ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TERME MESLEK YÜKSEKOKULU YÖNETİM VE ORGANİZASYON BÖLÜMÜ LOJİSTİK PROGRAMI(I. ÖĞRETİM) AÇILMASI TEKLİFİ İÇİNDEKİLER 1.BÖLÜM LOJİSTİK PROGRAMIYLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER VE PROGRAMIN AÇILMA GEREKÇELERİ ........................................................................................................ 3 1.2. İHTİYAÇ ANALİZİ ....................................................................................................... 4 1.2.1. Ekonomiye Katkısı ................................................................................................... 4 1.2.2. Yaratacağı İşgücü ..................................................................................................... 4 1.2.3. Programdan Mezun Olanların İstihdam Alanları ..................................................... 5 1.2.4. Mezuniyet sonrası Meslekte İlerleme ...................................................................... 5 1.3. İŞGÜCÜ PİYASASI MEVCUT DURUM ..................................................................... 5 1.4. PROGRAMIN BÖLGEDEKİ SEKTÖRLERLE İLİŞKİSİ ........................................... 6 1.5. HEDEF ve PERFORMANS ÖLÇÜLERİ ...................................................................... 7 1.6. PROGRAM BELİRLEME ESASLARI.......................................................................... 8 2.BÖLÜM FİZİKİ İMKANLAR ............................................................................................... 9 2.1 FİZİKSEL YAPI ............................................................................................................. 9 2.1.1Kapalı Alanlar ............................................................................................................ 9 2.1.2. Spor Tesisleri............................................................................................................ 9 2.1.3. Öğrenci Yurtları ....................................................................................................... 9 3.BÖLÜM YURTİÇİNDE VE YURTDIŞINDA PROGRAMIN ÖRNEKLERİ…………….11 3.1- LOJİSTİK PROGRAMININ BULUNDUĞU MESLEK YÜKSEKOKULLARI ...... 11 2 ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TERME MESLEK YÜKSEKOKULU 2017-2018 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI ÖNLİSANS LOJİSTİK PROGRAMI (I. ÖĞRETİM) AÇILMASI TEKLİFİ 1.BÖLÜM LOJİSTİK PROGRAMIYLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER VE PROGRAMIN AÇILMA GEREKÇELERİ 1.1 Programla İlgili Genel Bilgiler Üreticilerin içinde bulundukları rekabet koşullarının giderek zorlaşması lojistik faaliyetlerinin önemini artırmıştır. Talep tahminleri, stok yönetimi, fiziksel dağıtım, taşımacılık ve depolama yönetimi gibi lojistik faaliyetlerinin etkin gerçekleştirilememesi organizasyonların üretim, pazarlama, satış ve satış sonrası aktivitelerinde başarısızlıklara sebep olmaktadır. Lojistik faaliyetlerinin yönetiminde sunulan hizmetlerin sürekli iyileştirilmesi sağlanarak yüksek müşteri memnuniyetine ulaşılması, kaynak ve yatırımların optimum düzeyde kullanılarak maliyetlerin azaltılması ve bulunulan sektörde