AD SOYAD:

AD SOYAD:
MADDEYİ TANIYALIM
MADDELER DOĞADA ÜÇ HALDE BULUNUR
özellikleri
özellikleri
Belirli bir şekli vardır.
Belirli şekilleri
yoktur.
Hacimleri sabittir.
İçinde bulundukları
kabın şeklini alırlar.
Sıkıştırılamazlar.
Akışkandırlar.
Hacimleri sabittir.
Şekilleri dışarıdan
etki edilmedikçe
değişmez.
Şıkıştırılamazlar.
Akıcı değildirler.
Örnekler
Örnekler
özellikleri
Belirli bir şekilleri
yoktur.
Hacimleri değişkendir.
İçinde bulundukları
kapalı kabın şeklini
alırlar.
Sıkıştırılabilirler.
Yayılabilirler
Örnekler
1-……………………
1-……………………….
1-………………………………..
2-………………………
2-……………………….
2-………………………………..
3-………………………
3-……………………….
3-……………………………….
İp uçu: KATI, ESNEKLİK-BERKLİK,MALZEME,CİSİM,SAYDAMLIK-OPAKLIK,SIVI,KOKULU-KOKUSUZ,SUDA YÜZME
GÖZLEM: Elinize silgi,kalem gibi katı bir madde alın.Bu madde ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayın.
 Katıların belli şekli var mıdır? .....................................................................................................
 Katıların belli hacimleri var mıdır? ............................................................................................
 Katılar akışkan mıdır?
…………………………………………………………………………………………
GÖZLEM: Bir şişe su ve bir bardak alın.Suyu boş bir bardağa dökün ve soruları cevaplayın.
 Sıvı maddeler akışkan mıdır? …………………………………………………………………………………………………………..
 Sıvı maddelerin belli şekilleri var mıdır? ………………………………………………………………………………………
 Sıvıların hacimleri var mıdır?
2
……………………………………………………………………………………………………
GÖZLEM: Bir balonu şişirin ve sonra şu sorulara cevap verin.
 Gaz maddeler akışkan mıdır? ………………………………………………………………………………………………
 Gazların belirli şekilleri var mıdır? …………………………………………………………………………………….
 Gazların hacimleri var mıdır? ………………………………………………………………………………………………
AŞAĞIDAKİ CÜMLELERDEKİ NOKTALI YERLERİ KUTULARDAKİ SÖZCÜKLERDEN DOLDURUNUZ.
Halleridir
katı
gaz
madde
erime
saydam
gazların
yoğunlaşma
cisim
sıvı
ısı
Yüzer,batar
donma
gaz
1)
2)
3)
şığı geçiren maddeler …………………………. maddelerdir.
batar
ışığı
buharlaşma
esnek
Demir,nikel,kobalt
astik ………………………………………. bir maddedir.
aylon,plastik gibi maddeler ………………………………… geçirmezler.
4)
5)
6)
7)
ıknatıs,………………………………………………………………… gibi maddeleri çeker.
ahta suda ……………………………………………… , demir suda ………………………… .
acmi ve kütlesi olan her varlığa ………………………….. denir
…………………. Maddenin biçimlenmiş şeklidir.
8)
9)
aş,kalem,çatal,buz gibi maddeler …………………………….. maddelerdir.
oluduğumuz hava,ocakta yaktığımız LPG gibi maddeler …………………………. maddelerdir.
10) Kullandığımız su,kolonya,benzin gibi maddeler ………………….dır.
11)Sıvı halindeki maddeler sıkıştırılamazlar,………………………….. haldekiler sıkıştırılır.
12)Maddeler ………………………….. alarak yada vererek hal değiştirir.
13)Katı maddenin ısı alarak sıvı hale dönüşmesine ………………………….. denir.
14)Sıvı maddenin ısı alarak gaz hale dönüşmesine …………………………………denir.
15)Gaz maddenin ısı vererek sıvı hale dönüşmesine ………………………………….denir.
16)Sıvı maddenin ısı vererek katı hale dönüşmesine ……………………………………….denir.
17)Katı, sıvı ve gaz maddenin doğadaki ………………………….. .
18) ……...…………………………….. belirli bir şekli yoktur.
AŞAĞIDA VERİLEN İFADELERİN DORU OLANLARIN BAŞINA’’D’’,YANLIŞ OLANLARIN
BAŞINA ‘’Y’’ HARFİNİ KOYUNUZ.
A.
) Katıların belli şekilleri vardır.
B.
) Sıvılar konuldukları kabın şeklini alırlar.
C.
(
) sıvılar sıkıştırılamazlar.
(
) Maddelerin en düzenli hali gaz halidir.
D.
E.
) Katıların ısıtılıp sıvı hale gelmesine erime denir.
F.
) Sıvıların çevresine ısı vererek katı hale dönüşmesine donma denir.
G.
) Yağmur yağmasının nedeni su buharının yoğunlaşmasıdır.
H.
) Katı maddeler ısı alarak sıvı hale geçer,sıvı maddeler ise ısı aldıklarında gaz haline
geçerler.
I.
) Gazların hacmi bulundukları ortamın hacmi kadardır.
J.
) Maddeler doğada sadece katı halde bulunur.
K.
) Katı maddeler akışkan değildir.
L.
) Sıvı maddelerin belli şekilleri yoktur.
M.
) Sıvı maddeler bulunduğu kabın şeklini alırlar.
N.
) Küçük taneli katı maddeler konduğu kabın şeklini alır.
O.
) Su buz halinde iken katıdır.
P.
) Gaz halindeki maddelerin şekli yoktur.
R. (
) Isı alan sıvılar buharlaşıp gaz haline geçerler.
