İslam Hukukuna Giriş

DERS BİLGİLERİ
TEMEL İSLAM BİLİMLERİ
İSLAM HUKUKUNA GİRİŞ
Dersin Adı
İSLAM HUKUKUNA GİRİŞ
Kodu
Yarıyılı
201305
3
T+U
Saat
2+0
Kredisi
AKTS
2
5
Ön Koşul Dersleri
Dersin Dili
Dersin Türü
Dersin Seviyesi
Dersin Koordinatörü
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı
Dersin Öğrenme
Çıktıları
Dersin İçeriği
Hafta
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Türkçe
Zorunlu
Lisans
Yrd. Doç. Dr. Ahmet AYDIN
Yrd. Doç. Dr. Ahmet AYDIN, Yrd. Doç. Dr.Yaşar ACAT
İslam hukuku kavramını, İslam hukukunun kurumlarını ve literatürünü bir
hukuk nosyonu kazandıracak şekilde öğrenciye tanıtmak
1) Hukuka ve İslam hukukuna dair kavramsal bir çerçeve tanımlar
2) İslam hukukunun düzenleme alanı, konusu ve gayesini açıklar,
3) İslam hukuk ilminin farklı düzenleme alanlarına ilişkin kavram ve
kurumlarını yorumlar
4) İslam hukuk ekollerinin fıkıh doktrinleri hakkında ilgili kavramlar
çerçevesinde analiz eder
5) Doktriner açıdan İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında
karşılaştırma yapar
6) Hukuk sistemlerinin ilgili kavramlarını değerlendirir
Bu derste İslam hukuku kavramı tanımlanacak, bu kavramın gelişimi,
literatürü ve müesseseleri üzerinde durulacak ve mezhep kavramı
incelenecektir
HAFTALIK KONULAR VE İLGİLİ ÖN HAZIRLIK SAYFALARI
Konular
Ön Hazırlık
Kavramsal çerçeve: Hukuk, Fıkıh ve İslam hukuku
Fıkıh incelemelerinin önemi, çeşitleri ve sistematiği
Hukukun gâyesi ve işlevi
Hukuk kurallarının oluşumu ve kaynakları
İslam Hukukunun doğuşu, gelişmesi ve dönemlere ayrılması
İslam Hukukunun kaynakları ve hedefleri
Tarihsel süreçte fıkhın oluşumu: Mezhepler, eserleri ve işlevleri
İslam hukuk literatürü
Ara sınav
Hanefi Mezhebi
Şafii Mezhebi
Maliki Mezhebi
Hanbeli Mezhebi
Külli kaidelerin tanıtım ve izahları
Modern dönemde fıkhın konumu ve işlevi
Ders Notu
Diğer
Kaynaklar
KAYNAKLAR
Mehmet Erdoğan, Fıkıh İlmine Giriş
1. M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi
2. Hayrettin Karaman, Anahatlarıyla İslam Hukuku
2. J. Schacht, İslam Hukukuna Giriş
3. Ahmet Hasan, İlk Dönem İslam Hukuk Biliminin Gelişimi
4. Mustafa Yıldırım, Mecellenin Külli Kaideleri
DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI
Ara Sınav
Kısa Sınav
Ödev
SAYISI
1
2
1
KATKI PAYI
60
20
20
100
50
50
100
TOPLAM
Yıliçinin Başarıya Oranı
Finalin Başarıya Oranı
TOPLAM
Ders Kategorisi
Destek Dersleri
Temel Mesleki Dersler
Uzmanlık / Alan Dersleri
Beşerî, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
Aktarılabilir Beceri Dersleri
X
DERSİN ÖĞRENİM ÇIKTILARININ PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİSİ
Katkı Düzeyi
No Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Âdab ve usulüne göre Kur’ân-ı Kerim’i okuyabilir ve okuduğu
metinleri usulüne uygun olarak yorumlayabilir.
Kendi alanıyla alâkalı temel ve klasik metinlerin yanında çağdaş
metinleri anlayabilecek, onları yazılı ve sözlü olarak aktarabilecek
bir seviyede Arapça seviyesine ulaşır.
Allah Resulü’nün, kavlî, fiili ve takriri sünnetini kavrar, onun
Kur’ân’a dayalı güzel ahlâkını tanır; hadis ilminin tarihî süreç
içindeki geçirdiği safhaları, hadis metodolojisinin oluşumunu,
Kur’ân-Sünnet bütünlüğünü, Sünnetin dindeki yerini, hadisin
temel problemlerini ve farklı algıları tanır.
Klasik ve modern kaynaklara dayalı olarak İslâm hukukunun
mevzularına vâkıf olur; hukuk tarihi çerçevesinde İslâm
hukukunun yerini kavrar; onun diğer hukuk sistemleri ile
kıyaslamasını yapabilir, aralarındaki farklı ve benzer yönleri bilir.
İslâm dininin itakadî esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde tanır,
kelamın problemlerine ve bunların çözüm yollarına dair ilmî
usullere göre bilgi ve fikir sahibi olur.
Tarih içinde dinî ve siyasî sebepler ve amaçlar sonucu oluşan
klasik ve modern akımları, bunların temel özelliklerini ve yapılarını
bilir.
Tasavvuf tarihi, zühd hareketleri, tasavvufi terimler, tasavvuf
müesseseleri hakkında bilgi sahibi olur; meşhur mutasavvıfları,
temel düşüncelerini ve temel özelliklerini tanır.
Eğitim tarihi içinde din eğitiminin yerini, klasik ve modern eğitim
metotlarını tanır; bunların mukayesesini yapabilir, eğitim vasıta
ve metotlarını kavrayarak kendine öz güven kazanır.
Felsefe, sosyoloji ve psikoloji gibi bilim dallarının verilerini ve
metotlarını kullanarak düşünme sistemi içinde sağlam bir alt yapı
X
X
X
X
10
11
12
edinir; Batılı ve Doğulu meşhur filozoflarla bunların felsefeleri,
tarihî süreçleri, doğuşları ve tesirleri hakkında malumat sahibi
olur.
Yaşayan dinleri ve tarihin bir döneminde var olup müntesipleri
kalmayan dinlerin temel esaslarını ve özelliklerini tanır.
İslâm tarihinin ve medeniyetinin evrelerini tanır; büyük
medeniyetleri, medeniyetler arası münasebetleri bilir; İslam
medeniyetini ve İslâmî bilimleri analiz ve sentez yöntemleri ile
değerlendirebilir, tenkit usulleri çerçevesinde bunların zaaf ve
eksikliklerini görüp müzakere edebilir.
Türk İslam Edebiyatı’nın türlerine ve bunların belli başlı
örneklerine vâkıf olur,
Müzikle ilgili teorik bilgilere sahip olur; temel usul ve makamları
icra edebilir. İslâm mimarisinin temel özelliklerini tanıyıp onu
diğer mimari yapılardan ayıran farkları kavrar, ayrıca tezyin
sanatları ve tarihçesi ile bunların önemli örneklerini bilir.
X
AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
Etkinlikler
Ders Süresi
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme)
Ödevler
Sunum / Seminer Hazırlama
Arasınavlar
Yarıyıl Sonu Sınavı
Toplam İş Yükü
Toplam İş Yükü / 30
Dersin AKTS Kredisi
SAYISI
14
14
2
2
1
1
Süresi
(Saat)
3
3
5
10
10
15
Toplam
İş Yükü)
42
42
10
20
10
15
139
4.6
5