Dünya Ticaret Örgütü ve Uluslararası Ticaret

Dünya Ticaret Örgütü ve
Uluslararası Ticaret
1
Kısaca Dünya Ticaret Örgütü
DTÖ çok taraflı ticaret sisteminin yasal ve
kurumsal organıdır.
2
Tarihçesi
1944 Bretton Woods Konferansı
Uluslarası Ticaret Örgütü
Amerikan Senatosu’nun Vetosu
Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel
Anlaşması (GATT)
Uruguay Görüşmeleri ve Dünya Ticaret
Örgütünün Kurulması
3
En Çok Kayırılan Ülke
(Most Favored Nation)
Bir ülkeye yapılan tarife indirimleri ayırım
yapmadan bütün ülkelere yansıtılmalıdır
4
Örgüt Yapısı
5
Bakanlar Konferansı
En üst karar mercii
2 yılda bir toplanır
6
Genel Konsey
Cenova’daki en üst karar merkezi
Üye hükümetlerin temsilcilerini barındırır.
Genel Konsey Ticaret Politikalarını
Gözden Geçirme Organı ve
Anlaşmazlıkların Halli Organı olarak
toplanır.
7
Ticaret Konseyleri
Mal ticaret konseyi
Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları
Konseyi (TRIPS)
Hizmetler Ticareti Konseyi
6 ayrı alt kurul
8
Karar Alış Biçimi
Fikir birliğine dayalı
Avantajları
En çok kabul görecek
karara ulaşılması
Dezavantajları
Daha çok zaman
ve müzakere süreci
Dilin belirsizliği ve
yorum güçlüğü
Green Room ve Mini-Ministerials müzakereleri
9
DTÖ ve Uluslararası Ticaret
• Amacı: Uluslararası ticaretin önündeki
engelleri azaltmak – Ülkeler arası görüşme
zemini oluşturmak
DTÖ’nün Hedefleri
Ayrıcalıksız Uluslararası Ticaret
Daha Özgür bir Ticaret Ortamı
Tahmin Edilebilir bir Uluslarası Ticaret
Uluslararası Ticarette Rekabeti
Desteklemek
Gelişmeyi ve Ekonomik Reformları
Cesaretlendirmek
11
Ayrıcalıksız Uluslararası Ticaret
Diğer ülkelerle, hiçbirine ayrıcalık
tanımadan ticaret yapmak
Yabancı ve yerli tacir ayrımcılığı
yapmamak
12
Daha Özgür bir Ticaret Ortamı
Ticaretin önündeki engellerin kaldırılması
90’lı yıllara kadar gelişmiş ülkelerin
gümrük tarifeleri ortalama %4’ün altına
inmiştir.
13
Tahmin Edilebilir Uluslarası Ticaret
Ülkelerin pazarlarını diğer üyelere
bağlayıcı anlaşmalarla açmaları
İthalat kotalarının kullanımının
azaltılması
Açık ve şeffaf ticaret anlaşmaları
14
Uluslararası Ticarette Rekabeti
Desteklemek
Serbest ticaretin teoride kalması
Adil rekabeti sağlamak için:
En çok kayırılan ülke
Ulusal düzenlemeler
Damping ve sübvansiyon ile ilgili kurallar
15
Gelişmeyi ve Ekonomik Reformları
Cesaretlendirmek
Üye ülkelerin çoğunun gelişmekte olan ülke
konumunda olması sebebiyle:
Uyum sürelerinde esneklik
Özel yardımlar
Ticaret imtiyazları
16
Çin’in DTÖ’ye üyeliği ve Dünya
Ticaretine Etkisi
En hızlı gelişen pazarlardan biri
IMF’e göre 3. büyük ekonomi
Son 15 yılda ortalama %11 büyüme
Dış ticaret açığından ticaret fazlasına
17
“Çin’in üyeliğiyle Dünya Ticaret Örgütü
gerçek bir dünya örgütü olma yolunda
önemli bir basamağı geçmiş oldu.”
Mike Moore – Dünya Ticaret Örgütü Eski
Başkanı
18
Çin’in Yapması Gerekenler
Çin DTÖ üyeleri arasında ayrım
yapmayacaktır
Çift fiyatlandırmayı kaldıracaktır
Fiyat kontrolü yerel endüstrileri ve servis
sağlayıcıları koruma amacıyla
kullanılmayacaktır.
