Gelişmiş 28 ülkeye enerji konusunda danışmanlık yapan

Gelişmiş 28 ülkeye enerji konusunda danışmanlık yapan Uluslararası Enerji Ajansı (IEA),
petrol fiyatlarındaki düşüşün global ekonomide beklenen yavaşlamadan kaynaklandığı ve 11.5 yıl içerisinde yeniden 100 doların üzerine çıkacağı uyarısı yaptı.
Geçen hafta İstanbul’da düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu toplantıları sırasında
hurriyet.com.tr’ye açıklama yapan IEA’nın Türk Başekonomisti Fatih Birol, “Yani bu
finansal şokun getirdiği bir durum ve tekrardan ekonomi düzelmeye başladığı zaman 1-1.5 yıl
içerisinde petrol fiyatları da ciddi bir şekilde artmaya başlayacak. Çünkü hem talep hem de
arz tarafında piyasa temelleri tamamıyla buna yöneliyor” dedi.
Ham petrol fiyatlarında son yıllarda artan talep karşısında arz kaynaklarının sınırlı olması
nedeniyle çok ciddi artışlar görüldü. Petrol fiyatları Temmuz ayında 150 doların biraz altına
kadar yükselerek, rekor kırmıştı.
Birol, global piyasalardaki krizin sona ermesiyle birlikte petrol fiyatlarının yönünün yukarı
döneceğini belirterek, 100 doların üzerinin yeniden görülmesinin kesinlikle mümkün
olduğunu ancak bunun için ekonomilerin yeniden toparlanması gerektiğini söyledi.
Petrol fiyatlarının yükselişindeki ana neden olarak görülen Çin ve Hindistan gibi
ekonomilerin hızlı büyüme süreçlerinin Batı’daki krizden ne kadar etkileneceğinin belli
olmadığını anlatan Birol, bu ekonomiler durgunluğa girmedikleri sürece petrol ihtiyaçlarının
süreceğini ve bunun da fiyatları yukarı çekeceğini ifade etti.
Ajans, global ekonomik kriz nedeniyle bu ay içerisinde açıkladığı raporda 2008 yılı için
günlük dünya petrol talep öngörüsünü 440,000 varilden 250,000 varile indirdi. Raporda da
2009 yılındaki petrol talebini Çin ve Hindistan gibi ülkelerin ekonomik büyümesinin
belirleyeceğini vurguladı.
YATIRIM UYARISI
Birol petrol fiyatlarındaki düşüşün bir yandan Türkiye gibi enerji ithalatçısı ülkeler açısından
avantaj teşkil etse de diğer yandan ciddi dezavantajları da beraberinde getirdiği uyarısında
bulundu.
Fiyatların düşmesinin bütün yatırımları durdurma riskini beraberinde getirdiğini ve petrol
dışındaki rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımların kârlı
olabilmesi için petrol fiyatlarının belli bir seviye üzerinde olmasının gerektiğini belirten Birol
şunları söyledi:
“Şu andaki petrol fiyatlarının düşmesi petrolle ilgili birçok yatırımın gecikmesi ya da
ertelenmesine neden oluyor. Bu da şu sonucu getirecek: Talep artmaya başladığı zaman bir yıl
içerisinde ekonomi düzelip talep artmaya başladığı zaman hızlı talep artışını karşılayacak
yeteri kadar petrol üretimimiz olmayacak ve orada her kötü şeyin bir anda çakışması gibi
durum olabilir.”