ilk çağlarda uluslararası ilişkiler

İLK ÇAĞLARDA
ULUSLARARASI İLİŞKİLER
HATİCE ÇAKAR
Genel özellikleri
•
•
•
•
Av alanlarının belirlenmesi
Savaşlara ara verilmesi
Sınır sorunları
Ticari ilişkiler toplumların birbiri ile iletişime
geçme nedenleridir.
İlk çağlarda dış politika hedefleri
1
2
3
• Verimli tarım alanlarını ve
maden yataklarını ele
geçirmek
• Ganimet ve köle toplamak
• Önemli ticaret yolları ve
merkezler ele geçirmek
İlk çağlarda sorunların çözüm yolları
• Savaş
• Antlaşmalar
• Evlilikler yoluyla
siyasi ittifaklar
• Düşman
devletlerde isyan
çıkarmak ve
çatışmaları
körüklemek
İLK ÇAĞLARDA ULUSLARARASI
İLİŞKİLERİN NİTELİĞİ
• İlk bilgiler şehir devletlerine aittir.
• İlk bilgiler Ortadoğu-Afrika ve Avrupa ile sınırlıdır. Döneme
örnek M.Ö. Üçüncü bin yılda Sümer devletlerine ait
arkeolojik ve antropolojik veriler dışında herhangi bir
kaynak mevcut değildir.
• Sözlü iletişimin yazılı hale gelmesinde Mısırlılar’ın etkisi
vardır.
• Bugünkü Suriye’yi ele geçirmek için uzun yıllar savaşan
Mısır ve Hitit Devletleri Asur tehlikesine karşı aralarında
barış yapmışlardır.
• M.Ö.1280 yılında KADEŞ ANTLAŞMASI Mısır ve Hitit
devletleri arasında imzalanmıştır.
KADEŞ ANTLAŞMASI
• Tarihteki ilk ittifak antlaşması
• Metni bulunan ilk uluslararası hukuk belgesi
• İlk uluslararası antlaşma örneği
Eski Yunan’da Uluslararası ilişkiler
• Genel siyasi yapısı «polis» adı verilen şehir
devletlerinden oluşmuştur.
• 1500’ü bulan irili ufaklı site devletlerinden
oluşmuştur.
• Site devletleri arasındaki temel ilişki rekabete
dayalı birlikte yaşama tecrübesi oluşturmuştur.
• Uluslararası ilişkiler konusunda Aristo ve Platon
kafa yormamışlar.
Eski Yunan’da Uluslararası ilişkiler
• Platon ve Aristo savaşı, Yunanlılar arasında
olduğu zaman onaylamaz kınarken, Yunanlar
ve Barbarlar arasında doğal kabul etmişlerdir.
• Thucydides ; Uluslararası ilişkileri en çok
düşünen Yunan düşünürdür.Peleponnes
Savaşları kitabının yazarı, realist düşüncenin
fikir babası ve güç dengesi kuramını ilk dile
getiren düşünürdür.
Eski Yunan’da Uluslararası ilişkiler
• Eski Yunan’da «açık diplomasi»
uygulanmıştır.Yani;
-Diplomatik görüşmeler kamuoyuna açık
-Elçilerle görüşmeler gizli tutulmamış
-Barış yada savaşa yönelik kararlar halkın
önünde tartışılmış
-Yapılan antlaşmalar halkın görebileceği bir yere
asılmıştır.
Eski Yunan’da Uluslararası ilişkiler
• Şehir devletleri arasındaki sorunların
çözümünde elçiler görev yapmıştır. Halk
meclisi tarafından seçilen bu elçilere
«eskiler» veya «mesajcı» denilmiştir.
• Elçiler yola çıkarken yanlarına görevlerine
ilişkin bilgi ve emirlerin olduğu ikiye katlanmış
kağıt «DİPLOMA» alırlardı.
Eski Yunan’da Uluslararası ilişkiler
• Konsolosluk kelimesinin Yunanca
proksenos’tan geldiği düşünülmektedir.
• Eski Yunan’da konsoloslar, gittikleri şehir
devletinde sürekli kalır, diplomatik
görüşmeleri yapar, memuru oldukları devletin
vatandaşlarının haklarını korurdu.
Eski Yunan’da Uluslararası ilişkiler
• Uluslararası ilişkileri şekillendiren en önemli
kurum «amfiksiyonik konseyi» dir.Şehir
devletlerinin ortak siyasi sorunlarının
tartışıldığı ve çözümlendiği bölgesel
konferanslardır.
• Şehir devletlerinin kongre ve konferanslarda
oy hakkı eşittir.
Roma İmparatorluğunda Uluslararası
ilişkiler
• Eski Yunan’daki tek ve bütün bir birim kabul
edilen dünya kavramı kabul görmüştür.Bu
nedenle dış politika iki amaca yönelmiştir:
--Dünya’ ya hakim olmak
--Sınırlarını korumak
Yıkılma sürecine girdiği zamana kadar diplomasi
kullanmamış fakat Barbar saldırıları şiddetlendiği
dönemde diplomasiden etkili bir şekilde
yararlanmıştır.
Roma İmparatorluğunda Uluslararası
ilişkiler
• Roma İmparatorluğu uluslararası ilişkilerde
günümüzde de kullanılan kavramlar kazandırmışlardır.
• Roma Hukukunun temeli 12 Levha Kanununa dayanır.
• Roma hukuku birey , toplum ve devletler arası ilişkileri
düzenler.
• Roma İmparatorluğu sınırları içinde «PAX ROMANA»
antlaşması yapılmıştır.200 yıl süren imparatorluk
sınırları içindeki barış antlaşmasıdır.Uluslararası
ilişkilerde antlaşmaların temel ilkelerini belirlemede
etkili olmuştur.
Eski Çin’de Uluslararası ilişkiler
• Politik bütünlük sağlanamamış.
• İmparatorluk dışındaki her yer İmparatorluğa
tabi kılınacak barbarlar olarak görülmüştür.
• Sadece savaşlar yoluyla diğer devletlerle ilişki
kurmuştur.
• M.Ö.6 y.y’da Sun Tzu, Savaş Sanatı adlı eseri
ile uluslararası ilişkilere değinmiştir.
Hindistan’da Uluslararası ilişkiler
• M.Ö. Birinci binde ortaya çıkan MANU
YASALARI uluslararası ilişkiler konusundaki
önemli belgelerdendir.
• Manu Yasaları ile diplomasi, savaştan
kaçınma ve barışı pekiştirme olarak
algılanmıştır.