Birinci Basamakta Ürolojik Aciller
advertisement
Birinci Basamakta Ürolojik Aciller Dr. N.Kemal HATİPOĞLU Dicle Üniveristesi Tıp Fakültesi Üroloji Ana Bilim Dalı En sık görülen aciller • • • • • • Yan ağrısı İdrar retansiyonu Testiküler ağrı Hematüri Penisle ilgili problemler Kateter problemleri Yan ağrısı Üreteral kolik Taş var mı? Ateş Piyelonefrit İnfeksiyon var mı? TİT Akut abdomen Ürolojik hastalık dışında bir neden? DUSG Divertiküler hast . Hemogram, Biyokimya Yan Ağrısı - Tedavi Prensipleri • • • • Semptomları tedavi et – analjezi Hemogram biyokimya Ateş varsa hemokültür Antibiyotik – Kinolon – Gentamisin • Parenteral tedavi – Ağrı kontrolü – Kr yüksek ise Yan Ağrısı – Karar Basmakları DUSG de taş var DUSG de taş yok Ateş var Ateş yok Hematüri var Hematüri yok Kr yüksek Kr normal Loin pain – pyrexia and stone UPJ de taş Üriner sistemde taş var ise IVP veya kontrastsız BT UPJ’de taş IVP anatomi ve fonksiyon hakkında bilgi verir Sadece nefrogram Yüksek kreatinin, ateş, veya non-fonksiyone böbrek USG ile değerlendir Dilate pelvikalisyel sistem Fonksiyon yok veya ateş yüksek ise nefrostomi Nefrostomi lokal anestezi altında uygulanabilir 1 Yan ağrısı- Üriner Sistemde Taş Var • Ağrı yok • Ateş yok • Kreatinin normal • Aceleye gerek yok Yan ağrısı- Üriner Sistemde Taş Yok • Ateş – biyokimya, hemogram kontrolü – Piyelonefrit gibi tedavi et – Üriner USG • Ateş yok, hematüri var – Renal kolik gibi tedavi et • Hematüri yok – Ürolojik hastalıklar dışı hastalıkları düşün • Akut abdomen • Divertikül • Penkreatit… Yan Ağrısı- Üriner Sistem Dışı Hastalık CRP Amilaz Acil USG/BT Divertikül Aort anevrizması İdrar Retansiyonu Mesane çıkım obstrüksiyonu Ağrı var mı? Ağrı yok Anüri Hasta şokta mı? Fizik muayene Ateş TİT Tam kan sayımı Biyokimyasal analiz Mesane görüntüleme Retansiyon – Tedavi Prensipleri • • • • • Semptomları tedavi et, retansiyonu gider Biyokimyasal analiz Ateş varsa kan kültürü Antibiyotik başla Parenteral tadavi, ağrı kontrolü ve Kr yüksek ise Retansiyon – Tedavi Basmakları Mesane Ağrı Kreatinin Dolu Var Yüksek Boş Yok Normal 2 ağrı + rezidüel >400ml ise drenaj 2 Retansiyon – Kateterizasyon • • • • • Hemen uygula Uretral kateter 14/16 F Rezidüel idrar miktarını kaydet Kateterizasyon başarısız ise konsültasyon 15 F suprapubik kateterizasyon Kronik Retansiyon Kronik Retansiyon – Tedavi Basmakları Yüksek basınçlı Kronik retansiyon Düşük basınçlı Kronik retansiyon • • • • • • • • • Ağrı yok İnkontinan Artmış kreatinin Bilateral hidronefroz Ağrısız Kuru Kreatinin normal Mesane distandü Böbrekler normal Kronik Retansiyon - Tedavi Yüksek basınçlı Kronik retansiyon Düşük basınçlı Kronik retansiyon • • • • • Acil olarak tedaviye gerek yok Parenteral sıvı Kateter uygula Aldığı-çıkardığı takibi Elektrolit kontrolü Testis Ağrısı Testis torsiyonu Ağrı var mı? Fizik muayene Ateş Epididimit Kabakulak Şişlik var mı? TİT Geçirilmiş hastalık? Skrotal Doppler USG Testis Ağrısı • Ağrı ve şişlik – Var • İdrar yolu infeksiyonu hikayesi – Yok • Kabakulak hikayesi – Yok Aksi ispatlanana kadar torsiyon olarak kabul edilir Testis Torsiyonu Yüksek Şişlik ama Ağrı olması şart değil Testis Torsiyonu 3 Testis Torsiyonu Epididimit Torsiyon 3 Testis Torsiyonu - Tedavi • Zaman varsa – Skrotal doppler USG • Zaman yoksa – Skrotal eksplorasyon Sadece 4 saat zamanınız var Minör torsiyon - canlı Major torisyon – ? Canlı! Major torisyon – Canlı! Major torisyon – Nekroz Epididimit • < 30 yaş – Cinsel yolla bulaşan hastalık, – Kinolon, doksisiklin • >50 yaş – İdrar yolu enfeksiyonu – Kinolon Hematüri Ürotelyal kanser Dizüri ? Taş hastalığı Pıhtı var mı? Retansiyon var mı? Fizik muayene DRM Ateş TİT PSA Sitoloji Üriner USG IVP Sitoskopi Hematüri • Ağrı – Yok • Hikaye – Özellik yok • Retansiyon – Miksiyon var Aksi ispatlanana kadar mesane tümörü olarak kabul edilir Problems with the penis - Mx Fimozis Parafimozis Priapism Sünnet Redükte et Araştır Priapism • Ağrı • Travma • pO2 basıncı Priapism - Tedavi Yüksek akımlı priapism • Acil • Angio • Embolizasyon Düşük akımlı priapism • Egzersiz • Aspirasyon • Fenilefrin • Şant operasyonları Kateter Problemleri • • • • Kateter tıkanabilir Düşebilir Balon inmeyebilir Kateter yanından idrar gelebilir Kateter Problemleri • Tıkalı kateter – Kateteri değiştir – Antibiyotik başla • Ateş varlığında Kateter Problemleri • Düşmüş kateter – Tekrar uygula Kateter Problemleri • Balon inmiyor – Balon şişirme yolunu sakın kesme – Konsultasyon iste Kateter Problemleri • Kateter yanından idrar geliyor – Antikolinerjik başla
