Kil ipligi ve tela uretim tesisi sanayi profili

T.C.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü
KIL İPLİĞİ VE TELA ÜRETİM TESİSİ
SANAYİ PROFİLİ
HAZIRLAYAN
Oğuz KÜÇÜKYAVUZ
Kimya Mühendisi
ANKARA 1994
1- YATIRIMIN KONUSU
Yatırımın konusu; konfeksiyon yan sanayinin girdilerinden birini teşkil eden
telanın üretimi.
2- AMAÇ
Kıl ipliği ve tela üretimi ile ilgili yatırım yapmak isteyen müteşebbislerin asgari
düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamaktadır.
3- KAPSAM
Kıl ipliği ve tela üretimi ile ilgili en genel bilgileri kapsamaktadır. Profil yatırımla
ilgili fizibilite etüdünün özetini içermektedir.
4- YATIRIM KONUSUNUN PLAN VE PROGRAMDAKİ YERİ
6. Beş Yıllık Kalkınma Planında iç talep ve ihracatta beklenen gelişmeleri
karşılayabilmek için dokuma ve giyim sanayi toplam üretiminin % 9.6 artması
öngörülmektedir.
5- UYGULANAN TEŞVİK TEDBİRLERİ
29.01.1993 tarih ve 93/4000 sayılı Bakanlar Kurulu ve ek’inde yer alan
“Yatırımların, Döviz Kazandırıcı Hizmetlerin ve İşletmelerin Teşviki ve
Yönlendirilmesine Ait Esaslar” ve Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığının konuya ilişkin
93/2 No.lu Tebliğinde Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığınca Teşvik Belgesine
bağlanabilecek yatırım projelerinin toplam sabit yatırım tutarları belirtilmiştir. Buna
göre; Kalkınmada Öncelikli Yörelerde bu tutar 1 Milyar, diğer yörelerde ise 5 Milyar
TL.dir.
Bu projelerdeki özkaynak oranları ise şöyledir:
1- Kalkınmada I. Derecede Öncelikli Yörelerde
2- Kalkınmada II. Derecede Öncelikli Yörelerde
3- Normal Yörelerde
4- Gelişmiş Yörelerde
: %30
: %40
: %50
: %60
Teşvik Belgeli yatırımlara uygulanan teşvik tedbirleri de şunlardır:
1- İthal Hakkı
2- Yatırım İndirimi (3946 Sayılı Kanun’a istinaden yatırım indiriminden istifade
edilebilmesi için toplam sabit yatırım tutarının; ticari ve sınai yatırımlarda en
az 3 Milyar TL. zirai yatırımlarda ise en az 500 Milyon olması
gerekmektedir.)
3- Teşvik Kredileri
4- Vergi, Resim, Harç İstisnası
5- Yatırım Finansman Fonundan Yararlanma
6- Bina, İnşaat Harcı İstisnası
7- Katma Değer Vergisi Ertelemesi
2
8- Teşvik Primi
9- SSK Primi-Konut Edindirme Yardımı-Tasarrufu Teşvik Kesintisi İadesi
10- Enerji Teşviki
11- İlave İstihdam Teşviki
12- Fon Kaynaklı Kredi (Tekstil sektörü özel önem taşıyan sektör grubuna
girdiğinden bu krediden yararlandırılmaktadır.)

NOT: Yukarıdaki bilgiler 1994 yılı içindir. Teşvik uygulama esasları her yıl
Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yenilenmektedir.
6- HAMMADDE VE MAMUL ÖZELLİKLERİ
Hammadde olarak keçi kılı ve suni elyaf kullanılmaktadır.
Kıl ipliği; tiftik ve suni elyafın belirli oranlarda kullanılması suretiyle
hazırlanmaktadır. Genellikle % 65 oranında tiftik (keçi kılı), %35 oranında suni elyaf
kullanılmaktadır.
Çeşitli işlemlerden sonra hazırlanan iplikler, özel dokuma tezgahlarında
dokunmak suretiyle tela haline getirilmektedir. Telanın dış çözgüsü, pamuk ipliğinden
yapılmaktadır.
Tela, elbise yapımında kullanılmaktadır. Dokuma ve giyim sanayinin önemli bir
girdisidir.
