İNGİLİZCE TÜRKÇE ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ Temmuz 2016 (Sürüm: 0.11) Erkan AFACAN Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Maltepe/Ankara a posteriori probability band pass communication channel A a posteriori probability sonsal olasılık a priori probability önsel olasılık absolute bandwidth mutlak bant genişliği absolute gain mutlak kazanç absolute value mutlak değer accumulation birikim adaptive delta modulation uyarlamalı delta modülasyonu additive noise toplanır gürültü additive white Gaussian noise channel toplanır beyaz Gauss gürültülü kanal additive white Gaussian noise toplanır beyaz Gauss gürültüsü additivity toplamsallık, toplanırlık adjoint matrix ek matris advance unit ilerleme birimi antenna efficiency anten verimi anticausal sequence nedensel olmayan dizi anticausal signal nedensel olmayan sinyal antisymmetry terssimetri aperiodic sequence periyodik olmayan dizi aperiodic signal periyodik olmayan sinyal aperture effect açıklık etkisi aperture efficiency açıklık verimi aperture radius açıklık yarıçapı arbitrary keyfi Armstrong type FM generator Armstrong türü FM üreteci array antenna dizi anten array factor dizi çarpanı ASCII code ASCII kodu associative birleşmeli asymptotically stable system asimptotik kararlı sistem affine cipher afin şifre airgap hava aralığı attenuation factor zayıflama katsayısı aliasing eşgörüngeleme all pass filter tüm geçiren süzgeç alternate mark inversion (AMI) signaling almaşık işaret evirmeli sinyalleşme alternate mark inversion RZ signaling almaşık işaret evirmeli sıfıra dönüşlü sinyalleşme alternating current alternatif akım autocorrelation özilinti autocovariance özkovaryans auxiliary condition yardımcı koşul amplitude distortion genlik bozulması amplitude modulation (AM) genlik modülasyonu amplitude shift keying (ASK) genlik kaydırmalı anahtarlama amplitude spectrum genlik spektrumu average ortalama AWGN (additive white Gaussian noise) channel toplanır beyaz Gauss gürültülü kanal AWGN (additive white Gaussian noise) AWGN (toplanır beyaz Gauss gürültüsü) analog signal analog sinyal analog to digital (A/D) conversion analogtan sayısala çevirme analog to digital convertor analog sayısal çevirici analog analog AWGN channel AWGN kanal axial field eksenel alan attenuation zayıflama audio signal ses sinyali average information ortalama enformasyon average power ortalama güç axial eksenel azimuth plane azimut düzlemi B analytic signal analitik sinyal angle modulation açı modülasyonu back lobe arka kulak angle of incidence geliş açısı angle of reflection yansıma açısı antenna array anten dizisi balanced modulator dengeli modülatör band limited signal bant sınırlı sinyal band limited white noise bant sınırlı beyaz gürültü Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 2 band pass filter (BPF) characteristic impedance band pass communication channel bant geçiren iletişim kanalı bivariate çiftdeğişkenli band pass filter (BPF) bant geçiren süzgeç block codes blok kodlar band pass sampling theorem bant geçiren örnekleme teoremi blocking capacitor ayırma kondansatörü band pass signal bant geçen sinyal band stop filter (BSF) bant durduran süzgeç block cipher blok şifreleyici boundary conditions sınır koşulları boundary sınır bandwidth bant genişliği bounded input/bounded output sınırlı giriş/sınırlı çıkış baseband signal temelbant sinyali broadcasting yayın baseband temelbant broadside array enine dizi Bayes’ rule Bayes kuralı Butterworth low pass filter Butterworth alçak geçiren süzgeç beam efficiency demet verimi beam of antenna anten demeti, anten huzmesi C beam demet beamwidth demet genişliği beating effect vuru etkisi Bessel functions Bessel işlevleri BIBO stable BIBO kararlı bilateral çift yanlı bilinear transformation çift doğrusal dönüşüm binary data ikili veri binary digit ikili sayı Caesar cipher Sezar şifresi capacitance kapasite capacitor kondansatör carrier frequency taşıyıcı frekans(ı) carrier signal taşıyıcı sinyal carrier to noise ratio (CNR) taşıyıcı gürültü oranı Carson’s rule Carson kuralı binary erasure channel ikili silmeli kanal Cartesian coordinate system Kartezyen koordinat sistemi binary PCM ikili PCM Cauchy random variable Cauchy rasgele değişkeni binary sequence ikili dizi Cauchy Schwarz inequality Cauchy Schwarz eşitsizliği binary symmetric channel (BSC) ikili simetrik kanal causal filter nedensel süzgeç binary ikili causal signal nedensel sinyal binomial distribution binom dağılımı causal system nedensel sistem bipolar baseband signaling çift kutuplu temelbant sinyalleşme causal nedensel bipolar nonreturn to zero (NRZ) signaling çift kutuplu sıfıra dönüşsüz sinyalleşme central limit theorem merkezi limit teoremi bipolar return to zero (RZ) signaling çift kutuplu sıfıra dönüşlü sinyalleşme causality nedensellik channel capacity kanal kapasitesi channel coding