ESRA AKGÜN İTHALAT İHRACAT

T.C.
TRAKYA ÜNİVERSİTESİ
İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ
İKTİSAT BÖLÜMÜ
GENEL EKONOMİK SORUNLAR
İHRACAT’IN İTHALAT ÜZERİNE ETKİSİ
HAZIRLAYAN:
2120703328 ESRA AKGÜN
EDİRNE 2016
İTHALAT VE İHRACAT’IN
ARALARINDAKİ İLİŞKİ
Türkiye’nin 1992 -2011 yılları arasında gerçekleştirdiği
ihracat ve ithalat rakamlarını listeledim .
Türkiye’nin yıllara göre ihracat ve ithalat rakamlarına bakarak
1992 İle 2011 yılları arası 10 yıl içerisinde ki büyüme gözler
önüne seriliyor.
Türkiye’nin ithalat oranlarının her zaman ki gibi ihracat
oranlarından fazla olması da dikkat çeken bir başka konu
olarak görülüyor.
Önce İhracat Ve İthalat İktisat Terimlerinin Anlamlarına Göz
Atalım.
İHRACAT NEDİR?
İhracat; bir ülkede üretilen bir malın, yabancı ülkelere döviz
karşılığında satılmasına denir. İhracatın diğer bir adı da
dışsatımdır ve ithalatın karşıtı olarak da tanımlanabilir. Dış
ticaret verilerinin en önemli başlıklarından biri olan ihracat,
ithalatla beraber bir ülkenin dış ticaret dengesini oluşturur.
Ayrıca ;bir malın, yürürlükteki ihracat mevzuatı ile gümrük
mevzuatına uygun şekilde Türkiye gümrük bölgesi dışına veya
serbest bölgelere çıkarılmasını veyahut müsteşarlıkça ihracat
olarak kabul edilecek sair çıkış ve işlemleri ifade eder.
İTHALAT NEDIR?
İthalat; yurtdışında üretilmiş bir malın, ülkedeki alıcılar
tarafından satın alınmasına denir. İthalatın diğer bir adı da
dışalımdır ve ihracatın karşıtı olarak da tanımlanabilir. Dış
ticaret verilerinin en önemli başlıklarından biri olan ithalat,
ihracatla beraber bir ülkenin dış ticaret dengesini oluşturur.
Ayrıca; bir malın, yürürlükteki ithalat mevzuatı ile gümrük
mevzuatına uygun şekilde başka ülkelerden veya serbest
bölgelerden Türkiye gümrük bölgesine sokulmasını veyahut
müsteşarlıkla ithalat olarak kabul edilecek başka sair giriş ve
işlemleri ifade eder.
ÜLKEMİZDE İHRACATIN SON DURUMU;
2014 yılında Türkiye dünyadaki 27 büyük ihracatçısı yaparak
165 Milyar$ ihraç etti. Son beş yıl boyunca Türkiye'nin
ihracatı 2014 yılında $ 165Milyar, 2009 yılında 111 Milyar $
dan,% 8,3 oranında yıllık bazda artış görüldü. En son
ihracatın% 2,85'ini Araç Parçaları ardından Türkiye'nin
toplam ihracatı,% 4,8 temsil Otomobil tarafından
yönetilmektedir
ÜLKEMİZDE İTHALATIN SON DURUMU;
2014 yılında Türkiye dünyadaki 23 büyük ithalatçısı haline $
217 Milyar ithal. Son beş yıl boyunca Türkiye'nin ithalatı
2014 yılında $ 217 Milyar, 2009 yılında 129 Milyar $ dan,%
10,8 oranında yıllık bazda artış görüldü. %3,66'ini Otomobil
ardından Türkiye'nin toplam ithalatının% 7,24'unu temsil
eden Rafine Petrol tarafından yürütülen son ithalatı.
Modelin kurulması aşamasına geçelim.
Verileri http://www.tim.org.tr/tr/default.html
Türkiye İhracatçılar Meclisi ve
http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046 TUİK Türkiye
İstatistik kurumu sayfalarından yıllık buldum. Düzenledim. En küçük
kareler yöntemi ile EViews 8’de çözdüm.
Bağımlı değişken olarak İthalat, bağımsız değişken
olarak da İhracatı düşündüm. Ve modelimi aşağıdaki gibi
kurdum.
İthalat= B0+ B1ıthalat+ B2ihracat
Model: ithalat ihracat c
Yaptığım işlemler sonucunda aşağıdaki tabloyu elde ettim.
Dependent Variable: ITHALT
Method: Least Squares
Date: 05/15/16 Time: 14:16
Sample: 1992 2011
Included observations: 20
Variable
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
IHRCT
1.601891
0.052882
30.29158
0.0000
C
-0.320247
3.672358
-0.087205
0.9315
R-squared
0.980761
Mean dependent var
89.99860
Adjusted R-squared
0.979692
S.D. dependent var
67.27720
S.E. of regression
9.587477
Akaike info criterion
7.453432
Sum squared resid
1654.555
Schwarz criterion
7.553005
Hannan-Quinn criter.
7.472870
Durbin-Watson stat
1.308862
Log likelihood
F-statistic
-72.53432
917.5796
Tabloya göre;
t istatistik değeri 2 ve 2’den büyük olmalıdır.
Tabloda t istatistik değerim ; |30.29158 |
anlamlıdır.
Prob. Değeri 0.05 ve 0.05’ten küçük olmalıdır.
Tabloda prob. Değerim; 0.0000 çıktı.
R-squared değeri 1’e ne kadar yakınsa
otokorelasyon var demektir.
R-squared değerim; 0.980761 çıkarak % 98
değişkenlerin bize ait olduğunu gösteriyor. Ve
ihracat % 98 oranında ithalata etki etiğini
gösterir .
F istatistik değeri 2 ve 2’den büyük olmalıdır.
Tabloda F istatistik değerim; 917.5796
Böylece modelimin anlamlı ve tutarlı olduğunu
görmüş oluruz .
Durbin Watson stat değeri;
Modelimde serbestlik derecesi k=1, n=20
tablodan
0.05
anlamlılık
düzeyinde
bakıldığında
du=1.14
bulunmaktadır.
du<dw<4-du böylece tahmin ettiğimiz
modelde
1.14<1.30<2.85
sonucuna
ulaşılmıştır.
Durbin Watson değeri otokorelasyon olup
olmadığını gösterir. Bu sonuca göre
modelimizde otokorelasyon yoktur.
Bu modelde ithalat ve ihracat oranları arasında
ilişki olup olmadığı incelendi. İhracat ve ithalat
arasında pozitif yönlü bir ilişki ortaya çıktı.
(Y)=(-0.32)+(1.60)X
Görüldüğü üzere ihracattaki 1 birimlik artış ithalatı
1.60 artırıyor.
KAYNAKÇA:
 http://www.tim.org.tr/tr/default.html
 http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=104
6