Doç. Dr. Çağatay Uluçay
advertisement
Erken Dönem Kalça Osteoartritinde Tanım ve Etiyoloji Dr. Çağatay Uluçay Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tanım ve Etiyoloji Kalça Osteoartriti Tanım OA hastalığı hem mekanik hem de biyolojik olayların sonucu gelişen eklem kıkırdağının kondrositleri ve ekstrasellüler matriks ve subkondral kemiğin normal bağlanma, sentez ve degredasyonunun dengesinin bozulmasıdır. Tanım ve Etiyoloji Kalça Osteoartriti Tanım Her ne kadar birçok değişik faktörle başlasa da, genetik, gelişimsel, metabolik ve travmatik gibi, OA hastalığı eklemin çevresindeki tüm dokuları etkiler Eninde sonunda OA hücrelerde ve matrikste morfolojik, biyokimyasal, moleküler ve biyomekanik değişikliklere neden olur Bunlar da kıkırdakta yumuşama, fibrilasyon, ulserasyon ve tam kat kıkırdak kaybına, subkondral skleroza, osteofit gelişimine ve subkondral kistlerin gelişimine neden olur Tanım ve Etiyoloji Ağrı Özellikle aktivite ile artan Kasık ve bazen dize vuran İleri dönemlerde gece ağrısı Fonksiyon Yürüme mesafesi Hareket kısıtlılığı ve günlük işlevleri yapamama Destek kullanma zorunluluğu Devamlı ağrı kesici alma ihtiyacı Fizik muayenede eklem hareket açıklığı Özellikle ankilozan spondilit hastalarında Grafinin durumu Eklem mesafesinin korunması Tanım ve Etiyoloji İstirahat Ağrısı %86 Aktivite Ağrısı %70 Yürüme Mesafesi %52 Destek Kullanma Zorunluluğu %35 Muayene Esnasında Kalça Hareket Açıklığının Durumu %33 Grafinin Durumu %29 Merdiven Çıkmada Zorluk %23 Çorap/Ayakkabı Giymede Zorluk %22 Tanım ve Etiyoloji Sınıflama Kellgren & Lawrence (1957) Grade 0: Radyolojik değişiklik yok Grade 1: Eklem aralığında kuşkulu daralma ve kenarda osteofit varlığı Grade 2: Eklem aralığında kesin daralma, osteofit varlığı ve özellikle asetabulumda skleroz Grade 3: Eklem aralığında daralma, çok sayıda osteofit, skleroz, kist oluşumu ve femur ve asetabulumda deformasyon Grade 4: Yukardakilerin hepsine ek olarak geniş osteofitler ve ileri derece deforme femur ve asetabulum Tanım ve Etiyoloji Sınıflama Kellgren & Lawrence (1957) 1957, Kwuai köprüsü ve Sputnik 1 Direk grafi yeterli mi? Direk röntgen yetersiz Tanım ve Etiyoloji Artık MRI var 1.5 Tesla MRI ile çalışma MRI görüntüleri ile klinik bulgular arası ilişki daha yüksek 3 Tesla???? Tanım ve Etiyoloji Primer Osteoartrit Sekonder Osteoartrit Slipped Capital Femoral Epifiz sekeli Gelişimsel kalça displazisi sekeli Legg-Calve-Perthes Sekeli Paget Hastalığı Travmatik Çıkık Asetabulum veya Proksimal Femur Kırığı Hemofilik Artropati Enflamatuar Artrit Ankilozan Spondilit Osteonekroz İdiopatik AVN Posttravmatik AVN Slipped Capital Femoral Epifiz Böbrek Hastalığı Lupus Gaucher Hastalığı Kortizona Bağlı Alkolizm Caisson Hastalığı Femur Proksimal Kırığı Sonrası Kaynamama Septik Artrit veya Osteomiyelit Sekeli Tüberküloz Sekeli Genetik ve Nöromotor Gelişim Bozuklukları *Campbell's Operative Orthopaedics 2011 Canale, and Beaty Tanım ve Etiyoloji Sıklık Asya %1.4 Afrika %2.8 Avrupa %10.1 Amerika %7.2 Türkiye %8.8 Risk Faktörleri Yaş Obesite Kadın cinsiyet Genetik yatkınlık Artmış BMD Travma ve devamlı zorlama Tanım ve Etiyoloji Etiyoloji aynı mı? Avrupa primer İngiltere primer ABD primer Komşu %54 GKD sekonder Tanım ve Etiyoloji Bizde Durum Ne? 2001-2012 Yılları arasında İstanbul’da iki ayrı klinikte 886 hastanın 965 kalçası 684 Kadın, 202 erkek Yaş ortalaması kadınlarda 62.7 ((16-91) SD:14.3) yaş, erkeklerde 58.8 ((25-91) SD:17.1) Kadın hastaların etiyolojisinde %43.5 gelişimsel kalça displazisi (GKD) , %36.2 primer koksartroz, %10 avasküler nekroz (AVN), %7 romatizmal hastalıklar, %5 femur başı epifiz kayması (SCFE), %3,9 posttravmatik koksartroz (PTK), %1.9 patolojik koksartroz ve %1.7 perthes sekeline bağlı koksartroz bulundu. Erkeklerde ise %24.4 primer koksartroz, %21 AVN, %17.6 GKD, %16.8 PTK, %10 .9 romatizmal hastalıklar, %4.2 perthes sekeli, %2.5 SCFE ve %2.5 patolojik koksartroz tespit edildi. Tanım ve Etiyoloji Tanım ve Etiyoloji Bizde Durum Ne? Tüm popülasyonda en sık etiyolojik faktör %37.1 ile GKD olarak bulundu TEŞEKKÜR EDERİM