Tıbbi Biyoloji ve Genetik

advertisement
Tıbbi Biyoloji
TBG 1-2: Tıbbi Biyolojiye giriş ve canlılık kavramı
Prof. Dr. Oğuzhan Doğanlar
2016
• Büyüme ve gelişme
Üreme
Uyarılabilme (İrritabilite):
Hareket
Beslenme:
Uyum (Adaptasyon):
• Metabolizma
Anabolizma:
Katabolizma:
• BİYOLOJİ:
• TIBBİ BİYOLOJİ:
• GENETİK:
ÇEVRESEL CONTAMİNANTLAR VE İNSAN SAĞLIĞINA ETKİSİ
DNA, RNA , PROTEİN ve ilgili mekanizmaları
KANSER OLUŞUM VE TEDAVİSİ
GENOMİKS
PROTEOMİKS
METABOLOMİKS
17. Y.Yılda Belçika’lı Dr. Van Helmont
buğday taneleri ile bir arada bulunan kirli
bir gömlekten, farelerin oluşturulmasına
dair bir reçete bile hazırladı. Burada aktif öz
insan terinde bulunuyordu ve bu nedenle
kirli bir gömleğe ihtiyaç vardı.
Francesco Redi
BİYOGENEZ
•Abiyogenez
•Biyogenez:
Evren ve dünyanın oluşumu
Evren ve dünyanın oluşumu
•Ototrof hipotezi
OTOTROF
•Hetetrof hipotezi
• Stanley MILLER
Harold UREY
İlk Ototrof
Kemosentez ile birlikte ortaya
çıkmış:
Ex. Archaebacteria
Zor koşullarda yaşayabilen
Besinini üretmek için CO2
kullanan.
Yerküre
Ay
Mars
Erken çağlarda,Dünya yoğun bir meteorid bombardımanına maruz kalmıştır.
Bu olumsuz koşulların bu dönemde hayatın oluşumunu engellemiş
olduğu düşünülmektedir.
4500-3800 milyon yıl önce
Fosil bakteriler ??
Modern bakteri tepecikleri
Meteor
bombardımanının
sonu, atmosfer
gelişimi
İlk canlı ilkel bakteri
en.wikipedia.org/wiki/Image:Stromatolites_in_Sharkbay.jpg
www.fas.org/irp/imint/docs/rst/Sect20/A12.html
3800-3500 milyon yıl önce
Archaean extremophiles
Demir oksit kayaçları
Fotosentetik bakteri
İlkel fotosentetik
bakteriler oksijen
üretmeye başladı ve
atık olarak bu
oksijen atmosfere
karıştı
http://www.globalchange.umich.edu/globalchange1/current/lectures/first_billion_years/bif.gif
en.wikipedia.org/wiki/Image:Anabaena_sperica.jpg
3800-3500 milyon yıl önce
•Endosimbiyotik teori
www.genbilim.com
Endosimbiyoz olayı ile bağlantılı olarak yapılan moleküler dizi analizleri mitokondrinin
Agrobacterium, Rhizobium, riketsia türlerine dahil bir bakteriden türevlendiklerini
göstermiştir. Bu bakterilerin günümüzde de ökaryotik hücre içinde yaşabilme özelliklerinin
olması bu postulatı destekler niteliktedir.
www.genbilim.com
1- Mitokondri ve kloroplastın prokaryotlardakine benzer (70S) ribozomlar
içermelerini (Ökaryotlarda 80S),
2- Bu organellerin prokaryotlardakine benzer küçük dairesel bir DNA molekülü
(plazmidler) içermelerini (Ökaryotlarda doğrusal, heliks yapılı DNA), DNA’yı
saran “histon” proteinlerinin prokaryotlardaki gibi bulunmamasını (Ökaryot
çekirdek DNAsında var),
4- İki organelde iki ya da daha fazla membrana sahiptir. En içte bulunan zar
kompozisyonları hücredeki diğer zar yapılarıyla karşılaştırıldığında farklılık,
prokaryot hücre zarıyla ise benzerlik göstermesini,
5- Mitokondri ve kloroplastlar prokaryotlardaki gibi “binary fission”a benzeyen
bir süreçle bölünmelerini gerçekleştirmelerini (Ökaryotlarda mitoz),
6- Tilakoid, klorofil gibi iç yapıların siyanobakterilerin yapısına benzerliğini,
7- Transkripsiyonlarda başlangıç amino asitinin ökaryotlardaki gibi Metionin
değil, prokaryotlardaki gibi Metioninin modifiye hali olan fMet aminoasiti
olmasını,
www.genbilim.com
Acritarch
• İki milyon yıl sonra ilk kompleks
eukaryote hücre belirdi.