rekabet avantajının yaratılması hedeflenir. Lojistik programı ile lojistik faaliyetlerinin yapıldığı alanlarda sektörlerin gereksinim duyduğu uzman ara elemanları yetiştirilir. Lojistik Programını YGS-6 puan türüyle kazanan öğrencilere, alanında başarılı öğretim elemanlarının desteğiyle 2 yıllık bir eğitim sunularak, lojistik firmalarının ilgili bölümlerinde, çeşitli sanayi kuruluşlarının satın alma, pazarlama, lojistik ve dış ticaret bölümlerinde, liman İşletmelerinin ve turizm sektöründe faaliyet gösteren firmaların ilgili bölümlerde ara eleman, yönetici yardımcısı veya orta kademe yönetici yetiştirerek sektörün nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamayı amaçlanmaktadır. Samsun’un deniz, hava ve kara ticaretine elverişli olması, ilde Serbest Bölge’nin var olması, liman işletmelerinin yakınlığı gibi etmenlerin yanı sıra üniversitemiz İİBF bünyesinde “Uluslararası Ticaret ve Lojistik” programının yer alması da bu programın önem ve gerekliliğini desteklemektedir. Bu programın öğretim dili Türkçe'dir. 3 Uluslararası ticaretin artarak küreselleşmesi, ortak pazara girme çabaları kara-havadeniz yolları ulaşımında ve şirketlere sağlanan lojistik hizmetlerinde artışa neden olmuştur. Bu konuda hizmet veren şirketlerin hizmet kalitelerini ve standartlarını yükseltmeleri kaçınılmazdır. Lojistik, müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ham maddenin başlangıç noktasından ürünün tüketildiği son noktaya kadar ürün ve hizmetlerin ve bunlarla ilgili her türlü bilgi akışının verimli olarak planlanması, yürütülmesi ve denetlenmesidir. Tüm bu özelliklerin sağlanması için de nitelikli ve güncel bilgi birikimine sahip orta ve üst düzeyde elemanlara ihtiyaç vardır. Bu amaçlarla öğrenciler temel işletme ve dış ticaret derslerinin yanı sıra Genel Lojistik Bilgisi, Genel Ekonomi, Uluslararası Lojistik, Depolama ve Envanter Yönetimi, Ofis Otomasyonu, Gümrük Mevzuatı ve Uygulamaları, Taşımacılık Hukuku, Tedarik Zinciri Yönetimi, Deniz Liman ve Terminal Yönetimi, Risk ve Sigorta İşlemleri, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, Kara ve Deniz Taşımacılığı Yönetimi, Sektörel Entegre Lojistik Yönetimi, Uluslar Arası Pazarlama, Uluslararası Taşımacılık Yönetimi, İhracat Teknikleri, Ulaştırma Mevzuatı, Lojistik Maliyetler Analizi, Taşımacılık Planlama Teknikleri, Uluslararası Ticari Bilgiler, Lojistikte Bilgi Sistemleri, Tehlikeli ve Özel Ürünler Lojistiği ve Uluslararası Vergilendirme gibi dersleri alacaklardır. 1.2. İHTİYAÇ ANALİZİ 1.2.1. Ekonomiye Katkısı Uluslararası ticaret ile büyüyen firmaların ulaşmayı hedefledikleri kaliteyi yakalayabilmek, dış pazarlarda rekabet edebilmek için lojistik sektörü en kritik alanlardan biri olma noktasında önemi her geçen gün artmaktadır. Türkiye, Dünya Bankası Lojistik raporuna göre; 80,3 performans ve 3,51 puan ile dünyada 155 ülke arasında 27. Sırada yer almaktadır. Bu sonuç ülkemizin Lojistik sektöründe hayli yol aldığının çok önemli bir göstergesidir. Sektör kazancı bu bağlamda ekonomik göstergelere önemli katkı sağlamaktadır. Bununla beraber Lojistik sektörüne daha çok kalifiye elemanın dahil olması, sektörde ihtiyaç duyulan açığın daha kısa sürede tamamlanmasına akabinde bunun lojistik raporlarına pozitif yansımasına neden olacak ve ülkemiz ekonomik göstergelerindeki payını arttıracaktır. 