theorem kanal kodlaması teoremi bipolar signaling çift kutuplu sinyalleşme channel coding kanal kodlaması bit rate bit hızı channel matrix kanal matrisi bit synchronization bit eşzamanlama channel transition probability kanal geçiş olasılığı bit bit channel kanal bivariate Gaussian density function çiftdeğişkenli Gauss yoğunluk işlevi characteristic equation özdenklem characteristic function özişlev, karakteristik işlev Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 3 characteristic polynomial characteristic impedance karakteristik empedans characteristic polynomial karakteristik polinom characteristic value özdeğer charge free region yüksüz bölge charge up yüklenmek Chebyshev inequality Çebişev eşitsizliği chip yonga Chi-square test Chi-kare testi ciphertext şifreli metin circular convolution dairesel katlanma circular loop antenna çembersel halka anten circular polarization çembersel kutuplanma circular shift dairesel kayma coaxial eşeksenli code efficiency kod verimi code length kod uzunluğu code number kod sayısı code rate kodlama oranı code redundancy kod artıklığı code vector kod vektörü code word kod sözcüğü coding kodlama covariance stationary random process complex frequency karmaşık frekans complex signal karmaşık sinyal complex karmaşık composite signal bileşik sinyal compression law sıkıştırma kuralı compression sıkıştırma compressor sıkıştırıcı compromise uzlaşma concentrical eşmerkezli conditional distribution koşullu dağılım conditional entropy koşullu entropi conditional expectation koşullu beklenti conditional probability density function koşullu olasılık yoğunluk işlevi conditional probability distribution function koşullu olasılık dağılım işlevi conditional probability koşullu olasılık congruence denklik conservation of charge yükün korunumu conservative field korunumlu alan constitutive relationships bünye denklemleri continuity equation süreklilik denklemi continuous random variable sürekli rasgele değişken cofactor eşçarpan coherent detection eşevreli sezme coherent eşevreli coil sargı colored noise renkli gürültü commercial TV broadcasting ticari TV yayıncılığı communication link iletişim hattı communication network iletişim ağı communication iletişim commutative değişmeli commutator komütatör compact disc kompakt disk companding sıkıştırma genleştirme comparator karşılaştırıcı complementary error function tümler hata işlevi complementary tümleyen complex exponential Fourier series karmaşık üstel Fourier serisi continuous time signal sürekli zamanlı sinyal continuous time system sürekli zamanlı sistem continuous wave modulation sürekli dalga modülasyonu controllability matrix denetlenebilirlik matrisi controllable system dentlenebilir sistem convolution theorem katlanma teoremi convolution katlanma convolutional code evrişimli kod coprime aralarında asal core çekirdek corner reflector köşeli yansıtıcı correction düzeltme correlation coefficient ilinti katsayısı correlation ilinti correlator ilintilendirici covariance matrix kovaryans matrisi Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 4 covariance direction covariance stationary random process kovaryans durağan rasgele süreç delta modulation (DM) delta modülasyonu demodulation demodülasyon covariance kovaryans demultiplex çoğullama çözmek density yoğunluk critical angle kritik açı cross correlation çapraz ilinti cross covariance çapraz kovaryans cross product vektörel çarpım cross section kesit cross spectral density çapraz spektral yoğunluk cryptanalysis kriptoanaliz cryptography kriptografi cryptology kriptoloji curl rotasyonel descrambler karıştırma çözücü destination hedef detection sezme, algılama detector gain sezici kazancı detector sezici deterministic channel deterministik kanal deterministic signal deterministik sinyal deterministic deterministik deviation ratio sapma oranı device aygıt, cihaz current loop akım halkası current sheet akım tabakası cutoff frequency kesim frekansı cutoff wavelength kesim dalgaboyu cutoff kesim diagonal matrix köşegen matris diagonalization matrix köşegenleştirme matrisi dielectric dielektrik difference equation fark denklemi differential entropy diferansiyel entropi cyclic code devirli kod cylindrical conductor silindirik iletken cylindrical coordinate system silindirik koordinat sistemi cylindrical guide silindirik kılavuz cylindrical wave silindirik dalga D data stream veri katarı data vector veri vektörü data veri De Morgan’s laws De Morgan kuralları decimation in frequency frekansta örnek seyreltme decimation in time zamanda örnek seyreltme decompose ayrıştırmak decryption rule şifre çözme kuralı deemphasis filter vurgu kaldırma süzgeci deemphasis vurgu kaldırma degenerative circuit yozlaştırıcı devre delay line gecikme hattı delay time gecikme süresi delay gecikme, geciktirme differential equation diferansiyel denklem, türevsel