• Bu hücreler enerji fabrikaları olan
mitochondria taşıyordu
• Eukaryote hücre oksijene ihtiyaç
duyuyordu ve evrim bundan sonra
bu şekilde gelişecekti.
1900 milyon yıl önce
Grypania
•Bundan yarım milyon yıl sonra
çok hücreli hayat belirdi
• Grypania helezonik bir tüptü
2 mm genişliğinde ve
5 cm uzunluğunda
Çin, Hindistan ve Kuzey Amerika
1400 milyon yıl önce
Kırmızı algae
en.wikipedia.org/wiki/Image:Sexual_cycle.svg
1200 myö, kırmızı alg seksüel çoğalmaya evrimleşti
1200 milyon yıl önce
Milattan 630 myö, bitki, hayvan ve fungi benzerleri oluştu
Ediacara hızla dünya yüzeyine yayıldı
630-542 milyon yıl önce
Eurypterid
• 500 myö deniz canlıları
Beslenme veya çiftleşme
İçin karayı geçici olarak
ziyaret etmeye başlarlar
İlk ayak benzeri taşıyıcılar
oluşur
500 milyon yıl önce
Ciğerotları
Kurtçuklar ve bazı bitkiler koloni oluşturmaya başlar, 460 myö
460 milyon yıl önce
Fosil millipedes
Fosil dışkı içeren bitkiler
Bitkiler üzerindeki,
Dışkı artıkları
420 myö
420 milyon yıl önce
380 milyon yıl önce gövde yaprak ve tohum
380-370 milyon yıl önce
• Ormanlarla aynı zamanda
Panderichthys
• balıklara benzer, ayağımsı
çıkıntıları olan canlılar
Lchthyostega
380-365 milyon yıl önce
Hylonomus lyelli
Karada yumurta
Bones found in Canada show that reptile evolved, 315 mya
315 milyon yıl önce
% species extinct
Yokoluş
yoğunluğu
Hayat neredeyse tamamen yok olur. Bu büyük yokoluş 251 myö
Dev dalgalar ile gerçekleşir ve “Big Five” Büyük beş kitlesel
yokoluş adını alır
251.4 milyon yıl önce
yaklaşık 220 myö, yokoluştan kısa bir süre sonra dinazorlar belirir.
Bu leptiller sonraki150 myö dünyanın dominant türüdür!
220-65 milyon yıl önce
upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/SArchaeopteryxBerlin2.jpg
www.dinohunters.com/History/Microraptor.htm
Microraptor
Küçük kanatlı
Bir dinazor
Archaeopteryx
Bilinen ilk kuş
türü
155 milyon yıl önce
• Memeliler dinazorlar ile aynı
Zamanda evrildi. Ancak kısıtlı
Bir yaşam alanı buldu.
• Bir çoğu küçüktü nocturnal
ve böcek yiyerek besleniyordu.
Buda memelilerin neden sıcak
kanlı olduğuna bir kanıt oldu.
220 milyon yıl önce
Ölüm (kader) krateri
Quartz şok dalgası
65 myö civarında jeolojik kanıtlar dünyaya 10 km çapında bir
Meteorun çarptığını göstermektedir. Bu dinazorların sonu olmuştur.
65 milyon yıl önce
Neanderthal
en.wikipedia.org/wiki/Image:Neanderthal_2D.jpg
Mağara sanatı
en.wikipedia.org/wiki/Image:Lascaux2.jpg
2 myö, insan belirdi. Önce ateşe hükmetmeyi öğrendi, sosyalleşti,
Doğayı yönetmeyi öğrendi ve dünya üzerindeki en güçlü tür oldu
2 milyon yıl önce
Bugün
Adineta vaga
Evidence for extensive horizontal gene transfer from the draft genome of a tardigrade
Thomas C. Boothbya,1, Jennifer R. Tenlena,2, Frank W. Smitha, Jeremy R. Wanga,b, Kiera A. Patanellaa, Erin OsborneNishimuraa, Sophia C. Tintoria, Qing Lic,
Corbin D. Jonesa, Mark Yandellc, David N. Messinad, Jarret Glasscockd,
and Bob Goldsteina
Download