Slide 1

Konular
1. Eviren Yükselteç
2. Evirmeyen Yükselteç
3. Gerilim İzleyicisi
4. Temel Fark Alıcısı
5. Toplama Devresi
6. Gerilim Karşılaştırıcıları
ACL
Rf
10k
R1
I0
1k
Vin
+
0.5V
IL
Ryuk
2.2k
Vo
Örnek
Şekilde görülen eviren yükselteç devresinde LM741 tipi iki opamp kullanılmıştır.
Devre, ±12V’luk simetrik kaynakla beslenmiştir. Devrenin toplam gerilim bağıl
kazancı 35 dB dir. A noktasındaki işareti`de dikkate alarak;
V1 ve V2 işaretlerini çiziniz; Op-1 ve op-2 yükselteçlerinin gerilim kazançlarını
Bulunuz ve Rf1 direnç değerini bulunuz.
Rf2
Rf1
22k
A
R1
V1
R2
V2
1k
4.7k
op-1
op-2
0.5V
VA 0V
-0.5V
Çözüm
Op-2 kapalı çevirim kazancını
bulalım.
A CL 2
0.5V
VA 0V
-0.5V
2.35V
V2
0V
-2.35V
22k
 4.7
4.7 k
V
 2  4.7
VA
A CL 2  
V2  4.7 xV A
Op-1 kapalı çevirim kazancını
bulalım.
0.5V
VA 0V
-0.5V
41.6mV
V1
0V
-41.6mV
Rf1 direnç
değerini bulalım.
R f1
A CL 2  
 12
1k
R f 1  12k
35dB  20 log A CLT
35dB
 1.75dB  log A CLT
20
101.75  A CLT
56  A CLT
A CL 2 xA CL1  A CLT
56
A CL1 
 11.9  12
 4.7
VA
A CL1 
V1
VA
VA
V1 

A CL1
12
Örnek
Rf
Vo ifadesini yazınız.
Vin=2V;Vref =1V;R1=1k ve
R1
RF = 10k ise V0 kaç volt dur?
Vo
+
Vin
+
Ryuk
Vref
V0  
I F   I1
V0  Vref
Vin  Vref

RF
R1
R
V0   F (Vin  Vref )  Vref
R1
RF
R
Vin  [Vref (1  F )]
R1
R1
V0  
10k
10k
x 2V  [1Vx (1 
)]
1k
1k
V0  20V  11V  9V
Örnek:
V0  
Vo işaretini çiziniz
Rf
RF
R
Vin  [Vref (1  F )]
R1
R1
10k
10k
Vin  [3Vx (1 
)]
5k
5k
V0  2Vin  9V
V0  
10k
R1
Vo
5k
V2
-1/1V
1V
12V
1kHz
Vin
R2
3k
Ryuk
0V
-1V
R3
1k
11V
9V
Vo
7V
0V
I1  I F
Vo  Vin
Vin

R1
RF
Rf
R1
Vo
Vin
RF
Vin  Vin  Vo
R1
(1 
Ryuk
RF
) xVin  V0
R1
A CL 
V0
RF
 (1 
)
Vin
R1
Örnek
Rf
10k
R1
Vo
2k
1V
+
Vin
Ryuk
3.3k
Kapalı çevirim kazancı ACL
Çıkış gerilim değeri
A CL
10k
 (1 
)6
2k
A CL
V0

Vin
V0  A CL xVin  6 x1V  6V
Yük akımı
I yük
Vo
6V


 1.81mA
R yük 3.3k
I T  I F  I yük
Op-amp`dan çekilen toplam
akım
6V  1V
6V
IT  (
)(
)
10k
3.3k
I T  0.5mA  1.81mA  2.31mA
Örnek
Rf2
Rf1
op-1
op-2
R2
Vout
Vin
R1
Yukarıda verilen iki katlı yükselteç devresi için aşağıdaki soruları cevaplayınız.
a) op-1 ve op-2 opamplarının görevini açıklayınız.
b) Devrenin toplam kazancı 60dB dir. Kat 1`i 40 dB ve Kat II`yi 20dB olacak
şekilde tasarlayınız.
c) Devre girişi 0.2 mV rms sinüzoidal bir işaret ise op-I ve op-2 çıkışlarını
çiziniz
Çözüm
a) op-1, evirmeyen yükselteç ve op-2 eviren yükselteç olarak
kullanılmıştır.
b) Kat I
40 dB = 20 log AV1 ifadesinden AV1 = 102 = 100
100 = (1 +
Rf 1
) Buradaki ifadeden 99 = Rf 1
R1
R1
Bu ifadede R1 direncini 1k olarak seçersek, Rf1 = 99 x 1k = 99k olur.
Kat II
20 dB = 20 log AV2 ifadesinden AV2 = 101 = 10
AV2 = Rf 2 Buradan 10 = Rf 2 . Başka bir deyişle Rf2 = 10 R2 dir.
R2
R2
Ayni şekilde R2 direnci 1k olarak seçersek, Rf2 = 10 x 1k = 10k olur.
0.282mV
Vin
0V
-0.282mV
28.2mV
Vop-1
0V
-28.2mV
282mV
Vout
0V
-282mV