaz, sıvılaştırılmış doğalgaz ve benzeri ürünleri yurtiçinden temin etmek veya ithal etmek, Türkiye içinde ve/veya dışında satmak ve pazarlamak, dağıtımını tanzim etmek, depolanması ve modülasyonu için gerekli düzenlemeleri yapmak üzere kurulmuştur.
Petrol Ofisi Gaz İletim A.Ş. (“PO Gaz İletim”), 2005 yılı Ocak ayında, Türkiye içinde ve/veya dışında doğal gaz piyasasında
faaliyette bulunmak, doğalgaz kullanımını aktif bir şekilde geliştirmek, Türkiye içinde ve/veya dışında doğalgaz piyasasında sıvılaştırılmış doğalgaz, sıkıştırılmış doğalgaz ve doğalgaz iletim, dolum, taşıma ve teslim faaliyetlerinde bulunmak
ve bu faaliyetlere yönelik taşıma vasıtaları ile tesislerin projelendirilmesi, inşası ve işletilmesini yapmak, Türkiye içinde
doğalgaz piyasasında faaliyette bulunan şirketler ile teslim ve taşıma sözleşmeleri yapmak ve teslim aldığı doğalgazı nakil
vasıtaları ile taşımak ve bu ürünlerin depolanması ve modülasyonu için gerekli düzenlemeleri yapmak üzere kurulmuştur.
Petrol Ofisi Akdeniz Rafinerisi Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Akdeniz Rafinerisi”), Ceyhan Bölgesi’nde kurulması planlanan
petrol rafinerisi için 2007 Haziran ayında kurulmuştur.
PO Georgia LLC (“PO Georgia”), havacılık akaryakıt ikmal hizmetlerinin verilmesi, bayilik sistemi ile işletilecek istasyonlardan oluşan bir perakende akaryakıt dağıtım istasyon ağının kurulması ve dağıtım faaliyetleri ile ilgili destek hizmetlerinin sağlanması amacıyla Gürcistan’da 2007 Mayıs ayında kurulmuştur.
Petrol Ofisi Arama Üretim Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“PO Arama Üretim”), 6326 sayılı Petrol Kanunu ve bununla
ilgili mevzuata ve yapılan herhangi bir ek ve/veya yerine geçebilen hükümlerle düzenlenen konularda arama, üretim,
geliştirme, taşıma, pazarlama, satış işleri ve yeraltı endüstriyel hammaddeler ile sınırlı kalmamak üzere yurt içinde her
çeşit hidrokarbon, yağ ile çözünmüş ve serbest gazlar, karbondioksit ve kömür metan gazları ile ilgili olarak kıyı ötesi
ve karalarda faaliyette bulunmak amacı ile Eylül 2008’de kurulmuştur. PO Arama Üretim, 55.000.000 ABD dolar bedel ile
Güney Akçakoca Doğal Gaz Arama Geliştirme ve Üretim Projesi’nde Toreador Türkiye Ltd. Şirketi’ne ait %26,75’lik hisseyi
2009 yılı içerisinde satın almıştır.
Marmara Depoculuk Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“Marmara Depoculuk”), 5015 sayılı Petrol Piyasası
Kanunu ve Petrol Piyasası Yönetmeliği ile bunlarla ilgili mevzuatta ve yapılan herhangi bir ek ve/veya ek yerine geçebilen
hükümlerle düzenlenen konularda; Petrol Piyasasında faaliyette bulunanların stok ve işletme ihtiyaçlarını karşılamak
üzere üçüncü şahısların mülkiyetinde bulunan dökme petrol ürünlerinin ve ambalajlı madeni yağ ve müstahzarların depolanması ve genel antrepo işletmeciliği faaliyetinde bulunmak amacı ile 2009 Temmuz ayında kurulmuştur.
143
144
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar
Şirket ve Türkiye’de yerleşik bağlı ortaklıkları, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu’na
(“TTK”) ve vergi mevzuatına ve T.C. Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan Tek Düzen Hesap Planı’na uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal
tablolarını faaliyette bulundukları ülkelerin para birimleri cinsinden ve o ülkelerin mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadırlar.
Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”), Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar
Tebliğ” (“Seri: XI, No:29 sayılı Tebliğ”) ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması
ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan
hesap dönemlerine ait ilk ara finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir ve bu Tebliğ ile birlikte Seri:
XI, No: 25 “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ” yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden,
işletmeler finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları
(“UMS/UFRS”)’na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları
Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara
aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) esas alınacaktır.
Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından ilan
edilinceye kadar, finansal tablolar SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde UMS/UFRS’ye göre hazırlanmaktadır. İlişikteki konsolide finansal tablolar ve dipnotlar, Seri: XI, No:29 sayılı
tebliğ ile SPK’nın finansal tabloların hazırlanmasına ilişkin düzenlenmelerine uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler
dahil edilerek sunulmuştur.
Kullanılan Para Birimi
Grup’un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi
(fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in geçerli para
birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir.
2.2 Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na
uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan ettiği için bu tarihten itibaren Uluslararası Muhasebe Standardı 29 “Yüksek
Enflasyonist Ekonomilerde Finansal Raporlama”ya göre finansal tabloların hazırlanması ve sunumu uygulamasını sona
erdirmiştir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.3 Konsolidasyon Esasları
(i) Bağlı ortaklıklar
Bağlı ortaklıklar, doğrudan Şirket tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Kontrol gücü, Şirket’in doğrudan veya dolaylı
olarak şirketlerin finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları yönetim kontrolünün başladığı tarihten kontrolün sona erdiği tarihe kadar konsolide finansal
tablolara dahil edilir. Aşağıda 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle bağlı ortaklıklar ve ortaklık oranları
gösterilmiştir:
Pay (%)
Adı
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
KIPET
52,00
52,00
ERK
99,96
99,96
PO Alternatif Yakıtlar
99,89
99,89
PO Gaz İletim
99,75
99,75
PO Akdeniz Rafinerisi
99,99
99,99
100,00
100,00
PO Arama Üretim
99,96
99,96
Marmara Depoculuk
89,97
89,97
PO Oil Financing (*)
-
100,00
Petrofinance (*)
-
100,00
PO Georgia
(*) Şirket’in yurt dışı piyasalardan finansman yaratma amacıyla kurmuş olduğu iştiraklerinden
PO Oil Financing ve Petro Finance’in faaliyetleri Ocak 2010’da sona erdirilmiştir.
Tasfiye sürecinden sonra bu şirketler konsolidasyon kapsamından çıkartılmışlardır.
(ii) Konsolidasyonda eliminasyon işlemleri
Konsolide finansal tablolar, Şirket ve bağlı ortaklıkları arasındaki işlemlerden dolayı oluşan tüm bakiye ve işlemler ve
gerçekleşmemiş her türlü gelirden arındırılmıştır. Grup içi işlemlerden kaynaklanan gerçekleşmemiş zararlar da, değer
düşüklüğüyle ilgili kanıt olmadığı hallerde, gerçekleşmemiş karların silinmesinde kullanılan yöntemle silinmiştir.
(iii) Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklık finansal tabloları
Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan mevzuata göre hazırlanmış olup UFRS’ye uygunluk açısından gerekli tashih ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir.
Yabancı bağlı ortaklıkların aktif ve pasifleri bilanço tarihindeki döviz kurundan Türk Lirası’na çevrilmiştir. Gelir ve giderler
ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur
farkları öz sermaye içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir.
145
146
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.4 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi
Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un konsolide finansal tabloları önceki
dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Finansal tabloların kalemlerinin gösterimi veya sınıflandırılması değiştiğinde
karşılaştırılabilirliği sağlamak amacıyla, önceki dönem finansal tabloları da buna uygun olarak yeniden sınıflandırılır.
Şirket 31 Aralık 2010 tarihli finansal tablolarında UMS 8 paragraf 14(b) uyarınca, stokların değerlenmesi hususunda ve
akreditiflerin sınıflanması ile ilgili kendi isteğiyle muhasebe politikası değişikliği uygulamıştır (Not 41).
2.5 Netleştirme/Mahsup
Finansal varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda
net olarak gösterilirler.
2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları
(a) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup’un faaliyetlerine etkisi olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar
UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler Standardındaki Değişiklikler (2009 yılında
yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir kısmı olarak)
UFRS 5 standardına yapılan değişiklikler, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan duran varlıklar (veya elden çıkarılacak varlık grupları) veya durdurulan faaliyetlere ilişkin açıklamaların sadece bu standartta ele alındığına dair açıklık
getirmektedir. Diğer UFRS’lerin açıklamaya yönelik hükümleri, aşağıdaki özellikleri taşımadıkça, bu tür varlıklar (veya
varlık grupları) için geçerlilik arz etmemektedir:
(i) İlgili açıklamalar, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan duran varlıklara (veya elden çıkarılacak varlık gruplarına) veya durdurulan faaliyetlere ilişkin özel hükümler içermekte veya
(ii) Bu açıklamalar, elden çıkarılacak varlık grubunda yer almakla birlikte ölçüm hükümleri açısından UFRS 5 kapsamında
bulunmayan varlık ve borçların ölçümüne ilişkin olup, finansal tablolarda yer verilen diğer dipnotlarda bu tür bir açıklama
bulunmamaktadır.
UFRYK 17 “Nakit Dışı Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı”, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan mali
dönemler için geçerlidir. Grup nakit olmayan türde herhangi bir varlık dağıtımında bulunmadığı için, bu yorumu uygulamamaktadır.
UFRYK 18, “Müşterilerden Varlık Transferi”, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra transfer edilen varlıklar için
geçerlidir. Grup, müşterilerinden herhangi bir varlık transfer etmediği için bu yorumu uygulamamaktadır.
“UFRS’nin İlk Olarak Uygulanması – Diğer İstisnai Durumlar” (UFRS 1’deki değişiklik), Temmuz 2009 tarihinde yayınlanmıştır. Bu değişikliklerin 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için uygulanması zorunludur. Grup, UFRS’yi ilk defa uygulamadığı için bu yorumu uygulamamaktadır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı)
(a) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup’un faaliyetlerine etkisi olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı)
UFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler – Grup’un nakit olarak ödediği hisse bazlı anlaşmalar”, 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu
tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Grup’un hisse bazlı ödeme planı olmadığı için bu yorumu uygulamamaktadır.
UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardında yapılan değişiklikler, bir işletmenin sahip olduğu bir bağlı ortaklığa ait çoğunluk hisselerini satmayı planladığı durumda yapması gereken açıklamaları
belirtir. Bir bağlı ortaklığın satış amacıyla elde tutulması durumunda bu bağlı ortaklığa ait tüm varlık ve yükümlülükler,
işletmenin satış sonrasında bağlı ortaklıkta kontrol gücü olmayan hisselere sahip olması durumunda bile, UFRS 5 standardı kapsamında sınıflandırılmalıdır. Grup’un satış amacıyla elde tuttuğu bağlı ortaklığı bulunmamaktadır.
Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ile ilgili olarak 2009 yılında yapılan iyileştirmeler, Nisan 2009 tarihinde
yayınlanmıştır. İyileştirmeler aşağıda açıklanan standartlar ve yorumları kapsamaktadır: UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler,
UFRS 5 Satış Amacıyla Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler, UFRS 8 Faaliyet Bölümleri, UMS 1 Finansal
Tabloların Sunumu, UMS 7 Nakit Akım Tablosu, UMS 17 Finansal Kiralamalar, UMS 18 Hasılat, UMS 36 Varlıklarda Değer
Düşüklüğü, UMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçüm, UFRYK 9 Saklı
Türev Araçlarının Yeniden Değerlendirilmesi, UFRYK 16 Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten
Korunması. Bu iyileştirmelerin yürürlülük tarihi her bir standart için ayrı olup, çoğu 1 Ocak 2010 tarihi itibariyle geçerlidir.
UMS 27 (2008) Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar
UMS 27 (2008) standardının uygulanmasıyla Grup’un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında değişikliklere ilişkin muhasebe politikalarında değişiklik olmuştur.
Yeniden düzenlenen bu Standardın, özellikle, Grup’un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler ile ilgili muhasebe politikaları üzerinde etkisi olmuştur. Önceki dönemlerde, UFRS standartlarında bu
konuya ilişkin kuralların olmadığı durumlarda, mevcut bağlı ortaklıkların payındaki artışlar, bağlı ortaklık satın alımında
kullanılan aynı yöntemle, şerefiye ya da pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç ile sonuçlanacak şekilde, muhasebeleştirilmekteydi; mevcut bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan azalışlarda ise alınan
ücret ile kontrol gücü olmayan paylarda yapılan düzeltmeler arasındaki fark kapsamlı gelir tablosu içinde muhasebeleştirilmekteydi. UMS 27(2008) standardı uyarıca tüm artış ve azalışların özkaynak içinde muhasebeleştirilmesi ve şerefiye
ya da kar/zarar üzerinde bir etkisinin olmaması gerekmektedir.
Bir bağlı ortaklığın bir işlem, olay ya da bir başka neden sonucu kontrolünün kaybedilmesi durumunda Grup, bu Standart
uyarınca tüm varlıklarını, yükümlülüklerini ve kontrol gücü olmayan paylarını defter değerleriyle bilanço dışı bırakmalı
ve karşılığında alınan bedeli gerçeğe uygun değeri üzerinden muhasebeleştirmelidir. İlgili bağlı ortaklıkta kalan pay,
kontrolün kaybedildiği tarihteki gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilmelidir. Aradaki fark, kazanç ya da zarar
olarak kar/zarar içinde gösterilmelidir.
UMS 28 (2008) İştiraklerdeki Yatırımlar
UMS 28’e yapılan değişiklikler neticesinde, bir iştirak üzerindeki önemli etki kaybedildiğinde, Grup kalan payını, gerçeğe
uygun değeriyle hesaplar. Gerçeğe uygun değer ile kayıtlı değer arasındaki fark kar/zarar içinde muhasebeleştirilir.
147
148
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı)
(a) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup’un faaliyetlerine etkisi olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı)
UFRS 3 (2008) İşletme Birleşmeleri
UFRS 3 (revize), “İşletme Birleşmeleri” ve UMS 27, “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar”, UMS 28, “İştiraklerdeki Yatırımlar” ve UMS 31, “İş Ortaklıklarındaki Paylar” standartlarındaki değişiklikler, ileriye dönük olarak 1 Temmuz
2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemlerde meydana gelen işletme birleşmeleri için geçerlidir. Yeni
standartlar ile mevcut standartlardaki değişikliklerin uygulanmasının başlıca etkileri aşağıdaki gibidir:
i) önceden ‘azınlık payları’ olarak ifade edilen kontrol gücü olmayan payların gerçeğe uygun değer ile veya kontrol gücü
olmayan payların edinilen işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının gerçeğe uygun değerdeki payı ile değerlenmesinin
her işlem bazında ölçümüne izin vermesi,
ii) koşullu bedele ilişkin muhasebeleştirme ve sonraki muhasebe işlemlerine ilişkin şartların değişmesi,
iii) edinim ile ilgili maliyetlerin işletme birleşmelerinden ayrı olarak muhasebeleştirme gerekliliği ve bunun sonucunda
bu tür maliyetlerin genellikle oluştukları dönemde gider olarak kaydedilmesi.
iv) aşamalı satın alım işlemlerinde, önceden elde tutulan payların satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerinden ölçülmesi ve yeniden değerleme sonrasında ortaya çıkan kazanç ya da zararın, gelir tablosunda muhasebeleştirilmesi.
v) UFRS 3 (2008) standardı uyarınca, Grup ile satın alınan işletme arasında işletme birleşmesi öncesinde bir ilişkinin olduğu durumunda, bu ilişki işletme birleşmesi sonrasında sonlanarak, birleşme sonucu oluşan kar/zarar muhasebeleştirilir.
(b) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar
UFRS 1 (değişiklikler) UFRS’nin İlk Olarak Uygulanması – Diğer İstisnai Durumlar
1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olan UFRS 1 standardındaki
değişiklikler, UFRS 7 gerçeğe uygun değer açıklamalarının karşılaştırmalı sunumu açısından UFRS’leri ilk kullanan işletmelere sınırlı muafiyet getirmektedir.
20 Aralık 2010 tarihinde ise UFRS 1’e, UFRS standartlarını ilk kez uygulayacak olan finansal tablo hazırlayıcılarına UFRS’ye
geçiş dönemi öncesinde ortaya çıkan işlemlerin yeniden yapılandırılmasında kolaylık sağlanması ve ilk kez UFRS’ye göre finansal tablo hazırlayan ve sunan şirketlerden yüksek enflasyonist ortamdan yeni çıkanları için açıklayıcı bilgi sağlamak amacıyla
ilave değişiklikler getirilmiştir. Bu değişiklikler 1 Temmuz 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler
için geçerli olacaktır.
Grup halihazırda UFRS’ye uygun finansal tablo hazırladığından bu değişiklikler Şirket için geçerli değildir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı)
(b) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı)
UFRS 7 “Finansal Araçlar: Açıklamalar”
UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar standardı bilanço dışı faaliyetler ile ilgili yapılan kapsamlı inceme çalışmalarının
bir parçası olarak Ekim 2010 tarihinde değiştirilmiştir. Bu değişiklikler, finansal tablo kullanıcılarının finansal varlıklara
ilişkin devir işlemlerini ve devri gerçekleştiren işletmede kalan risklerin yaratabileceği etkileri anlamasına yardımcı olacaktır. Ayrıca bu değişiklikler uyarınca, oransız devir işlemlerinin raporlama dönemi sonunda gerçekleştirilmesi halinde
daha fazla açıklama yapılması gerekmektedir. Bu değişiklikler 1 Temmuz 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olacaktır. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek
etkileri henüz değerlendirmemiştir.
UFRS 9 ‘Finansal Araçlar: Sınıflandırma ve Ölçme’
Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK), Kasım 2009’da UFRS 9’un finansal araçların sınıflandırılması ve
ölçümü ile ilgili birinci kısmını yayımlamıştır. UFRS 9, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme’nin yerine
kullanılacaktır. Bu Standart, finansal varlıkların, işletmenin finansal varlıklarını yönetmede kullandığı model ve sözleşmeye dayalı nakit akış özellikleri baz alınarak sınıflandırılmasını ve daha sonra gerçeğe uygun değer veya itfa edilmiş
maliyetle değerlenmesini gerektirmektedir. Bu yeni standardın, 1 Ocak 2013 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan
mali dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek
etkileri henüz değerlendirmemiştir.
UMS 12 “Gelir Vergisi”
UMS 12 “Gelir Vergisi” standardı, Aralık 2010 tarihinde değişikliğe uğramıştır. UMS 12 uyarınca varlığın defter değerinin
kullanımı ya da satışı sonucu geri kazanılıp, kazanılmamasına bağlı olarak varlıkla ilişkilendirilen ertelenmiş vergisini
hesaplaması gerekmektedir. Varlığın UMS 40 ‘Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller’ standardında belirtilen gerçeğe uygun
değer yöntemi kullanılarak kayıtlara alındığı durumlarda, defter değerinin geri kazanılması işlemi varlığın kullanımı ya
da satışı ile olup olmadığının belirlenmesi zorlu ve subjektif bir karar olabilir. Standarda yapılan değişiklik, bu durumlarda varlığın geri kazanılmasının satış yoluyla olacağı tahmininin seçilmesini söyleyerek pratik bir çözüm getirmiştir.
Bu değişiklikler 1 Ocak 2012 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olacaktır. Grup, bu
standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
UMS 24 (2009) ‘İlişkili Taraf Açıklamaları’
Kasım 2009’da UMS 24 “İlişkili Taraf Açıklamaları” güncellenmiştir. Standarda yapılan güncelleme, devlet işletmelerine,
yapılması gereken dipnot açıklamalarına ilişkin kısmi muafiyet sağlamaktadır. Bu güncellenen standardın, 1 Ocak 2011
tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, revize edilen standardın
uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
UMS 32 (Değişiklikler) Finansal Araçlar: Sunum ve UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu
UMS 32 ve UMS 1 standartlarındaki değişiklikler, 1 Şubat 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler
için geçerlidir. Bu değişiklikler finansal tablo hazırlayan bir işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki bir para birimini
kullanarak ihraç ettiği hakların (haklar, opsiyonlar ya da teminatlar) muhasebeleştirilme işlemleri ile ilgilidir. Önceki
dönemlerde bu tür haklar, türev yükümlülükler olarak muhasebeleştirilmekteydi ancak bu değişiklikler, belirli şartların
karşılanması doğrultusunda, bu tür ihraç edilen hakların opsiyon kullanım fiyatı için belirlenen para birimine bakılmaksızın, özkaynak olarak muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirtmektedir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda
finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
UFRYK 14 (Değişiklikler) Asgari Fonlama Gerekliliğinin Peşin Ödenmesi
UFRYK 14 yorumunda yapılan değişiklikler 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için
geçerlidir. Tanımlanmış fayda emeklilik planına asgari fonlama katkısı yapması zorunlu olan ve bu katkıları peşin ödemeyi
tercih eden işletmeler bu değişikliklerden etkilenecektir. Bu değişiklikler uyarınca, isteğe bağlı peşin ödemelerden kaynaklanan fazlalık tutarı varlık olarak muhasebeleştirilir. Grup, bu değişikliğin finansal tablolarında bir etkisi olmayacağını
düşünmektedir.
