EET 132 Elektronik I

EET 132 Elektronik I
Deney 7:
Zener Diyotlu Regülatör Devreleri
Amaç :
Bu deneyde amaç AC\DC dönüştürücülerde giriş gerilimindeki ve yük değirindeki
değişimlere karşı çıkş gerilimini çalışma gerilim değerinde sabit tutan zener diyotlu
gerilim regülatörlerini tanımak ve etkisini anlamaktır.
Kullanılan Alet ve Malzemeler:
AVO , Osiloskop, montaj tabağı, çeşitli direnç ve 1N4001 diyotlar
Deney:
Regülatör devreleri (Gerilim sabitleyicileri) AC\DC güç kaynaklarının son yapı
bloğunu oluşturan devrelerdir. Regulatörlerin görevi şebeke gerilimindeki artma veya
azalma değerlerine göre çıkış gerilimini sabit değerde tutmaktır. Bu değişimlere
ilaveten yük direnç değerinde oluşacak olan değişimlere karşı da çıkış gerilimini sabit
değerde tutmak yine regülatörlerin görevidir. Şekil 1`de gösterilen AC\DC devresinde
D1 ve D2 diyotları doğrultma , C1 kondansatörü filtreleme görevi yaparken, 6.2V
zener diyot ise regülatör işlevi yapmaktadır.
D1
R1
470 Ohm
T1
+
240Vrms
50 Hz
220uF
C1
6.2V
2x12Vrms
D2
Şekil 1 6.2 V regüleli AC\DC güç devresi
23
RL1
Vo
Devrenizi kurmadan önce trafonuzun sağlamlığından emin olunuz. Devrenize enerji
verip, aşağıdaki ölçümleri AC voltmetre ile ölçünüz.
V sek1 = ................. V (rms), V sek1 = ................. V (rms), V sekT = ................. V (rms)
Tablo I deki çeşitli Ryük [RL1] yük dirençleri için gösterilen değerleri ölçerek, tabloyu
tamamlayınız.
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
VC1
VR1
Vo
IR1
IZ
Iyük
Tablo I Pratik değerler
Tablo I deki yük dirençleri için ölçülen DC gerilim ve akım değerleri kuramsal
(teorik) olarak bulunuz ve Tablo II`yi tamamlayınız. Her iki tablo daki değerleri
karşılaştırınız.
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
VC1
VR1
Vo
IR1
IZ
Iyük
Tablo II Kuramsal değerler
Buradaki teorik çalışmalarınızı yaparken aşağıdaki ifadelerden yararlanabilirsiniz.
VC1 = VR1 + 6.2V veya VC1 = (IR1 x 0.47k) + 6.2V
IR1 =
VC1  6.2V
0.47 k
VR1 = ( IR1 x 0.47k)
Iyük =
6 .2 V
R yük
IR1 = IZ + Iyük veya IZ = IR1 - Iyük
24
D1
R1
470 Ohm
T1
240Vrms
50 Hz
+
C1
220uF
D2
6.2V
RL1
Vo
2x12Vrms
Şekil 2 - 6.2 V regüleli AC\DC güç devresi
Şekil 2 de gösterilen devre - 6.2 V regüleli AC\DC güç devresidir. Şekil 2| deki devre
için aşağıdaki işlemler yapılacaktır.
Tablo III deki çeşitli Ryük [RL1] yük dirençleri için gösterilen değerleri ölçerek, tabloyu
tamamlayınız.
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
VC1
VR1
Vo
IR1
IZ
Iyük
Tablo III Pratik değerler
Tablo III deki yük dirençleri için ölçülen DC gerilim ve akım değerleri kuramsal
(teorik) olarak bulunuz ve Tablo IV`yi tamamlayınız. Her iki tablo daki değerleri
karşılaştırınız.
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
VC1
VR1
Vo
IR1
IZ
Tablo VI Kuramsal değerler
25
Iyük