1.2.2. Yaratacağı İşgücü Bu programdan mezun olan öğrencilerimiz dış ticaret departmanlarında, finans departmanlarında, lojistik departmanlarında, ihracat ve ithalat firmalarında, dağıtım sektörü, depolama sektörü, gümrükleme sektörü ve uluslararası taşımacılık sektöründe iş bulabilme imkanlarına sahiptirler. Bununla birlikte Lojistik sektörünün nitelikli eleman açığının 4 giderilmesi ile, yeni lojistik şirketlerinin açılması hızlanacak ve yeni işgücü olanaklarına kavuşulmuş olunacaktır. 1.2.3. Programdan Mezun Olanların İstihdam Alanları Bu programdan mezun olan öğrencilerimiz dış ticaret departmanlarında, finans departmanlarında, lojistik departmanlarında, ihracat ve ithalat firmalarında, dağıtım sektörü, depolama sektörü, gümrükleme sektörün ve uluslararası taşımacılık sektöründe meslek elemanı veya ara eleman olarak iş bulabilme imkanlarına sahiptirler. 1.2.4. Mezuniyet sonrası Meslekte İlerleme Lojistik bölümünden mezun olan öğrenciler hem lojistik hizmet veren, hem lojistik hizmet alan, hem de lojistik uygulamaları düzenleyen kamu kurumları ve özel kuruluşlarda istihdam imkânlarına sahiptir. Lojistik ve kargo firmalarının ilgili bölümleri, ulusal ve uluslararası işletmelerin satın alma, pazarlama, lojistik ve dış ticaret bölümlerinde, liman işletmelerinin ilgili bölümlerinde, çeşitli ölçekteki turizm firmalarında ara eleman, yönetici yardımcısı veya orta kademe yönetici olarak çalışma imkânı bulmaktadırlar. Ayrıca kamu personeli olarak Ekonomi Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bağlı birimlerde görev alabilirler. Eğitimine devam etmek isteyen mezunlar ise Dikey Geçiş Sınavı ile ilgili lisans programlarına devam ederek lisans eğitimlerini tamamlama şansına sahip olmakta ve hatta lisans eğitimlerini tamamlayan mezunlar lisansüstü eğitimleriyle birlikte akademik alanda da istihdam imkânı bulabilirler. Önemi ve etkinliği giderek artan bir meslek olması nedeni ile iş bulma olanağı oldukça geniştir. 1.3. İŞGÜCÜ PİYASASI MEVCUT DURUM Samsun, 4 ulaşım alt yapısının buluştuğu stratejik konumu, tarihsel birikimi, tarım ve sanayi potansiyeli, uluslararası ilişkiler ağına yakınlığı, enerji koridorları girişi ve üzerinde olması, insan zenginliği, eğitilmiş ara eleman ve hizmetler sektöründeki sağlık, turizm ve diğer bütün alanlardaki zenginliğiyle tartışmasız Türkiye’nin belirleyici kentlerinden biridir. İl, Karadeniz’in ve Karadeniz’e kıyı ülkelerin Türkiye ile bağlantısında bir lojistik, transfer, üretim ve ihracat-ithalat merkezi olmayı hedeflemektedir. Bu hedef doğrultusunda Samsun, lojistik sektör platformunu kurmuş ve Samsun’un da içerisinde yer aldığı TR83 Bölgesi’nin Lojistik Master Planı hazırlanmıştır. Bu anlamda il sektör stratejilerini oluşturmuş olup altyapı çalışmaları devam etmektedir. 