Banka müşteri hesap numaralarının uluslar arası standartlara uygun

Bilgilendirme
Kime
: TC Merkez Bankası ve Banka Genel Müdürlükleri
Kimden
: Türkiye Bankalar Birliği Genel Sekreterliği
Konu
: IBAN (International Bank Account Number) Çalışma Grubu
Toplantısı
Tarih
: 5 Haziran 2003
Banka müşteri hesap numaraları için uluslararası standartlara uygun olarak ulusal
standardı tespit etmek üzere oluşturulan IBAN Çalışma Grubu 2 Haziran 2003
tarihinde 11 bankanın katılımıyla Birliğimiz merkezinde toplanmıştır.
Toplantıda ilk olarak bir banka, 19 hane olarak tespit edilen “Hesap Numarası”nın
IBM mainframe ve Cobol uygulamalarının belirli versiyonlarının 19 haneyi
desteklememesi sebebiyle 18 haneye indirilmesini önermiş, yapılan görüşmeler
sonucunda öneri kabul edilmiş ve “Hesap Numarası” bölümü 18 haneye indirilmiştir.
Toplantıda ikinci olarak 4 haneli “Banka/Kurum Kodu” olarak BIC kodu ya da EFT
kodu kullanılması konusu tartışmaya açılmıştır. Uzun vadede bu kodun tüm finansal
sektörü kapsayacağı düşünüldüğünde uluslararası geçerliliği olan, kolay
uygulanabilen ve pek çok kurumun zaten halihazırda sahip olduğu BIC kodunun
kullanılmasının yararlı olacağı fakat kod kontrolü açısından kontrolün elimizden
çıkabileceği, şimdi ücretsiz olmakla birlikte ileride BIC kodunu üreten kurum
tarafından kodun kullanımı için ayrı bir ücretlendirme yapılabileceği; bunun tersine
EFT kodunun kullanılması durumunda hesap numaralarında bütün kontrolün
ülkemizde olacağı, nümerik değer olmasının daha avantajlı olacağı tartışılmış ve
sonuç olarak “Banka/Kurum Kodu” olarak EFT kodlarının kullanılmasına, EFT
kullanıcısı olmayan banka/kurumlara da benzer mantıkla kodlar üretilmesine karar
verilmiştir.
Banka ve özel finans kurumlarını diğer kurumlardan ayrıştırmak için de
“Banka/Kurum Kodu”nun 5 hane olmasına ve ilk hanedeki karakterin bir belirteç
olarak kullanılmasına karar verilmiştir. Bu sistemin kayıt mercii olarak da TCMB ilk
planda en uygun mercii olarak görülmüş, ancak bu görevin TCMB tarafından kabul
edilmemesi durumunda sorumlu olarak başka bir kurumun tespit edilebileceği
sonucuna varılmıştır. Bu durumda taslak IBAN hesap numarası yapısı aşağıdaki
şekilde belirlenmiştir :
TR 99 99999 999999999999999999
Hesap Numarası (18 Hane)
Banka/Kurum Kodu (5 Hane, ilk hane kurum tipi için belirteç)
Kontrol Karakterleri (2 Hane)
Ülke Kodu (2 Hane)
1
Daha sonra ulusal hesap numarası formatı belirleme konusunun ayrı bir çalışma
olduğu, bu konunun IBAN çalışmaları sırasında ele alınıp alınmayacağı konusu
tartışılmış, ancak bir sonuca ulaşılamamıştır. Bir sonraki toplantıda bu konunun tekrar
ele alınmasına karar verilmiştir.
Belirlenecek olan IBAN kodunun tüm finans sektörünü de kapsayacağı düşüncesiyle
ve daha geniş bir kabul görmesi açısından bankalar dışındaki kuruluşların yasal
temsilcileriyle de bağlantı kurulmasının ve komiteye davet edilmelerinin çok yararlı
olacağı düşünülmüştür. (Özel Finans Kurumları Birliği, Türkiye Sermaye Piyasası
Aracı Kuruluşları Birliği, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği, Hazine
Müsteşarlığı,.. gibi). Bu amaçla gerekli girişimlerin Türkiye Bankalar Birliği
kanalıyla yapılmasının uygun olacağına karar verilmiştir.
Daha sonra Türkiye İş Bankası A.Ş., Türk Dış Ticaret Bankası A.Ş. ve İMKB Takas
ve Saklama Bankası A.Ş.’den yetkililerin oluşturduğu bir Alt Çalışma Grubu
oluşturulmuştur. Alt çalışma grubunun bundan sonraki toplantıda görüşülmek üzere
“Türkiye-IBAN numarası” konusunda bir taslak çalışma hazırlamasına karar
verilmiştir.
Toplantı bittikten sonra Alt Çalışma Komisyonu kendi arasında toplanmış, izlenecek
yöntem konusunda görüş birliğine vararak çalışmalarına başlamıştır.
Katılımcı Listesi :
İhsan Cenk Oğuz
Akbank TAŞ
Tansu Aras
Akbank TAŞ
Süheyla Figen Öztürk
Finansbank A.Ş.
Osman Günsel Topbaş
İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.
Nilgün Özoğuz
İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.
Mine Aksoy
İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.
Pınar Akan Güzel
TC Merkez Bankası AŞ
İlker Met
TC Ziraat Bankası A.Ş.
M. Şinasi Erol
T. Dış Ticaret Bankası AŞ
Adnan Ercan
T. Dış Ticaret Bankası AŞ
Karin Harput
T. Garanti Bankası AŞ
Bülent Özdemirkan
T. Garanti Bankası AŞ
Sabri İşdiken
T. Halk Bankası AŞ.
Meral Akman
Fintek AŞ.
İbrahim Çingil
T. İş Bankası A.Ş.
Ali Yalçın
T. İş Bankası A.Ş.
S.Seçkin Güven
Yapı Kredi Bankası AŞ.
Hüseyin Küçükköse
Yapı Kredi Bankası AŞ.
Cahit Sabır
T. Bankalar Birliği
Gonca Kılınç
T. Bankalar Birliği
2