149
150
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı)
(b) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı)
UFRYK 19 ‘Finansal Yükümlülüklerin Özkaynak Araçları Kullanılarak Ödenmesi’
UFRYK 19, 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. UFRYK 19 sadece
bir yükümlülüğünün tamamını ya da bir kısmını ödemek amacıyla özkaynak araçları ihraç eden işletmelerin kullanacağı
muhasebe uygulamalarına açıklık getirir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek
etkileri henüz değerlendirmemiştir.
Mayıs 2010, Yıllık İyileştirmeler
UMSK, yukarıdaki değişikliklere ve yeniden güncellenen standartlara ek olarak, Mayıs 2010 tarihinde aşağıda belirtilen ve
başlıca 7 standardı/yorumu kapsayan konularda açıklamalarını yayınlamıştır: UFRS 1 Uluslararası Finansal Raporlama
Standartlarının İlk Olarak Uygulanması; UFRS 3 İşletme Birleşmeleri; UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar; UMS 1
Finansal Tablo Sunumu; UMS 27 Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar; UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama; ve UFRYK 13 Müşteri Bağlılık Programları. 1 Temmuz 2010 tarihinde veya bu tarih sonrasında geçerli olan UFRS 3
ve UMS 27’deki değişiklikler haricindeki tüm diğer değişiklikler, erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 1 Ocak 2011 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde geçerli olacaktır.Grup, yukarıdaki standartlar ile değişikliklerin
uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti
2.7.1 Hasılat
Gelirler, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik yararların Grup’a akmasının muhtemel
olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır.
Net satışlar, mal satışlarından iade ve satış iskontolarının düşülmesi suretiyle bulunmuştur.
Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir:
▪▪ Grup’un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi,
▪▪ Grup’un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün
olmaması,
▪▪ Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi,
▪▪ İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların işletmeye akışının olası olması,
▪▪ İşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi.
Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini
söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir.
Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman kayda alınır.
Hizmet gelirleri ve diğer gelirler, hizmetin verilmesi veya gelirle ilgili unsurların gerçekleşmesi, risk ve faydaların transferlerinin yapılmış olması, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Grup’a
akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin makul değeri üzerinden tahakkuk esasına göre
kayıtlara alınır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.2 Stoklar
Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Stoklara dahil edilen maliyeti
oluşturan unsurlar malzeme, işçilik ve genel üretim giderleridir. Maliyet, hareketli ağırlıklı ortalama metodu ile hesaplanmaktadır. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma
maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır.
Grup 2010 yılında geçmişe yönelik olarak muhasebe politikası değişikliğine gitmiş ve ulusal stok tutma yükümlülüğü
kapsamında tuttuğu stokları operasyonel stoklarından ayrı olarak stoğu biriktirdiği dönemde oluşan hareketli ağırlıklı
ortalama yöntemi ile değerlemiştir. (Not 41)
2.7.3 Maddi Duran Varlıklar
Maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle enflasyonun
etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden; 2005 ve sonrasında alınan kalemler için satın alım maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülerek finansal tablolara yansıtılır.
Maddi duran varlıklar doğrusal amortisman metoduyla amortismana tabi tutulmuştur. Arsa, faydalı ömrünün sınırsız
kabul edilmesinden dolayı amortismana tabi tutulmamaktadır. Maddi duran varlıkların amortisman dönemleri, tahmin
edilen faydalı ömürleri esas alınarak, aşağıda belirtilmiştir:
Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri
2-50 yıl
Makine, tesis ve cihazlar
2-20 yıl
Taşıt araçları
4-5 yıl
Döşeme ve demirbaşlar
2-50 yıl
Özel maliyetler
3-39 yıl
Diğer maddi duran varlıklar
2-25 yıl
Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini
ileriye dönük olarak tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir.
Diğer maddi duran varlıklar, ağırlıklı olarak dolum tankları, istasyon ve istasyon ekipmanlarından oluşmaktadır.
Maddi duran varlıkların elden çıkartılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu
oluşan kar veya
zarar satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenerek, gelir tablosuna dahil edilir.
2.7.4 Finansal Kiralama İşlemleri
Tüm fayda ve risklerin üstlenildiği maddi duran varlıkların finansal kiralama yolu ile elde edilmesi Grup tarafından finansal kiralama adı altında sınıflandırılır. Finansal kiralamalar gerçekleştirildikleri tarihte, kiralanan varlığın piyasa değeri
veya minimum finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinin düşük olanından aktifleştirilirler. Kira ödemeleri anapara ve faiz içeriyormuş gibi işlemekonulur.
Anapara kira ödemeleri yükümlülük olarak gösterilir ve ödendikçe azaltılır. Faiz ödemeleri ise, finansal kiralama dönemi
boyunca konsolide gelir tablosunda giderleştirilir. Finansal kiralama sözleşmesi ile elde edilen maddi duran varlıklar,
varlığın faydalı ömrü boyunca amortismana tabi tutulur.
151
152
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.5 Maddi Olmayan Duran Varlıklar
(i) Şerefiye ve ilgili itfa payı
Şerefiye, satın alınan varlıkların satınalma maliyetleriyle, sözkonusu varlıkların net olarak ayrıştırılabilen makul değeri
arasındaki farkı temsil etmektedir. Şerefiye, 31 Mart 2004 tarihinden önce gerçekleşen satın almalara ilişkin ise aktifleştirilmiş ve doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak 20 yıl olarak belirlenen tahmini faydalı ömrü üzerinden 31 Aralık
2004 tarihine kadar itfa edilmiştir. 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren uygulanmakta olan muhasebe standartlarında yapılan
değişiklik ile şerefiyeye amortisman ayrılması durdurulmuş olup şerefiyenin net kayıtlı değeri yıllık olarak gözden geçirilir
ve gerekli görüldüğü durumlarda daimi değer kaybı göz önüne alınarak düzeltmeye tabi tutulur (Not 20).
Değer düşüklüğü testinde, şerefiye, Grup’un birleşmenin sinerjilerinden yararlanacak olan ve ayrıştırılabilen her bir
nakit üreten birime tahsis edilir. Şerefiyenin tahsis edilmiş olduğu nakit üreten birimlerde değer düşüklüğünün olup,
olmadığını kontrol etmek amacıyla her yıl ya da değer düşüklüğünü göstergesi olduğu durumlarda daha sıklıkta değer
düşüklüğü testi uygulanır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarının defter değerinden düşük olduğu durumlarda,
değer düşüklüğü ilk olarak nakit üreten birime tahsis edilen şerefiyenin defter değerini azaltmak için kullanılır ve sonra
bir oran dahilinde diğer varlıkların defter değerini azaltmak için kullanılır. Şerefiye için ayrılmış değer düşüş karşılığı,
daha sonraki dönemlerde iptal edilemez.
(ii) Diğer maddi olmayan duran varlıklar
Diğer maddi olmayan duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için enflasyonun etkilerine göre
düzeltilmiş maliyetlerinden ve 1 Ocak 2005’ten sonra satın alınan kalemler için satın alım maliyet değerinden, birikmiş
itfa ve tükenme payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak gösterilirler.
Edinilmiş bilgi sistemleri, imtiyaz hakları, ruhsatlar ve bilgisayar yazılımlarından oluşan diğer maddi olmayan duran
varlıklar, faydalı ömürleri olan 3-20 yıl boyunca doğrusal olarak itfa edilirler. Doğalgaz arama hakları ise üretim miktarı
yöntemiyle itfa edilirler.
2.7.6 Varlıklarda Değer Düşüklüğü
Şerefiye gibi sınırsız ömrü olan varlıklar itfaya tabi tutulmazlar. Bu varlıklar için her yıl değer düşüklüğü testi uygulanır.
İtfaya tabi olan varlıklar için ise defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılığı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun
değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir
nakit akımlarının olduğu en düşük seviyede gruplanır (nakit üreten birimler). Şerefiye haricinde değer düşüklüğüne tabi
olan finansal olmayan varlıklar her raporlama tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir.
2.7.7 Borçlanma Maliyetleri
Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması,
yapımı veya üretimi ile direkt ilişki kurulabilen faiz giderleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar
maliyetine dahil edilmektedir. Yatırımla ilgili kredinin henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda
değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir.
Diğer tüm finansman giderleri, oluştukları dönemlerde gelir tablosuna kaydedilmektedir. Grup’un Aralık 2010 ve 2009
dönemlerinde aktifleştirilmiş finansman gideri bulunmamaktadır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.8 Finansal Araçlar
(i) Finansal varlıklar
Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak sınıflanan ve gerçeğe uygun değerinden kayıtlara alınanlar haricindeki finansal varlıklar, gerçeğe uygun piyasa değeri ile alım işlemiyle doğrudan ilişkilendirilebilen
harcamaların toplam tutarı üzerinden muhasebeleştirilir.Yatırım araçlarının ilgili piyasa tarafından belirlenen süreye
uygun olarak teslimatı koşulunu taşıyan bir kontrata bağlı olan finansal varlıkların alımı veya satışı sonucunda ilgili
varlıklar, işlem tarihinde kayıtlara alınır veya kayıtlardan çıkarılır.
inansal varlıklar “gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar”, “vadesine kadar elde tutulaF
cak yatırımlar”, “satılmaya hazır finansal varlıklar” ve “kredi ve alacaklar” olarak sınıflandırılır. Sınıflandırma, finansal
varlığın elde edilme amacına ve özelliğine bağlı olarak, ilk kayda alma sırasında belirlenmektedir.
Etkin faiz yöntemi
tkin faiz yöntemi, finansal varlığın itfa edilmiş maliyet ile değerlenmesi ve ilgili faiz gelirinin ilişkili olduğu döneme dağıE
tılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir
zaman dilimi süresince tahsil edilecek tahmini nakit toplamının, ilgili finansal varlığın tam olarak net bugünkü değerine
indirgeyen orandır.
erçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışında sınıflandırılan finansal varlıklar ile ilgili
G
gelirler etkin faiz yöntemi kullanmak suretiyle hesaplanmaktadır.
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar
Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıklar; alım-satım amacıyla elde tutulan finansal varlıklardır. Bir finansal varlık kısa vadede elden çıkarılması amacıyla edinildiği zaman söz konusu kategoride sınıflandırılır.
Finansal riske karşı etkili bir koruma aracı olarak belirlenmemiş olan türev ürünleri teşkil eden bahse konu finansal
varlıklar da gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak sınıflandırılır. Bu kategoride
yer alan varlıklar, dönen varlıklar olarak sınıflandırılırlar.
Vadesine kadar elde tutulan finansal varlıklar
Grup’un vadesine kadar elde tutma olanağı ve niyeti olduğu, sabit veya belirlenebilir bir ödeme planına sahip, sabit vadeli
borçlanma araçları, vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar olarak sınıflandırılır. Vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar etkin faiz yöntemine göre itfa edilmiş maliyet bedelinden değer düşüklüğü tutarı düşülerek kayıtlara alınır ve ilgili
gelirler etkin faiz yöntemi kullanılmak suretiyle hesaplanır.
Satılmaya hazır finansal varlıklar
Grup tarafından elde tutulan ve aktif bir piyasada işlem gören borsaya kote özkaynak araçları ile bazı borçlanma senetleri satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılır ve gerçeğe uygun değerleriyle gösterilir. Grup’un aktif
bir piyasada işlem görmeyen ve borsaya kote olmayan fakat satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflanan özkaynak
araçları bulunmakta ve gerçeği uygun değeri güvenilir olarak ölçülemediği için maliyet değerleriyle gösterilmektedir.
Gelir tablosuna kaydedilen değer düşüklükleri, etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanan faiz ve parasal varlıklarla ilgili
kur farkı kar/zarar tutarı haricindeki, gerçeğe uygun değerdeki değişikliklerden kaynaklanan kazanç ve zararlar diğer
kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilir ve finansal varlıklar değer artış fonunda biriktirilir. Yatırımın elden çıkarılması
ya da değer düşüklüğüne uğraması durumunda, finansal varlıklar değer artış fonunda biriken toplam kar/zarar, gelir
tablosuna sınıflandırılmaktadır.
Satılmaya hazır özkaynak araçlarına ilişkin temettüler Grup’un temettü alma hakkının oluştuğu durumlarda gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir.
Yabancı para birimiyle ifade edilen satılmaya hazır parasal varlıkların gerçeğe uygun değeri ifade edildiği para birimi
üzerinden belirlenmekte ve raporlama dönemi sonundaki geçerli kurdan çevrilmektedir. Gelir tablosunda muhasebeleştirilen kur farkı kazançları/zararları, parasal varlığın itfa edilmiş maliyet değeri üzerinden belirlenmektedir. Diğer kur
farkı kazançları ve zararları, diğer kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilmektedir.
153
154
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.8 Finansal Araçlar (devamı)
(i) Finansal varlıklar(devamı)
Krediler ve alacaklar
Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, piyasada işlem görmeyen ticari ve diğer alacaklar ve krediler bu kategoride sınıflandırılır. Krediler ve alacaklar etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değer düşüklüğü
düşülerek gösterilir.
Finansal varlıklarda değer düşüklüğü
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, her bilanço tarihinde değer düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın meydana gelmesi
ve söz konusu olayın ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit
akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir
göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğü zararı oluşur. Kredi ve alacaklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü
değeri ile defter değeri arasındaki farktır.
Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesi
durumunda söz konusu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler gelir tablosunda
muhasebeleştirilir.
Satılmaya hazır özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü
zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen
değer düşüklüğü zararı, değer düşüklüğünün iptal edileceği tarihte yatırımın değer düşüklüğü hiçbir zaman muhasebeleştirilmemiş olması durumunda ulaşacağı itfa edilmiş maliyet tutarını aşmayacak şekilde gelir tablosunda iptal edilir.
Satılmaya hazır özkaynak araçlarının gerçeğe uygun değerinde değer düşüklüğü sonrasında meydana gelen artış, doğrudan özkaynaklarda muhasebeleştirilir.
Nakit ve nakit benzerleri
Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan
daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip
diğer kısa vadeli yatırımlardır.
(ii) Finansal yükümlülükler
Grup’un finansal yükümlülükleri ve özkaynak araçları, sözleşmeye bağlı düzenlemelere, finansal bir yükümlülüğün ve
özkaynağa dayalı bir aracın tanımlanma esasına göre sınıflandırılır. Grup’un tüm borçları düşüldükten sonra kalan varlıklarındaki hakkı temsil eden sözleşme özkaynağa dayalı finansal araçtır. Belirli finansal yükümlülükler ve özkaynağa
dayalı finansal araçlar için uygulanan muhasebe politikaları aşağıda belirtilmiştir.
Finansal yükümlülükler gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler veya diğer finansal
yükümlülükler olarak sınıflandırılır.
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler, gerçeğe uygun değeriyle kayda alınır ve her
raporlama döneminde, bilanço tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle yeniden değerlenir. Gerçeğe uygun değerlerindeki
değişim, gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Gelir tablosunda muhasebeleştirilen net kazanç ya da kayıplar, söz konusu
finansal yükümlülük için ödenen faiz tutarını da kapsar.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.8 Finansal Araçlar (devamı)
(ii) Finansal yükümlülükler (devamı)
Diğer finansal yükümlülükler
Diğer finansal yükümlülükler başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir.
Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz
yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir.
Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu
döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması halinde daha
kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün
net bugünkü değerine indirgeyen orandır.
(iii) Türev finansal araçlar
Türev finansal araçların ilk olarak kayda alınmalarında gerçeğe uygun değeri kullanılmakta ve izleyen dönemlerde de
gerçeğe uygun değeri ile değerlenmektedir. Grup, petrol ürün stoklarının değerinin korunması, ithal kargo alımları, düzenli gelir temini ve olumsuz fiyat hareketlerinden kaçınmak amacıyla çeşitli türev enstrümanlar kullanmaktadır. Bilanço
tarihi itibariyle türev finansal araçlar gerçeğe uygun değer farkı kar zarara yansıtılan finansal araç olarak sınıflanmıştır.
2.7.9 Kur Değişiminin Etkileri
Grup’un her işletmesinin solo finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi
(fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin mali durumu ve faaliyet sonuçları, Grup’un geçerli para birimi
olan ve konsolide finansal tablolar için sunum birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir.
Şirket ve Türkiye’de faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları yasal kayıtlarında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri) muhasebeleştirilen işlemler, işlem tarihindeki kurlar kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmektedir. Bilançoda yer
alan dövize bağlı parasal varlık ve borçlar, bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmişlerdir.
Gerçeğe uygun değerden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler gerçeğe uygun değerin belirlendiği
tarihteki döviz kurları kullanılarak çevrilir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan
kalemler yeniden çevrilmezler. Parasal kalemlerin çevrimden ve dövizli işlemlerin tahsil ve tediyelerinden kaynaklanan
kambiyo karları ve zararları gelir tablosunda yer almaktadır.
155
156
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.9 Kur Değişiminin Etkileri (devamı)
Kur farkları, aşağıda belirtilen durumlar haricinde, oluştukları dönemdeki kar ya da zararda muhasebeleştirilirler:
▪▪ Geleceğe yönelik kullanım amacıyla inşa edilmekte olan varlıklarla ilişkili olan ve yabancı para birimiyle
gösterilen borçlar üzerindeki faiz maliyetlerine düzeltme olarak ele alınan ve bu tür varlıkların maliyetine
dahil edilen kur farkları,
▪▪ Yabancı para biriminden kaynaklanan risklere karşı finansal koruma sağlamak amacıyla gerçekleştirilen işlemlerden
kaynaklanan kur farkları,
▪▪ Yurtdışı faaliyetindeki net yatırımın bir parçasını oluşturan, çevrim yedeklerinde muhasebeleştirilen ve
net yatırımın satışında kar ya da zararla ilişkilendirilen, ödenme niyeti ya da olasılığı olmayan yurtdışı
faaliyetlerden kaynaklanan parasal borç ve alacaklardan doğan kur farkları.
Grup’un yabancı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda bilanço tarihindeki geçerli olan
kurlar kullanılarak TL olarak ifade edilir. Gelir ve giderler, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken
dönem içindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde, dönem içindeki ortalama kurlar ile çevrilir. Oluşan kur farkı özsermaye olarak sınıflandırılır ve Grup’un çevrim fonuna transfer edilir. Bu çevrim farklılıkları yabancı faaliyetin satıldığı dönemde kar veya zararda kayda alınır. Yurtdışı faaliyetin satın alımından kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe
uygun değer düzeltmeleri, yurtdışı faaliyetinin varlık ve yükümlülüğü olarak ele alınır ve dönem sonu kurundan çevrilir.
2.7.10 Hisse Başına Kazanç
Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net karın, yıl boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin
ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur.
Türkiye’de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları “bedelsiz hisse” yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip “bedelsiz hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının
geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmuştur.
2.7.11 Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar
Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki
tüm olayları kapsar.
Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.12 Karşılıklar, Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Şarta Bağlı Varlıklar
Grup’un geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğünün bulunması, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için
ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebiliyor olması durumunda ilgili yükümlülük, karşılık olarak finansal tablolara alınır. Şarta
bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelip gelmediğinin
tespiti amacıyla sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Şarta bağlı yükümlülük olarak işleme tabi tutulan kalemler
için gelecekte ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelmesi durumunda, bu
şarta bağlı yükümlülük, güvenilir tahminin yapılamadığı durumlar hariç, olasılıktaki değişikliğin meydana geldiği dönemin
finansal tablolarında karşılık olarak kayıtlara alınır.
Grup şarta bağlı yükümlülüklerin muhtemel hale geldiği ancak ekonomik fayda içeren kaynakların tutarı hakkında güvenilir tahminin yapılamaması durumunda ilgili yükümlülüğü dipnotlarında göstermektedir.
Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam anlamıyla kontrolünde bulunmayan bir veya daha fazla
kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilecek olan varlık, şarta bağlı varlık olarak değerlendirilir.
Ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girme ihtimalinin yüksek bulunması durumunda şarta bağlı varlıklar finansal tablo dipnotlarında açıklanır.
Karşılık tutarının ödenmesi için kullanılan ekonomik faydaların tamamının ya da bir kısmının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda tahsil edilecek olan tutar, bu tutarın geri ödemesinin kesin olması ve tutarın güvenilir bir
şekilde hesaplanması durumunda, bir varlık olarak muhasebeleştirilir.
2.7.13 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklik ve Hatalar
Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak
uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir
döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde
hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır.
2.7.14 İlişkili Taraflar
Konsolide finansal tablolarda OMV grupları, kilit yönetici personel ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından
kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve bağlı ortaklıklar, ilişkili taraflar (“İlişkili Taraflar”) olarak kabul ve
ifade edilmişlerdir.
157
158
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.15 Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması
Faaliyet bölümü, Şirket’in hasılat elde edebildiği ve harcama yaptığı işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının
bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla
Şirket Yönetimi tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu kısımdır.
Şirket’in faaliyet bölümleri İstasyon ile Ticari ve Endüstriyel’dir. (Dipnot 5).
2.7.16 Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler
Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve onun bağlı ortaklığına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden
dolayı, ekli konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır.
Gelir vergisi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur.