5 Samsun Lojistik Köy Projesi, firmalara lojistik depo imkanları sağlayacak olup bölgesel rekabet edilebilirlik anlamında Samsun için oldukça önemli bir projedir. Köy, şehir merkezinin yaklaşık 15 km doğusunda, Tekkeköy İlçesi yakınında kurulacaktır. Samsunport Limanı’na 20 km, Yeşilyurt Limanı’na 7 km, Toros Gübre Limanı’na 5,6 km, Çarşamba Havaalanına ise 10 km uzaklıktadır. Samsun-Ordu karayolu, Lojistik Köy’ün 1,8 km kuzeyinden geçmektedir. Samsun-Ordu karayolu doğu-batı yönünde ana bağlantı yolu olup, aynı zamanda Samsun’u Ankara’ya bağlayan ana yoldur. Samsun-Çarşamba demiryolu hattı Lojistik Köy’ün tam olarak yanından geçmektedir. Proje ile birlikte sosyal birimler de bu bölgede hizmet vermeye başlayacak olup banka şubeleri, restoranlar, büfeler, otoparklar gibi iş kolları çevreyi şekillendirecektir. Projenin yaklaşık 3.000 kişiye istihdam sağlaması beklenmektedir. Samsun, lojistik sektöründe yapılacak yeni yatırımlar için yüksek potansiyele sahiptir. 1.4. PROGRAMIN BÖLGEDEKİ SEKTÖRLERLE İLİŞKİSİ Samsun Karadeniz bölgesinin en büyük ili olarak bölgenin ticaret merkezidir. Samsun; deniz, hava, demiryolu ve karayolu gibi alternatifli ve gelişmiş ulaşım altyapısı, limanı, serbest bölgesi, organize sanayi bölgeleri ile gelişmiş sanayi altyapısı ve geçmişten beri gelen ticaret geleneği ile bölgenin dünyaya açılan kapısıdır. Bu önemli avantajlarıyla Samsun; ülkemizin stratejik önemini artıran illerin başında gelmektedir. Doğudan batıya, kuzeyden güneye, Asya’dan Avrupa’ya, Rusya’dan Güneydeki ülkelere ulaşımın yapılabileceği hava, deniz, kara, demiryolu, enerji hatları, boru hatları hemen hemen hepsinin şu anda kesiştiği önemli bir noktadadır. Tüm bu nedenler Lojistik sektörünün Samsun’ daki önemini bir kat daha arttırmaktadır. Uluslararası ticaretin ana öğesi olan lojistik, sektörün ihtiyacı olan nitelikli eleman ihtiyacını karşılamak için gereklidir. İşletmeler ürettikleri malları sadece kendi coğrafyalarında değil aynı zamanda diğer ülkelere de satmaktadırlar. Tüm bu sebepler lojistik sektörünün; gelişen ticaret hacmine bağlı olarak ihtiyaç duyulan kalifiye elemanların yetiştirilmesi ve sektöre kazandırılması bakımından hem Samsun hem de ülke ekonomisi açısından büyük önem arz etmektedir. Ondokuz Mayıs Üniversitesine bağlı olarak iki yıllık Lojistik Ön Lisans programının açılması ile Samsun ve diğer illerde Lojistik sektöründe çalışacak kalifiye eleman yetiştirilip bölge ihtiyacının karşılanması amaçlanmaktadır. 6 1.5. HEDEF ve PERFORMANS ÖLÇÜLERİ Yüksekokulumuzda lojistik programına öğrenci alınması durumunda, mezun olacak öğrencilerle internet üzerinden bir iletişim ağı kurularak alanlarında iş bulma durumları ve belirlenen amaçlar doğrultusunda iş hayatındaki çalışmaları takip edilecektir. 2018–2019 eğitim öğretim yılından itibaren Lojistik programının açılması veYGS-6 puan türüyle I. Öğretime 50 öğrenci alınması hedeflenmektedir. Programın performans ölçüleri olarak; — Öğrenci doluluk oranı (Programa yerleştirilen öğrenci sayısı / program kontenjanı), — Öğrencilerin ortalama mezuniyet süresi, — Mezun olan öğrencilerin alanlarında iş bulma oranı, dikkate alınacaktır. 