denklem differential line element diferansiyel çizgisel eleman differential surface element diferansiyel yüzey elemanı differential volume element diferansiyel hacim elemanı differential diferansiyel differentiator türev alıcı diffraction kırınım digit sayı, rakam digital carrier modulation systems sayısal taşıyıcılı modülasyon sistemleri digital data sayısal veri digital pulse modulation sayısal darbe modülasyonu digital signal sayısal sinyal, dijital sinyal digital sayısal digraph transformation digraf dönüşümü dipole antenna dipol anten dipole dipol Dirac delta function Dirac delta işlevi direct method doğrudan yöntem Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 5 directive gain equipotential surface direction yön, doğrultu dual çifteş directive gain yönlü kazanç duality property çifteşlik özelliğ directivity yönelticilik duality çifteşlik discharge boşalmak dummy variable takma değişken discrete Fourier transform ayrık Fourier dönüşümü duration limited süre sınırlı discrete frequency spectrum ayrık frekans spektrumu E discrete information source ayrık enformasyon kaynağı effective aperture etkin açıklık discrete logarithm ayrık logaritma effective area etkin alan discrete memoryless channel (DMC) ayrık belleksiz kanal effective length etkin uzunluk discrete memoryless source (DMS) ayrık belleksiz kaynak eigenfunction özişlev discrete random variable kesikli rasgele değişken eigenvector özvektör discrete source ayrık kaynak electric dipole elektrik dipol discrete time signal ayrık zamanlı sinyal electric field elektrik alan discrete time system ayrık zamanlı sistem electric flux density elektrik akı yoğunluğu displacement current yer değiştirme akımı electromotive force elektromotor kuvvet displacement yer değiştirme element öğe display gösterge elementary event temel olay distinct code açık kod elevation plane yükselme düzlemi distortion bozulma elliptical polarization eliptik kutuplanma distortionless transmission bozulmasız iletim encoding kodlama distributed parameter dağılmış parametre encryption rule şifreleme kuralı distribution dağılım endfire array boyuna dizi distributive law dağılma yasası divergence diverjans energy containment bandwidth enerji içeren bant genişliği division bölme energy content enerji içeriği divisor bölen energy density spectrum enerji yoğunluğu spektrumu efficiency verim eigenvalue özdeğer domain bölge, tanım alanı dominant mode baskın mod dot product noktasal çarpım double sideband (DSB) modulation çift yanbant modülasyonu energy signal enerji sinyali energy spectral density spektral enerji yoğunluğu ensemble average topluluk ortalaması ensemble topluluk double sideband suppressed carrier (DSB-SC) taşıyıcısı bastırılmış çift yanbant entropy coding entropi kodlaması double stub matching çift saplamalı uyumlama envelope detection zarf sezme drift velocity sürüklenme hızı envelope detector zarf sezici drift kayma equalization filter dengeleme süzgeci dual code çifteş kod equally likely eşit olasılıklı entropy entropi Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 6 equivalence class frequency discrimination method equipotential surface eşpotansiyel yüzey F equivalence class denklik sınıfı equivalence property eşdeğerlik özelliği factor çarpan equivalence eşdeğerlik failure rate bozulma hızı equivalent bandwidth eşdeğer bant genişliği fair hilesiz equivalent noise bandwidth eşdeğer gürültü bant genişliği fast Fourier transform (FFT) hızlı Fourier dönüşümü equivalent eşdeğer feedback system geribeslemeli sistem equivocation belirsizlik fidelity doğruluk ergodic random process ergodik rasgele süreç field intensity alan şiddeti ergodic ergodik field alan ergodicity ergodiklik field cisim error control coding hata denetim kodlaması figure of merit başarım ölçüsü error correcting code hata düzelten kod filament filaman error correction hata düzeltme filter bandwidth süzgeç bant genişliği error detecting code hata sezen kod filter süzgeç error detection hata sezme filtering süzme error probability hata olasılığı final value theorem son değer teoremi error rate hata oranı finite duration signal sonlu süreli sinyal error vector hata vektörü finite impulse response sonlu dürtü tepkesi error hata finite sequence sonlu dizi Euler’s identity Euler özdeşliği fixed length codes sabit uzunluklu kodlar evanescent field geçici alan fixed system sabit sistem even parity rule çift eşlik kuralı flat top sampling düz tepeli örnekleme even signal çift sinyal flux density akı yoğunluğu event olay flux linkage akı bağı excitation uyarım flux akı exclusive or dışlayan veya forward bias ileri yönde eğilimlenmek expansion açınım Fourier coefficients Fourier katsayıları expansion genleş(tir)me Fourier series Fourier serisi expectation beklenti Fourier spectrum Fourier spektrumu expected value beklenen değer Fourier transform pair