kosta rika ülke raporu uluslararası ilişkiler müdürlüğü

KOSTA RİKA ÜLKE RAPORU
ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ
1. ÖZET BİLGİLER
Resmi Adı
Başkenti
Kuruluş Tarihi
Nüfusu
Yüzölçümü
Dil
Din
Para Birimi
Devlet Başkanı
Hükümet Başkanı
Kosta Rika Ankara Büyükelçiliği
:Kosta Rika Cumhuriyeti
:San Jose
:15 Eylül 1821
:4 milyon 814 bin
:51.100 km2
:İspanyolca
:% 76 Katolik, %13 Protestan
:Kosta Rika Kolonu
:Luis Guillermo SOLIS Rivera (8 Mayıs 2014)
:Luis Guillermo SOLIS Rivera (8 Mayıs 2014)
:Ana
Marcela
Calderón
Garbanzo
(Büyükelçi
bulunmamaktadır. Mazlahatgüzar seviyesinde temsil edilmektedir)
Kosta Rika İstanbul Fahrikonsolosu
:Serhan Süzer
T.C. San Jose Büyükelçisi
:Ali Fındık
GSYH
:70,97 milyar Dolar
Kişi Başı Milli Gelir
:14.900 Dolar
Enflasyon
:% 3,2
İşsizlik
:% 8,2
İhracat
:11,75 milyar dolar
İthalat
:17.91 milyar dolar
Başlıca İhracat Ortakları
:ABD %31, Çin %12,6, Meksika %9,3, İngiltere %8,6, Hong
Kong %5,2, Hollanda %5,1, Malezya %4,5
Başlıca İhraç Ürünleri
:Muz, ananas, kahve, kavun, süs bitkileri, şeker, deniz
ürünleri, elektronik malzemeler, medikal ürünleri.
Başlıca İthalat Ortakları
:ABD %47,6, Meksika %6,4, Çin %6,1, Japonya %5,2
Başlıca İthal Ürünleri
: Hammadde, tüketim malları, sermaye malları, petrol, inşaat
malzemeleri.
Kaynak: CIA World factbook
2. KOSTA RİKA’NIN GENEL EKONOMİK DURUMU
2009 yılına kadar Kosta Rika’da ekonomik görünüm istikrarlı olarak tanımlanmaktadır. Ekonomik
krizin başlaması ile birlikte, 2009 yılında ülke ekonomisi % 1,3 oranında daralmıştır. Fakat 2010 –
2014 yılları arasında ortalama olarak %4 ekonomik büyüme sergilemiştir. Geleneksel olarak
ihracatını yaptığı muz, şeker, kahve gibi ürünlerin yanı sıra son yıllarda işlenmiş tarım ürünleri ve
bazı sanayi ürünlerinin de ihracatına yönelmiştir. Doğal güzellikleri ve biyolojik çeşitliliğinin yüksek
olması sayesinde eko turizm alanında çok tercih edilen bir destinasyondur.
Ülkede politik istikrar ve yüksek eğitim seviyeleri olması sebebiyle, yabancı yatırımcıların tercih
ettiği bir ülkedir. Buna ek olarak serbest bölgelerde sağlanan yatırım teşvikleri ile de Kosta Rika
Latin Amerika’da en çok yabancı yatırımcı çeken bölgelerden bir tanesidir.
Ülkede altyapı eksikliği bulunmaktadır. Buna ek olarak enerji fiyatlarının çok yüksek olması,
bürokrasinin çok yavaş ilerlemesi, hukuki sistemin yatırım ve ticareti yeterli olarak koruyamaması
gibi sebepler dolayısıyla ülkenin rekabet kapasitesi sınırlıdır.
1
Ülkenin genel ekonomik durumuyla ilgili olarak bir başka sorunu da yükselmekte olan bütçe
açıkları ve düşük milli gelirdir. Buna bağlı olarak kamu borcu yüksektir. Bunların sonucu olarak
ülkede devlet harcamalarının üzerinde bir baskı bulunmaktadır. Fakirlik oranı %20 – 25
oranındadır. Ülke Nikaragua’dan yoğun göç almaktadır. Halihazırda yasal ve yasal olmayan
yollardan ülkede 300 ila 500 bin arasında Nikaragua’lı göçmen olduğu tahmin edilmekte olup, bu
göçmenlerin vasıfsız işçi olarak ülkede çalıştıkları kaydedilmiştir.
ABD – Orta Amerika ve Dominik Cumhuriyeti arasında 1 Ocak 2009 tarihinde yürürlüğe giren
serbest ticaret anlaşması bulunmaktadır. Anlaşmaya bağlı olarak ülkeye giren yabancı doğrudan
yatırımlar özellikle sigortacılık ve telekomünikasyon gibi sektörlerde yoğunlaşmıştır.
Dünya Bankası tarafından yayınlanan raporda Latin Amerika ülkeleri arasında ileri teknoloji
ürünleri ihracatı ve innovasyon kapasitesi açısından birinci sıradadır.
3. KOSTA RİKA PAZARININ FIRSATLARI VE ZORLUKLARI
Fırsatlar:
Orta Amerika’da bulunan diğer ülkelere kıyasla politik olarak istikrarlı bir ülkedir. Orta Amerika
ve ABD’den yabancı yatırımcı almaktadır.