7 1.6. PROGRAM BELİRLEME ESASLARI İl / ilçe: Samsun / Terme Üniversite / Meslek Yüksekokulu: Ondokuzmayıs Üniversitesi / Terme Meslek Yüksekokulu Öğretim yılı: 2 yıl (4 yarıyıl) Açılacak program / programın adı: Lojistik Programı (I. Öğretim) Bu program yöredeki başka meslek yüksekokulunda mevcut mu, yoksa ilk defa mı açılmaktadır? Mevcut değildir. Bu programın uygulandığı en yakın meslek yüksekokulunun, üniversitesi, ili, ilçesi mesafesi, öğrenci sayıları nelerdir? Ordu Üniversitesi, Ünye, 88 km, I. Öğretim 50 öğrenci, Üniversite bünyesinde bu programa destek verecek lisans programı / programları nelerdir? İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat, İşletme lisans Programları Aynı alandaki program, yakın çevrede mevcut ise bu yörede açılması bir zorunluluk mudur? Samsun’un bölgenin en büyük şehri olması, Havayolu, karayolu, denizyolu ve demiryolları ile kavşak bir noktada yer alması ve her geçen gün artan yurt içi ve yurt dışı ticaret hacmiyle birlikte bu alanda faaliyet gösteren işletme sayısının artması yetişmiş teknik elemana ihtiyaç doğuracağından bu programın açılması büyük yarar sağlayacaktır. 8 2.BÖLÜM FİZİKİ İMKANLAR 2.1 FİZİKSEL YAPI 2.1.1Kapalı Alanlar 15 Adet Derslik (60 öğrenci kapasiteli) 2 Adet Amfi (120’şer öğrenci kapasiteli) 1 Adet Bilgisayar Lab. (30 Bilgisayar + internet bağlantısı) 4 Laboratuvar (115m2) 1 Teknik resim odası (115 m2) 1 Konferans Salonu (250 Kişilik) 1 Yemekhane (215m2) 1 Kafeterya (245m2) 28 Ofis (Ortalama 20 m2) 1 Kütüphane (245m2) Kütüphanemizde Sosyal Bilimler alanında 304, Uygulamalı Bilimler ve Teknoloji alanında 186, Genel Konularda 100, Coğrafya ve Tarih alanında 83, Edebiyat, Sanat, dil bilim, felsefe ve psikoloji alanında 252 Adet olmak üzere toplam 925 kitap, 720 dergi mevcuttur. 2.1.2. Spor Tesisleri Okulumuza ait voleybol ve basketbol sahası mevcut olup, diğer spor dallarında okulumuz öğrencileri ilçemizde bulunan spor tesislerinden yararlanmaktadır. 2.1.3. Öğrenci Yurtları İlçemizde Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumuna ait öğrenci yurdu mevcut olup 160 kız ve 160 erkek olmak üzere 320 öğrenci kapasitelidir. 9 10 3.BÖLÜM YURTİÇİNDE VE YURTDIŞINDA PROGRAMIN ÖRNEKLERİ 3.1- LOJİSTİK PROGRAMININ BULUNDUĞU MESLEK YÜKSEKOKULLARI* ÜNİVERSİTE YÜKSEKOKUL 2016 YILI KONTENJAN İLETİŞİM BİLGİLERİ AÇIKLAMA Tlf : 0452 226 52 00 Bu program İKMEP projesi kapsamında düzenlenmiş / YERLEŞEN ÖĞRENCİ Ordu Üniversitesi Ünye Meslek Yüksekokulu 102 Gümüşhane İrfan 71 Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Karadeniz Üniversitesi Teknik Can Araklı Yüksekokulu Üniversite University of Minnesota Marketing and Logistic Management University of Nevada Center for Logistics Management Aston University Logistics Köse Meslek olup benzer eğitim programı uygulanmaktadır. 41 [email protected] Bu program İKMEP projesi kapsamında düzenlenmiş Telefon: 0 456 233 10 25 olup benzer eğitim programı uygulanmaktadır. Telefon : 0 462 377 36 80 Bu program İKMEP projesi kapsamında düzenlenmiş Eposta : [email protected] olup benzer eğitim programı uygulanmaktadır Adres,Telefon, e-mail +1 800 722 0544, Minnesota State University, Mankato 228 Wiecking CTR Mankato MN 56001-6062 ABD, http://www.mnsu.edu/ +1 775 784 1110, 1664 N. Virginia Street, Reno 89557,ABD, http://www.unr.edu/ +44 0 121 204 3000,Birmingham, B4 7ET England, http://www.aston.ac.uk/ 11