Fourier dönüşüm çifti experiment deney Fourier transform Fourier dönüşümü explicit açık exponential distribution üstel dağılım exponential modulation üstel modülasyon exponential random variable üstel rasgele değişken exponential sequence üstel dizi exponential signal üstel sinyal exponential üstel free charge serbest yük free space serbest uzay frequency analysis frekans analizi frequency conversion frekans çevirme, frekans dönüştürme frequency convolution theorem frekans katlanma teoremi Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 7 frequency discriminator impulse response frequency discrimination method frekans ayırma yöntemi guide kılavuz frequency discriminator frekans ayırtacı H frequency division multiplexing (FDM) frekans bölmeli çoklama half cycle yarı çevrim frequency mixer frekans karıştırıcı half power beamwidth yarı güç demet genişliği frequency mixing frekans karıştırma half power points yarı güç noktaları frequency modulation (FM) frekans modülasyonu Hamming bound Hamming sınırı frequency multiplier frekans çarpıcı Hamming codes Hamming kodları frequency response frekans tepkesi Hamming distance Hamming uzaklığı frequency selective filter frekans seçici süzgeç Hamming weight Hamming ağırlığı frequency selective surface frekans seçici yüzey harmonic component harmonik bileşen frequency shift keying (FSK) frekans kaydırmalı anahtarlama helical sarmal, helis frequency shifting frekans ötelemesi heterodyning heterodinleme frequency spectrum frekans spektrumu high fidelity yüksek duyarlıklı, yüksek doğruluklu frequency translation frekans kaydırma highpass filter (HPF) yüksek geçiren süzgeç fringing saçaklanma Hilbert transform Hilbert dönüşümü full-cosine roll-off characteristic tam kosinüs yuvarlama karakteristiği Hill cipher Hill şifresi function işlev, fonksiyon homogeneity homojenlik fundamental angular frequency temel açısal frekans horizontal polarization yatay kutuplanma fundamental frequency temel frekans Huffman encoding Huffman kodlaması fundamental period temel periyot hypothesis testing varsayım testi heterodyne heterodin etme, heterodinleme hole delik hypothesis varsayım G hypothetical varsayımsal gain kazanç I Galois field Galois cismi Gaussian density function Gauss yoğunluk işlevi ideal sampled signal ideal örneklenmiş sinyal Gaussian distribution Gauss dağılımı ideal ideal Gaussian filter Gauss süzgeci idempotent matrix eşgüçlü matris Gaussian noise Gauss gürültüsü identity matrix birim matris Gaussian pulse Gauss darbesi image current görüntü akımı Gaussian random process Gauss rasgele süreci image frequency hayal frekans Gaussian random variable Gauss rasgele değişkeni image görüntü generalized function genelleştirilmiş işlev immunity bağışıklık generator matrix üretici matris impedance matching empedans uyumlama generator üreteç impedance empedans gradient gradyant imperfection kusur greatest common divisor en büyük ortak bölen impressed current uyarım akımı Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 8 impulse train limiter impulse response dürtü tepkesi interleaving biniştirme impulse train dürtü katarı intermediate frequency ara frekans intersymbol interference (ISI) simgelerarası karışma intrinsic impedance karakteristik empedans impulse dürtü in phase component eşevreli bileşen incidence geliş incident wave gelen dalga independent random variables bağımsız rasgele değişkenler index of coincidence çakışma indeksi inverse Fourier transform ters Fourier dönüşümü inverse transform ters dönüşüm invertible system tersi alınabilir sistem iron core demir çekirdek isotropic radiator izotropik ışıyıcı index of refraction kırılma indisi J index indeks indirect method dolaylı yöntem induced voltage endüklenen gerilim inductance endüktans inductor endüktör infinite line charge sonsuz çizgisel yük infinite plane charge sonsuz düzlemsel yük infinitesimal dipole sonsuz küçük dipol, Hertz dipolü information content enformasyon içeriği information rate enformasyon hızı information source enformasyon kaynağı information enformasyon, bilgi inital condition başlangıç koşulu inital state başlangıç durumu Jacobian Jakobyen joint characteristic function ortak karakteristik işlev joint distribution ortak dağılım joint entropy ortak entropi joint event ortak olay joint moment ortak moment joint probability density function ortak olasılık yoğunluk işlevi joint probability distribution function ortak olasılık dağılım işlevi joint probability matrix ortak olasılık matrisi joint probability birlikte olma olasılığı jointly normal random variable ortaklaşa normal rasgele değişken inital value theorem ilk değer teoremi K input impedance giriş empedansı input resistance giriş direnci input giriş key space anahtar uzayı key anahtar instantaneous field anlık alan keystream anahtar dizisi keyword anahtar sözcük instantaneous frequency deviation