Cari vergi
Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer yıllarda
vergilendirilebilen veya indirilebilen gelir veya gider kalemleri ile vergilendirilemeyen veya indirilemeyen kalemleri hariç
tuttuğundan dolayı, gelir tablosunda belirtilen kardan farklılık gösterir. Grup’un cari vergi yükümlülüğü bilanço tarihi
itibariyle yasallaşmış ya da önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır.
Ertelenmiş vergi
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal
vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin
yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları,
gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Şerefiye veya işletme birleşmeleri dışında varlık veya yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından
dolayı oluşan ve hem ticari hem de mali kar veya zararı etkilemeyen geçici zamanlama farklarına ilişkin ertelenmiş vergi
yükümlülüğü veya varlığı hesaplanmaz.
Ertelemiş vergi yükümlülükleri, Grup’un geçici farklılıkların ortadan kalkmasını kontrol edebildiği ve yakın gelecekte
bu farkın ortadan kalkma olasılığının düşük olduğu durumlar haricinde, bağlı ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlar ve iş
ortaklıklarındaki paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanır. Bu tür yatırım ve paylar
ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi varlıkları, yakın gelecekte vergiye tabi
yeterli kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması ve gelecekte bu farkların ortadan
kalkmasının muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır.
Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, her bir bilanço tarihi itibariyle gözden geçirilir. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı
değeri, bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin
muhtemel olmadığı ölçüde azaltılır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.16 Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler (devamı)
Ertelenmiş vergi(devamı)
Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde
geçerli olması beklenen ve bilanço tarihi itibariyle kanunlaşmış veya önemli ölçüde kanunlaşmış vergi oranları (vergi
düzenlemeleri) üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Grup’un
bilanço tarihi itibariyle varlıklarının defter değerini geri kazanma ya da yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin
ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır.
Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri, cari vergi varlıklarıyla cari vergi yükümlülüklerini mahsup etme ile ilgili
yasal bir hakkın olması veya söz konusu varlık ve yükümlülüklerin aynı vergi makam tarafından toplanan gelir vergisiyle
ilişkilendirilmesi ya da Grup’un cari vergi varlık ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle ödeme niyetinin olması durumunda mahsup edilir.
Dönem cari ve ertelenmiş vergisi
Doğrudan özkaynakta alacak ya da borç olarak muhasebeleştirilen kalemler (ki bu durumda ilgili kalemlere ilişkin ertelenmiş vergi de doğrudan özkaynakta muhasebeleştirilir) ile ilişkilendirilen ya da işletme birleşmelerinin ilk kayda
alımından kaynaklananlar haricindeki cari vergi ile döneme ait ertelenmiş vergi, gelir tablosunda gider ya da gelir olarak
muhasebeleştirilir. İşletme birleşmelerinde, şerefiye hesaplanmasında ya da satın alanın, satın alınan bağlı ortaklığın tanımlanabilen varlık, yükümlülük ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinde elde ettiği payın satın alım maliyetini
aşan kısmının belirlenmesinde vergi etkisi göz önünde bulundurulur.
2.7.17 Çalışanlara Sağlanan Faydalar / Kıdem Tazminatları
Türkiye’de mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümlerine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma
durumunda ödenmektedir. Güncellenmiş olan UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı (“UMS 19”) uyarınca
bu tür ödemeler tanımlanmış fayda planları olarak nitelendirilir. Hesaplanan tüm aktüeryal kazançlar ve kayıplar gelir
tablosuna yansıtılmıştır.
2.7.18 Positive Kart (“PO Kart”) Programı Ertelenmiş gelirleri
UFRYK 13 – “Müşteri Sadakat Programları” na göre, müşteri sadakat programları satış işlemlerinin farklı bir bileşeni şeklinde muhasebeleşmelidir. Tahsil edilen bedelin rayiç değerinin bir kısmı müşteriye sağlanan menfaatlere dağıtılarak,
söz konusu menfaatler müşteri tarafından kullanıldıkça gelir kaydedilmelidir.
Grup, hediye puanları kazanıldığı ilk satış işleminin ya da işlemlerinin ayrı olarak tanımlanabilen bir bileşeni olarak muhasebeleştirmektedir. İlk satış işlemi ile ilgili olarak alınan ya da alınacak bedelin gerçeğe uygun değeri, hediye puanlar
ile satışın diğer bileşenleri arasında dağıtılmaktadır. Kazanılan hediye puanlar ertelenmiş gelir olarak muhasebeleştirilmektedir ve hediyeler müşterilere teslim edildikçe gelir olarak kayıtlara alınmaktadır.
159
160
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
2.7.19 Nakit Akım Tablosu
Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları esas, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır.
Esas faaliyetlerden kaynaklanan nakit akımları, Grup’un petrol ürünleri satışı faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir.
Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Grup’un yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı
ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir.
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Grup’un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların
geri ödemelerini gösterir.
2.7.20 Sermaye ve Temettüler
Adi hisseler, özsermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, temettü dağıtım kararı alındığı
dönemde birikmiş kardan indirilerek kaydedilir.
2.8 Önemli Muhasebe Tahmin ve Varsayımları
Grup’un muhasebe politikalarını uygularken aldığı kritik kararlar ve hesaplama belirsizliğinin ana kaynakları
Not 2.7’de belirtilen muhasebe politikalarının uygulanması sürecinde yönetim, finansal tablolarda muhasebeleştirilen
tutarlar üzerinde önemli etkisi olan (aşağıda ele alınan tahminler dışındaki) aşağıdaki yorumları yapmıştır:
Stokların net gerçekleşebilir değeri
Yukarıda, Not 2.7.2’de belirtildiği gibi stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Grup yönetimi, bilanço tarihi itibariyle stokların maliyetinin net gerçekleşebilir değerinden düşük olduğunu tespit
etmiştir. Yönetim, değer düşüklüğü hesaplamasında, stokların satışından gelecekte elde edilecek nakit akım tutarlarını,
olağan ticari faaliyet içerisinde oluşacak tahmini satış fiyatını ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti
tutarı tahmin etmiştir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle yapılan değerlendirme neticesinde bazı stokların uzun süre stokta kaldığı tespit edilmiş ve
bu kapsamdaki stoklar için 1.355.581 TL ( 31 Aralık 2009: 1.355.581 TL) stok değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. Bu tutar
satılan malın maliyeti içerisinde muhasebeleştirilmiştir (Not 13).
Ertelenmiş vergiler
Grup, vergiye esas yasal finsansal tabloları ile UFRS’ye göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan
kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu
farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile UFRS’ye göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır. Grup’un bağlı ortaklıklarının gelecekte oluşacak karlardan
indirilebilecek kullanılmamış mali zararlar ve diğer indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin
edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış
zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler ve gerektiğinde kullanılabilecek vergi planlama stratejileri göz önünde bulundurulmuştur. Grup, yapılan çalışmalar neticesinde, ertelenmiş verginin geri kazanabileceğine
ilişkin kanaat oluşması sebebiyle, bağlı ortaklıklarındaki ertelenmiş vergi varlıklarını kayıtlara almıştır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 2 – FİNANSALTABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)
2.8 Önemli Muhasebe Tahmin ve Varsayımları (devamı)
Şerefiye, Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Değer Düşüklüğü
Grup, 2.7.5 ’te belirtilen muhasebe politikası uyarınca, her yıl şerefiye tutarını değer düşüklüğü testine tabi tutar. Grup,
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, maddi ve maddi olmayan duran varlıklarını da şerefiye ile beraber değer düşüklüğü için
test etmiştir.
Varlıkların geri kazanılabilir tutarı kullanımdaki değer hesaplamalarıyla belirlenmiştir. Kullanımdaki değer hesaplamaları
için kullanılan başlıca tahminler iskonto oranı, büyüme oranı, satış fiyatları ve dönem süresindeki direkt maliyetlere yöneliktir. Not 20’de açıklandığı üzere, kullanımdaki değer hesaplamasında, şerefiye nakit üreten birimlere ayrıştırılmamış,
Petrol Ofisi A.Ş. bütünü üzerinden değerlendirilmiştir. İskonto oranı, paranın zaman değerine ilişkin geçerli piyasa değerlendirmelerini ve varlığa özgü riskleri yansıtan vergi öncesi orandır. Grup, iskonto oranı olarak ağırlıklı ortalama sermaye
maliyetini kullanmaktadır. Büyüme oranı ilgili sektör büyüme tahminlerine göre belirlenmektedir. Satış fiyatlarında ve
direkt maliyetlerdeki değişiklikler geçmiş tecrübelere ve gelecekteki beklentilerine dayanmaktadır.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle yapılan inceleme sonucunda, şerefiye ve maddi olmayan duran varlıkların geri kazanılabilir
değeri kayıtlı değerinin üzerinde tespit edilmiş ve değer düşüklüğüne rastlanmamıştır.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle yapılan inceleme sonucunda maddi duran varlıkların geri kazanılabilir değerinin kayıtlı
değerinden düşük olduğu tespit edilmiş ve 20.005.404 TL tutarında değer düşüklüğü ayrılmıştır (Not 18).
PO Kart Programı Ertelenmiş Gelirleri
Grup, PO Kart Programı kapsamında müşteriler tarafından ilk satış işleminde kazanılan puanların, istasyon müşterilerinin
mevcut hediye puan biriktirme ve harcama alışkanlarını değerlendirerek bilanço tarihi sonrası dönemde %46 (31.12.2009:
%30) karşılık oranıyla harcanacağı tahmininde bulunmuştur. 31.12.2010 tarihi itibariyle konsolide bilançoda PO Kart Programıyla ilgili olarak 21.032.193 TL ertelenmiş gelir kayıt altına alınmıştır (31.12.2009: 2.809.462) (Not 26).
NOT 3 – İŞLETME BİRLEŞMELERİ
Yoktur.
NOT 4 – İŞ ORTAKLIKLARI
Yoktur.
NOT 5 – BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
Grup, faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili makam tarafından düzenli olarak gözden geçirilen iç raporlara dayanarak
faaliyet bölümleri belirlemiştir. Grup’un karar almaya yetkili makamı genel müdür ile yönetim kuruludur.
Grup’un karar almaya yetkili makamı, bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümlerin performansının değerlendirilmesi amacıyla sonuçları ve faaliyetleri değişik risk ve faydalar taşıyan müşteri grupları bazında
incelemektedir. Grup’un müşteri grupları bazında dağılımı şu şekildedir: İstasyon, ticari ve endüstriyel. Bazı varlık ve
yükümlülükler ile gelir ve giderler grup seviyesinde merkezi olarak yönetildiği için bölümlere dahil edilmemiştir.
161
162
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 5 – BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (devamı)
1 Ocak - 31 Aralık 2010
Satış gelirleri (net)
Satışların maliyeti (-)
Brüt kar
Faaliyet giderleri(-)
İstasyon
Ticari ve Endüstriyel
Toplam
10.913.591.994
5.227.084.161
16.140.676.155
(10.290.728.550)
(5.037.463.827)
(15.328.192.377)
622.863.444
189.620.334
812.483.778
(302.877.205)
(137.276.968)
(440.154.173)
Dağıtılmamış faaliyet gelirleri
36.769.339
Dağıtılmamış faaliyet giderleri (-)
Faaliyet karı
(160.072.456)
319.986.239
52.343.366
Finansal gelirler
249.026.488
708.618.534
Finansal giderler (-)
(991.767.210)
Vergi öncesi kar
(34.122.188)
Dönem vergi gideri
(41.000.078)
Ertelenmiş vergi gelir
35.774.436
Dönem karı
(39.347.830)
Dönem karının dağılımı
Kontrol gücü olmayan paylar
1.987.321
Ana ortaklık payları
(41.335.151)
1 Ocak - 31 Aralık 2009
Satış gelirleri (net)
Satışların maliyeti (-)
Brüt kar/zarar
Faaliyet giderleri(-)
İstasyon
Ticari ve Endüstriyel
Toplam
9.029.690.724
5.065.221.405
14.094.912.129
(8.344.798.848)
(4.778.940.536)
(13.123.739.384)
684.891.876
286.280.869
971.172.745
(242.406.913)
(145.439.592)
(387.846.505)
Dağıtılmamış faaliyet gelirleri
24.584.246
Dağıtılmamış faaliyet giderleri (-)
Faaliyet karı/zararı
Finansal gelirler
Finansal giderler (-)
(41.422.914)
442.484.963
140.841.277
566.487.572
930.345.542
(1.177.709.456)
Vergi öncesi kar/zarar
319.123.658
Dönem vergi gelir/gideri
(81.404.794)
Ertelenmiş vergi gelir/gideri
Dönem karı/zararı
18.180.067
255.898.931
Dönem karı/zararının dağılımı
Kontrol gücü olmayan paylar
Ana ortaklık payları
4.422.520
251.476.411
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 5 – BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (devamı)
Bölüm varlıkları ve yükümlülükleri:
Toplam varlıklar
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
İstasyon
2.186.483.185
1.879.719.453
913.295.845
722.515.708
Dağıtılmamış
3.511.522.119
4.262.159.070
Toplam
6.611.301.149
6.864.394.231
Toplam yükümlülükler
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
İstasyon
539.672.775
1.304.898.258
Ticari ve endüstriyel
253.686.142
727.302.766
Dağıtılmamış
3.626.396.343
1.872.431.030
Toplam
4.419.755.260
3.904.632.054
Ticari ve endüstriyel
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile amortisman ve itfa payları:
Maddi ve maddi olmayan duran varlık
alımları
2010
2009
577.172.405
189.810.506
Ticari ve endüstriyel
46.239.407
115.697.782
Dağıtılmamış
27.158.831
24.857.403
650.570.643
330.365.691
2010
2009
118.737.624
87.258.789
Ticari ve endüstriyel
39.504.133
31.705.450
Dağıtılmamış
41.460.897
35.195.108
199.702.654
154.159.347
İstasyon
31 Aralık
Amortisman ve itfa payları
İstasyon
31 Aralık
163
164
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 6 – NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle hazır
değerlerin detayı aşağıdaki gibidir:
Kasa
Bankalar
- Vadesiz mevduat
- Vadeli mevduat
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
143.280
24.509
401.000.995
1.390.159.967
21.593.255
81.904.296
379.407.740
1.308.255.671
401.144.275
1.390.184.476
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Türk Lirası vadeli mevduatların faiz oranları %5,40 ile %9,10 (31 Aralık 2009: %4,25 - %10,60) arasında değişmektedir. ABD Doları vadeli mevduatların faiz oranları %0,43
ile %3,15 arasında değişmektedir (31 Aralık 2009: %0,11 - %5,25). Söz konusu vadeli mevduatlar,
23.807.833TL (31 Aralık 2009: 49.370.887TL) tutarında Türk Lirası, 355.599.907TL (31 Aralık 2009:
1.258.884.783 TL) tutarında ABD Doları mevduattan oluşmaktadır. Tüm vadeli mevduatların vadeleri 3
aydan kısadır.
Dönemler itibariyle konsolide nakit akım tablolarında yer alan nakit ve nakit benzerleri değerler:
Nakit ve nakit benzerleri
Eksi: faiz tahakkukları
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
401.144.275
1.390.184.476
(37.144)
(828.874)
401.107.131
1.389.355.602
NOT 7 – FİNANSAL YATIRIMLAR
Grup’un gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıkları şöyledir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
-
41.228.570
Türev işlemler teminatları
26.388.662
15.608.637
Toplam
26.388.662
56.837.207
Kredi swap işlemleri değerlemesi (Not 9)
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 7 – FİNANSAL YATIRIMLAR (devamı)
Grup’un satılmaya hazır finansal varlıkları şöyledir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
TL
%
TL
%
135.020
49,0
135.020
49,0
872
0,1
872
0,1
135.892
135.892
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Kısa vadeli banka kredileri
6.305.818
6.482.942
Kısa vadeli finansal kiralama borçları, net
7.170.149
7.189.376
Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli anapara taksitleri ve faizleri
165.338.276
534.235.113
Kısa vadeli akreditifler
673.506.406
1.088.447.872
Toplam kısa vadeli finansal borçlar
852.320.649
1.636.355.303
1.148.377.003
853.297.700
11.746.886
17.262.442
Uzun vadeli akreditifler
1.237.979.247
584.335.822
Toplam uzun vadeli finansal borçlar
2.398.103.136
1.454.895.964
Toplam finansal borçlar
3.250.423.785
3.091.251.267
Çankaya Bel-Pet Limited Şirketi
İstanbul Gübre Sanayi A.Ş.
Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi Not 38’de verilmiştir.
NOT 8 – FİNANSAL BORÇLAR
Uzun vadeli krediler
Uzun vadeli finansal kiralama borçları, net
165
166
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 8 – FİNANSAL BORÇLAR (devamı)
Grup’un 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle
banka kredilerinin detayları aşağıdaki gibidir:
Ağırlıklı ortalama
faiz oranı %
Orijinal para birimi
TL
Kısa vadeli krediler:
31 Aralık
2010
31 Aralık
2009
31 Aralık
2010
31 Aralık
2009
31 Aralık
2010
31 Aralık
2009
Türk Lirası krediler
-
-
6.305.818
6.482.942
6.305.818
6.482.942
6.305.818
6.482.942
Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli anapara taksitleri ve faizleri:
Uzun vadeli TL kredilerin
kısa vadeli kısmı
%16,75
%18,58
136.267.570
125.288.522
136.267.570
125.288.522
Uzun vadeli ABD Doları
kredilerin kısa vadeli kısmı
%3,00
%7,07
18.372.634
271.127.664
28.404.092
408.236.924
Uzun vadeli EURO kredilerin
kısa vadeli kısmı
%3,75
%3,62
325.320
328.504
666.614
709.667
165.338.276
534.235.113
Türk Lirası krediler
%13,72
%18,82
510.000.000
410.000.000
510.000.000
410.000.000
ABD Doları krediler
%5,40
%5,49
412.500.000
293.500.000
637.725.000
441.922.950
EURO krediler
%3,75
%3,62
318.190
636.370
652.003
1.374.750
1.148.377.003
853.297.700
Uzun vadeli krediler:
Banka kredilerinin geri ödeme vadeleri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
0-1 yıl içerisinde ödenecekler
171.644.094
540.718.055
1-2 yıl içerisinde ödenecekler
694.403.003
284.778.564
2-3 yıl içerisinde ödenecekler
453.974.000
554.967.836
3-4 yıl içerisinde ödenecekler
-
13.551.300
1.320.021.097
1.394.015.755
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 8 – FİNANSAL BORÇLAR (devamı)
Bilanço tarihi itibariyle Grup’un finansal kiralama borçları aşağıdaki gibidir:
Kısa vadeli finansal kiralama borçları
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
8.560.928
9.728.314
(1.390.779)
(2.538.938)
7.170.149
7.189.376
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Finansal kiralama işlemlerinden borçlar
13.071.366
19.988.631
Ertelenmiş finansal kiralama borç maliyetleri (-)
(1.324.480)
(2.726.189)
Toplam
11.746.886
17.262.442
Finansal kiralama işlemlerinden borçlar
Ertelenmiş finansal kiralama borç maliyetleri (-)
Toplam
Uzun vadeli finansal kiralama borçları
Finansal kiralama borçlarının 31 Aralık 2010 tarihi itibari ile geri ödeme vadeleri aşağıdaki gibidir:
Finansal kiralama
işlemlerinden
borçlar
Ertelenmiş finansal
kiralama borç
maliyetleri
Toplam
yükümlülük
0-1 yıl içerisinde ödenecekler
8.560.928
(1.390.779)
7.170.149
1-2 yıl içerisinde ödenecekler
6.516.007
(805.249)
5.710.758
2-3 yıl içerisinde ödenecekler
3.856.560
(372.333)
3.484.227
3-4 yıl içerisinde ödenecekler
2.153.810
(128.329)
2.025.481
4-5 yıl içerisinde ödenecekler
544.989
(18.569)
526.420
21.632.294
(2.715.259)
18.917.035
167
168
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 8 – FİNANSAL BORÇLAR (devamı)
Finansal kiralama borçlarının 31 Aralık 2009 tarihi itibari ile geri ödeme vadeleri aşağıdaki gibidir.
Finansal kiralama
işlemlerinden
borçlar
Ertelenmiş finansal
kiralama borç
maliyetleri
Toplam
yükümlülük
0-1 yıl içerisinde ödenecekler
9.728.314
(2.538.938)
7.189.376
1-2 yıl içerisinde ödenecekler
8.747.215
(1.659.021)
7.088.194
2-3 yıl içerisinde ödenecekler
6.270.997
(746.558)
5.524.439
3-4 yıl içerisinde ödenecekler
3.250.320
(260.829)
2.989.491
4-5 yıl içerisinde ödenecekler
1.509.805
(56.689)
1.453.116
210.294
(3.092)
207.202
29.716.945
(5.265.127)
24.451.818
5 yıl ve üzeri sürede ödenecekler
Grup’un finansal kiralama borçlarının gerçeğe uygun değeri, defter değerine yakındır.
Grup’un kısa vadeli finansal borçlar altında takip edilen faiz işlemeyen kısa vadeli akreditiflerinin tutarı 673.506.406 TL’dir
(435.644.506 ABD Doları) (31 Aralık 2009: 1.088.447.872 TL’dir (722.884.952 ABD doları)).
