ANATOMİ Ana: Başından sonuna kadar Tome: Kesmek, parçalara ayırmak Anatomia Veterinaria Comparativa At anatomisi Gevişgetirenler anatomisi Köpek anatomisi Domuz anatomisi Kanatlılar anatomisi * Animalia domestica mammalia * Aves domestica Animalia domestica mammaria Equidae (Tek parmaklılar) At (equus caballus) Eşek (equus asinus) Katır (equus mulus) Ruminantia (Geviş getirenler) Sığır (bos taurus) Manda (bos bufalo) Koyun (ovis aries) Keçi (capra hircus) Carnivora (Etçiller) Köpek (canis famillaris) Kedi (felis silvestris catus) Omnivora (Karışık beslenenler) İnsan (homo sapiens) Domuz (sus scrofa domesticus) Laboratuvar deney hayvanları Tavşanlar (leporidae) Lepus capensis (yabani tavşan) Oryctolagus cuniculus (ada tavşanı) Fareler + Sıçanlar (muridae) Rattus novegicus (norveç sıçanı) Mus musculus (ev faresi) Kobaylar (cavidae) Cavia aperea porcellus Aves domesticus Evcil kanatlılar - Tavuk (gallus domesticus) - Hindi (meleagris gallapova) - Güvercin (columba domestica) - Kaz (anser domesticus) - Ördek (anas domestica) Genel Anatomik Terimlerden Planum’lar Plana corporis (vücut düzlemleri) 1- Planum medianum median medialis lateralis 2- Planum sagittale sagitta sagittalis 3- Planum transversum 4- Planum horizontale Dexter Sinister Cranialis Caudalis Oralis Aboralis Rostralis Anterior Posterior Superior Inferior Superficialis Profundus Proximalis Distalis Palmaris Plantaris Transversalis Verticalis Medialis Medius Intermedius Longitudinalis Externus Inter Internus Latus Lateralis Dorsalis Ventralis Axialis Abaxialis Sistematik Anatominin Bölümleri Kemik Bilimi (Osteologia) Eklem Bilimi (Arthrologia) Kas Bilimi (Myologia) Sindirim Sistemi (Systema Digestorium) Solunum Sistemi (Systema Respiratorium) Sidik ve Dölleme sistemi (Systema Urogenitale) Dolaşım Sistemi (Systema Vasorum) Sinir Sistemi (Systema Nervosum) Duyu Sistemi (Aesthesiologia, Organa Sensuum) OSTEOLOGIA Kemik Dokusu Organik Maddeler İnorganik Maddeler -Kollagen lifler -Glikoprotein (ossein) -Kalsiyum fosfat -Kalsiyum karbonat -Kalsiyum fluorid -Magnezyum’un hidroksit, sülfat ve fluorid bileşikleri Kemiklerin Şekillerine Göre Sınıflandırılması 1- Yassı kemikler (ossa plana) 2- Kısa kemikler (ossa brevia) 3- Uzun kemikler (ossa longa) Uzun bir kemik taslağının kısımları Diaphysis Metaphysis Epiphysis Uzun bir kemiğin makroskobik yapısı 1- Periosteum: Kemik zarı 2- Substantia compacta: Tıkız doku 3- Substantia spongiosa: Sünger doku 4- Endosteum 5- Cavum medullare 6- Medulla ossea (rubra, flava) Susam kemikleri (ossa sesamoidea) Organ kemikleri Os pneumaticum Os irregulare Vasa nutritia Canalis nutritius Kemik Çıkıntıları Fonksiyonlarına göre aldıkları isimler - processus articularis - processus muscularis - trochanter Yönlerine göre aldıkları isimler - proc. transversus Şekillerine göre aldıkları isimler - condylus, - trochlea - tuber, - tuberositas, - tuberculum - crista, - spina - styloid, - mastoid, - pterygoid - pecten - facies aspera - caput articulare Eklem çukurlukları acetabulum fovea articularis Fossa Incisura Fissura Foramen Canalis Sulcus ÖZEL OSTEOLOGIA (Özel Kemikbilim) Skeleton axiale Columna vertebralis, ossa cranii, skeleton thoracis Skeleton appendiculare Ekstremite kemikleri SKELETON AXIALE COLUMNA VERTEBRALIS (Omurga) Vertebrae (Omurlar): Corpus vertebrae Processus vertebrae Arcus vertebrae Incisura et foraminae vertebrae Corpus vertebrae - Extremitas cranialis, - Extremitas caudalis (caput vertebrae) (fossa vertebrae) - Cartilago articularis, - Discus intervertebralis - Crista ventralis, - Crista dorsalis Arcus vertebrae - Foramen vertebrale - Canalis vertebralis Processus vertebrae - Processus spinosus - Processus transversus - Proc.articularis cranialis et caudalis - Proc.mamillaris, Proc.accessorius, Proc.muscularis Incisura et foraminae.vertebrae - Inc.vertebralis cranialis For. intervertebrale - Inc.vertebralis caudalis - For.vertebrale laterale - For.transversarium COLUMNA VERTEBRALIS 1-) 2-) 3-) 4-) 5-) Pars Pars Pars Pars Pars cervicalis thoracalis lumbalis sacralis caudalis - Vertebrae cervicales Vertebrae thoracicae Vertebrae lumbales Vertebrae sacrales Vertebrae caudales (coccygeae) VERTEBRAE CERVICALES ( Boyun Omurları ) ATLAS - Arcus ventralis Fovea dentis - Arcus dorsalis Tuberculum dorsale Tuberculum ventrale - Fovea articularis cranialis - Fovea articularis caudalis - Processus transversus (ala atlantis) - Fossa atlantis - Foramen alare - Incisura alaris ( carnivora ) - Foramen vertebrale laterale - Foramen transversarium - Massa lateralis AXIS - Extremitas cranialis --- Dens - Procc. articulares craniales - Facies articulares craniales - Crista ventralis - Proc. transversus - For. transversarium - Incisura vertebralis caudalis --- derin - Incisura vertebralis cranialis - For. vertebrale laterale - Proc. spinosus - Procc. articulares caudales 3. – 7. VERTEBRA CERVICALES - Corpus’ları 3. den 7. ye doğru kısalmaktadır - Foramen intervertebralia - Processus muscularis ( carnivora ) 6. Boyun Omuru - Crista ventralis yok - Proc. spinosus 3.-5. omurlara göre daha belirgin 7. Boyun Omuru - Foramen transversarium yok - Caudal’de fovea costalis var - Processus spinosus daha yüksek ( Büyük gevişgetiren’lerde en yüksek ) VERTEBRAE THORACICAE (Sırt Omurları ) Eq : 18, Rum : 13, Car : 13 Fovea costalis cranialis Fovea costalis caudalis Fovea costalis processus transversi ( fovea costalis transversalis ) Processus mamillaris VERTEBRAE LUMBALES ( Bel Omurları ) At: 6, Merkep: 5, Rum: 6, Car :7 - Processus mamilloarticularis - Processus accessorius ( car. ) VERTEBRAE SACRALES OS SACRUM ( Sağrı-Kuyruk Sokumu Omurları) Eq : 5, Sığır-Keçi : 5, Koyun : 4, Car : 3 Basis ossis sacri Proc. articularis cranialis Promontorium Apex ossis sacri Proc. articularis caudalis Canalis sacralis Pars lateralis Ala sacralis ( ala ossis sacri ) Facies auricularis Facies dorsalis Crista sacralis mediana Crista sacralis intermedia Crista sacralis lateralis Foramina sacralia dorsalia Facies pelvina Foramina sacralia ventralia Linea transversa VERTEBRA CAUDALES ( Kuyruk Omurları ) 16 – 22 adet kuyruk omuru bulunur Processus hemalis ( sığır , köpek ) Arcus hemalis ( a.caudalis mediana geçer )