ani frekans sapması Kraft inequality Kraft eşitsizliği Kronecker’s delta Kronecker deltası instantaneous codes ani kodlar instantaneous frequency ani frekans L instantaneous phase deviation ani faz sapması instantaneous sampling ani örnekleme Lagrange multipliers Lagrange çarpanları integer tamsayı Laplacian Laplace operatörü least common multiple en küçük ortak kat integrate and dump detector integralleme ve aktarma sezicisi interface arayüzey interference girişim, karışma left sided signal sol yanlı sinyal likelihood ratio olabilirlik oranı likelihood olabilirlik Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 9 line code multiple coils limiter sınırlayıcı mapping eşleme line code hat kodu line spectrum çizgi spektrumu marginal characteristic function marjinal karakteristik işlev linear antenna array doğrusal anten dizisi marginal distribution marjinal dağılım linear block codes doğrusal blok kodlar marginal probability density function marjinal olasılık yoğunluk işlevi linear feedback shift register doğrusal geri beslemeli kayan yazmaç linear modulation doğrusal modülasyon linear operator doğrusal operatör linear parity check code doğrusal eşlik denetim kodu linear phase filter doğrusal fazlı süzgeç linear polarization doğrusal kutuplanma linear system doğrusal sistem linear time invariant (LTI) system zamanla değişmeyen doğrusal sistem linear transformation doğrusal dönüşüm linearity doğrusallık marginal probability distribution function marjinal olasılık dağılım işlevi marginal probability distribution marjinal olasılık dağılımı Markov inequality Markov eşitsizliği matched filter uyumlu süzgeç matching uyumlama maximum a posteriori (MAP) criterion maksimum sonsal ölçüt maximum likelihood detector maksimum olabilirlik sezicisi link bağlantı, hat maximum radian frequency deviation maksimum radyan frekans sapması lobe kulak mean square kare ortalama long distance telephone system uzun mesafe telefon sistemi mean value theorem ortalama değer teoremi loop antenna halka anten mean ortalama measure of information enformasyonun ölçüsü loop çevrim, döngü medium ortam loop halka lossless channel kayıpsız kanal lossless kayıpsız memory bellek microwave link mikrodalga bağlantısı midband frequency bant orta frekansı lossy kayıplı low pass signal alçak geçen sinyal lower sideband alt yanbant lumped parameter toplu parametre minimum distance minimum uzaklık minimum error criterion minimum hata ölçütü modulation index modülasyon indeksi modulation theorem modülasyon teoremi M modulation modülasyon modulo 2 addition 2 modülüne göre toplama magnetic field manyetik alan moment generating function moment doğuran işlev magnetomotive force manyetomotor kuvvet moment moment magnitude response genlik tepkesi monitor izleme magnitude spectrum genlik spektrumu main beam ana demet monoalphabetic cryptosystem tek alfabeli şifreleme sistemi major lobe ana kulak monopole antenna monopol anten majority rule çoğunluk kuralı multilobed çok kulaklı Manchester signaling Manchester sinyalleşmesi multipath transmission çok yollu iletim Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 10 multiple dielectric capacitor Parseval’s theorem multiple coils çoklu sargılar Nyquist rate Nyquist hızı multiple dielectric capacitor çoklu dielektrikli kondansatör Nyquist sampling rate Nyquist örnekleme hızı multiplexing çoklama O multiplication çarpma multivariate Gaussian density function çokdeğişkenli Gauss yoğunluk işlevi oblique incidence eğik geliş multivariate çokdeğişkenli observable system gözlenebilir sistem mutual impedance ortak empedans odd signal tek sinyal mutual inductance ortak endüktans on off keying (OOK) var yok anahtarlama mutual information ortak enformasyon on off signal var yok sinyal mutually exclusive events karşılıklı dışarlayan olaylar optimal codes optimal kodlar observability matrix gözlenebilirlik matrisi optimum detection optimum sezme N optimum threshold optimum eşik order of a group grubun mertebesi narrowband (NB) darbant order of an element elemanın mertebesi narrowband random process darbantlı rasgele süreç order mertebe natural sampling doğal örnekleme ordinary AM adi genlik modülasyonu noise improvement factor gürültü iyileşme faktörü orientation yönelim noise quieting gürültü sessizleşmesi orthogonal random process ortogonal rasgele süreç noise gürültü noiseless channel gürültüsüz kanal orthogonal random variables ortogonal rasgele değişkenler noncausal system nedensel olmayan sistem orthogonal sequences ortogonal diziler nonlinear modulation doğrusal olmayan modülasyon orthogonal signals ortogonal sinyaller nonlinear system doğrusal olmayan sistem orthogonal ortogonal nonperiodic signal periyodik olmayan sinyal oscillator osilatör nonrecursive equation özyinelemesiz denklem out of band noise bant dışı gürültü nonreturn to zero (NRZ) signaling sıfıra