Uzun vadeli finansal borçlar içerisindeki faiz işlemeyen akreditiflerin tutarı 1.237.979.247 TL’dir (800.762.773 ABD doları)
(31 Aralık 2009: 584.335.822 TL (388.082.501 ABD doları)).
Faiz işlemeyen akreditifler ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden kaydedilmektedir. İlk muhasebeleştirme işleminin ardından, bu akreditifler etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden değerlenmektedir. Uzun vadeli ve kısa vadeli faiz işlemeyen akreditifler için kullanılan etkin faiz oranlarının ağırlıklı ortalaması sırasıyla
%2,91ve %2,37’dir (31 Aralık 2009: %2,97 ve %3,87).
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle finansal borçlar altında takip edilen uzun vadeli akreditiflerin 1.136.536.112 TL tutarındaki
kısmı ikinci yıl içerisinde, 101.443.135 TL tutarındaki kısmı üçüncü yıl içerisinde ödeme vadelerine sahiptir (31 Aralık 2009:
584.335.822 TL ikinci yıl içerisinde).
Finansal yükümlülüklerden kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi Not 38’de verilmiştir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 9 – DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Kredi swap işlemleri değerlemesi (*) (Not 7 )
2.833.110
-
Stok vadeli işlem sözleşmeleri değerlemesi (**)
6.867.989
4.857.012
Toplam
9.701.099
4.857.012
(*) Grup, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 60.000.000 Amerikan Doları, 25.000.000 Amerikan Doları ve 637.423 Euro tutarındaki kredilerine ilişkin faiz oranı
değişikliklerinden korunmak için swap işlemleri gerçekleştirmiştir.
(**) Petrol ürün stoklarının ve yapılan ithal kargo alımlarının; brüt kar marjının temini ve olası stok değer kayıplarından korunmak amacıyla türev ürünleri
kullanılmaktadır. İthal kargolar için 1 ya da 2 ay vadeli kontratlar kullanılırken, eldeki stoklar için daha uzun vadeli kontratlar kullanılmaktadır. Kullanılan
bütün kontratların vadesi 1 yıldan kısadır. Bu işlemlerden kaynaklanan gelirler/giderler satılan malın maliyetine dahil edilmektedir.
Finansal yükümlülüklerden kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi Not 38’de verilmiştir.
Stok
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Nominal Değer
Gerçeğe Uygun
Değer Değişimi
Nominal Değer
Gerçeğe Uygun
Değer Değişimi
209.218.943
(6.867.989)
209.032.717
(4.857.012)
169
170
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 10 – TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
Bilanço tarihi itibariyle Grup’un ticari alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Ticari alacaklar
630.260.869
511.773.163
Çek ve senetler
431.112.963
380.993.995
Kredi kartı alacakları
129.809.715
75.141.446
2.025.697
2.533.078
702.724
3.075.970
1.193.911.968
973.517.652
Eksi: Şüpheli ticari alacak karşılığı
(126.894.398)
(105.046.897)
Kısa vadeli ticari alacaklar
1.067.017.570
868.470.755
Bayilere verilen krediler
7.543.295
7.210.603
Çek ve senetler
2.809.133
3.413.098
10.352.428
10.623.701
Bayilere verilen krediler
İlişkili şirketlerden alacaklar (Not 37)
Uzun vadeli ticari alacaklar
Şüpheli ticari alacak karşılığının dönemler içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
2010
2009
105.046.897
97.131.115
Tahsilatlar
(2.625.939)
(5.612.957)
Yıl içinde ayrılan karşılıklar
24.473.440
13.528.739
126.894.398
105.046.897
1 Ocak
31 Aralık
Grup, alacaklarının kredi riski ile ilgili açıklamaları Not 38’de Kredi Riski bölümünde vermiştir.
Bilanço tarihi itibariyle Grup’un ticari borçlarının detayı aşağıdaki gibidir;
Satıcılar
İlişkili şirketlere borçlar (Not 37)
Borç senetleri
Kısa vadeli ticari borçlar
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
578.011.661
359.838.914
304.982
555.299
1.023.899
1.038.040
579.340.542
361.432.253
Finansal yükümlülüklerden kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi Not 38’de verilmiştir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 11 – DİĞER ALACAK VE BORÇLAR
DİĞER ALACAKLAR
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
14.853
44.010
25.214.806
13.347.240
610.601
661.799
7.152.925
2.872.231
32.993.185
16.925.280
Verilen depozito ve teminatlar
108.220
482.138
Diğer alacaklar
335.579
185.125
Diğer uzun vadeli alacaklar toplamı
443.799
667.263
Personelden alacaklar
ÖTV muafiyeti (*)
Verilen depozito ve garantiler
Diğer (**)
Diğer kısa vadeli alacaklar toplamı
(*) Bazı askeri kuruluşlara, elçiliklere ve petrol arama şirketlerine yapılan teslimatlarda, ÖTV’den muaf
mal teslimatı yapılmakta, karşılığında ise Tüpraş’tan yapılacak alımlarda kullanılmak üzere muafiyet
belgesi alınmaktadır. Konsolide finansal tablolarda yer alan tutar, henüz kullanılmayan muafiyet belgelerinden kaynaklanmaktadır.
(**) Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun lisanssız bayilere ikmal yapıldığı gerekçesiyle Şirket’e verdiği
idari para cezası ile ilgili olarak Şirket tarafından ödeme emirlerinin yürütmesi durdurulana kadar ihtirazi
kayıtla yapılan 4.873.838 TL tutarında taksit ödemeleri diğer alacaklar altında takip edilmektedir (Not 22).
DİĞER BORÇLAR
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
370.713.190
298.990.002
Teminat kapsamındaki borçlar
6.187.860
6.187.860
Alınan depozito ve teminatlar
1.137.216
1.118.840
Diğer
6.428.562
5.542.625
384.466.828
311.839.327
1.613.709
833.923
190.277
146.176
1.803.986
980.099
Ödenecek vergi, harç ve diğer kesintiler
Diğer kısa vadeli borçlar toplamı
Alınan depozito ve teminatlar
Alınan avanslar
Diğer uzun vadeli borçlar toplamı
NOT 12 – FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR
Yoktur.
171
172
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 13 – STOKLAR
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
721.685.789
619.845.262
Hammadde
57.536.509
27.086.272
Mamul
20.953.769
14.425.870
2.506.378
2.085.651
Diğer (*)
35.407.377
67.116.164
Stok değer düşüklüğü karşılığı
(1.355.581)
(1.355.581)
836.734.241
729.203.638
Ticari mallar
Yarı mamul
Toplam
(*) Diğer stoklar yoldaki akaryakıt ve madeni yağlardan oluşmaktadır.
Stok değer düşüklüğünün dönemler içindeki hareketi aşağıdaki gibidir:
1 Ocak
Dönem içinde iptal edilen karşılık
31 Aralık
2010
2009
(1.355.581)
(30.172.638)
-
28.817.057
(1.355.581)
(1.355.581)
NOT 14 – CANLI VARLIKLAR
Yoktur.
NOT 15 – DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR
Yoktur.
NOT 16 – ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR
Yoktur.
NOT 17 –YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
Yoktur.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 18 – MADDİ DURAN VARLIKLAR
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak
2010
İlaveler
Çıkışlar
Transfer
Değer
düşüklüğü
Yabancı para
çevrim farkı
31 Aralık
2010
Arazi-arsa ve binalar
308.993.589
9.353
(13.016.377)
7.666.796
-
(35.586)
303.617.775
Yeraltı ve yerüstü
düzenleri
257.174.252
884.521
(1.000.795)
4.706.944
(8.998.385)
(892)
252.765.645
Makine, tesis ve cihazlar
632.401.666
932.956
(1.711.845)
5.872.220
-
(9.491)
637.485.506
Taşıt araçları
14.665.760
32.961
(1.133.026)
503.491
-
(6.368)
14.062.818
Döşeme ve demirbaşlar
31.972.541
18.497
(763.598)
1.257.633
-
(1.351)
32.483.722
Diğer maddi duran
varlıklar
721.198.183
6.541.551
(11.708.043)
80.205.465
-
-
796.237.156
Özel maliyetler
535.223.536
96.767
(100.838.497)
435.420.958
-
-
869.902.764
Yapılmakta olan
yatırımlar
34.464.788
641.749.850
-
(540.573.607)
(11.007.019)
(2.408)
124.631.604
2.536.094.315
650.266.456
(130.172.181)
(4.940.100)
(20.005.404)
Binalar
29.779.845
5.953.958
(3.804.706)
-
-
-
31.929.097
Yeraltı ve yerüstü
düzenleri
88.909.464
25.984.353
(750.719)
-
-
-
114.143.098
541.982.891
14.756.348
(1.037.695)
-
-
11.869
555.713.413
Taşıt araçları
10.806.795
1.964.111
(1.028.127)
-
-
-
11.742.779
Döşeme ve demirbaşlar
21.799.405
1.619.405
(508.736)
-
-
-
22.910.074
Diğer maddi duran
varlıklar
324.623.426
58.697.056
(6.255.102)
-
-
-
377.065.380
Özel maliyetler
160.783.156
69.861.787
(46.915.813)
-
-
-
183.729.130
1.178.684.982
178.837.018
(60.300.898)
-
-
Maliyet:
(56.096) 3.031.186.990
Birikmiş amortisman:
Makine, tesis ve cihazlar
11.869 1.297.232.971
Net defter değeri:
Arazi-arsa ve binalar
279.213.744
271.688.678
Yeraltı ve yerüstü
düzenleri
168.264.788
138.622.547
90.418.775
81.772.093
3.858.965
2.320.039
10.173.136
9.573.648
Diğer maddi duran
varlıklar
396.574.757
419.171.776
Özel maliyetler
374.440.380
686.173.634
Yapılmakta olan
yatırımlar
34.464.788
124.631.604
1.357.409.333
1.733.954.019
Makine, tesis ve cihazlar
Taşıt araçları
Döşeme ve demirbaşlar
Net defter değeri
Diğer maddi duran varlıklar, ağırlıklı olarak dolum tankları, istasyon ve istasyon ekipmanlarından oluşmaktadır.
173
174
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 18 – MADDİ DURAN VARLIKLAR (devamı)
31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak
2009
İlaveler
Çıkışlar
Transfer
Yabancı para
çevrim farkı
31 Aralık
2009
Arazi-arsa ve binalar
275.504.386
34.457.747
(2.693.572)
1.752.683
(27.655)
308.993.589
Yeraltı ve yerüstü
düzenleri
188.982.592
61.552.834
(2.063.700)
8.703.033
(507)
257.174.252
Makine, tesis ve cihazlar
622.088.585
4.244.744
(2.502.867)
8.579.610
(8.406)
632.401.666
Taşıt araçları
15.450.196
55.852
(1.310.654)
475.337
(4.971)
14.665.760
Döşeme ve demirbaşlar
27.969.766
540.873
(229.141)
3.692.256
(1.213)
31.972.541
Diğer maddi duran
varlıklar
632.202.548
8.991.632
(3.760.990)
83.764.993
-
721.198.183
Özel maliyetler
480.319.134
1.010.048
(2.709.713)
56.604.308
(241)
535.223.536
Yapılmakta olan
yatırımlar
17.659.536
180.379.222
-
(163.572.220)
(1.750)
34.464.788
2.260.176.743
291.232.952
(15.270.637)
-
Binalar
24.912.527
5.537.349
(670.031)
-
-
29.779.845
Yeraltı ve yerüstü
düzenleri
69.197.969
20.477.850
(766.355)
-
-
88.909.464
529.504.675
13.987.429
(1.506.475)
-
(2.738)
541.982.891
9.892.461
2.055.978
(1.141.644)
-
-
10.806.795
19.659.030
2.310.871
(170.496)
-
-
21.799.405
Diğer maddi duran
varlıklar
277.921.278
47.179.102
(476.954)
-
-
324.623.426
Özel maliyetler
110.556.887
50.935.308
(709.039)
-
-
160.783.156
1.041.644.827
142.483.887
(5.440.994)
-
Maliyet:
(44.743) 2.536.094.315
Birikmiş amortisman:
Makine, tesis ve cihazlar
Taşıt araçları
Döşeme ve demirbaşlar
(2.738) 1.178.684.982
Net defter değeri:
Arazi-arsa ve binalar
250.591.859
279.213.744
Yeraltı ve yerüstü
düzenleri
119.784.623
168.264.788
92.583.910
90.418.775
Taşıt araçları
5.557.735
3.858.965
Döşeme ve demirbaşlar
8.310.736
10.173.136
Diğer maddi duran
varlıklar
354.281.270
396.574.757
Özel maliyetler
369.762.247
374.440.380
Yapılmakta olan
yatırımlar
17.659.536
34.464.788
1.218.531.916
1.357.409.333
Makine, tesis ve cihazlar
Net defter değeri
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 19 – MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak
2010
İlaveler
Çıkışlar
Transfer
Yabancı para
çevrim farkı
31 Aralık
2010
Maden arama lisansları
33.594.744
-
-
(1.088.661)
-
32.506.083
Diğer maddi olmayan
duran varlıklar
24.395.115
304.187
(128.457)
9.977.063
(275)
34.547.633
3.948.302
-
-
(3.948.302)
-
-
61.938.161
304.187
(128.457)
4.940.100
(275)
67.053.716
9.359.898
12.699.072
-
-
-
22.058.970
17.539.146
8.166.564
(53.164)
-
(55)
25.652.491
26.899.044
20.865.636
(53.164)
-
(55)
47.711.461
Maliyet:
Yapılmakta olan
yatırımlar
Birikmiş itfa payları:
Maden arama lisansları
Diğer maddi olmayan
duran varlıklar
Net defter değeri:
24.234.846
10.447.115
Diğer maddi olmayan
duran varlıklar
6.855.969
8.895.140
Yapılmakta olan
yatırımlar
3.948.302
-
35.039.117
19.342.255
Maden arama lisansları
31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
Maliyet:
Maden Arama Lisansları
Diğer maddi olmayan
duran varlıklar
Yapılmakta olan
yatırımlar
1 Ocak
2009
İlaveler
Çıkışlar
Transfer
Yabancı para
çevrim farkı
31 Aralık
2009
-
33.594.744
-
-
-
33.594.744
24.051.175
1.589.693
(1.245.551)
-
(202)
24.395.115
-
3.948.302
-
-
-
3.948.302
24.051.175
39.132.739
(1.245.551)
-
(202)
61.938.161
-
9.359.898
-
-
-
9.359.898
15.392.240
2.315.562
(168.635)
-
(21)
17.539.146
15.392.240
11.675.460
(168.635)
-
(21)
26.899.044
Birikmiş itfa payları:
Maden Arama Lisansları
Diğer maddi olmayan
duran varlıklar
Net defter değeri:
Maden arama lisansları
Diğer maddi olmayan
duran varlıklar
Yapılmakta olan
yatırımlar
-
24.234.846
8.658.935
6.855.969
-
3.948.302
8.658.935
35.039.117
Diğer maddi olmayan varlıklar edinilmiş bilgi sistemleri, imtiyaz hakları, bilgisayar yazılımlarından oluşmaktadır.
175
176
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 19 – MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (devamı)
PO Arama Üretim ile Toreador Türkiye Ltd. Şirketi (Toreador) arasında gerçekleşen, Akçakoca açıklarındaki doğalgaz
üretim sahalarının da yer aldığı toplam 8 adet deniz arama ruhsatını kapsayan projede Toreador’un sahip olduğu % 36,75
hissenin, % 26,75’lik bölümünün KDV hariç 55.000.000 ABD Doları bedelle devralınması konusunda anlaşma sağlanmış
ve 2009 yılında tutar ödenmiştir. Bu işlemde PO Arama Üretim’in devir aldığı müştereken kontrol edilen varlıklardan
tripod ve boru hatları, yeraltı ve yerüstü düzenleri; doğalgaz arama lisansları ise maddi olmayan duran varlıklar altında
muhasebeleştirilmiştir.
NOT 20 – ŞEREFİYE
UFRS 3 (“Şirket Birleşmeleri”), 31 Mart 2004 tarihinden sonra gerçekleşen şirket birleşmelerine ve şirket birleşmeleri
sırasında oluşacak şerefiyelere uygulanmaya başlamıştır. UFRS 3, bir şirket birleşmesi sırasında oluşmuş bir şerefiyenin
finansal tablolara kayıtlı değer ile oluşmuş değer düşüklüklerinin netleştirilmesi suretiyle yansıtılmasını gerektirmektedir. Grup, UFRS 3’ün geçiş maddeleri uyarınca, 31 Mart 2004 tarihinden sonra başlayan ilk hesap döneminden itibaren
daha önce gerçekleşen şirket birleşmeleri sırasında oluşmuş şerefiyeleri itfa etmeyi durdurmuştur. Ayrıca, 31 Aralık 2004
tarihli finansal tablolarında brüt tutarı 2.809.692.447 TL ve birikmiş amortismanı 579.237.809 TL olarak yer alan şerefiye,
1 Ocak 2005 tarihi itibari ile mahsup edilerek finansal tablolarda 2.230.454.638 TL olarak sunulmaya başlanmıştır.
Türkiye İş Bankası A.Ş. (“İş Bankası”) ve Doğan Holding ortaklığı ile oluşmuş olan İş Doğan Petrol Yatırımları A.Ş.
(“İş Doğan”), Şirket’in %51 hissesini 21 Temmuz 2000 tarihinde ve %25,8 hissesini 8 Ağustos 2002 tarihinde sırasıyla
2.825.070.788 TL ve 557.364.740 TL karşılığında ÖİB’den satın almıştır. İş Doğan’ın birleşme öncesi konsolide finansal
tablolarında söz konusu hisse alımları ile ilgili 2.710.882.207 TL tutarında şerefiye oluşmuştur.
İş Doğan, 17 Kasım 2002 tarih ve 2002/38 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile Şirket hisselerinin ortaklara çağrı yoluyla toplanması konusunda karar almış ve söz konusu hisse alımları 22 Kasım 2002 ile 9 Aralık 2002 arasında gerçekleşmiştir.
Bu hisse alımları sonucunda İş Doğan’ın sahip olduğu hisse oranı %96,3’e ulaşmakla birlikte, birleşme öncesi İş Doğan bu
hisselerin %14’ünü ortakları İş Bankası ve Doğan Holding’e her birine %7 olmak üzere devretmiştir. İş Doğan tarafından
ortaklarına yapılan bu devir sonrası kalan ve çağrı yoluyla toplanmış hisseler, Şirket’in %5,5’ine tekabül etmektedir. İş
Doğan’ın birleşme öncesi konsolide finansal tablolarında söz konusu %5,5’lik hisse alımı ile ilgili 51.771.489 TL tutarında
şerefiye oluşmuştur. İş Doğan’ın 2002 yılında aldığı Şirket hisseleri ile ilgili şerefiye hesaplaması için gayrimenkullere
yaptırılan güncel makul değer çalışması 2003 yılı içinde tamamlanmış ve bu çalışmanın etkisi şerefiyeyi 47.038.751 TL
tutarında arttırmak ve maddi duran varlıkları aynı tutarda azaltmak yönünde olmuştur.
Şirket, SPK’nın 24 Aralık 2002 tarih ve 61/1705 sayılı toplantısında verdiği izinle İş Doğan ile mevcut tüm aktif ve pasiflerinin bir kül halinde devir alınması suretiyle Türk Ticaret Kanunu’nun 451 ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 37, 38 ve
39. maddeleri hükümlerine uygun olarak birleşmiştir. Birleşme tarihi olan 27 Aralık 2002 tarihi itibariyle, İş Doğan’ın
UFRS uyarınca hazırlanmış ve yukarıda bahsi geçen hisse alımları sırasında oluşan şerefiyeyi de içeren finansal tabloları
birleşme sonrası Şirket’in UFRS uyarınca hazırlanacak konsolide finansal tablolarına esas teşkil etmiştir. Söz konusu
finansal tablolarda yer alan 247.461.598 TL (Not 27) tutarında ana ortaklık dışı özsermaye hesabı ise, birleşme sırasında
özsermaye altına ilave ödenmiş sermaye olarak sınıflandırılmıştır.
Grup, şerefiyeyi yıllık olarak veya değer düşüklüğüne uğrayabileceğine ilişkin göstergeler mevcut ise daha sık olarak
değer düşüklüğü için değerlendirir. Geri kazanılabilir tutar kullanımdaki değer hesaplamalarıyla belirlenir. Kullanımdaki
değer hesaplamaları için kullanılan başlıca tahminler iskonto oranı, büyüme oranı, satış fiyatları ve dönem süresindeki
direkt maliyetlere yöneliktir. Kullanımdaki değer hesaplamasında, şerefiye nakit üreten birimlere ayrıştırılmamış, Petrol
Ofisi A.Ş. bütünü üzerinden değerlendirilmiştir. İskonto oranı, paranın zaman değerine ilişkin geçerli piyasa değerlendirmelerini ve varlığa özgü riskleri yansıtan vergi öncesi orandır. Grup, iskonto oranı olarak ağırlıklı ortalama sermaye
maliyetini kullanmaktadır. Büyüme oranı ilgili sektör büyüme tahminlerine göre belirlenmektedir. Satış fiyatlarında ve
direkt maliyetlerdeki değişiklikler geçmiş tecrübelere ve gelecekteki beklentilerine dayanmaktadır.