19
Çin’in Yapması Gerekenler
Tüm hukuk kurallarını DTÖ anlaşmalarına
göre düzenleyecektir
Tüm şirketlere ithalat ve ihracat hakkı
verilecektir
Tarım ürünleri üzerinde herhangi bir ihraç
sübvansiyonu bulundurmayacaktır
20
Çin’in Yapması Gerekenler
Ayrıca;
Yabancı şirketlere uygulanan kısıtlamalar
iyileştirilecek veya kaldırılacaktır
TRIPS katılımdan itibaren uygulamaya
konulacaktır
12 yıl süreyle Geçiş Koruma Mekanizması
uygulanacaktır
21
Anlaşmazlıkların Çözümü
Anlaşmazlıklarda tarafsız hakemlik rolü
Anlaşmazlıklar Anlaşmazlık Halli Organına
iletilir
Anlaşmazlık Uzlaşımı Panelinde görüşülür
22
Panelin İşleyişi
Her başvuru Temyiz Kurumunun yedi
kalıcı üyesinden üçü tarafından ele alınır
Başvurular genelde 60 günden uzun
sürmez
30 gün içinde başvurunun kabulü yada
reddi
23
Yaptırım Gücü – Hukuksal
Bilgilendirme
Yaptırımlar:
Misillemeler
Ticari Yaptırımlar
Hukuksal Bilgilendirme:
2001 yılında Tavsiye Merkezi kurulmuştur
24
DTÖ Bünyesinde Yapılan
Anlaşmalar
Tarım Anlaşması (Agreement on Agriculture)
Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları
Anlaşması(Trade Related Intellectual Property
Rights)
Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (General
Agreement on Trade in Services)
25
Tarım Anlaşması
Pazara Giriş:
Tarife indirimleri
Gelişmiş ülkeler için
Her üründe %15 – ortalama %36
Gelişmekte olan ülkeler için
Her üründe %10 – ortalama %24
26
Tarım Anlaşması
İç Destekler:
Gelişmiş ülkelerde
6 yılda %20 indirim
Gelişmekte olan ülkelerde
10 yılda %13.33
De Minimis kuralı
27
Tarım Anlaşması
İhracat Sübvansiyonları:
Gelişmiş ülkelerde
sübvansiyon ödemelerinden kaynaklanan bütçe
harcamalarının %36 sübvansiyonlu ihracat
hacminin %21 oranında azaltılması
Gelişmekte olan ülkelerde
sübvansiyon ödemelerinden kaynaklanan bütçe
harcamalarının %24 sübvansiyonlu ihracat
hacminin %14 oranında azaltılması
28
TRIPS Anlaşması
Telif hakkı, patentler, markalar, ticari
sırlar ve coğrafi işaretler gibi konular
Düzenlemeler
Etkin önlemlere izin vermeli
Adil, eşit ve açık olmalı
Pahalı olmamalı
Makul süreleri aşmamalı
Haksız gecikmelere yol açmamalıdır
29
HİZMET TİCARETİ GENEL
ANLAŞMASI
Hizmet ticareti konusunda ilk çok taraflı
anlaşma
Bölümleri:
Tüm taraflara uygulanacak temel kurallar
Bazı hizmet sektörlerinin özel
durumlarına ilişkin ekler ve kararlar
Ülkelerin üstlendikleri özel
yükümlülükleri gösteren taahhüt listeleri
30
HİZMET TİCARETİ GENEL
ANLAŞMASI
Hizmet Sektörleri
Sınır ötesi ticaret (Cross border trade)
örneğin: uluslararası telefon görüşmeleri
Yurtdışında tüketim (Consumption
abroad) örneğin: turizm
Ticari varlık (Commercial Presence)
örneğin: yabancı bankalar
Gerçek kişilerin hareketliliği (Movement
of natural persons) örneğin: danışmanlar
31
HİZMET TİCARETİ GENEL
ANLAŞMASI
Taahhüt Listeleri: Ülkelerin hizmet
sektörlerindeki taahhütlerini içeren liste
Derogasyon Listeleri: En çok kayırılan
ülke kuralına istisna teşkil eden önlemleri
içeren liste
32
Teşekkür Ederiz.
Hazırlayanlar:
Harun EROĞLU
Harun YOLALAN
33