dönüşsüz sinyalleşme outcome sonuç nonsingular matrix tekil olmayan matris overhead ek yük nonuniform quantizing düzgün olmayan nicemleme overlap üst üste binme, örtüşme normal distribution normal dağılım overmodulation aşırı modülasyon output çıkış, çıktı normalized average power normalize ortalama güç P normalized energy content normalize enerji içeriği normalized Gaussian random variable normalize Gauss rasgele değişkeni parity check bit eşlik denetim biti null event boş olay parity check equation eşlik denetim eşitliği null sıfır parity check matrix eşlik denetim matrisi Nyquist interval Nyquist aralığı Parseval’s formula Parseval formülü Nyquist pulse shaping criterion Nyquist darbe biçimlendirme ölçütü Parseval’s identity Parseval özdeşliği Parseval’s relation Parseval bağıntısı Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 11 partial fraction expansion projection Parseval’s theorem Parseval teoremi plane düzlem partial fraction expansion kısmi kesirler açınım plate tabaka particle parçacık, tanecik point charge noktasal yük pass band geçirme bandı Poisson distribution Poisson dağılımı path yol Poisson random variable Poisson rasgele değişkeni pattern function örüntü fonksiyonu polar kutupsal pattern örüntü polarization loss factor kutuplanma kayıp faktörü peak radian frequency deviation tepe radyan frekans sapması polarization loss kutuplanma kaybı peak value tepe değeri pole kutup penetration depth dalma derinliği perfect code mükemmel kod polyalphabetic cryptosystem çok alfabeli şifreleme sistemi perfect conductor mükemmel iletken postdetection filter sezme sonrası süzgeç perfect dielectric mükemmel dielektrik potential function potansiyel fonksiyonu period periyot potential potansiyel periodic convolution periyodik katlanma power bandwidth güç bant genişliği periodic impulse train periyodik dürtü katarı power content güç içeriği periodic random process periyodik rasgele süreç power gain güç kazancı periodic sequence periyodik dizi power series expansion kuvvet serisi açınımı periodic signal periyodik sinyal power series kuvvet serisi permeability manyetik geçirgenlik power signal güç sinyali permittivity elektriksel geçirgenlik power spectral density spektral güç yoğunluğu permutation cipher permütasyon şifresi power spectrum güç spektrumu phase constant faz sabiti power güç phase distortion faz bozulması practical sampling pratik örnekleme phase front faz cephesi precision kesinlik phase matching faz uyumlandırma predetection filter önsezme süzgeci phase modulation (PM) faz modülasyonu preemphasis filter önvurgulama süzgeci phase response faz tepkesi prefix free code öneksiz kod phase shift keying (PSK) faz kaydırmalı anahtarlama prime factorization asal çarpanlarına ayırma phase shift faz kayması phase shifter faz kaydırıcı phase spectrum faz spektrumu phase faz phasor representation fazör gösterimi polarization kutuplanma prime number asal sayı primitive root ilkel kök probability density function (pdf) olasılık yoğunluk işlevi phasor fazör probability distribution function olasılık dağılım işlevi plaintext düz metin probability measure olasılık ölçümü planar düzlemsel probability of error hata olasılığı plane of incidence geliş düzlemi probability olasılık plane wave düzlemsel dalga product cryptosystem çarpımsal şifreleme sistemi Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 12 propagation constant return to zero (RZ) signaling projection izdüşüm propagation constant yayılma sabiti radiation resistance ışıma direnci public key cryptography açık anahtarlı şifreleme pulse amplitude modulation (PAM) darbe genlik modülasyonu pulse code modulation (PCM) darbe kod modülasyonu pulse dispersion darbe saçılması radio link radyo bağlantısı pulse modulation darbe modülasyonu pulse rate darbe hızı pulse repetition frequency darbe yineleme frekansı pulse shaping darbe biçimlendirme pulse shift darbe kaydırma pulse split darbe bölme pulse spreading darbe genişlemesi pulse train darbe katarı pulse darbe radiation ışıma raised cosine filter yükseltilmiş kosinüs süzgeci random binary signal rasgele ikili sinyal random experiment rasgele deney random process rasgele süreç random signal rasgele sinyal random telegraph signal rasgele telgraf sinyali random variable rasgele değişken random vector rasgele vektör random rasgele rank aşama rate hız, oran Rayleigh random variable Rayleigh rasgele değişkeni real signal gerçel sinyal Q receiver alıcı receiving antenna alıcı anten Q function Q işlevi quadrant dörtlük quadrature amplitude modulation (QAM) dördün genlik modülasyonu quadrature component dik bileşen quadrature multiplexing dördün çoklama quantizing error nicemleme hatası quantizing noise nicemleme gürültüsü quantizing nicemleme quarter wave monopole çeyrek dalga monopol quarter wave transformer çeyrek dalga dönüştürücü R reciprocity theorem