Grup, yönetim tarafından onaylanmış en son finansal bütçelere dayanarak ABD Doları cinsinden nakit akım tahminlerini
hazırlamaktadır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Şirket’in olağan nakit akımlarının hazırlanmasında önümüzdeki 5 yıl için
yıllık %3 tahmini büyüme oranı, sonraki yıllar için ise sıfır tahmini büyüme oranı kullanılmıştır. Nakit akım tahminlerini
iskonto etmek için Şirket %8,28 oranını kullanmıştır. 31 Aralık 2010 tarihleri itibariyle yapılan inceleme sonucunda şerefiyenin geri kazanılabilir değeri kayıtlı değerinin üzerinde tespit edilmiş ve değer düşüklüğüne rastlanmamıştır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 21 – DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
Yoktur.
NOT 22 – KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
Karşılıklar
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
44.354.115
39.505.987
226.644
89.212
44.580.759
39.595.199
Diğer borç ve gider karşılıkları
2.683.048
2.594.584
Toplam uzun vadeli borç karşılıkları
2.683.048
2.594.584
Dava karşılıkları
Diğer borç ve gider karşılıkları
Toplam kısa vadeli borç karşılıkları
Grup, aleyhine açılan davalarla ilgili olarak dava tutarı, muhtemel faiz ve masraflar için finansal tablolarda 44.354.115 TL
tutarında karşılık ayrılmıştır. Dava karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
2010
2009
39.505.987
27.488.552
6.658.954
13.806.141
Ödemeler
(1.810.826)
(1.788.706)
31 Aralık
44.354.115
39.505.987
1 Ocak
Dönem içerisindeki artış
İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından açılmış olan 850.886 TL tutarlı, Beykoz 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen 2001/320 esas numaralı dava, Çubuklu Deposu’nun ecrimisil talebiyle açılmıştır. Dava Şirket aleyhine sonuçlanmış
olup temyiz edilmiştir. Yargıtay mahkeme kararının bozulmasına karar vermiş ve yargılama süreci yeniden başlamış ve
sonrasında mahkemece Şirket aleyhine karar verilmiş ve bu karar Şirket tarafından temyiz edilmiş olup, Yargıtay tarafından temyiz talebi reddedilerek onanmıştır. Yargıtayın onama kararı üzerine karar düzeltme yoluna gidilmiştir. Karar
düzeltme talebi reddedilmiş ve mahkemece hüküm altına alınan karar kesinleşmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin
açmış olduğu 2.555.850 TL tutarlı, Beykoz 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen 2006/101 esas numaralı dava, Çubuklu
Deposu’nun ecrimisil bedeli ile ilgili olup yargılama süreci devam etmektedir. Bunların dışında Beykoz 1.Asliye Hukuk
Mahkemesinin 2009/43 Esas sayısında kayıtlı 882.000 TL tutarlı ecrimisil alacağının tahsili talepli dava ile Şirket tarafından İstanbul Büyükşehir Belediyesi aleyhinde İstanbul 2. İdare Mahkemesinin 2009/639 Esas sayısında kayden açılmış bulunan 1.170.750 TL’lik ecrimisil ödeme emrinin iptali talepli davaların da yargılamasına devam olunmaktadır. Söz konusu
dava tutarları ve muhtemel faiz ve masraflar için finansal tablolarda 13.450.544 TL (31 Aralık 2009 12.001.151TL) karşılık
ayrılmıştır. Bu davanın esasına ilişkin olarak henüz karar verilmemiş olup, yargılama devam etmektedir.
Grup, aleyhine açılan diğer davalarla ilgili olarak dava tutarı, muhtemel faiz ve masraflar için finansal tablolarda ayrıca
30.903.571 TL (31 Aralık 2009: 27.504.836 TL) tutarında karşılık ayrılmıştır.
177
178
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 22 – KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (devamı)
Şarta Bağlı Yükümlülükler (devamı)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Cezaları
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), 31.08.2006 tarih ve 25049 ve 25057 sayılı yazıları ile lisanssız bayilere ikmal
yapıldığı gerekçesiyle Petrol Ofisi A.Ş.’ye 498.693.080 TL ve Şirket’in bağlı ortaklıklarından Erk’e 100.738.860 TL idari
para cezası vermiştir. Bu para cezalarının tahsili için EPDK’nın konuyu vergi dairesine intikal ettirmesi üzerine Boğaziçi
Kurumlar Vergi Dairesinden bahsekonu para cezalarının tahsili amacıyla ödeme emirleri gönderilmiştir. Şirket ve Erk
kanuni haklarından yararlanarak hem para cezalarını iptal ettirmek talebiyle Danıştay nezdinde EPDK aleyhinde, hem de
ödeme emirlerinin iptali talebiyle İstanbul vergi mahkemesinde vergi dairesi aleyhinde davalar açmışlardır.
Davaların görüşülmesi sırasında gerek Danıştay 13. Dairesi, gerekse de İstanbul 7. ve 8. Vergi Mahkemeleri yürütmenin
durdurulması taleplerini reddetmiş, bunun üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu ve İstanbul Bölge İdaresi
Mahkemesi nezdinde Şirket ve Erk tarafından itirazlar yapılmıştır. İtirazı inceleyen Danıştay İdari Dava Daireleri Genel
Kurulu para cezalarının yürütmesinin durdurulmasına, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi de ödeme emirlerinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermişlerdir.
Yürütmenin durdurulması kararlarından sonra davaların esastan görüşülmesine geçilmiş ve sonuçta gerek para cezalarının iptaline gerekse de ödeme emirlerinin iptaline karar verilmiştir. EPDK ve Vergi Dairesi tarafından kararlar temyiz
edilmiştir. Şirket ve Erk’e verilen idari para cezalarının iptaline ilişkin Danıştay 13. Dairesi’nin Şirket için 2009/4428 ve Erk
için 2009/4431sayılı kararları Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararları ile onanmış, Şirket’e ve Erk’e tebliğ edilmiştir.
EPDK, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu nezdinde karar düzeltme talebinde bulunmuştur. EPDK’nın karar düzeltme
talepleri reddedilmiştir. Karar Şirket’e 3 Şubat 2011 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Erk tarafından ödeme emirlerinin yürütmesi durdurulana kadar yapılan 1.137.400 TL tutarındaki taksit ödemelerinin iadesi sağlanmış ve Şirket tarafından teminat olarak gösterilen gayrimenkuller üzerindeki teminat hacizleri kaldırılmıştır.
Şirket tarafından ödeme emirlerinin yürütmesi durdurulana kadar yapılan taksit ödemeleri ile ilgili süreç halen devam
etmektedir, karar düzeltme taleplerinin reddedilmeleri dolayısıyla taksit ödemelerinin iadesi beklenmektedir.
EPDK’nın 16 Eylül 2010 tarihinde yaptığı toplantıda Danıştay 13. Dairesi’nin 2009/4428 sayılı kararı doğrultusunda 14 Nisan 2005 tarihinden sonra 588 adet lisanssız gerçek ve tüzel kişiye akaryakıt ikmali tespit edildiğinden, 5015 sayılı Petrol
Kanunu’nun 2., 3., ve 4. maddeleri kapsamında getirilen yükümlülüklere aykırı faaliyette bulunulduğu gerekçesi ile Şirket
hakkında 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 19. maddesinin 3. fıkrası uyarınca belirlenen 50.000 TL tutarında ki idari
para cezasının 588 adet lisanssız gerçek ve tüzel kişi için ayrı ayrı olmak üzere toplam 29.400.000 TL idari para cezası
uygulanmasına karar verilmiştir. Bu karar EPDK Denetim Dairesi Başkanlığı’nın yazısı ile 7Ekim 2010 tarihinde Şirket’e
tebliğ edilmiştir. Bu yazıda, söz konusu meblağın 30 gün içerisinde ödenmesi durumundaŞirket’in %25’lik indirimden
yararlanabileceği ve idari para cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içerisinde Danıştay’da dava açma hakkının saklı olduğuda bildirilmiştir. Şirket 3 Kasım 2010 tarihinde ihtirazi kayıt ile yasal haklarını saklı tutarak indirimden
yararlanarak %25 indirimle 22.050.000 TL ödemeyi gerçekleştirmiştir ve 60 günlük dava açma süresi içerisinde Danıştay
nezdinde idari para cezasının iptali için dava açmıştır.31 Aralık2010 tarihli konsolide finansal tablolarda 22.050.000 TL
diğer faaliyet giderleri altında ödenen ceza ve tazminat olarak kayda alınmıştır (Not 31).
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 22 – KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (devamı)
Şarta Bağlı Yükümlülükler (devamı)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Cezaları (devam)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 16 Eylül 2010 tarihinde yaptığı toplantıda Danıştay 13. Dairesi’nin 2009/4431 sayılı
kararı doğrultusunda 14 Nisan 2005 tarihinden sonra 120 adet lisanssız gerçek ve tüzel kişiye akaryakıt ikmali tespit
edildiğinden, 5015 sayılı Petrol Kanunu’nun 2., 3., ve 4. maddeleri kapsamında getirilen yükümlülüklere aykırı faaliyette
bulunulduğu gerekçesi ile Erk hakkında 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 19. maddesinin 3. fıkrası uyarınca belirlenen 50.000 TL tutarında ki idari para cezasının 120 adet lisanssız gerçek ve tüzel kişi için ayrı ayrı olmak üzere toplam
6.000.000 TL idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir. Bu karar EPDK denetim Dairesi Başkanlığı’nın yazısı ile 11
Ekim 2010 tarihinde Erk’e tebliğ edilmiştir. Bu yazıda, söz konusu meblağın 30 gün içerisinde ödenmesi durumunda Erk’in
%25’lik indirimden yararlanabileceği ve idari para cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içerisinde Danıştay’da
dava açma hakkının saklı olduğuda bildirilmiştir. Erk ihtirazi kayıt ile yasal haklarını saklı tutarak indirimden yararlanarak
%25 indirimle 4.500.000 TL ödemeyi gerçekleştirmiştir ve 60 günlük dava açma süresi içerisinde Danıştay nezdinde idari
para cezasının iptali için dava açmıştır.31 Aralık 2010 tarihli konsolide finansal tablolarda 4.500.000 TL diğer faaliyet
giderleri altında ödenen ceza ve tazminat olarak kayda alınmıştır (Not 31).
Diğer Şarta Bağlı Yükümlülükler
Şirket’in 2003 yılı hesaplarının incelenmesi sonucunda Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi tarafından toplam 12.827.599 TL
vergi aslı ve 30.092.800 TL vergi ziyaı cezası içeren vergi/ceza ihbarnameleri 25 Aralık 2008 tarihinde tebellüğ edilmiştir.
Söz konusu vergi ve ceza tutarları için Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca 24.11.2009 tarihinde Maliye Bakanlığı Gelir
İdaresi Başkanlığı Merkez Uzlaşma Komisyonunda yapılan uzlaşma görüşmesinde uzlaşmaya varılamadığından, 09 Aralık
2009 tarihinde İstanbul Vergi Mahkemeleri nezdinde dava açılmıştır.Söz konusu vergi davalarının 2.207.701 TL vergi aslı
3.311.552 TL’ye isabet eden kısmı Vergi Mahkemesinde 11.01.2011 tarihinde Şirket lehine sonuçlanmıştır. Söz konusu
kararlar, Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından Danıştay nezdinde temyiz edilmektedir. Kalan kısımla ile
ilgili olarak hukuki süreç devam etmektedir.
Şirket’in 2003-2007 yılı hesaplarıyla ilgili olarak, Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi ve Büyük Mükellefler Vergi Dairesi
Başkanlığı tarafından 22-23 Temmuz 2008 tarihlerinde Şirket’e tebliğ edilmiş olan toplam 9.916.863 TL vergi aslı ve
13.810.421 TL vergi ziyaı cezası nedeniyle 11 Eylül 2008 tarihinde İstanbul Vergi Mahkemeleri nezdinde dava açılmıştır.
Açılan davaların tamamı Şirket lehine sonuçlanmış olup, tarh edilen vergi ve kesilen ceza vergi mahkemelerince kaldırılmıştır. Söz konusu 50 adet davanın 49 adedi temyiz mercii Danıştay nezdinde de kazanılmıştır.
31 Aralık 2010 tarihli konsolide finansal tabloların kamuya açıklanma tarihi itibariyle, yukarıda açıklanan şarta bağlı
yükümlülükler Grup yönetimi tarafından değerlendirilmiş ve Grup lehine sonuçlanacağı ve nakit çıkışı söz konusu olmayacağı düşünülenler için ekli konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır.
Grup, olağan faaliyetleri kapsamında hem davalı hem davacı olarak bazı davalara taraf olmaktadır. Grup yönetimi, bu
finansal tabloların ilan edildiği tarihi itibariyle, yukarıda açıklanan karşılıklar ve şarta bağlı yükümlülükler haricinde, finansal tablolarında karşılığı ayrılmamış ya da dipnot açıklaması yapılmamış; faaliyetlerini veya finansal durumunu önemli
derecede etkileyecek bir dava veya herhangi bir kanuni takibatı bulunmadığını düşünmektedir.
179
180
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 22 – KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (devamı)
Şarta Bağlı Yükümlülükler (devamı)
31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle Grup’un teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları
aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
Grup Tarafından Verilen TRİ’ler
TL Karşılığı
TL
ABD Doları
Avro
A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına
Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı
354.338.451
302.819.215
18.904.428
10.879.406
B.Tam Konsolidasyon Kapsamına
Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine
Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı
130.867.800
16.000.000
74.300.000
-
C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi
amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla
vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
D. Diğer verilen TRİ’ler
i. Ana Ortak lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
ii.B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer
Grup Şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler
lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
485.206.251
318.819.215
93.204.428
10.879.406
A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına
Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı
7.265.017
5.892.802
-
669.667
B.Tam Konsolidasyon Kapsamına
Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine
Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı
-
-
-
-
C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi
amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla
vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
D. Diğer verilen TRİ’ler
i. Ana Ortak lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
-
-
-
-
7.265.017
5.892.802
-
669.667
Şirket
Toplam
Bağlı Ortaklıklar
ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer
Grup Şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’ler
iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler
lehine vermiş olduğu TRİ’ler
Toplam
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 22 – KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (devamı)
Şarta Bağlı Yükümlülükler (devamı)
31 Aralık 2009
Grup Tarafından Verilen TRİ’ler
TL Karşılığı
TL
ABD Doları
Avro
Şirket
A.Kendi Tüzel Kişiliği Adına
Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı
276.193.913
229.867.939
14.223.563
11.530.600
B.Tam Konsolidasyon Kapsamına
Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine
Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı
113.054.040
13.978.980
65.800.000
-
C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi
amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla
vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
D. Diğer verilen TRİ’ler
i. Ana Ortak lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
ii.B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer
Grup Şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler
lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
389.247.953
243.846.919
80.023.563
11.530.600
A.Kendi Tüzel Kişiliği Adına
Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı
6.691.443
5.244.761
-
669.667
B.Tam Konsolidasyon Kapsamına
Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine
Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı
-
-
-
-
C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi
amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla
vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
D. Diğer verilen TRİ’ler
i. Ana Ortak lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
ii.B ve C maddeleri kapsamına girmeyen
diğer Grup Şirketleri lehine vermiş olduğu
TRİ’ler
-
-
-
-
iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler
lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
-
-
-
6.691.443
5.244.761
-
669.667
Toplam
Bağlı Ortaklıklar
Toplam
Grup’un 3.kişilerin borcunu temin amacıyla kendi tüzel kişiliği haricindeki gerçek ve tüzel kişiler lehine
vermiş olduğu TRİ’lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı %0’dır. ( 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle %0).
181
182
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 23 – TAAHHÜTLER
Grup, 2008 Mayıs ayında Gümrük ve Turizm İşletmeleri (“GTİ”) ile sınır kapılarında akaryakıt ve madeni yağ satışı yapabilmek için 20 yıl süreli bir sözleşme imzalamıştır. Grup, bu sözleşme kapsamında GTİ’ye, kendisine tahsis ve teslim edilen
ticari alan ve faaliyetleri işletmeye başlamasıyla beraber elde edeceği cirolardan ve akaryakıt satışlarından belirli oranda
pay vermeyi taahhüt etmiş bulunmaktadır.
Grup, Tüpraş Petrol Rafineri İşleri A.Ş. ile yaptığı sözleşme gereği her Ekim ayının ortasına kadar yıllık taahhüt ettiği
miktarları bildirmek zorundadır. Bununla beraber, Grup’un 3 aylık miktarları 30 gün öncesinden, aylık miktarları 15 gün
öncesinden değiştirme hakkı vardır.
Grup, Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) Marmara Ereğlisi LNG terminalinden yapılacak LNG dolumları için üçer
aylık dönemler halinde BOTAŞ’a talep bildirimi yapmak zorundadır. Bildirim yapılan miktarın en az %70’inin alınmaması
durumunda eksik kalan miktarın bedeli BOTAŞ’a ödenecektir.
NOT 24 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Kıdem tazminatı karşılıkları
11.027.158
10.890.856
Toplam
11.027.158
10.890.856
Kıdem Tazminatı Karşılıkları:
Yürürlükteki İş Kanunu hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona
erenlere, hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı yasalar ile
değişik 60’ıncı maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ödenecek kıdem tazminatı, aylık 2.517,01TL
(31 Aralık 2009: 2.365,16 TL) tavanına tabidir.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü, şirketin çalışanların emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü
değerinin tahminine göre hesaplanır. UMS 19 (“Çalışanlara Sağlanan Faydalar”), şirketin yükümlülüklerini tanımlanmış
fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Buna uygun olarak,
toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:
Esas varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan
iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel oranı ifade eder. 31 Aralık 2010 tarihi
itibariyle, ekli finansal tablolarda karşılıklar, çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğünün
bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle karşılıklar yıllık %5,10 enflasyon oranı ve %10
iskonto oranı varsayımına göre, %4,66 reel iskonto oranı ile hesaplanmıştır (31 Aralık 2009: %5,92 reel iskonto oranı).
İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip, Grup’a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da
dikkate alınmıştır. Kıdem tazminatı tavanı altı ayda bir revize olup, Grup’un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında
1 Ocak 2011 tarihinden itibaren geçerli olan 2.623,23 TL tavan tutarı göz önüne alınmıştır. 31 Aralık tarihinde sone eren
dönemler için kıdem tazminatı karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
1 Ocak
Faiz maliyeti
Hizmet maliyeti
Ödemeler
Aktüeryal kayıp / (kazanç)
31 Aralık
2010
2009
10.890.856
10.125.903
644.739
599.453
1.926.566
2.248.863
(2.824.207)
(1.986.411)
389.204
(96.952)
11.027.158
10.890.856
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 25 – EMEKLİLİK PLANLARI
Yoktur.
NOT 26 – DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
DİĞER DÖNEN VARLIKLAR
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
40.921.836
28.424.222
-
62.812
3.934.498
916.203
Mahsup edilecek ÖTV
21.145.794
6.843.659
Devreden KDV
24.038.169
18.483.929
Peşin ödenen vergiler ve fonlar
26.906.706
332.708
18.011
9.609
116.965.014
55.073.142
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
68.953.161
68.135.885
136.731
152.384
51.507.033
43.375.988
120.596.925
111.664.257
Gelecek aylara ait giderler
Gelir tahakkukları
İş avansları
Verilen sipariş avansları
DİĞER DURAN VARLIKLAR
Gelecek yıllara ait giderler (*)
Diğer duran varlıklar
Maddi duran varlık alımları için verilen
avanslar
(*) Grup’un, 2008 Mayıs ayında Gümrük ve Turizm İşletmeleri (“GTİ”) ile sınır kapılarında akaryakıt ve madeni yağ satışı yapabilmek için 20 yıl süreli imzaladığı sözleşme kapsamında yaptığı ödemenin 50.047.564
TL’lik kısmı gelecek aylara ve yıllara ait giderler altında takip edilmektedir.
DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER
Gider tahakkukları
İzin karşılığı tahakkuku
PO Kart ertelenmiş gelirleri
Gelecek aylara ait gelirler
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
89.538.264
20.966.274
7.503.661
7.431.111
21.032.193
2.809.462
304.457
511.767
118.378.575
31.718.614
Gelecek yıllara ait gelirler
5.921
10.165
Diğer uzun vadeli borçlar toplamı
5.921
10.165
Diğer kısa vadeli borçlar toplamı
183
184
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 27 – ÖZKAYNAKLAR
Şirket’in 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihlerindeki çıkarılmış sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Hisse (%)
TL
Hisse (%)
TL
-
-
52,73
304.520.668
OMV Enerji Holding A.Ş. (*)
54,14
312.665.848
-
-
OMV Aktiengesellschaft
41,58
240.104.930
34,00
196.350.000
Doğan Holding (*)
Halka açık kısım
Toplam
4,28
24.729.222
13,27
76.629.332
100,00
577.500.000
100,00
577.500.000
(*) 22 Aralık 2010 tarihinde Doğan Holding, hisselerinin tamamını OMV Enerji Holding AŞ’ye devretmiştir.
