SCR UYGULAMA ORNEKLERİ Dimer devreleri Şekil.2.113.Paralel bağlı UAA 145/146 tetiklemeli üç fazlı devre uygulaması Takogeneratörde, dönme devir hızıyla orantılı olarak elde edilen gerilim, sistemin gerçek değeridir. R2 ve R3 arasındaki gerilim ve TL 1709 C yükseltecinin 2 nolu ucuna uygulanan gerilim, sıfırdır. Yani kayma gerilimi sıfırdır. Motor yükü arttığında devir düşecek, takogeneratör daha küçük çıkış verecek ve yükseltecin 2 ucuna uygulanan gerilim daha negatif olacaktır. Yükselteç çıkışı bu defa artacak ve tristörün iletim açısı, dolayısıyla devir yükselecektir. Sistem bu kapalı çevrimi dengeye gelinceye kadar işletecektir. U 111 B tümdevresiyle tetikleme devresi Daha çok AA yüklerin faz denetiminde kullanılan bir tümdevredir. 2,5mA’den daha az akıma ihtiyaç duyar. Şebekeden tek olarak beslenebilir. Tetikleme darbe akımı 150mA civarındadır. Seri dirençte harcanan güç, 1,5W'dan küçük olup kısa devrelere karşı korunmuştur. Tetikleme açısı maksimum aralıkta denetlenebilen tümdevrede isteğe bağlı kullanılabilen yükselteç vardır, ve ayrıca akım-gerilim eşzamanlaması sağlanmaktadır. U 111 B tümdevresi; yumuşak bir yol vermeyle motorların denetiminde, ışık ve güç denetim devrelerinde tetikleme elemanı olarak kullanılır. Elektriksel özellikleri; Özdeğer: uç no:değeri: Referans noktası Akım ihtiyacı Akımın tepe değeri (t<10 µs) Eşzamanlama akımı 13 1 Çıkış akımı Giriş akımı Giriş gerilimi(V1) 10 6 2 11 -I1= 15 mA -I1= 5 mA -Vs V12 V -V1Vs 14 -V1Vs 9 -V1Vref 3 -V1Vs 5 -V1Vs (V1-Vs7 V) 7 -Is= 30 mA -Is= 60 mA Ieşzmeffi= 10 mA Ieşzmeffv= 10 mA Kondansatör Dolma akımı Eklem sıcaklığı İşletme depolama sıcaklığı Besleme gerilimi Çıkış darbe süresi İşletme ortam sıcaklığı İç termik direnç Açık çevrim kazancı 12 Cφ/t= 22 nF 12 IT=1,3 mA (2.faz) TJ=125 °C Tdepo= - 40..+ 125 °C -Vs=13,5 V(min), 17 V (maks) 2 tp= 8....30 µs (Cφ/t= 3,3 nF) tp= 15....64 µs (Cφ/t= 6,8 nF) 4 Kont.Ger. TA=0...80 C RthJC=170 K/W GVO= 70 dB (f=50 Hz) Nominal değ. Gerçek değ. f Akım Gözl. maks Anaht. Sınır anahtarı Sıfır Geçş. Gözlml. Besleme Gerilm. Şekil-2.114. U 111 B tümdevresi blok diyagramı Şekil 2.115.(a) U 111 B ile tetiklenen bir AA yük denetim uygulama devresi Bu tümdevrede diğer tetikleme devrelerinden farklı olarak faz kaydırma işlemi ve darbe genişliği oluşturma aynı RC devresiyle yapılır. Şebeke ile eşzamanlı rampa gerilimi ve önceden belirlenen denetim gerilimi farkına göre tetikleme faz kaydırma ayarı yapılır. Cφ/t kondansatörü 12 ve 13 uçları arasına bağlanır. Şebeke gerilimi sıfırdan geçiş anında, Vo dedektörü ve S2 anahtarı üzerinden boşalır. Sıfır geçiş darbesi bittikten sonra kondansatör, R φ/f direnciyle ayarlı Iφ akım kaynağından şarj olur. 12 ucunun gerilimi, 11 ucu geriliminin nominal değerine ulaştığında T h1 fonksiyon karşılaştırıcı tristör devresi tetiklenerek T iki duraklısını kurar. İki duraklı çıkışı, yükselteci serbest bırakarak Itp ikinci akım kaynağıyla Cφ/t kondansatörünü birbirine bağlar. Referans gerilim anahtarı S1'i, R-S iki duraklısı ile veya kapısı üzerinden anahtarlar. Hızlı başlama Şekil 2.115.(b) U 111 B ile tetiklenen triyak denetimli bir endüksiyon motoru denetimi uygulama Cφ/t kondansatörü, Iφ+Itp ile Vref1'e ulaşıncaya kadar dolar. Kondansatör gerilimi VR değerine ulaştığında tristör tekrar tetiklenir. İki duraklı ilk durumuna kurulmuş olur. Böylece, çıkış darbeleri biter ve I tp kapatılır. S1 anahtarı R-S iki duraklısı tarafından tutulmuş olacağından referans gerilim T h1'e bağlı kalır. Vref1 gerilimi, 11 ucundaki izin verilen denetim geriliminin maksimum değerinden büyük olduğundan, şebekenin her yarı peryodunda birden fazla tetikleme darbesi üretilmesini önler. ZT ZS ZR Şekil 2.115.c) U 111 B ve TAE 1007 entegreleri ile tetiklenen üç fazlı uygulama devresi Şebeke gerilimi sıfır geçişlerinden sonra, 8 ucundaki sıfır geçiş detektörü R-S iki duraklısını sıfırlar. S2 anahtarı üzerinden Cφ/t tekrar dolar ve T iki duraklılarını sıfırlar. U 111 B ile yapılan iki ayrı triyak tetikleme uygulama devresi Şekil 2.115.a), ve b)’de gösterilmektedir. (c)’de ise U 111 B ve TEA 1007 tümdevreleri ile üç fazlı yükün triyaklarla denetimini yapan bir uygulama verilmiştir. Şekil 2.115’te verilen uygulama devreleri, motor yerine başka yüklerin denetimi için de kullanılabilirler. Şekil 2.115.c)U 208 B tetikleme entegresi ile faz kontrol uygulama devresi Şekil 2.115.d)U 209 B tetikleme entegresi ile sıcak hava üfleyen fan motoru denetimi Endüktif yük Şekil 2.115 e)U 106 BS tetikleme entegresiyle endüktif yük denetimi Denetim, belirlenen bir ısı aralığında ölçme köprüsünün 10 K’luk direnciyle yapılarak köprü gerilimi Vp 3-4 arasına uygulanır. NTC ısıl direnci köprü için ısı algılayıcısıdır. R1 ve R2 ile D1 ve D2 vasıtasıyla yük gerilim ve akımının sıfır geçişlerinde triyak için tetikleme darbeleri üretilebilir. Şekil 2.115.f)U 106 BS tetikleme entegresiyle üç fazlı bir yükün 60 C ila 280 C arasında ısıl denetimi Deşarj akımı Şerj akım ayarı Şarj edilecek pil min.4, maks.16 adet Şekil 2.115.g) U 106 BS ile NiCd pilleri için doldurma devre uygulaması