karşılıklılık teoremi recovery yeniden oluşturma recursive equation özyinelemeli denklem redundancy artıklık, gereksizlik reflected wave yansıyan dalga reflection coefficient yansıma katsayısı reflection yansıma reflector yansıtıcı refraction kırılma region of convergence (ROC) yakınsama bölgesi relation bağıntı, ilişki relatively prime aralarında asal relaxation time gevşeme süresi radar cross section radar kesit alanı radial field radyal alan radial radyal reliability güvenilirlik radiation density ışıma yoğunluğu radiation efficiency ışıma verimi response tepke radiation intensity ışıma şiddeti radiation pattern ışıma örüntüsü radiation power density ışıma güç yoğunluğu retarded scalar potential gecikmeli skaler potansiyel reluctance manyetik direnç repetition codes tekrarlamalı kod resultant bileşke retarded vector potential gecikmeli vektör potansiyel Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 13 right hand rule source free return to zero (RZ) signaling sıfıra dönüşlü sinyalleşme right hand rule sağ el kuralı right hand sağ el right sided signal sağ yanlı sinyal ring halka rise time yükselme süresi roll off factor yuvarlama faktörü root mean square kare ortalama karekök S sample and hold (S/H) circuit örnekle ve tut devresi sample function örnek işlev sample point örnek nokta sheet charge tabaka yük sheet current tabaka akım(ı) sheet tabaka shield kalkan, zırh shift cipher kaydırmalı şifre shift register kayan yazmaç sideband radiation yanbant ışıması sideband yanbant sidelobe yan kulak signal bandwidth sinyal bant genişliği signal to noise ratio (S/N, SNR) sinyal gürültü oranı signal to quantizing noise ratio sinyal nicemleme gürültüsü oranı signal sinyal, işaret sample space örnek uzay(ı) sample örnek sampled signal örneklenmiş sinyal signaling interval sinyalleşme aralığı sampling interval örnekleme aralığı sampling period örnekleme periyodu similar matrices benzer matrisler sampling pulse örnekleyici darbe sampling rate örnekleme hızı sampling theorem örnekleme teoremi simulation benzetim sampling örnekleme scalar skaler scaling ölçekleme signaling sinyalleşme signum function signum işlevi similarity transformation benzerlik dönüşümü simultaneous transmission eşzamanlı iletim single sideband (SSB) modulation tek yanbant modülasyonu single stub matching tek saplamalı uyumlama single valued tek değerli scattered field saçılan alan scattering saçılma singular matrix tekil matris scheme yöntem Schwarz inequality Schwarz eşitsizliği scrambler karıştırıcı singularity tekillik second central moment ikinci merkezi moment seed çekirdek skin effect deri etkisi self impedance öz empedans self inductance öz endüktans semiconductor yarıiletken slotted line yarıklı hat sensitivity duyarlık sequence dizi solid angle katı açı Shannon-Fano coding Shannon-Fano kodlaması Shannon-Fano encoding Shannon-Fano kodlaması Shannon-Hartley law Shannon-Hartley kuralı singularity functions tekillik işlevleri sinusoidal modulation sinüzoidal modülasyon skin depth deri kalınlığı slope overload eğim sınırlaması Smith chart Smith abağı smoothing düzleme source alphabet kaynak alfabe source coding theorem kaynak kodlaması teoremi source coding kaynak kodlaması source encoder kaynak kodlayıcı Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 14 source time delay source free kaynaksız substitution cipher yerine koyma şifresi source kaynak spectral coefficients spektral katsayılar superheterodyne AM receiver süperheterodin AM alıcı spectral decomposition spektral ayrıştırma superposition toplamsallık, üst üste binme spectral density spektral yoğunluk surface charge density yüzeysel yük yoğunluğu spectrum spektrum surface current density yüzeysel akım yoğunluğu speech signal ses sinyali surface resistance yüzey direnci spherical coordinate system küresel koordinat sistemi switch circuit anahtarlama devresi switch anahtar spherical shell küresel kabuk switching anahtarlama spherical wave küresel dalga symbol simge s-plane s düzlemi synchronization eşzamanlama split phase signaling bölünmüş fazlı sinyalleşme synchronous demodulation eşzamanlı demodülasyon square antenna array karesel anten dizisi square law detector karesel sezici square law karesel stability kararlılık standard deviation standart sapma standing wave pattern duran dalga örüntüsü standing wave ratio duran dalga oranı standing wave duran dalga state equations durum denklemleri state space durum uzayı synchronous detection eşzamanlı sezme syndrome decoding sendromla kod çözme syndrome sendrom system bandwidth sistem bant genişliği system function sistem fonksiyonu system representation sistem gösterimi system response sistem tepkesi system sistem systematic codes sistematik kodlar state transition matrix durum geçiş matrisi T state variables durum değişkenleri state vectors durum vektörleri T1 system T1 sistemi state