Şirket’in Yönetim Kurulu sekiz üyeden oluşmaktadır. A Grubu hisselere sahip hissedarlar ve B Grubu nama yazılı hisselerin sahibi hissedarlar Yönetim Kurulu üyeliğine eşit sayıda şahıs aday gösterir. Yönetim Kurulu üyelerinin yarısı B Grubu
nama yazılı hisselerin sahibi olan hissedarlar tarafından gösterilmiş olan adaylar arasından, diğer yarısı da A Grubu
hisselere sahip olan hissedarlar tarafından gösterilmiş olan adaylar arasından Genel Kurul tarafından seçilir.
A ve B grubu hisseler arasında temettü dağıtımı yönünden bir imtiyaz bulunmamaktadır.
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler
Kardan ayrılmış kısıtlanmış yedekler, önceki dönemlerin karından, kanun veya sözleşme kaynaklı zorunluluklar nedeniyle
veya kar dağıtımı dışındaki belli amaçlar (örneğin iştirak satış kazançlarından vergi avantajı elde edebilmek) için ayrılmış
yedeklerdir.
Bilanço tarihleri itibariyle, kardan ayrılmış kısıtlanmış yedekler yasal yedeklerden oluşmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret
Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler, şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşıncaya kadar, kanuni net karın
%5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin %5’ini aşan dağıtılan karın %10’udur. Türk Ticaret
Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50’sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir.
Halka açık şirketler, temettü dağıtımlarını SPK’nın öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yaparlar:
Sermaye Piyasası Kurulu’nca (Kurul) 27 Ocak 2010 tarihinde 2009 yılından itibaren faaliyetlerinden elde edilen karların
dağıtım esasları ile ilgili olarak; payları borsada işlem gören anonim ortaklıklar için, herhangi bir asgari kar dağıtım zorunluluğu getirilmemesine (31 Aralık 2009: Yoktur), bu kapsamda, kar dağıtımının Kurul’un Seri:IV, No:27 sayılı “ Sermaye
Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında
Tebliği”nde yer alan esaslar, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler tarafından kamuya açıklanmış olan kar dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 27 – ÖZKAYNAKLAR (devamı)
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler (devamı)
Bunun yanında söz konusu Kurul Kararı ile konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan şirketlerin, yasal
kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, net dağıtılabilir kar tutarını, Seri:XI No:29 Tebliği çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri konsolide finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate alarak
hesaplamaları gerektiği düzenlenmiştir.
Yasal Yedekler ve Türk Ticaret Kanunu’nun 466’ncı maddesi çerçevesinde yasal yedek statüsünde olan Hisse Senedi İhraç
Primleri yasal kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda, UFRS esasları çerçevesinde yapılan değerlemelerde
ortaya çıkan ve rapor tarihi itibariyle kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilmeyen enflasyon düzeltmelerinden
kaynaklanan farklılıkları, geçmiş yıllar kar/zararlarıyla ilişkilendirilmiştir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Grup’un, 316.553.566 TL ( 31 Aralık 2009: 231.886.143 TL) tutarındaki kardan ayrılan kısıtlanmış yedeklerinin; 165.432.983 TL (31 Aralık 2009: 81.626.328 TL)’si ana ortaklığa ait yasal yedeklerin nominal tutarından, 147.437.050 TL (31 Aralık 2009: 147.437.050 TL)’si yasal yedeklerin Vergi Usul Kanunu uyarınca yapılan enflasyon
düzeltmesinden kaynaklanan olumlu farklardan ve 3.683.533 TL (31 Aralık 2009: 2.822.765 TL)’si bağlı ortaklıkların yasal
yedeklerindeki ana ortaklık paylarından oluşmaktadır.
İlave Ödenmiş Sermaye
Şirket, SPK’nın 24 Aralık 2002 tarih ve 61/1705 sayılı toplantısında verdiği izinle İş Doğan ile mevcut tüm aktif ve pasiflerinin bir kül halinde devir alınması suretiyle Türk Ticaret Kanunu’nun 451 ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 37, 38 ve 39.
maddeleri hükümlerine uygun olarak birleşmiştir. Birleşme tarihi olan 27 Aralık 2002 tarihi itibariyle, İş Doğan’ın UFRS
uyarınca hazırlanmış ve yukarıda bahsi geçen hisse alımları sırasında oluşan şerefiyeyi de içeren finansal tabloları birleşme sonrası Şirket’in UFRS uyarınca hazırlanacak konsolide finansal tablolarına esas teşkil etmiştir. Söz konusu finansal
tablolarda yer alan 247.461.598 TL tutarında ana ortaklık dışı öz sermaye hesabı ise, birleşme sırasında öz sermaye
altında ilave ödenmiş sermaye olarak sınıflandırılmıştır.
Kar Dağıtımı
Şirket’in 17 Mayıs 2010 tarihinde gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda 01.01.2009-31.12.2009 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolara göre; dönem karından “vergi gideri”, “azınlık payları karları” ve “birinci tertip yedek
akçe”nin düşülmesi ile hesaplanan 273.747.711,27 TL tutarındaki net dağıtılabilir dönem karı’nın dağıtılmamasına ve
“geçmiş yıllar karları” hesabına eklenmesi suretiyle Şirket bünyesinde tutulmasına karar verilmiştir.
Şirket’in 13.12.2010 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda; tamamı “Geçmiş Yıllar Karları”ndan karşılanmak üzere çıkarılmış sermayenin %126,557’sine tekabül eden 730.864.801 TL’nin ortaklara brüt nakit kar payı olarak
dağıtılmasına karar verilmiştir. Dağıtılmasına karar verilen kar payı için 70.198.980 TL tutarında ikinci tertip yedek akçe
ayrılmasına karar verilmiş olup, nakit kar payı dağıtımı 14.12.2010 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
Geçmiş Yıllar Kar/Zararları
31 Aralık 2010 tarihi itibari ile Grup’un 194.213.522 TL tutarındaki geçmiş yıl karları, (26.789.138) TL tutarında öz sermaye enflasyon düzeltme farkları, 5.804.100 TL tutarında olağanüstü ve özel yedekler ve 215.198.560 TL tutarında birikmiş
kardan oluşmaktadır (31 Aralık 2009: 758.518.694 TL, (26.789.138) TL tutarında öz sermaye enflasyon düzeltme farkları,
5.804.100 TL tutarında olağanüstü ve özel yedekler ile 779.503.732 TL tutarında birikmiş kar)
185
186
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 27 – ÖZKAYNAKLAR (devamı)
Geçmiş Yıllar Kar/Zararları (devamı)
Özkaynaklar içerisinde tarihi bedelleri ile belirtilen kalemlerin 31 Aralık 2004 tarihindeki
satın alma gücüyle gösterilmiş değerleri ve özsermaye enflasyon düzeltme farkları 31 Aralık
2010 ve 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
Yasal Değerler
Düzeltilmiş Değer
Özsermaye Enflasyon
Düzeltme Farkları
316.553.566
283.194.072
(33.359.494)
Olağanüstü Yedek
2.827.642
8.150.984
5.323.342
Maliyet Artış Fonu
325.478
510.968
185.490
2.650.980
3.712.504
1.061.524
322.357.666
295.568.528
(26.789.138)
Yasal Yedek
Diğer Yedekler
Toplam
31 Aralık 2009
Yasal Değerler
Düzeltilmiş Değer
Özsermaye Enflasyon
Düzeltme Farkları
231.886.143
198.526.649
(33.359.494)
Olağanüstü Yedek
2.827.642
8.150.984
5.323.342
Maliyet Artış Fonu
325.478
510.968
185.490
2.650.980
3.712.504
1.061.524
237.690.243
210.901.105
(26.789.138)
Yasal Yedek
Diğer Yedekler
Toplam
Tüm özkaynak kalemlerine ilişkin enflasyon düzeltme farkları sadece bedelsiz sermaye artırımı veya zarar mahsubunda, olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri ise, bedelsiz sermaye
artırımı; nakit kar dağıtımı ya da zarar mahsubunda kullanılabilmektedir.
Ana Ortaklık Dışı Paylar/Ana Ortaklık Dışı Kar Zarar
Grup’un ana ortaklık dışı pay ve ana ortaklık dışı kar zararı KİPET, ERK, PO Alternatif Yakıtlar,
PO Gaz İletim, PO Arama Üretim ve Marmara Depoculuk’a ait olup bilanço tarihi itibariyle
20.516.437 TL ve 1.987.321 TL’dir (31 Aralık 2009: 16.180.137 TL ve 31 Aralık 2009: 4.422.520).
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 28 – SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ
Satışlar
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak-31 Aralık 2009
Yurtiçi satışlar
14.980.575.849
13.015.952.821
Yurtdışı satışlar
1.613.928.924
1.418.935.094
Satıştan iadeler
(60.148)
(111.625)
Satış iskontoları
(247.524.788)
(214.111.911)
Diğer indirimler
(206.243.682)
(125.752.250)
16.140.676.155
14.094.912.129
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak-31 Aralık 2009
175.524.732
121.191.122
Doğrudan işçilik gideri
312.253
385.261
Genel üretim giderleri
11.693.663
7.407.426
Amortisman giderleri
33.200.046
21.078.649
(420.727)
1.607.625
Mamul stoklarındaki değişim
(6.527.899)
6.628.321
Satılan mamullerin maliyeti
213.782.068
158.298.404
15.103.671.225
12.956.512.043
10.739.084
8.928.937
15.328.192.377
13.123.739.384
Satışların Maliyeti
İlk madde ve malzeme gideri
Yarı mamul stoklarındaki değişim
Satılan ticari malların maliyeti
Satılan hizmet maliyeti (*)
Satışların maliyeti
(*) Satılan hizmet maliyetinin içerisinde PO Gaz İletim A.Ş.’ye ait 10.739.084 TL tutarında (31 Aralık 2009: 8.928.937TL) hizmet/taşıma maliyeti mevcuttur ve içerisindeki amortisman ve itfa payı 655.108 TL’dir (31 Aralık 2009: 654.988 TL). PO Gaz
İletim A.Ş.’nin taşıma hizmeti gelirleri Petrol Ofisi Alternatif Yakıtlar Toptan Satış A.Ş.’ye verdiği gaz taşıma gelirlerinden
oluşmaktadır ve konsolidasyon sırasında karşılıklı olarak silinmiştir. Satılan hizmet maliyeti, Petrol Ofisi Alternatif Yakıtlar
Toptan Satış A.Ş.’nin ticari mal maliyetinden ayrı takip edilmesi amacıyla satılan hizmet maliyeti olarak ayrıca sunulmuştur.
NOT 29 – ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA,
SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
Araştırma ve geliştirme giderleri
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
Genel yönetim giderleri
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak-31 Aralık 2009
(617.890)
(1.653.750)
(357.055.906)
(302.778.577)
(82.480.377)
(83.414.178)
(440.154.173)
(387.846.505)
187
188
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 30 – NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
31 Aralık tarihinde sona eren hesap dönemlerine ait faaliyet giderleri aşağıdaki gibidir:
Araştırma ve geliştirme giderleri
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak -31 Aralık 2009
-
(23.973)
Danışmanlık gideri ve dışarıdan sağlanan faydalar
(365.774)
(1.590.762)
Seyahat-Ulaşım-Konaklama gideri
(247.378)
(26.196)
(4.738)
(12.819)
(617.890)
(1.653.750)
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak-31 Aralık 2009
Amortisman gideri
(158.449.644)
(127.394.483)
Personel giderleri
(52.071.322)
(49.092.958)
Danışmanlık gideri ve dışarıdan sağlanan faydalar
(31.826.171)
(22.610.878)
Reklam gideri
(27.024.429)
(25.621.757)
Vergi-Resim-Harç gideri
(21.987.769)
(22.551.044)
Kira gideri
(19.983.800)
(10.814.555)
Seyahat-Ulaşım-Konaklama gideri
(11.522.546)
(8.540.765)
Bakım onarım gideri
(10.016.169)
(8.544.559)
Elektrik-Su-Isıtma gideri
(3.550.149)
(3.114.697)
Sigorta gideri
(6.700.700)
(7.548.133)
Haberleşme gideri
(3.016.201)
(2.871.849)
Banka ve komisyon gideri
(2.185.673)
(3.044.259)
Diğer
(8.721.333)
(11.028.640)
(357.055.906)
(302.778.577)
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak-31 Aralık 2009
Personel giderleri
(30.212.840)
(27.952.723)
Danışmanlık gideri ve dışarıdan sağlanan faydalar
(12.735.727)
(18.535.813)
Vergi-Resim-Harç gideri
(9.538.879)
(8.936.645)
Amortisman gideri
(7.247.071)
(4.528.398)
Kira gideri
(4.716.667)
(3.979.071)
Sigorta gideri
(3.757.571)
(3.031.424)
Bakım onarım gideri
(3.373.431)
(2.402.073)
Seyahat-Ulaşım-Konaklama gideri
(1.490.242)
(1.566.818)
Haberleşme gideri
(1.059.833)
(1.047.406)
Banka ve komisyon gideri
(832.377)
(670.521)
Elektrik-Su-Isıtma gideri
(701.192)
(592.140)
Sponsorluk gideri
(649.843)
(1.177.433)
(6.164.704)
(8.993.713)
(82.480.377)
(83.414.178)
Personel giderleri
Kira giderleri
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
Genel yönetim giderleri
Diğer
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 31 – DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDERLER
31 Aralık tarihinde sona eren hesap dönemlerine ait diğer faaliyetlerden gelir ve karlar aşağıdaki gibidir:
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak-31 Aralık 2009
902.416
3.850.946
4.436.765
8.200.011
Sabit kıymet satış karı
10.706.625
5.517.411
Diğer olağan gelir ve karlar
20.723.533
7.015.878
36.769.339
24.584.246
Komisyon gelirleri
Konusu kalmayan karşılıklar
(*) Daha önce diğer alacaklar altında takip edilen ÖTV muafiyeti kapsamındaki alacakların mutabakatı sonucunda meydana
çıkan 7.317.573 TL tutarında gelir diğer olağan gelir ve kar olarak kayda alınmıştır.
31 Aralık tarihinde sona eren hesap dönemlerine ait diğer faaliyet giderleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak-31 Aralık 2009
(1.794.029)
(1.541.787)
Karşılık giderleri
(31.132.394)
(27.334.880)
Ödenen ceza ve tazminatlar (*)
(80.206.643)
-
(150.785)
(502.829)
Sabit kıymet satış zararı
(22.340.447)
-
Diğer olağan gider ve zararlar
(24.448.158)
(12.043.418)
(160.072.456)
(41.422.914)
Komisyon giderleri
Amortisman gideri
(*) Grup’un satış anlaşmaları çerçevesinde bulunduğu taahhütler neticesinde yüklendiği ciro prim farkları tutarı olan
9.497.202 TL ile kaybedilen dava sonucunda ödenen 27.201.718 TL diğer faaliyet giderleri altında takip edilmektedir. Grup’un
2004, 2005, 2006 ve 2007 yılları vergi cezaları ile ilgili olarak, 10 Haziran 2010 tarihinde yapılan tarhiyat öncesi uzlaşma
görüşmesi neticesinde uzlaşma sağlanmış ve 16.957.723 TL ödenmiştir. Bu tutar diğer faaliyet giderleri altında takip edilmektedir. Şirket ve ERK’e EPDK tarafından gönderilen sırasıyla 22.050.000 TL ve 4.500.000 TL idari para cezaları ödenmiştir
ve ödenen ceza ve tazminatlar altında takip edilmektedir (Not 22).
189
190
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 32 – FİNANSAL GELİRLER
31 Aralık tarihinde sona eren hesap dönemlerine ait finansal gelirler aşağıdaki gibidir:
Faiz gelirleri
Kur farkı gelirleri
Reeskont faiz gelirleri
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak-31 Aralık 2009
36.329.163
49.331.997
668.332.743
878.240.850
3.956.628
2.772.695
708.618.534
930.345.542
NOT 33 – FİNANSAL GİDERLER
31 Aralıktarihinde sona eren hesap dönemlerine ait finansman giderleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak-31 Aralık 2010
1 Ocak-31 Aralık 2009
Faiz giderleri
(149.771.563)
(157.001.107)
Kur farkı gideri
(742.847.123)
(880.784.502)
(638.021)
(2.252.557)
(98.510.503)
(137.671.290)
(991.767.210)
(1.177.709.456)
Reeskont faiz giderleri
Akreditif reeskont giderleri
NOT 34 – SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE
DURDURULAN FAALİYETLER
Yoktur.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 35 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Grup, vergiye esas yasal finansal tabloları ile UFRS’ye göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu
farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas finansal tablolar ile UFRS’ye göre hazırlanan finansal
tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmakta olup, söz konusu farklar aşağıda belirtilmektedir
Ertelenmiş vergi aktifleri ve pasiflerinin hesaplanmasında kullanılan vergi oranı %20’dir (2009 :%20).
Türkiye’de işletmelerin konsolide vergi iadesi beyan edememeleri sebebiyle, ertelenmiş vergi varlıkları olan bağlı ortaklıklar, ertelenmiş vergi yükümlülükleri olan bağlı ortaklıklar ile netleştirilmez ve ayrı olarak gösterilir.
Toplam Geçici
Farklar
Ertelenen Vergi Varlığı/
(Yükümlülüğü)
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
(360.418.154)
(393.142.418)
(51.896.852)
(58.107.922)
Uzun vadeli ticari borçların
ertelenmiş finansman giderleri
(1.498.841)
(2.501.013)
(299.768)
(500.203)
Şüpheli alacak ve dava karşılığı
61.009.669
48.760.629
12.201.934
9.752.126
126.776.346
68.754.756
25.355.269
13.750.951
Stok değer düşüş karşılığı
1.355.581
1.355.581
271.116
271.116
Kıdem tazminatı yükümlülüğü
9.324.811
9.512.032
1.864.962
1.902.406
25.341.234
8.219.788
5.068.247
1.643.958
9.701.099
(36.371.557)
1.940.220
(7.274.311)
Kısa vadeli ticari borçların
ertelenmiş finansman gelirleri
(2.686.944)
(1.560.646)
(537.389)
(312.129)
Kısa vadeli ticari alacakların
ertelenmiş finansman giderleri
11.708.461
14.786.058
2.341.692
2.957.212
(14.623.866)
(3.636.958)
(2.924.773)
(727.392)
34.845.684
13.917.741
6.969.137
2.783.547
353.795
(33.860.641)
Maddi ve maddi olmayan duran
varlıkların kayıtlı değerleri ile
vergi matrahları arasındaki net fark
Stok değerlemesi farkı
Mahsup edilebilecek mali zararlar
Gerçeğe uygun değer koruması
ve SWAP (gelir)/gider tahakkuku
Peşin ödenen damga vergileri
Düzeltmesi
Diğer geçici farklar
Ertelenen vergi varlığı/(yükümlülüğü), net
31 Aralık 2010 ve 2009 itibariyle sona eren dönemler itibariyle ertelenmiş vergi
varlıkları ve yükümlülükleri hareketi aşağıda verilmiştir:
Ertelenmiş vergi varlığı hareketi:
2010
2009
1.705.532
744.904
Ertelenmiş vergi geliri
13.072.714
960.628
31 Aralık itibariyle kapanış bakiyesi
14.778.246
1.705.532
2010
2009
(35.566.173)
(54.883.486)
Kurumlar vergisi hesaplamasına dahil
edilen geçici farklar
(1.560.000)
2.097.874
Ertelenmiş vergi geliri
22.701.722
17.219.439
(14.424.451)
(35.566.173)
1 Ocak itibariyle açılış bakiyesi
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü hareketi:
1 Ocak itibariyle açılış bakiyesi
31 Aralık itibariyle kapanış bakiyesi
191
192
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
Kurumlar Vergisi
Grup, Türkiye’de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Grup’un cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi
yükümlülükleri için ekli finansal tablolarda gerekli karşılıklar ayrılmıştır. Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin
bağlı ortaklıkları konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu
sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtıları vergi yükümlülükleri, konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler
için ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan
vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer
indirimler (varsa geçmiş yıl zararları ve tercih edildiği takdirde kullanılan yatırım indirimleri) düşüldükten sonra kalan
matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
2010 yılında uygulanan efektif vergi oranı %20’dir (2009: %20).
Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibariyle hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2010 yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibariyle vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden hesaplanan geçici vergi
oranı %20’dir (2009: %20).
Zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere, maksimum 5 yıl taşınabilir. Ancak oluşan
zararlar geriye dönük olarak, önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez.
Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili
yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1-25 Nisan tarihleri arasında vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi
Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek değiştirilebilir.
Gelir Vergisi Stopajı:
Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek
beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar
payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı hesaplanması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 24 Nisan 2003 tarihinden
itibaren tüm şirketlerde %10 olarak ilan edilmiştir. Bu oran, 23 Temmuz 2006 tarihi itibariyle %15 olarak değiştirilmiştir. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir. 24 Nisan 2003 tarihinden önce
alınmış yatırım teşvik belgelerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden %19,8 vergi tevkifatı yapılması
gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesi yatırım harcamalarından şirketlerin üretim faaliyetiyle doğrudan
ilgili olanların %40’ı vergilendirilebilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından vergi
tevkifatı yapılmamaktadır.
Yatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, şirketlerin
vergilendirilebilir kazançlarının yetersiz olması sebebiyle, 31 Aralık 2005 tarihi itibariyle yararlanamadığı yatırım indirimi
tutarı sonraki yıllarda elde edilecek vergilendirilebilir kazançlardan düşülmek üzere sonraki yıllara taşınabilir. Bununla
birlikte, taşınan yatırım indirimini sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait kazançlarından indirebilirler. 2008 yılı kurum
kazancından indirilemeyen yatırım indirimi tutarının sonraki dönemlere devri mümkün değildir.Anayasa Mahkemesi, 15
Ekim 2009 tarihli toplantısında, kazanılmış hakları ortadan kaldıran bu yasal düzenlemeyi, Anayasaya aykırı bularak iptal
etmiş ve böylece yatırım indirimiyle ilgili süre sınırlaması da raporlama tarihi itibariyle ortadan kalkmıştır. Söz konusu
karar ise 8 Ocak 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Grup yönetimi yatırım indiriminden faydalanmadığından 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle kurumlar vergisi oranını %20 olarak
uygulamıştır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 35 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (devamı)
Cari vergi yükümlülüğü:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Cari kurumlar vergisi karşılığı
42.899.519
81.404.794
Peşin ödenmiş vergi ve fonlar
(39.980.411)
(67.508.289)
2.919.108
13.896.505
1 Ocak –
31 Aralık 2010
1 Ocak –
31 Aralık 2009
(42.899.519)
(81.404.794)
1.899.441
-
Ertelenmiş vergi geliri / (gideri)
35.774.436
18.180.067
(5.225.642)
(63.224.727)
Toplam vergi yükümlülüğü
Vergi gideri:
Cari gelir vergisi
Önceki yıl kurumlar vergisi hesaplamasına dahil
edilen vergi gideri
Dönem vergi giderinin dönem karı ile mutabakatı aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 31 Aralık 2010
1 Ocak 31 Aralık 2009
(34.122.193)
319.123.658
6.824.439
(63.824.731)
Kanunen kabul edilmeyen giderlerin etkisi
(12.987.493)
(484.767)
Vergi matrahına yapılan indirimlerin etkisi
937.412
1.084.771
(5.225.642)
(63.224.727)
1 Ocak 31 Aralık 2010
1 Ocak–
31 Aralık 2009
Net dönem karı
(41.335.151)
251.476.411
Tedavüldeki hisselerin ağırlıklı
ortalama adedi(1 TL değerli hisseye isabet eden)
577.500.000
577.500.000
(0,072)
0,435
Konsolide gelir tablolarındaki vergi öncesi kar
Hesaplanan vergi: %20
Konsolide gelir tablosundaki vergi (gideri) / geliri
NOT 36 – HİSSE BAŞINA (ZARAR)/ KAZANÇ
Pay başına düşen basit ve hisse başına
bölünmüş kar (TL)
193
194
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 37 – İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
i) İlişkili taraflardan alacak ve borçlar:
a) İlişkili taraflardan alacaklar
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
145.354
190.531
-
1.687.383
557.370
602.306
Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş.
-
136.479
Ray Sigorta A.Ş.
-
95.238
Doğan Haber Ajansı A.Ş.
-
44.933
Doğan Dağıtım Satış ve Pazarlama A.Ş.
-
40.943
DTV Haber ve Görsel Yayıncılık A.Ş.
-
28.883
Milta Turizm İşletmeleri A.Ş.
-
28.451
Doğan Yayın Holding A.Ş.
-
22.015
Doğan Holding
-
21.674
Dergi Pazarlama Planlama ve Ticaret A.Ş.
-
19.824
Çelik Halat ve Tel San. A.Ş.
-
15.814
Doğan Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.
-
7.925
Doğan Dış Ticaret ve Mümessillik A.Ş.
-
6.677
Diğer
-
126.984
702.724
3.075.970
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Doğan Holding
-
289.736
Doğan Gazetecilik A.Ş.
-
143.389
Milta Turizm İşletmeleri A.Ş.
-
122.174
248.996
-
OMV Refining & Marketing GMBH
Çankaya Bel-Pet Ltd. Şti.
Petrom S.A.
Toplam
b) İlişkili taraflara borçlar
OMV Refining & Marketing GMBH
OMV Slovenia Ltd.
Toplam
55.986
304.982
555.299
22 Aralık 2010 tarihinde Doğan Holding’ in hisselerinin tamamını OMV Enerji Holding A.Ş.’ye devretmesi sonucunda Grup,
önceki dönemde Doğan Holding’den kaynaklı ilişkili taraflar altında takip ettiği ticari alacak ve borçlarını 31 Aralık 2010
tarihinde diğer ticari alacak ve borçlara transfer etmiştir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 37 – İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı)
ii) İlişkili taraflara yapılan önemli satışlar ve ilişkili taraflardan yapılan önemli alımlar:
a) İlişkili taraflara yapılan ürün satışları
1 Ocak 31 Aralık 2010
1 Ocak 31 Aralık 2009
19.010.035
8.789.482
Petrom S.A.
3.382.517
5.606.152
Doğan Dış Ticaret Ve Mümessillik A.Ş.
1.459.650
1.780.014
Hürriyet Gazetecilik Ve Matbaacılık A.Ş.
1.058.174
1.426.613
Doğan Haber Ajansı A.Ş.
546.212
437.859
Doğan Dağıtım Satış Ve Pazarlama A.Ş.
495.407
384.544
DTV Haber Ve Görsel Yayıncılık A.Ş.
289.300
264.310
Doğan Yayın Holding A.Ş.
184.161
212.973
Dergi Pazarlama Planlama ve Ticaret A.Ş.
113.737
190.332
Doğan Havacılık Sanayi ve Tic A.Ş.
229.918
175.544
OMV Refining & Marketing GMBH
439.469
100.495
41.521
35.165
2.489.917
2.650.933
29.740.018
22.054.416
Çankaya Bel-Pet Ltd. Şti
Milta Turizm İşletmeleri A.Ş.
Diğer
Toplam
İlişkili taraflara olan önemli satışlar genellikle akaryakıt ürün satış işlemlerinden kaynaklanmaktadır.
b) İlişkili taraflardan yapılan alımlar
1 Ocak 31 Aralık 2010
1 Ocak 31 Aralık 2009
OMV Refining & Marketing GMBH
4.609.956
3.500.202
Ray Sigorta A.Ş.
4.556.439
2.118.209
Milta Turizm İşletmeleri A.Ş.
2.923.143
3.632.157
Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş.
2.649.129
2.864.353
Çankaya Bel-Pet Ltd. Şti
1.936.996
-
OVM Slovenia Ltd.
639.975
-
OMV Petrom S.A.
74.858
-
Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş.
10.391
238.691
120
987.672
185.993
951.873
17.587.000
14.293.157
Doğan Gazetecilik A.Ş.
Diğer
Toplam
İlişkili taraflardan olan alımlar ağırlıklı olarak sigorta, danışmanlık ve hizmet alım işlemlerinden kaynaklanmaktadır.
195
196
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 37 – İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı)
iii) İlişkili taraflarla yapılan işlemler ile ilgili diğer gelir ve giderler:
a) Yönetim kurulu üyelerine ve kilit yönetici personele sağlanan faydalar:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Ücret ve diğer kısa vadeli faydalar
5.654.527
5.384.933
Toplam
5.654.527
5.384.933
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
(a) Sermaye risk yönetimi
Grup, sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karlılığını artırmayı hedeflemektedir.
Grup’un sermaye yapısı 8. notta açıklanan kredileri de içeren borçlar, 6. notta açıklanan nakit ve nakit benzerleri 27. notta
açıklanan çıkarılmış sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri ve geçmiş yıl karlarını da içeren özkaynak kalemlerinden
oluşmaktadır.
Grup’un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler üst yönetim tarafından değerlendirilir. Üst yönetim değerlendirmelerine dayanarak, sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri
ödenmesiyle olduğu kadar, temettü ödemeleri, yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır.
Grup sermayeyi borç/toplam sermaye oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam sermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (bilançoda gösterildiği gibi finansal borçlar ve
yükümlülükleri, finansal kiralama ve ticari borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. Toplam sermaye, bilançoda gösterildiği gibi öz sermaye ile net borcun toplanmasıyla hesaplanır.
31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle net borç/toplam sermaye oranı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
3.839.465.426
3.457.540.532
401.144.275
1.390.184.476
Net borç
3.438.321.151
2.067.356.056
Toplam öz sermaye
2.171.029.452
2.943.582.040
Toplam sermaye
5.609.350.603
5.010.938.096
%61
%41
Toplam borçlar
Eksi: Hazır değerler
Net Borç/Toplam Sermaye oranı
Grup’un genel stratejisi önceki dönemden bir farklılık göstermemektedir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri
Grup faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akımı faiz oranı riski ve fiyat
riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Grup’un risk yönetimi programı genel olarak mali piyasalardaki
belirsizliğin, Grup finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır. Grup, çeşitli finansal risklerden korunmak amacı ile türev ürünleri kullanmaktadır.
Risk yönetimi, Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar doğrultusunda merkezi bir hazine bölümü tarafından
yürütülmektedir. Risk politikalarına ilişkin olarak ise Grup’un hazine bölümü tarafından finansal risk tanımlanır, değerlendirilir ve Grup’un operasyon üniteleri ile birlikte çalışmak suretiyle riskin azaltılmasına yönelik araçlar kullanılır.
Yönetim Kurulu tarafından risk yönetimine ilişkin olarak gerek yazılı genel bir mevzuat gerekse de döviz kuru riski, faiz
riski, kredi riski, türev ürünlerinin ve diğer türevsel olmayan finansal araçların kullanımı ve likidite fazlalığının nasıl değerlendirileceği gibi çeşitli risk türlerini kapsayan yazılı prosedürler oluşturulur.
(b.1) Kredi riski yönetimi
Finansal araçları elinde bulundurmak, karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır.
Grup yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat
alarak karşılamaktadır. Grup’un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Grup, bayilerinden doğabilecek bu riski, bayiler için belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak yönetmektedir. Kredi limitlerinin
kullanımı Grup tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar, Grup politikaları ve
prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda
net olarak gösterilmektedir (Not 10).
Ticari alacaklar, çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış, çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari
alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmakta, gerekli görüldüğü durumlarda alacaklar
sigortalanmaktadır.
197
-
-
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar
-
- Değer düşüklüğü (-)
-
-
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
-
-
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- Değer düşüklüğü (-)
-
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
6.106
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların
net defter değeri
-
-
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde
vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal
varlıkların defter değeri
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
696.618
-
702.724
İlişkili Taraf
-
-
-
-
51.364.189
(126.894.398)
178.258.587
51.364.189
5.495.877
37.029.137
14.521.796
973.752.152
108.788.129
1.076.667.274
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Diğer Taraf
Diğer Alacaklar
İlişkili Taraf
Alacaklar
Diğer Taraf
Ticari Alacaklar
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*)
(A +B+C+D+E)
31 Aralık 2010
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri
(b.1) Kredi riski yönetimi (devamı)
(*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminat mektubu, ipotek, alacak sigortası gibi,
kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
401.100.995
-
401.100.995
Bankalardaki
Mevduat
Türev Araçlar
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Diğer
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
198
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
-
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
-
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar
-
-
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
-
51.928.194
(103.634.396)
-
-
1.011.230
(1.412.501)
155.562.590
51.928.194
11.139.171
29.660.583
18.360.928
777.481.282
310.043.974
877.430.987
Diğer Taraf
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Diğer Taraf
Diğer Alacaklar
İlişkili Taraf
Alacaklar
- Değer düşüklüğü (-)
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
- Değer düşüklüğü (-)
2.423.731
-
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların
net defter değeri
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
-
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde
vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal
varlıkların defter değeri
1.011.230
652.239
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
515.000
1.663.469
İlişkili Taraf
Ticari Alacaklar
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*)
(A +B+C+D+E)
31 Aralık 2009
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri
(b.1) Kredi riski yönetimi (devamı)
(*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminat mektubu, ipotek, alacak sigortası gibi, kredi
güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1.390.159.967
-
1.390.159.967
Bankalardaki
Mevduat
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
41.228.569
-
41.228.569
Türev Araçlar
Diğer
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
PETROL OFİSİ A.Ş.
199
200
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.1) Kredi riski yönetimi (devamı)
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Grup’un vadesi gelmemiş alacakları 988.970.566TL’dir (31 Aralık 2009: 796.494.449 TL).
Grup’un, müşterilerinden aldığı teminatların toplamı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
68.787.515
67.929.771
Teminat mektupları
338.232.345
270.306.468
İpotekler
463.946.597
425.417.818
Sigorta (*)
86.360.689
71.950.974
504.183
368.452
957.831.329
835.973.483
Garanti çek ve senetleri
Nakit garantiler
(*) Grup, denizcilik ve havacılık alacaklarını sigortalamıştır.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, 6.463.325 TL’lik (31 Aralık 2009: 5.255.238 TL) kısmı kamudan olmak üzere toplam
37.035.243 TL (31 Aralık 2009: 29.660.583 TL) tutarındaki vadesi geçmiş ticari alacak, şüpheli alacak olarak değerlendirilmemiş ve karşılık ayrılmamıştır. Grup, faaliyet gösterdiği sektörlerin dinamikleri ve şartlarından dolayı 90 güne kadar
olan gecikmeler için herhangi bir tahsilat riski öngörmemektedir. 90 günden daha uzun süredir tahsil edemediği alacakları için vade farkı uygulayarak ticari alacaklarını yeniden yapılandırmaktadır ve ipotek, kefalet, teminat senedi gibi teminatlar bulundurması sebebiyle herhangi bir tahsilat riski öngörmemektedir. Vadesi geçmiş alacakların mevcut durumu
yukarıda bahsedildiği üzere sektörün özelliklerinden kaynaklanmaktadır ve önceki dönemlerde de buna benzerdir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, ticari alacakların 176.188.544 TL (31 Aralık 2009: 157.986.321 TL) tutarındaki kısmı şüpheli
alacak olarak değerlendirilmiş, bu tutardan teminatlı alacaklar düşülmek sureti ile kalan 126.894.398 TL’lik (31 Aralık
2009: 105.046.897 TL) kısım için şüpheli alacak karşılığı ayrılmıştır. Ticari alacaklar için ayrılan şüpheli alacak karşılığı,
geçmiş tahsil edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir. Grup, bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf
için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Tahsilat riski, esas olarak ticari
alacaklarından doğmaktadır. Bayilerden doğabilecek bu riski, bayiler için belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar
ile sınırlayarak yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu,
geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Ticari
alacaklar, Grup politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı
ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.1) Kredi riski yönetimi (devamı)
Vadesi geçen alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
Alacaklar
31 Aralık 2010
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
27.504.768
-
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş
40.506.861
-
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş
4.714.025
-
142.568.176
-
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
-
-
Toplam vadesi geçen alacaklar
215.293.830
-
56.860.066
-
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
Alacaklar
31 Aralık 2009
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
21.211.818
-
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş
21.114.965
-
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş
6.994.141
-
138.325.980
-
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
-
-
Toplam vadesi geçen alacaklar
187.646.904
-
64.078.595
-
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
Vadesi geçmiş, karşılık ayrılmamış alacaklar için alınan teminatlar:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
845.840
6.892.743
3.806.419
3.823.235
Sigorta
144.856
326.319
Çek ve senetler
589.087
-
Nakit
109.673
96.874
5.495.875
11.139.171
Teminat Mektupları
İpotekler
201
202
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.1) Kredi riski yönetimi (devamı)
Vadesi geçmiş, karşılık ayrılmış alacaklar için alınan teminatlar
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Çek ve Senetler
2.059.821
1.209.236
Teminat Mektupları
1.637.911
357.507
İpotekler
45.540.710
46.584.881
Diğer (*)
2.125.749
4.787.800
51.364.191
52.939.424
(*) Grup, kamudan olan alacağını teminat kapsamında değerlendirmiştir.
(b.2) Likidite risk yönetimi
Grup, nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak, likidite riskini yönetir.
Likidite riski tabloları
İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder.
Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir.
Aşağıdaki tablo, Grup’un türev niteliğinde olan ve olmayan finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir.
Türev olmayan finansal yükümlülükler iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir. Türev finansal yükümlülükler ise iskonto edilmemiş net nakit giriş ve çıkışlarına göre düzenlenmiştir. Vadeli işlem araçları brüt ödenmesi
gereken vadeli işlemler için net olarak ödenir ve iskonto edilmemiş, brüt nakit giriş ve çıkışları üzerinden realize edilir.
Alacaklar veya borçlar sabit olmadığı zaman açıklanan tutar, rapor tarihindeki getiri eğrilerinden elde edilen faiz oranı
kullanılarak belirlenir.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.2) Likidite risk yönetimi (devamı)
31 Aralık 2010
Sözleşme
uyarınca
nakit çıkışlar
toplamı
(I+II+III+IV)
3 aydan
kısa (I)
1.320.021.097 1.466.124.462
-
Sözleşme
uyarınca
vadeler
Defter
Değeri
3-12
ay arası (II)
1-5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
185.477.219 1.280.647.243
-
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri (Not 8)
Finansal kiralama
yükümlülükleri (Not 8)
Akreditifler (Not8)
18.917.035
21.632.266
2.332.194
1.911.485.653 1.967.265.222
145.133.456
Ticari borçlar (Not 10)
579.340.542
579.340.542
Toplam yükümlülük
3.829.764.327 4.034.362.492
726.806.192
31 Aralık 2009
Sözleşme
uyarınca vadeler
579.340.542
6.228.706
13.071.366
-
539.676.860 1.282.454.906
-
-
-
731.382.785 2.576.173.515
-
Sözleşme
uyarınca
nakit çıkışlar
toplamı
(I+II+III+IV)
3 aydan
kısa (I)
3-12
ay arası (II)
1-5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
1.394.015.755 1.613.000.579
-
619.958.690
993.041.889
-
29.716.945
2.503.363
7.224.951
19.778.337
210.294
1.672.783.694 1.721.045.839
329.430.614
779.214.206
612.401.019
-
361.432.253
-
-
-
693.366.230 1.406.397.847 1.625.221.245
210.294
Defter
Değeri
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri (Not 8)
Finansal kiralama
yükümlülükleri (Not 8)
Akreditifler (Not8)
Ticari borçlar (Not 10)
Toplam yükümlülük
24.451.818
361.432.253
361.432.253
3.452.683.520 3.725.195.616
203
204
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.2) Likidite risk yönetimi (devamı)
31 Aralık 2010
Sözleşme
uyarınca nakit
çıkışlar
Defter
toplamı
Değeri
(I+II+III+IV)
Sözleşme
uyarınca
vadeler
3 aydan
kısa (I)
3-12
ay arası (II)
1-5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
Türev finansal yükümlülükler
Türev nakit girişleri
-
254.826.083
253.398.807
651.708
775.568
-
Türev nakit çıkışları
(9.701.099)
(266.107.614)
(260.271.387)
(2.706.101)
(3.130.126)
-
Sözleşme
uyarınca nakit
çıkışlar
Defter
toplamı
Değeri
(I+II+III+IV)
3 aydan
kısa (I)
3-12
ay arası (II)
1-5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
31 Aralık 2009
Sözleşme
uyarınca
vadeler
Türev finansal yükümlülükler
Türev nakit girişleri
41.228.570
467.270.743
214.016.708
253.254.035
-
-
Türev nakit çıkışları
(4.857.012)
(437.764.029)
(230.113.014)
(207.651.015)
-
-
(b.3) Piyasa riski yönetimi
Faaliyetleri nedeniyle Grup, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır.
Grup düzeyinde karşılaşılan piyasa riskleri, duyarlılık analizleri esasına göre ölçülmektedir.
Cari yılda Grup’un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.3) Piyasa riski yönetimi (devamı)
(b.3.1) Kur riski yönetimi
Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir.
Grup, döviz cinsinden varlık ve yükümlülüklerinin Türk Lirası’na çevriminde kullanılan kur oranlarının değişimi nedeniyle,
kur riskine maruzdur. Kur riski ileride oluşacak ticari işlemler, kayda alınan aktif ve pasifler arasındaki fark sebebiyle
ortaya çıkmaktadır. Bu çerçevede, Grup, bu riski yabancı para varlık ve yükümlülüklerinin netleştirilmesi yolu ile oluşan
doğal bir yöntemle kontrol etmektedir. Yönetim, Grup’un döviz pozisyonunu analiz ederek takip etmekte gerekli hallerde
önlem alınmasını sağlamaktadır.
Grup, başlıca ABD Doları cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır, diğer para birimlerinin etkisi önemsiz düzeydedir.