ABD ve diğer Orta Amerika ülkeleri ile ayrıca AB ile de serbest ticaret anlaşması bulunmaktadır.
Bu sebeple Kosta Rika üzerinden bu ülkelere serbest ticaret yapılabilmektedir.
Karayip kıyısındaki liman şehri Limon/Moin ve Pasifik kıyısındaki Puntarenas yakınlarındakiler başta
olmak üzere ülkenin merkezinde birçok serbest ticaret bölgesi bulunmaktadır ve bu bölgede
mallar için işleme, imalat ve üretim, tamirat, ihracat için hizmet sektörlerine yabancı yatırım için
devlet tarafından verilen vergi muafiyeti, düşük vergi oranları, gümrük vergisi iadesi, hukuki
prosedürlerde kolaylık gibi geniş kapsamlı teşvikler sağlanmaktadır.
Ülke konumu sebebiyle Kuzey ve Güney Amerika’ya açılabilen bir Pazar konumundadır.
İnnovasyon ve rekabetçilik düzeyi bakımından diğer Latin ve Orta Amerika ülkelerine göre daha
gelişmiş durumdadır.
.
Zorluklar:
Altyapı zayıflığı, enerji harcamalarının yüksek olması, bürokrasinin yavaş ilerlemesi, yatırımcıya
yeterli koruma sağlanamaması, hukuki belirsizlikler sebebiyle kontratların bağlayıcının
sağlanamaması gibi sorunlar bulunmaktadır. Bu sebeple, yabancı yatırımcılar ve ticaret yapmayı
planlayanlar için riskli olabilecek bir ülkedir.
Yoksulluk %25 civarındadır bu sebeple milli tüketim çok yüksek değildir. Ülke içi tüketimin yüksek
olmaması sebebiyle ihracat için yüksek bir pazar değildir.
4. TÜRKİYE KOSTA RİKA İLİŞKİLERİ
Kosta Rika ile Avrupa Birliği arasında serbest ticaret anlaşması bulunmaktadır. Buna bağlı olarak
Türkiye ile arasında serbest ticaret anlaşması müzakereleri de başlamıştır ve hali hazırda
sürmektedir.
2
Kosta Rika ile ilişkilerin geliştirilmesi için 2014 yılında iki ülkede de temsilcilikler açılmıştır. Ülkemiz
Kosta Rika’da büyükelçilik düzeyinde temsil edilmekte olup, Kosta Rika ise ülkemizde
maslahatgüzar seviyesinde temsil edilmektedir.
İki ülke arasında ilişkilerin geliştirilmesi için çalışmalar yürütülmektedir.
Türkiye’de Haziran 2015 tarihi itibariyle faaliyet gösteren 1 adet Kosta Rika sermayeli firma
bulunmaktadır.
İzmir’de faaliyet gösteren Kosta Rika sermayeli firma bulunmamaktadır.
THY ile Kosta Rika’ya direkt uçuş bulunmamaktadır.
Kaynak: Dışişleri ve Ekonomi Bakanlığı
-
TÜRKİYE – KOSTA RİKA DIŞ TİCARETİ
İhracat
7.554
10.195
20.312
34.842
48.928
2010
2011
2012
2013
2014
İthalat
60.506
79.367
76.288
82.286
67.893
(1.000 ABD Doları)
Dış Ticaret Hacmi
68.060
89.562
96.679
117.128
116.821
Dış Ticaret Dengesi
-52.952
-69.172
-55.976
-47.444
-18.965
Kaynak: TUİK
Başlıca İhraç Ettiğimiz Ürünler
•
Demir ve yan ürünleri,
•
Buğday unu,
•
Akrilik polimleri,
•
Çikolata ve kahve içeren gıdalar,
•
İnşaatta kullanılan taşlar,
•
Cam eşya,
•
Tütün ve yan ürünleri,
•
Kauçuk ve yan ürünleri,
Başlıca İthal Ettiğimiz Ürünler
•
Elektronik devreler,
•
Muz ve ürünleri,
•
Tıbbi cihazlar,
•
Meyve ve yan ürünleri,
•
Kablo ve teller,
•
Canlı bitkiler,
•
Giysi ve tekstil ürünleri,
•
Deri ve deri ürünleri,
İZMİR – KOSTA RİKA DIŞ TİCARETİ
İhracat
288
487
301
668
707
2010
2011
2012
2013
2014
İthalat
5.705
7.316
9.446
8.519
7.958
(1.000 ABD dolar)
Dış Ticaret Hacmi
5.993
7.803
9.747
9.187
8.665
Dış Ticaret Dengesi
-5.417
-6.829
-9.145
-7.851
-7.251
Kaynak: TUİK
-
TÜRKİYE İLE KOSTA RİKA ARASINDA İMZALANMIŞ ANLAŞMALAR
Mart 1999: Vize muafiyeti anlaşması
3
Nisan 2001: Teknik İşbirliği Çerçeve Anlaşması
Mayıs 2014: Sivil Havacılık Mutabakat Anlaşması
Şubat 2015: Türkiye – Orta Amerika Entegrasyon Anlaşması
4