İlk Yardım ve HIV/AIDS

İLK YARDIM ve HIV/AIDS
HIV/AIDS Epidemiyolojisi
HIV/AIDS ilk defa 1981 yılında ABD’de bir grup homoseksüel (eşcinsel) erkekte ender olarak rastlanan PCP ve
Kaposi sarkomu vakalarının kendisini göstermesiyle tıp camiasında o zamana kadar görülmemiş bir hastalık
olduğu belirlenmiştir. İlerleyen yıllarda vaka sayılarının artması ve homoseksüel kişilerin biseksüel kişilerle birlikte
olmaları onların da kadınlarla birlikte olması AIDS’in homoseksüel hastalığı olmadığını herkese bulaşabileceğini
göstermiştir. Tıp dünyası yapılan araştırmalar sonucu AIDS hastalığını tanımlamıştır.
AIDS; Hastalığın adı
HIV; Hastalığa etken olan virüsün adı
Acquired=Kazanılmış
Human=İnsan
Immune=Bağışıklık
Immunodeficiency=Bağışık yetmezliği
Deficiency=Yetmezlik
Virus=Virüsü
Syndrome=Sendromu
HIV/AIDS’in Tarihçesi
1981 ABD’de genç, homoseksüel erkeklerde Kaposi sarkomu ve Pneumocytisis carinii jiroveci (PCP) pnömonisi
tespiti
1982 Hastalığa “AIDS” adının verilmesi
1983 HIV-1 saptanması
1984 Antikor testlerinin geliştirilmesi
1985 HIV-2 saptanması
1987 Tedavisinde kullanılan Zidovudin ilacının ruhsatlandırılması
HIV/AIDS Nasıl Bulaşır?
1- Cinsel Yolla ( %55-60 );
Korunmasız olarak yapılan (kondom, prezervatif kullanmaksızın) her türlü vaginal, oral ve anal cinsel temas ile,
2- Kan yoluyla ( %5-10 );
Kan,organ ve doku nakli,kan temas etmiş delici, kesici aletler,ortak şırınga kullanımı
3- Anneden bebeğe ( %20-30 );
Gebelikte, doğumda ve doğum sonrası anne sütü emzirme ile.
HIV/AIDS Nasıl Bulaşmaz?
• Sarılmakla, dokunmakla, öpmekle, okşamayla, el sıkışmakla,
• Aynı çatal, bıçak, kaşık, bardak, tabak, havlu kullanmakla,
• Öksürme, aksırma, nefes, gözyaşı, tükürük ve ter ile,
• Sinek, sivrisinek, böcek sokmaları ve hayvan ısırıkları ile,
• Aynı yüzme havuzu, duş, hamam, sauna, tuvalet kullanmakla,
• Aynı ev, okul, işyeri, tiyatro, sinema, otobüste ve odada bulunmakla,
• Aynı telefonu kullanma ve sigara paylaşmakla,
• Evcil hayvanlarla aynı ortamda bulunmakla AIDS BULAŞMAZ.
HIV/AIDS vakalarının yaygınlaşmasıyla nedeniyle, insanlar ilk yardım uygulamaları sırasında hastalığın
kendilerine bulaşmasından endişe etmektedir. İlk yardım uygulamalarında, lastik eldiven giyilmesi, vb. hijyenik
uygun önlemlerin alınması bulaşma riskini önemli ölçüde azaltacaktır.
HIV/AIDS’ten Korunma Önlemleri
Cinsel temas ile bulaşdan korunma
• Toplum bireylerine “Üreme Sağlığı ve GÜVENLİ CİNSEL YAŞAM” Eğitimi verilmesi
• Erkekler için kondom ( prezervatif, kaput, kılıf ) kullanımı,
• Kadınlar için Kadın Kondomu kullanımının sağlanması, eğitimi ve yaygınlaştırılması,
• Tek eşliliğe riayet etme,
• Cinsel temasla bulaşan diğer enfeksiyonlar hakkında bilgi, tanı ve tedaviye erken dönemde başlama,
• Cinsel yaşama HAYIR diyebilme becerisi kazanma,
Kan ve kan ürünlerinden bulaşmatan korunma
• Riskli davranışta bulunan kişilerin kan bağışlamaması ( Pencere dönemi ),
• Kendimize ya da herhangi bir kişi için ihtiyaç duyulan kan ve kan ürünlerine gerekli testlerin uygulanmış olması,
• Ototransfüzyon ( Kişinin kendi kanının kendisine kullanılması üzere vermesi. ),
• Güvenli kan için güvenli kan bağışçılarının sağlanması ve eğitim,
• Damar içi uyuşturucu madde kullanma alışkanlığı olanlar; uyuşturucuya HAYIR diyebilme, reddetme ve ortak
şırınga paylaşmama,
• Sağlık personeline bulaştan korunmada evrensel önlemlerin uygulanması,
• Kesici, delici aletlerin kullanımında koruyucu önlemlerin titizlikle uygulanması.
III. Anneden bebeğe bulaşmanın önlenmesi
• Gebeliğin önlenmesi
• Doktor gözetiminde, tedavi destekli gebelik ve doğum
• Emzirmeme
Güvenli bir ilk yardım uygulaması için;
• İlk yardım uygulamasına başlamadan önce imkânınız varsa eldiven, yoksa poşet giyiniz.
• Ellerinizi ilk yardım uygulamasından sonra bol su ve sabunla yıkayınız.
• Elinizde açık yara varsa vücut sıvıları ile temas etmemeye çalışınız.
• Yaralı kişinin yakınındaki cam kırıkları v.b maddelere dokunurken çok dikkatli olunuz.
• Derideki kesici ve delici yaraları mutlaka temiz bir bezle kapatınız.
• Kanamalı ve açık yarası olan kişilerle direkt temasta bulunmayınız.
• Suni solunum sırasında kullanılabilecek maske v.b malzemeyi bulundurunuz ve kullanmayı öğreniniz.
• Kendinizi koruyunuz unutmayın ki hasta olan kişiden alınan mikroplar ömür boyu kalıcı hastalık haline
dönüşebilir.