Grup’un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıklarının ve parasal ve parasal olmayan yükümlülüklerinin
bilanço tarihi itibariyle dağılımı aşağıdaki gibidir:
205
206
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.3) Piyasa riski yönetimi (devamı)
(b.3.1) Kur riski yönetimi (devamı)
31 Aralık 2010
TL Karşılığı
(Fonksiyonel
para birimi)
ABD Doları
Avro
Diğer
1. Ticari Alacak
101.165.205
64.684.677
567.417
-
2a. Parasal Finansal Varlıklar (Kasa, Banka
hesapları dahil)
383.711.635
248.104.512
62.997
5.431
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
-
-
-
-
3. Diğer
-
-
-
-
484.876.840
312.789.189
630.414
5.431
5. Ticari Alacaklar
-
-
-
-
6a. Parasal Finansal Varlıklar
-
-
-
-
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
-
-
-
-
7. Diğer
-
-
-
-
4. Dönen Varlıklar (1+2+3)
8. Duran Varlıklar (5+6+7)
-
-
-
-
484.876.840
312.789.189
630.414
5.431
39.823.192
22.884.725
2.168.468
-
702.577.111
454.017.140
325.320
-
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
-
-
-
-
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
-
-
-
-
742.400.303
476.901.865
2.493.788
-
-
-
-
-
1.883.693.616
1.217.970.390
347.173
-
-
-
-
-
9. Toplam Varlıklar (4+8)
10. Ticari Borçlar
11. Finansal Yükümlülükler
13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12)
14. Ticari Borçlar
15. Finansal Yükümlülükler
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
-
-
-
-
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16)
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
1.883.693.616
1.217.970.390
347.173
-
18. Toplam Yükümlülükler (13+17)
2.626.093.919
1.694.872.255
2.840.961
-
19. Bilanço dışı türev araçların net varlık /
yükümlülük pozisyonu (19a-19b)
-
-
-
-
19.a Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden
türev ürünlerin tutarı
-
-
-
-
19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden
türev ürünlerin tutarı
-
-
-
-
20. Net yabancı para varlık yükümlülük
pozisyonu (9-18+19)
(2.141.217.079) (1.382.083.066)
(2.210.547)
5.431
21. Parasal kalemler net yabancı para varlık /
yükümlülük
(2.141.217.079) (1.382.083.066)
(2.210.547)
5.431
22. Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların
toplam gerçeğe uygun değeri
-
-
-
-
23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı
-
-
-
-
24. Döviz yükümlülüklerin hedge edilen
kısmının tutarı
-
-
-
-
25. İhracat (Not 28) (1 Ocak 2010 – 31 Aralık 2010)
1.613.928.924
1.076.638.125
-
-
26. İthalat (1 Ocak 2010 – 31 Aralık 2010)
2.537.312.344
1.666.629.966
19.591.505
-
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.3) Piyasa riski yönetimi (devamı)
(b.3.1) Kur riski yönetimi (devamı)
31 Aralık 2009
TL Karşılığı
(Fonksiyonel
para birimi)
ABD Doları
Avro
Diğer
108.457.180
71.395.789
442.781
-
1.345.892.160
893.801.227
41.544
4.145
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
-
-
-
-
3. Diğer
-
-
-
-
1.454.349.340
965.197.016
484.325
4.145
5. Ticari Alacaklar
-
-
6a. Parasal Finansal Varlıklar
-
-
-
-
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
-
-
-
-
7. Diğer
-
-
-
-
8. Duran Varlıklar (5+6+7)
-
-
-
-
1.454.349.340
965.197.016
484.325
4.145
64.279.045
41.076.269
1.125.079
-
1. Ticari Alacak
2a. Parasal Finansal Varlıklar (Kasa, Banka
hesapları dahil)
4. Dönen Varlıklar (1+2+3)
9. Toplam Varlıklar (4+8)
10. Ticari Borçlar
11. Finansal Yükümlülükler
-
1.497.394.464
994.012.616
328.503
-
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
-
-
-
-
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
-
-
-
-
1.561.673.509
1.035.088.885
1.453.583
-
-
-
-
-
1.039.312.044
688.578.482
1.166.238
-
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
-
-
-
-
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
-
-
-
-
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16)
1.039.312.044
688.578.482
1.166.238
-
18. Toplam Yükümlülükler (13+17)
-
13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12)
14. Ticari Borçlar
15. Finansal Yükümlülükler
2.600.985.553
1.723.667.367
2.619.820
19. Bilanço dışı türev araçların net varlık /
yükümlülük pozisyonu (19a-19b)
248.440.500
165.000.000
-
19.a Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden
türev ürünlerin tutarı
248.440.500
165.000.000
-
-
19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden
türev ürünlerin tutarı
-
-
-
-
20. Net yabancı para varlık yükümlülük pozisyonu
(9-18+19)
(898.195.713)
(593.470.351)
(2.135.495)
4.145
(1.146.636.213)
(758.470.351)
(2.135.495)
4.145
41.228.570
27.381.662
-
-
-
-
-
-
248.440.500
165.000.000
-
-
25. İhracat (Not 28) (1 Ocak 2009 – 31 Aralık 2009)
1.418.935.094
942.375.703
-
-
26. İthalat (1 Ocak 2009 – 31 Aralık 2009)
1.896.701.392
1.246.359.471
9.284.792
-
21. Parasal kalemler net yabancı para varlık /
yükümlülük pozisyonu (1+2a+5+6a-10-1112a-14-15-16a)
22. Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların
toplam gerçeğe uygun değeri
23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı
24. Döviz yükümlülüklerin hedge edilen
kısmının tutarı
207
208
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.3) Piyasa riski yönetimi (devamı)
(b.3.1) Kur riski yönetimi (devamı)
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle aktif ve pasifte yer alan döviz bakiyeleri şu kurlarla çevrilmiştir:
1,5460 TL= ABD$ 1 ve 2,0491 TL = EURO 1 (31 Aralık 2009: 1,5057TL = ABD$ 1 ve 2,1603 TL = EURO 1)
Kur riskine duyarlılık
31 Aralık 2010
Kar / Zarar
Yabancı paranın
değer kazanması
Özkaynaklar
Yabancı paranın
değer Yabancı paranın
kaybetmesi değer kazanması
Yabancı paranın
değer
kaybetmesi
ABD Doları’nın TL karşısında % 1 değerlenmesi halinde
1 - ABD Doları net varlık / yükümlülüğü
(21.353.086)
21.353.086
-
-
-
-
-
-
(21.353.086)
21.353.086
-
-
(45.296)
45.296
-
-
-
-
-
-
(45.296)
45.296
-
-
130
(130)
-
-
-
-
-
-
130
(130)
-
-
(21.398.252)
21.398.252
-
-
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları net etki (1 +2)
Avro’nun TL karşısında % 1 değerlenmesi halinde
4 - Avro net varlık / yükümlülük
5 - Avro riskinden korunan kısım (-)
6- Avro net etki (4+5)
Diğer döviz kurlarının TL karşısında %1 değerlenmesi halinde
7- Diğer döviz net varlık / yükümlülüğü
8- Diğer döviz kuru riskinden korunan
kısım (-)
9- Diğer Döviz Varlıkları net etki (7+8)
TOPLAM (3 + 6 +9)
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.3) Piyasa riski yönetimi (devamı)
(b.3.1) Kur riski yönetimi (devamı)
31 Aralık 2009
Kar / Zarar
Yabancı paranın
değer kazanması
Özkaynaklar
Yabancı paranın
değer Yabancı paranın
kaybetmesi değer kazanması
Yabancı paranın
değer
kaybetmesi
ABD Doları’nın TL karşısında % 1 değerlenmesi halinde
1 - ABD Doları net varlık / yükümlülüğü
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları net etki (1 +2)
(11.461.028)
11.461.028
-
-
2.484.405
(2.484.405)
-
-
(8.976.623)
8.976.623
-
-
(46.133)
46.133
-
-
-
-
-
-
(46.133)
46.133
-
-
Avro’nun TL karşısında % 1 değerlenmesi halinde
4 - Avro net varlık / yükümlülük
5 - Avro riskinden korunan kısım (-)
6- Avro net etki (4+5)
Diğer döviz kurlarının TL karşısında %1 değerlenmesi halinde
7- Diğer döviz net varlık / yükümlülüğü
-
-
-
-
8- Diğer döviz kuru riskinden korunan
kısım (-)
-
-
-
-
9- Diğer Döviz Varlıkları net etki (7+8)
-
-
-
-
(9.022.756)
9.022.756
-
-
TOPLAM (3 + 6 +9)
209
210
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 38 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
(b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
(b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi
Grup’un finansal yükümlülükleri, Grup’u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Grup’un finansal yükümlülükleri ağırlıklı
olarak sabit faizli borçlanmalardır. Değişken faizli finansal yükümlülüklerin 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle mevcut bilanço
pozisyonuna göre, faiz oranlarında %1’lik bir düşüş/yükseliş olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda; vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar 479.260 TL değerinde artacak/azalacaktır (31 Aralık 2009: 1.144.332 TL).
Faiz oranı duyarlılığı
Grup’un faiz oranına duyarlı finansal araçlarının dağılımı aşağıdaki gibidir:
Faiz Pozisyonu Tablosu
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Sabit Faizli Araçlar Gerçeğe uygun değer farkı kar/
zarara yansıtılan varlıklar
-
-
Satılmaya hazır finansal varlıklar
-
-
-
-
- -
48.290.597
114.956.540
Finansal Varlıklar
Finansal Yükümlülükler Değişken Faizli Finansal Araçlar Finansal Varlıklar
Finansal Yükümlülükler
(b.3.3) Diğer Fiyat riski
Grup, petrol ürün stoklarının değeri ile uluslararası piyasalardaki ürün fiyat değişimlerinden satış fiyatlarının etkilenmesinden dolayı fiyat riskine maruz kalmaktadır. Satış marjları üzerindeki olumsuz fiyat hareketi etkilerinden kaçınmak
amacıyla bir yıldan kısa vadeli türev ürünleri kullanılarak stok fiyat değişimlerinden kaynaklanan riskleri yönetmektedir.
Bu işlemlerden kaynaklanan gelirler/giderler satılan malın maliyetine dahil edilmektedir. Satılan ticari mallar maliyetine,
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ilişkin bu işlemlerden elde edilen 31.662.003 TL tutarında zarar dahil edilmiştir
(2009: 55.297.743 TL zarar).
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 39 – FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE
FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)
Finansal araçlar kategorileri
Krediler ve
alacaklar
(nakit ve nakit
benzerleri
dahil)
Satılmaya
hazır finansal
varlıklar
Gerçeğe uygun
değer farkı kar
veya zarara
yansıtılan
finansal
varlıklar/
yükümlülükler
401.144.275
-
-
-
401.144.275
6
-
-
-
1.077.369.998
10
26.388.662
135.892
-
-
26.524.554
7
Finansal borçlar
-
-
-
3.250.423.785
3.250.423.785
8
Ticari borçlar
-
-
-
579.340.542
579.340.542
10
Diğer finansal
yükümlülükler
-
-
-
9.701.099
9
İtfa edilmiş
değerinden
gösterilen
finansal
yükümlülükler
Defter değeri
Not
31 Aralık 2010
İtfa edilmiş
değerinden
gösterilen
finansal
yükümlülükler
Defter değeri
Not
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit
benzerleri
Ticari alacaklar
Diğer finansal varlıklar
1.077.369.998
Finansal yükümlülükler
9.701.099
Krediler ve
alacaklar
(nakit ve nakit
benzerleri
dahil)
Satılmaya
hazır finansal
varlıklar
Gerçeğe uygun
değer farkı kar
veya zarara
yansıtılan
finansal
varlıklar/
yükümlülükler
1.390.184.476
-
-
-
1.390.184.476
6
879.094.456
-
-
-
879.094.456
10
15.608.637
135.892
41.228.570
-
56.973.099
7
Finansal borçlar
-
-
-
3.091.251.267
3.091.251.267
8
Ticari borçlar
-
-
-
361.432.253
361.432.253
10
Diğer finansal
yükümlülükler
-
-
-
4.857.012
9
31 Aralık 2009
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit
benzerleri
Ticari alacaklar
Diğer finansal varlıklar
Finansal yükümlülükler
4.857.012
Grup, finansal araçların kayıtlı değerlerinin makul değerlerini yansıttığını düşünmektedir. Türev enstrümanlarından kaynaklanan finansal borçlar ve varlıklar ile ilgili bilgi Not 9 ve Not 7’de açıklanmıştır.
211
212
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 39 – FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE
FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (devamı)
Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir:
▪▪ Birinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören
borsa fiyatlarından değerlenmiştir.
▪▪ İkinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci seviyede belirtilen borsa fiyatından başka direk ya da indirek olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir.
▪▪ Üçüncü seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında
kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir.
Gerçeğe uygun değerleriyle gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin seviye sınıflamaları aşağıdaki gibidir:
Raporlama tarihi itibariyle
gerçeğe uygun değer seviyesi
Finansal varlıklar
31 Aralık
1. Seviye
2. Seviye
3. Seviye
2010
TL
TL
TL
-
-
-
-
(9.701.099)
(6.867.989)
(2.833.110)
-
Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara
yansıtılan finansal varlıklar
Türev finansal varlıklar
Türev finansal yükümlülükler
Raporlama tarihi itibariyle
gerçeğe uygun değer seviyesi
31 Aralık
1. Seviye
2. Seviye
3. Seviye
2009
TL
TL
TL
Türev finansal varlıklar
41.228.570
-
41.228.570
-
Türev finansal yükümlülükler
(4.857.012)
(4.857.012)
-
-
Finansal varlıklar
Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara
yansıtılan finansal varlıklar
NOT 40 – BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
Uluslararası Derecelendirme Kuruluşu Fitch Ratings, 31 Ocak 2011 tarihinde Şirket’in yerel ve yabancı para cinsinden
uzun vadeli notunu “BB-” den “BB+” ya, Ulusal Notunu da “AA-”den “AA+”yayükseltmiştir, görünümünü durağan olarak
belirlemiştir.
Uluslararası Derecelendirme Kuruluşu Standard and Poor’s 7 Şubet 2011 tarihinde Şirket’in görünümünü durağan olarak
belirlemiş, mevcut notunu ise “B+”dan “BB-”yeyükseltmiştir.
Konsolide finansal tablolar 22 Şubat 2011 tarihinde Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve yayınlanması için yetki
verilmiştir. Yönetim Kurulu dışındaki kişilerin finansal tabloları değiştirmeye yetkisi yoktur.
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 41 – FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA
FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI
AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR
Grup, 22.12.2010 tarihinde çoğunluk hisselerinin OMV grubunun kontrolüne geçmesiyle beraber ana ortaklığının finansal
tablolarında tam konsolidasyona tabi tutulmaya başlamış ve bu kapsamda OMV grup muhasebe politikalarıyla uyum göstermek için aşağıda detayları açıklanan muhasebe politikası ve sınıflama değişikliklerini yapmıştır.
Grup ulusal stok tutma yükümlülüğü kapsamında tuttuğu stokların değerlenmesi hususunda UMS 8 Paragraf 14’e uygun
olarak kendi isteğiyle muhasebe politikası değişikliği yapmıştır ve UMS 8 paragraf 19’a uygun olarak karşılaştırılabilirliği
sağlamak amacıyla, önceki dönem finansal tablolarını da buna uygun olarak yeniden düzenlemiştir. 5015 sayılı Petrol
Piyasası Kanunu gereğince, akaryakıt dağıtım şirketlerinin kanunda belirtilen oranda stok tutma yükümlülüğü bulunmaktadır. Akaryakıt dağıtım lisansına sahip olan şirketler için ulusal stok yükümlülüğü 20.12.2003 tarihinde yürürlüğe
girmekle birlikte, hesaplama yöntemi EPDK tarafından 2005 yılı Kasım ayında tanımlanmıştır. 2006 yılı Eylül ayı başında
Grup, ulusal stok tutma yükümlülüğünü tam olarak sağlamıştır. Grup bu tarihe kadar yapılandırdığı ulusal stoğunu ağırlıklı ortalama maliyet ile değerlemiştir. Yükümlülük gereği miktar arttırımı yapıldığında yeni eklenen stoklarda dikkate
alınarak hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi ile ortalama maliyet tekrar hesaplanmaktadır. Muhasebe politikası değişikliği ile Grup ulusal stoğunu, operasyonel stoğundan ayrı tutarak UMS 2 paragraf 25’e uygun olarak hareketli ağırlıklı
ortalama ile değerlemiştir. Grup bu değişikliği finansal tablolarında stok hareketlerinden kaynaklı finansal durumunu ve
nakit akışlarını daha uygun ve güvenilir bir şekilde sunmak amacı ile kendi isteği ile uygulamıştır.
Grup yönetimi, 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle stokların maliyetinin net gerçekleşebilir değerinden yüksek olduğunu tespit
etmiştir. Yukarıda açıklanan muhasebe politikası değişikliği sonucunda 31 Aralık 2008 itibariyle stokların net gerçekleşebilir değeri tekrar hesaplanmıştır.
Geriye dönük uygulanan muhasebe değişikliği sonucunda finansal tablolarda meydana gelen değişiklikler:
Daha Önce
Raporlanan
Ulusal stok
değerlemesi
Net
Gerçekleşebilir
Değer
Yeniden
Düzenlenmiş
1 Ocak 2009
Değişiklik Etkisi
Değişiklik
Etkisi
1 Ocak 2009
743.838.291
(62.510.051)
38.603.991
719.932.231
59.664.698
(12.502.010)
7.720.798
54.883.486
ÖZKAYNAKLAR
2.717.622.462
(50.008.041)
30.883.193
2.698.497.614
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar
2.711.225.985
(50.008.041)
30.883.193
2.692.101.137
Geçmiş Yıllar Kar/Zararları
708.866.071
(50.008.041)
-
658.858.030
Net Dönem Karı/ Zararı
100.906.803
-
30.883.193
131.789.996
Daha Önce
Raporlanan
Ulusal stok
değerlemesi
Net
Gerçekleşebilir
Değer
Yeniden
Düzenlenmiş
31 Aralık 2009
Değişiklik Etkisi
Değişiklik
Etkisi
31 Aralık 2009
797.958.417
(68.754.779)
-
729.203.638
49.317.129
(13.750.956)
-
35.566.173
ÖZKAYNAKLAR
3.014.766.000
(55.003.823)
-
2.959.762.177
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar
2.998.585.863
(55.003.823)
-
2.943.582.040
Geçmiş Yıllar Kar/Zararları
777.643.542
(50.008.041)
30.883.193
758.518.694
Net Dönem Karı/ Zararı
287.355.386
(4.995.782)
(30.883.193)
251.476.411
Stoklar
Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü
Stoklar
Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü
213
214
PETROL OFİSİ A.Ş.
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT
KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)
NOT 41 – FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA
FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI
AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR(devamı)
Daha Önce
Raporlanan
Ulusal stok
değerlemesi
Net
Gerçekleşebilir
Değer
Yeniden
Düzenlenmiş
1 Ocak 2009
31 Aralık 2009
Değişiklik Etkisi
Değişiklik
Etkisi
1 Ocak 2009
31 Aralık 2009
(13.078.890.665)
(6.244.728)
(38.603.991)
(13.123.739.384)
1.016.021.464
(6.244.728)
(38.603.991)
971.172.745
9.210.323
1.248.946
7.720.798
18.180.067
291.777.906
(4.995.782)
(30.883.193)
255.898.931
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER Satışların Maliyeti (-)
BRÜT KAR/ZARAR
Ertelenmiş Vergi Gelir/Gideri
DÖNEM KARI/ZARARI
Dönem Karı/Zararının Dağılımı
Azınlık Payları
Ana Ortaklık Payları
Hisse Başına Kazanç
4.422.520
287.355.386
4.422.520
(4.995.782)
(30.883.193)
0,498
251.476.411
0,435
Grup daha önce ticari borçlar altında takip ettiği vadeli akreditif borçlarını tekrar gözden geçirmiş ve finansman niteliği
taşıyan vadeli akreditifleri finansal borçlara sınıflamıştır.Önceki dönemlerde ticari borçlar altında takip edilen akreditiflerin faiz oranları ve nitelikleri önceki dönem ilgili dipnotlarında detaylı olarak açıklanmıştır. Karşılaştırılabilirliği sağlamak
amacıyla, önceki dönem finansal tablolarını da buna uygun olarak yeniden sınıflandırmıştır.Yapılan sınıflamaların geçmiş
dönem özkaynaklarına ve net kar / (zarar)’a bir etkisi bulunmamaktadır. Yapılan sınıflamalar aşağıdaki gibidir:
Daha Önce
Raporlanan
Vadeli akreditif
sınıflaması
Yeniden
Düzenlenmiş
1 Ocak 2009
Değişiklik Etkisi
1 Ocak 2009
Kısa Vadeli Finansal Borçlar
130.391.967
1.423.118.030
1.553.509.997
1.696.574.277
(1.423.118.030)
273.456.247
Uzun Vadeli Finansal Borçlar
853.112.442
966.823.460
1.819.935.902
Uzun Vadeli Ticari Borçlar
966.823.460
(966.823.460)
-
Daha Önce
Raporlanan
Vadeli akreditif
sınıflaması
Yeniden
Düzenlenmiş
31 Aralık 2009
Değişiklik Etkisi
31 Aralık 2009
547.907.431
1.088.447.872
1.636.355.303
1.449.880.125
(1.088.447.872)
361.432.253
Uzun Vadeli Finansal Borçlar
870.560.142
584.335.822
1.454.895.964
Uzun Vadeli Ticari Borçlar
584.335.822
(584.335.822)
-
Kısa Vadeli Ticari Borçlar
Kısa Vadeli Finansal Borçlar
Kısa Vadeli Ticari Borçlar
NİSAN 2011
PETROL OFİSİ A.Ş.
ESKİ BÜYÜKDERE CADDESİ, NO: 37
34398 MASLAK, İSTANBUL
T: +90 212 329 15 00
F: +90 212 329 18 98
www.poas.com.tr