durum tangential component teğet bileşen statistical average istatistiksel ortalama tapped delay line dallı gecikme hattı steady state sürekli durum, kararlı durum target hedef steganography steganografi telegraph signal telgraf sinyali step response basamak tepkesi telemetry telemetri step size adım boyu terminal uç stochastic process rasgele süreç test statistic test istatistiği stop band durdurma bandı testing function sınama işlevi stream cipher dizi şifreleyici thermal noise ısıl gürültü strict sense stationary (SSS) random process dar anlamda durağan rasgele süreç threshold effect eşik etkisi string dizi time average zaman ortalaması subcarrier alt taşıyıcı time constant zaman sabiti subclass alt sınıf time convolution theorem zaman katlanma teoremi threshold level eşik düzeyi Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 15 time division multiplexing (TDM) unit step sequence time delay zaman gecikmesi triple product üçlü çarpım time division multiplexing (TDM) zaman bölmeli çoklama tune ayarlamak time invariance zamanla değişmeme tuning ayar time invariant system zamanla değişmeyen sistem turn sarım time modulation zaman modülasyonu two sided signal iki yanlı sinyal tuned akortlu time reversal zamanda geri dönüş time scaling zaman ölçekleme U time shifting zamanda öteleme time slot zaman dilimi uncertainty belirsizlik time spacing zaman aralığı unconditional security koşulsuz güvenlik time to failure bozulma süresi uncorrelated random process ilintisiz rasgele süreç time varying system zamanla değişen sistem uncorrelated random variable ilintisiz rasgele değişken time-distant plots zaman-uzaklık çizimleri tone modulation ton modülasyonu torque tork total probability toplam olasılık total reflection tam yansıma total transmission tam iletim trade-off ödünleşim undersampling yetersiz örnekleme uniform array düzgün dizi uniform distribution birbiçimli dağılım uniform quantizing düzgün nicemleme uniform random variable birbiçimli rasgele değişken train katar uniform sampling theorem birbiçimli örnekleme teoremi transfer function transfer fonksiyonu uniform birbiçimli, düzgün transform circuits dönüşüm devreleri unilateral z transform tek yanlı z dönüşümü transient geçici, geçici olay translate kaydırmak unilateral Laplace transform tek yanlı Laplace dönüşümü transmission coefficient iletim katsayısı unipolar NRZ signaling tek kutuplu NRZ sinyalleşme transmission line iletim hattı transmission iletim unipolar RZ signaling tek kutuplu RZ sinyalleşme transmitted wave iletilen dalga, kırılan dalga unipolar signaling tek kutuplu sinyalleşme transmitter verici uniquely decodable code tek türlü çözülebilir kod transpose matrix devrik matris uniqueness theorem teklik teoremi transposition cipher permütasyon şifresi unit circle birim çember transverse electric (TE) wave enine elektrik dalga unit delay birim gecikme transverse field enine alan unit impulse function birim dürtü işlevi transverse magnetic (TM) wave enine manyetik dalga unit impulse sequence birim dürtü dizisi unit impulse train birim dürtü katarı transverse enine unit ramp function birim yokuş işlevi traveling wave yürüyen dalga unit sample response birim örnek tepkesi trial deneme unit step function birim basamak işlevi trigraph transformation trigraf dönüşümü unit step response birim basamak tepkesi Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 16 unit z-transform unit step sequence birim basamak dizisi unit birim wall loss duvar kaybı upper sideband üst yanbant useless channel yararsız kanal waveform dalga biçimi V wave equation dalga denklemi waveguide dalga kılavuzu wavelength dalgaboyu wavelet transform dalgacık dönüşümü variable aperture size değişken açıklık boyutu wavenumber dalga sayısı variable length code değişken uzunluklu kod variable pulse amplitude değişken darbe genliği white noise beyaz gürültü variance varyans vector field vektör alanı vector means vektör ortalamaları vector sum vektör toplamı vector vektör Venn diagram Venn diyagramı versatility çokyönlülük vertical polarization dikey kutuplanma vestigial filter artık süzgeç vestigial sideband modulation (VSB) artık yanbant modülasyonu video video Vigenere cipher Vigenere şifresi voltage controlled oscillator (VCO) gerilim kontrollü osilatör volume charge hacimsel yük volume current density hacimsel akım yoğunluğu wide sense stationary (WSS) random process geniş anlamda durağan rasgele süreç wideband (WB) angle modulated signal genişbant açı modüleli sinyal wideband genişbant Wiener-Khinchin relations Wiener-Khinchin bağıntıları work iş Z zero crossing sıfır geçiş zero ISI sıfır ISI zero input response sıfır giriş tepkesi zero padding sıfır doldurma zero state response sıfır durum tepkesi zero sıfır zone bölge W z-transform z-dönüşümü Erkan Afacan, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maltepe/Ankara 17