7- İMALAT KAPASİTESİ
Tesiste yılda 300 gün ve 2 vardiya çalışılmak suretiyle 200 ton/yıl kıl ipliği ve
tela üretilecektir.
8- İSTİHDAM
Yöneticiler
Kalifiye İşçi
Düz İşçi
TOPLAM
: 3
: 16
: 26
-------------------: 45 Kişi
9- PAZAR DURUMU
Türkiye’de, tekstil sektöründeki gelişmeler ve özellikle ihracata yönelik
potansiyel dikkate alınırsa tela üretiminin desteklenmesinde yarar
görülmektedir.
Türkiye’de tela ithalatının ihracatından fazla olduğu tesbit edilmiştir.
Tablo -1
Ayrıca, üretim ve satış miktarlarıda aşağıda verilmiştir. Tablo – 2
3
TABLO-1-PLASTİK EMDİRİLMİŞ, SIVANMIŞ, KAPLANMIŞ MENSUCAT
(YAPIŞKAN TELA TÜRLERİ)
İTHALAT
YIL
1990
1991
1992
BİRİMİ
Kg
Kg
Kg
MİKTARI
2.490.870
2.026.388
2.067.868
Kg
Kg
Kg
1.433.666
598.552
1.266.992
(10 aylık)
İHRACAT
1990
1991
1992
(10 aylık)
KAYNAK : Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı (BİM)
TABLO 2 – TELANIN ÜRETİM VE SATIŞ MİKTARLARI
YIL
İŞYERİ SAYISI
1990
1991
1992
(9 aylık)
* D: Ö: 3
D:Ö:3
D:Ö:3
BİRİMİ
ÜRETİM MİKTARI (m)
SATIŞ MİKTARI (m)
Metre
41.154.257
41.395.041
Metre
36.082.460
36.197.444
Metre
27.986.362
29.152.253
KAYNAK : Devlet İstatistik enstitüsü (BİM)
* Devlet
* Özel
Ayrıca 6. Beş Yıllık Kalkınma Planında; İç talepte ve ihracatta bulunan
gelişmeleri karşılayabilmek için dokuma ve giyim sanayi toplam üretiminin yılda
ortalama yüzde 9.6 artması öngörüldüğü, belirtilmektedir.
10- YATIRIMIN TERMİN PLANI
Yatırım, Teşvik Belgesinin alınmasını müteakip maddi şartların uygun olması
halinde 12 ay içinde üretime geçebilecektir.
4
11- ÇEVRE SORUNLARI
Tesis, kayda değer bir çevre kirliliği yaratmaz.
12- ÜRETİM TEKNOLOJİSİ
Kıl ipliği üretimde çeşitli yörelerden toplanmış olan keçi kılları, önce balyalar
halinde harman-hallaç ünitesine alınmakta ve burada içindeki yabancı maddelerden
ve tozlardan arındırılarak yıkanıp kurutulmaktadır.
Kıl ipliğinin bünyesine girecek tiftik ve suni elyafın taraklara verilecek şekilde
ve birbirleri üzerine katlar halinde verilmesi ile harmanlama işlemi tamamlanmaktadır.
Tarak ünitesinde; içinde toz, kısa elyaf, çöp vb. yabancı maddelerden
temizlenen elyaf taranmak suretiyle ve pasajlardan geçirilerek fitil haline getirilir.
Böylece elyaf tel tel açılır, temizlenir ve paralel hale getirilmiş olur.
Tarak makinelerinden gelen fitilleri (şeritleri) duble ederek düzgünleştirmek,
şerit adedi kadar çekim vererek elyaf’ı inceltmek ve daha paralel hale getirmek
suretiyle istenilen kalınlıkta şerit (fitil) elde etmek için inceltme ve vargel makinası
kullanılmaktadır.
Bu makinadan işlem gördükten sonra çıkan şeritler vargel makinalarında
eğirme ve çekim işlemine tabi tutulmaktadır. Sabit vergel, belirli kalınlıktaki elyaf
fitilleri ve iplik büküldükten sonra eğirme masuraları üzerine sarılmaktadır. Büküm
işlemi sonunda istenilen numarada iplik elde edilmiş olur.
Tela yapımında kullanılmak üzere bu şekilde hazırlanan iplikler, bu maksatla
yapılmış özel dokuma tezgahlarında dokunmak suretiyle tela haline getirilir ve
piyasaya sunulur.
