BATININ KOMPLEKSİ SEVR ANTLAŞMASI Dr. Yeşim DEMİR

BATININ KOMPLEKSİ SEVR ANTLAŞMASI
Dr. Yeşim DEMİR
Osmanlı Devleti’ni fiilen bitiren 1918 Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında resmi
olarak devleti sona erdiren 10 Ağustos 1920 tarihli Sevr Antlaşması’nın bugün yıldönümü.
Birinci Dünya Savaşının galipleri, Osmanlı Devleti'ni ulusu ve ülkesi ile parçalayıp yok etmeye
yönelik hazırlamış oldukları Sevr Antlaşması'nın Lozan'da geçersiz sayılmasını hiçbir zaman
kabullenememiş, benimseyememiş ve hazmedememişlerdir.
Tarihin tekerrür ettiği düşünüldüğünde emperyalizm geçmişe nazaran günümüzde
şekil değiştirerek tekrar uygulamaya konmak isteniyor. Şöyle ki, geçmişte bu anlaşmalar ile
yapılmak istenenler bugün önümüze farklı şekillerde sunuluyorsa oturup bir düşünmek
gerekiyor. O dönemde “din ve şeriat” üzerinden izlenen politika günümüzde yerini “demokrasi,
insan hakları, özerk yönetim ve kültürel özerkliğe” bırakmıştır. Bu durum aslında Batı’nın her
zaman var olan Doğu Sorunu (Şark Sorunu)’nun bir parçası olmuştur.
Peki, sürekli Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin önüne sürülen bu anlaşma nedir?
Birinci Dünya Savaşı, İtilaf Devletleri'nin zaferiyle sonuçlanınca, savaşın yenenleri, barış için
yenilenlere dayatacakları şartları hazırlamak için Paris’te, Londra’da ve San Remo’da çeşitli
konferansları düzenlemişlerdi. Osmanlı Devleti’ne dayattırılan Sevr Antlaşması’nın koşulları da bu
toplantılarda ve konferanslarda şekillenmiştir. Batı’nın “Hasta Adam”ı olarak nitelendirilen Osmanlı
Devleti’nin parçalanması sürekli olarak gündemde olmuştu ancak, paylaşım yapılacak ülkelerin,
özellikle Boğazlar ve Ortadoğu konusundaki çıkar çatışmaları bu çöküş sürecini geciktirmişti.
Nihayetinde, 10 Ağustos 1920 yılına gelindiğinde Sevr Antlaşması imzalanmıştır.
Antlaşmaya göre, Oniki ada dışında Ege adalarının çoğu ve Trakya, Yunanistan'a bağlanmıştı.
İzmir 5 yıl Yunan idaresinde olacak, ondan sonra bir plebisit yapılacaktı. Bunun sonucunda da
bölgenin Yunan Krallığına geçmesi amaçlanmıştı. Çanakkale Boğazı ve İstanbul Boğazı
uluslararası denetime bırakılmıştı. Doğu Anadolu'da Ermenistan'a bağımsızlık, Kürdistan'a
özerklik veriliyordu. Türk mali sistemi İngiliz, Fransız ve İtalyan denetimine sokulmak
isteniyordu. Türkçe konuşulan Anadolu’nun geri kalan bölümü Osmanlı padişahı yönetiminde
sözde bağımsız olacaktı.
Osmanlı İmparatorluğu’nu ölüme mahkûm eden antlaşmanın koşulları açıklanır
açıklanmaz, bütün yurtta ulusal bilinç uyanmış ve kurtuluşa yönelik ulusal hareket başlamıştır.
Halk, Anadolu’da ulusal mücadeleyi örgütleyen Mustafa Kemal ve ekibinden yana tavır göstermiştir.
Gazi Mustafa Kemal, İstanbul Hükümeti’nin Türk ulusunu temsil etmediği gibi, Barış
Konferansının, Türkiye’nin herhangi bir bölümüyle ilgili kararını kabule de yetkili olmadığını
açıklamıştır. Sevr’e karşı çıkanlar içerisinde olan gazeteciler ile komutasındaki birliklerin
silahlarını teslim etmemekte direnen subaylar İngilizlerin emri ile önce tutuklanmışlar, sonra
da Malta adasında toplanarak bir esir kampına kapatılmışlardır.
Osmanlı Devleti’nin sonunu getiren ve parçalanmasını öngören antlaşma, Lozan
Antlaşmasıyla geçersiz olmuştur.
Tarih tekerrür mü ettirilmeye çalışılıyor acaba!!!
Bakalım…
Güneydoğumuzda bir Kürdistan devletinin kurulma süreci başlamış bulunmaktadır.
AB dayatmaları ile birçok yasa çıkarılmıştır.
TSK’nın mevcut olarak sayısının azaltılması ve giderek zayıflatılmaya çalışılması
istenmektedir.
Etnik yapılar ön plana çıkartılarak ve ayrıcalıklar tanınması istenerek bir başka bölme
çabalarının varlığı görülmektedir.
Mali olarak IMF denetiminde olduğumuz görülmektedir.
Ermeni Sorununa gelince, her yıl bizi suçlu sayarak sanık sandalyesine oturtmaya
çalışmaları aşikardır.
Geçmişte Girit Adası Sorunu vardı, şimdi Kıbrıs Sorunu üzerinden gidiliyor.
Osmanlı Devleti, hangi süreçten geçerek varlığını Sevr ile sonlandırmıştı? Bu soruyu
iyi cevaplandırmak gerekiyor.
Emperyalizmin önündeki en büyük engel olan ulus-devletin parçalanıp bölünmesi
isteğinde olanlar Türkiye Cumhuriyeti’nin şanlı bir Bağımsızlık ve Egemenlik Mücadelesi
gerçekleştirdiğini unutmamış olsalar gerek yeni bir Sevr dayatmaya çalışıyorlar…