TEST
3
1.
ltın şekillendirilerek kolye,yüzük,künye,küpe gibi cisimler elde edilir.Buna göre,aşağıdaki
açıklamalardan hangisi doğrudur?
A)
ltın bir cisimdir. B) Altın bir maddedir. C) Altın bir eşyadır.D) Altın bir alettir.
2.Aşağıdakilerden hangisi maddenin özelliklerinden değildir?
A) Saydamlık B) Sertlik C) Görünürlük D) Berklik(sağlamlık)
3. Aşağıdaki maddelerden hangisi aynı zamanda malzeme olarak kullanılır?
A) Kahve fincanı B) Alüminyum C) Zeytin Yağı D) Makas
DEMİR TOZU
TUZ
PAMUK
4. Yukarıdaki maddeleri tanımaya çalışan bir öğrenci bu maddelerin hangi özelliklerini dikkate almalıdır?
I
II
III
A)
Işığı geçirme
Kokma
Yüzme
Opaklık
Mıknatısla çekilme
Işığı geçirme
Mıknatısla çekikme
Suda çözülme
Yumuşaklık
B)
Kokma
C)
Parlaklık
D)
Yumuşaklık
5.Aşağıdaki maddelerden hangisi hem opak,hem berk(sağlam)hem de kokusuzdur?
A) Taş
B) Su
C) Alkol
D) Lastik
6. Aşağıdakilerden hangisi cisim olamaz?
A) Defter
B) Çekiç
C) Toprak
D) Tuğla
4
7.
UN
TUZ
ŞEKER
8. Şekildeki gibi kaplara konulan maddelerin ne olduğunu anlamak için hangi işlemi yapmak en doğru olur?
A) Hepsi birbirleriyle karıştırılmalıdır.
B) Kokularına bakılmalıdır.
C) Tatlarına bakılmalıdır.
D) Suda eritilmelidir.
9. Maddeyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Maddenin şekil almış haline cisim denir.
C) Her madde serttir.
B) Her maddenin hacmi vardır.
D) Her maddenin kütlesi vardır.
10. Aşağıdakilerden hangisi bir terzi için malzeme olamaz?
A) Makas
B) Kumaş
C) Ceket
D) Düğme
11. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Uzayda yer kaplayan ve kütlesi olan varlıklar maddedir.
B) Kullandıkça biten,yerine yenisi alınan maddelere eşya denir.
C) Maddenin şekil almış haline cisim denir.
D) Maddelere şekil vermek için kullanılan cisimlere alet denir.
12. Aşağıdakilerden hangisi maddenin hissedilebilir ayırt edici özelliklerinden değildir?
A) Sertlik-Yumuşaklık B) Esneklik –Berklik C) Saydamlık-Opaklık D) Kütle-Hacim
13. Aşağıdakilerden hangisi mıknatıs tarafından çekilmez?
A)Tolu iğne B) Vida C) Altın yüzük D) Anahtar
14) Maddenin halleri hangi seçenekte tam olarak verşlmiştir?
A) Katı-Sıvı-Gaz B) Buz-Su-Buhar C) Katı-Su-Gaz D) Katı-Sıvı-Buhar
15) Katı maddeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Şekilleri değişmez. B) Hacimleri sabittir. C) Sıkıştırılamaz. D) Akıcı değildir.
16) Aşağıdakilerden hangisi katı ve sıvı maddelerin özelliklerindendir?
A) Akıcı olmaları B) Şekillerinin değişken olması C) Hacimlerinin sabit olması D) Sıkıştırılabilir olmaları
17) Aşağıdakilerden hangisi sıvılara örnek olamaz?
A) Zeytin yağı B) Mermer C) Kolonya D) Benzin
5
18)
I.Fırıldak
II. Balon
III. Yelkenli
Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri havanın varlığını kanıtlar?
A) I ve II
B) II ve III
C) I ve III
D) I,II ve III
19) Toz şeker,un,mercimek gibi maddelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
I. Küçük taneli maddelerdir.
II. Katı maddelerdir.
III.Bulundukları kabın şeklini alırlar.
IV. Tanecikler kendini korur.
A) I ve II
B) II ve III C) I,II ve III D) I,II,III ve IV
20.Gazların belirli bir hacimleri yoktur.İçine konuldukları kapalı kabın şeklini alırlar.Buna göre
aşağıdakilerin hangisinin içinde gaz olamaz?
A) Balon B) Kolonya C) Deodorant D) Bisiklet pompası
21. Gazlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Konulduğu kapalı kabı doldururlar. B) Belirli bir şekilleri vardır.
C) Sıkıştırılamazlar.
D) Belirli bir hacimleri vardır.
22.Aşağıdakilerden hangisi içine konulduğu kabın şeklini almaz?
A) Süt
B) Nişasta
C) Helyum gazı D) Buz
23. Gazların çok küçük gözeneklerden kaçabildiğini gösteren denet tasarlayan bir öğrenci aşağıdakilerden
hangisini kullanmalıdır?
I.Odanın bir köşesinde dökülen kolonyanın kokusunun başka köşelerden hissedilmesi
II. Aynı ortamda kalan balonun havasının bir süre sonra inmesi
III. Gazlı içeceklerin kapaklarını açınca basınç hissetme
A) I ve II
B) II ve III C) Yalnız II D) I ve III
24. Hangisi konulduğu kabın dışına çıktığında şeklini koruyamaz?
A) Cisim
B) Katı madde
C) alet
D) Sıvı madde
25.Hangisi sıvı maddenin özelliği değildir?
A) Cisim yapılamaz B) Belirli şekilleri vardır.
C) Konulduğu kabın şeklini alır. D) Akışkandır.
Meral ÖNCE
4-E SINIFI ÖĞR.
SEVİL KAYNAK İ.O
6