13- YATIRIMIN TEKNİK ÖMRÜ
Yatırımın teknik ömrü 12 yıl olarak hesaplanmıştır.
5
14- İŞ AKIŞ ŞEMASI
Karışık Kıl
Ayırma
4
Yıkama
Suni Elyaf
Harmanlama
Taraklama
Pasaj
İnceltme
Eğirme
Bobin Sarma
Bükme
İplik
Dokuma
Tela
6
Tiftik
15- MAKİNE VE TEÇHİZAT LİSTESİ
Öngörülen üretim kapasitesi için gerekli olan makine-donanım listesi aşağıda
verilmiştir. Makine-Donanım bedellerinin tesbitinde 1994 Ekim ayı yurtiçi fiyatlar esas
alınmıştır.
(Ortalama döviz kuru 1 $ = 35.000 TL. olarak kabul edilmiştir.
CİNSİ
Hallaç Makinası
Tarak Makinası
Pasaj Makinası
İnceltme Makinası
Vargel (250 iğ)
İplik Bükme Makinası
Dokuma Tezgahı
TOPLAM
FİYATI (1000 TL.)
234.500
1.400.000
472.500
472.500
934.500
472.500
700.000
4.686.500
562.500
5.249.000
ADET
1
1
4
1
4
1
8
KDV (%12)
GENEL TOPLAM
Yukarıda belirtilen makine-donanımın tümü yurtiçinden temin edilebilir. Başlıca
imalatçı-satıcı firmalar şunlardır:
Cihan Makine - İstanbul, Özgül Tekstil - İstanbul,
Sırmatel-İstanbul ve Dokaksam A.Ş. İstanbul
16- TOPLAM YATIRIM TUTARI TABLOSU
HARCAMANIN CİNSİ
1. Etüd ve Proje işleri gideri
2. Arsa bedeli ve düzenleme (2000m2)
3. İnşaat işleri gideri
4. Ulaştırma yatırımları gideri
5. Makine ve teçhizat gideri
6. Yardımcı işletmeler gideri
7. Taşıt araçları gideri
8. Montaj gideri
9. Genel giderler
10. Beklenmeyen giderler (% 5)
11. Sabit yatırım tutarı
12. İşletme sermayesi
13. Toplam yatırım tutarı
7
TOPLAM TUTARI (1000 TL.)
250.000
1.000.000
3.073.000
150.000
5.249.000
1.250.000
1.250.000
262.000
200.000
634.000
13.318.000
1.800.000
15.118.000
17. PROJENİN FİNANSMANI
Teşvik belgesi olacak projelerde özkaynak oranı; Kalkınmada 1.
Derecede Öncelikli Yörelerde % 30, II. Derecede Öncelikli Yörelerde % 40, Normal
Yörelerde % 50, Gelişmiş Yörelerde %60’dır. Bu proje özkaynak oranı % 50 olarak
kabul edilmiş, geri kalan finansman ihtiyacı ise çeşitli kaynaklardan kredi olarak temin
edileceği öngörülmüştür.
18- YILLIK GELİR-GİDER TABLOSU
Yıllık İşletme Gelirleri
Yıllık İşletme Giderleri
Brüt Kar
Vergi ve Kesintiler
Net Kar
21.000.000
14.967.000
6.033.000
1.960.725
4.072.275
19. YATIRIMIN ÖN DEĞERLENDİRMESİ
a) Yatırımın Karlılığı
Net Kar
Toplam Yatırım Tutarı
=
4.072.275.000
16.118.000.000
=
4.072.275.000
7.559.000.000
=
% 26,94
% 27
b) Sermaye Karlılığı
Net Kar
Sermaye (%50)
=
% 53.87
% 54
c) Yatırımın Geri Dönüş Süresi
Toplam Yatırım Tutarı
Toplam Yatırım Tutarı
=
=
15.118.000.000
=
4.072.275.000+1.089.412.000
15.118.000.000
5.161.687.000
= 2.93
= 3 yıl
20. KURULUŞ YERİ
Tesisin kuruluş yeri seçiminde; hammadde temin imkanları, Pazar durumu,
enerji temin imkanları gibi hususlar dikkate alınmalıdır.
8
21. KAYNAKLAR
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı
Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı
Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı
9