Word - Hanımlar.com

advertisement
Her Gece Tarihi İzliyoruz
Jun 29, 2007
Geceleri gökyüzünde görüp de "Bu benim yıldızım" dediğiniz yıldızın yüz yıl önceden size göz
kırptığını düşündünüz mü hiç? Veya bu gece parlayan yıldızları sizin göremeyeceğinizi ama
sizin torunlarını...
Geceleri gökyüzünde görüp de ?Bu benim yıldızım?
dediğiniz yıldızın yüz yıl önceden size göz kırptığını
düşündünüz mü hiç? Veya bu gece parlayan yıldızları
sizin göremeyeceğinizi ama sizin torunlarınızın
gecelerini süsleyeceğini aklınıza getirdiniz mi?
Bir gece balkonunuzda oturup gökyüzünde parıldayan
yıldızlara bakarken, belki de dedenizin zamanında ölmüş
bir yıldızı seyrettiğinizi düşündünüz mü hiç? Evet,
seyretmekte olduğunuz yıldızın parıltısı Kanuni Sultan
Süleyman zamanında oluşmuş olabilir. Bir başka deyişle
Kanuni?yi görmüş bir yıldızla göz göze olabilirsiniz. Tabii Kanuni?nin seyrettiği yıldızlar da
onun zamanından çok önce parıldayanlardı.
Gökyüzünde parlayan bir yıldızın hangi zamanda parlayıp, hangi zamanda yeryüzüne ışığını
gönderebildiği tamamen ne kadar uzaklıkta olduğuna bağlıdır. Kiminin 100 ışık yılı, kiminin 10
bin ışık yılı uzakta olduğunu düşünürsek, gökyüzündeki her bir yıldızın tarihin bir başka
döneminin şahitleri olduğu söylenebilir.
10 trilyonluk ışık yolculuğu
Işık yılı bir ışığın bir yıllık sürede kat ettiği yoldur. Bu yolun uzunluğu yaklaşık 10 trilyon
kilometredir. Bir ışığın 100 ışık yılı uzaklıkta olması demek, 10 trilyon x 100 kilometrelik bir
mesafe anlamına geliyor.
Eğer yüz ışık yılı uzaktaki bir yıldızsa seyrettiğiniz, o aslında yüz yıl önce yola çıkıp da
dünyamıza ancak erişebilmiş ışıktır. Adeta bir zaman okyanusu olan uzayda hangi yıldızın
ışığının ne zaman insanoğlunun temaşasına sunulduğu, okyanusun neresine yerleştirildiğine
bağlı. Dünyadan 500 ışık yılı uzaktaki yıldızın ışığı 500 yıl sonra ulaşırken, 1 trilyon kilometre
uzaktaki yıldızın göz kırpmasını bir yıl sonra görebilirsiniz.
Gökyüzünü aydınlatan bu devasa lambaların her gece bize sundukları ziyafetin bu kadar uzun
sürede hazırlandığını bilmek ne kadar muhteşem bir şey değil mi?
Güneşin şu anki halini göremeyiz
Peki seyrettiğimiz yıldızın şimdiki hali nasıl? Bunu bilmek için yıldızın şu anki halini gösteren
ışığını, yani 100 yıl sonrasını beklemekten başka çare yok. Tabii o zaman da yine o anki halini,
yani ?şimdiki zaman? halini görmek mümkün olmayacak.
Mesela Güneş Dünya?dan sadece 150 milyon kilometre uzaktadır. Işık hızının saniyede 300.000
kilometre olduğunu göz önünde bulundurursak Güneş ışıklarının Dünya?mıza ulaşması için
yaklaşık sekiz dakika gerekir. Sonuç olarak Güneş?e her baktığımızda da aslında onun sekiz
dakika önceki halini görürüz.
ESA evrenin ilk halini görüntüleyecek
Işığın bu uzun yolculuğundan ilham alan ESA (Avrupa Uzay Araştırmaları İdaresi) hâlâ inşa
edilmekte olan Planck adlı bir uydusuyla ?Büyük Patlama?dan geriye kalan radyasyonu
inceleyecek ve evrenin kökeni hakkındaki sorulara yanıt bulmaya çalışacak.
Planck uydusunun incelemeyi planladığı CMB yani Evrenin Mikrodalga Zemini?nin radyasyon
ışınları Big Bang?den haberler getirecek. CMB, Big Bang?den yaklaşık 300.000 yıl sonra evrene
yayılan ilk ışıktır. Big Bang?in yaklaşık 15 milyar yıl önce gerçekleştiği düşünülünce CMB
radyasyonunun Dünya?ya ulaşması için milyarlarca yıl gerekti.
Eğer bu radyasyon incelenebilirse evrenin Big Bang?den sadece 300.000 yıl önceki halini
görebileceğiz. ESA?nın Alman bilim adamı Max Planck?tan ismini alan 2 tonluk uzay aracının,
31 Temmuz 2008?de Fransız Guyanası?ndaki uzay merkezi Kourou?dan ?Ariane 5? roketiyle
fırlatılması planlanıyor. Eğer bu uydu amacına ulaşırsa evrenin ilk hallerini görebilme fırsatını
yakalayacağız.
moraldergisin'nden..
Download